Óðinn - 01.01.1928, Blaðsíða 24

24
Ó Ð I N N
sæmdarmaður og kona hans dæmalaust góð og hjálp-
söm kona. Hún var svo gjöful og greiðug, að ekk-
ert mátti hún aumt sjá eða fátækt, að hún væri ekki
strax reiðubúin að hjálpa. Bæði voru þau mjög trygg-
lynd og vinföst. Jeg borðaði þar miðdegisverð og
kvöldverð, en morgunverð í Vinaminni. Við Eríkur
vorum í sömu stofunni og áður. Grískan, franskan
og eðlisfræðin voru greinar, sem sjerstaklega þurfti
að leggja sig til við. Kennararnir voru mjer allir
góðir nema helst sá, er jeg leit mest upp til. Hann
var mjer talsvert kaldur og önugur. Það var Björn
Jensson. Mjer þótti alt af vænt um hann frá því, er
hann svo drengilega hjálpaði mjer í gegnum reikn-
inginn inn í annan bekk; en eitt sinn hafði jeg óvilj-
andi móðgað hann, af því að jeg ætlaði að skjóta pilti,
sem var kendur, undan hinum árvökru augum kenn-
arans, en honum sárnaði svo við mig að það var
lengi að gróa. Þetta var þegar jeg var í öðrum bekk;
en ávalt síðan var hann mjer kaldur. Jeg hjelt að
hann hefði gleymt þessu, er jeg kom aftur, en svo
var ekki; þar að auki býst jeg við að hann hafi
fremur litið niður á mig af því að jeg hafði ekki
haldið skólabraut minni eins beinni og hreinni
eins og hefði átt að vera, og hafði hann fulla
ástæðu til þess. Við byrjuðum á ljósfræðinni í eðlis-
fræðinni, og stóð jeg þar jafnt að vígi og bekkjar-
bræður mínir, því það var frumlestur líka hjá þeim.
Hún gekk líka þolanlega. En svo kom stjörnufræðin,
og leiddist mjer kenslubókin fram úr hófi og las
hana illa. Svo kom jeg einn dag upp og stóð mig
mjög illa; þegar jeg gekk frá töflunni, sagði Björn
Jensson: »Þú hefir ekki lesið þetta mikið«. Jeg sagði-'
»Það er hvorttveggja að jeg hefi lítið lesið, og skil
heldur ekkerf í því«. Hann sagði: »Þjer skiljið alt,
sem þjer viljið«, og gaf mjer 2. Svo gekk í þessu
fram að jólum. En í jólafríinu tók jeg mig til og las
upp alla stjörnufræðina; fór jeg á kvöldin vestur í
Doktorshús til Markúsar skólastjóra Bjarnasonar og
fórum upp á flata þakið á útbyggingu þeirri, sem
hann hafði látið reisa vestan við húsið. Þar setti
hann mig inn í allar línur og skiftingu á himinhvolf-
inu, og kendi mjer að þekkja margar af hinum helstu
stjörnum og stjörnumerkjum. Þá fór jeg að skilja
stjörnufræðina, og þykja hún jafnskemtileg og mjer
hafði þótt hún leiðinleg áður. — Svo eftir nýár var
hún lesin upp í bekknum og fjekk jeg alt af 52/3
eða 6 í her.ni. Þar næst fórum við að lesa upp eðlis-
fræðina, það sem þeir hinir höfðu tví og þrílesið og
höfðum þar af Ieiðandi mikið undir tíma 6 og 7 blöð.
Það var frumlestur minn, en nú hafði jeg tekið í
mig að lesa svo að jeg kæmi aldrei óundirbúinn.
Jeg varð oft að lesa fram til kl. 3 á nóttunni, en
Ijetti aldrei fyr en jeg kunni vel. Kennarinn vissi að
jeg hafði ekki lesið þetta fyr og tók mig því upp á
hverjum einasta degi, hann gerði það mjer til hjálpar
og jeg fann á mjer, að jeg var að ná aftur fótfestu
í velvild Björns Jenssonar og þráði jeg það mjög. —
Þetta var seinni hluta janúar og í febrúar. Jeg átti
þá dálítið erfiða daga, því rjett fyrir jólin lagðist sá
piltur veikur sem jeg unni mest allra skólabræðra
minna, þótt margir væru mjer kærir. Það var Ðjörn
Vilhjálmsson frá Kaupangi. Hann bjó hjá Þórhalli
lektor föðurbróður sínum; það var í Kirkjustræti, í
hinu gamla Helgasenshúsi. Jeg kom oft til hans um
veturinn fyrir jól og fanst mjer hann vera daufari en
hann átti að sjer en hugsaði ekki út í það. Hjelt að
það væri hálfgerð leti og eggjaði hann á að herða
sig. — Hann kom og oft heim til mín. í s?.ma her-
bergi bjó bekkjarbróðir hans Jóhannes Jóhannesson,
góður piltur en þótti nokkuð gjálífur. Svo rjett fyrir
jólin bar svo við í afarköldu veðri að ofninn í þriðja
bekk, þar sem Björn var þá, reykti hræðilega, svo
þar varð inni bæði kalt og fúlt. — Ðjörn fjekk í sig
skjálfta og tak og fjekk leyfi til að fara heim. Hann
lagðist í rúmið og reis aldrei á fætur aftur. Fyrst
hafði hann skæða lungnabólgu. Jeg var hjá honum
öllum stundum. Honum virtist batna mikið í jólafrí-
inu. Hann var aldrei þungt haldinn. En eftir nýárið
breyttist lasleikinn auðsýnilega. Og brátt tóku lækn-
arnir eftir því að það væri brjósttæring, sem að hon-
um gengi. Þá var Jóhannes fluttur frá honum þegar
í stað. Jeg kom þá að máli við Þórhall og ljet í
ljós, að jeg vildi flytja þangað í stað Jóhannesar. Þór-
hallur spurði mig, hvort jeg vissi, hvað gengi að hon-
um. Jeg sagði: »Já«. »Og vitið þjer að það er smitt-
andi og ólæknandi veiki ?« Jeg sagði já við því. En í
fyrsta lagi væri jeg alls ekkert hræddur við veikina,
því jeg hefði þá trú að jeg gæti ekki smittast, og í
öðru lagi væri jeg fús til þess að fá að stunda hann,
þótt jeg vissi fyrir að jeg fengi hana. Svo varð þetta
úr, að jeg flutti þangað til svefns og þeirrar veru um
síðdegið, sem jeg gat tekið frá kenslu og samlestri
við Eirík. Svo stundaði jeg hann upp frá því og var
mjer það mikil sálarfróun. Hann vissi ekki hvað að
sjer gengi og um sóttvarnir voru engar reglur gefnar.
Það var aðeins stökt karbólvatni á gólfið. En engar
reglur voru mjer gefnar um það, hvernig jeg ætti að
fara með hráka og saur, eða um það, að þvo mjer
úr karbólvatni, er jeg hefði hagrætt honum. Jeg bar
hann yfir í mitt rúm, er jeg bjó um hann, og þurk-