Óðinn - 01.01.1928, Page 39

ó Ð I N N
39
honum, að jeg hefði aldrei farið með járnbraufarlest
fyr, þá sagði hann, að jeg skyldi koma með til Hels-
ingjaeyrar og bíða þar til kl. 4 um kvöldið, því þá yrði
hann aftur lestarþjónn og skyldi jeg fara frítt með
sjer. Jeg þakkaði honum fyrir veglyndi hans. Svo kom-
um við til Snekkerstein, næstu stöðvar við Helsingja-
eyri, og kom hann þá til mín og sagðist hafa talað við
þjóninn á lestinni, sem stóð þar á stöðinni á sama
tíma, og vildi hann taka mig til baka með það sama.
Jeg þakkaði eins vel og jeg gat og fór yfir í hina
lestina, og lestarþjónninn þar sagði að jeg skyldi vera
rólegur. Hann skyldi segja mjer til, er jeg ætti að
stíga út. Hann gerði þetta mjög samvitskusamlega. Það
var auðvitað enginn til að taka á móti mjer á stöð-
inni, en svo spurði jeg til vegar og komst alla leið
og varð fólkið mjög forviða, þvi að engin lest hafði
verið væntanleg frá Kh., nema sú er jeg átti að koma
með, og hafði Ke verið þar uppi á stöðinni og hjelt
að jeg hefði tapað af lestinni í Kh. — Varð nú úr
þessu gaman. Skólastjórinn var ákaflega skemtilegur
maður og góður og kona hans eins. Við sváfum í
sama herbergi Ke og jeg, og sat jeg þar í 4 daga.
Fólkið var mjer mjög gott og elskulegt. Einn daginn
fórum við að skoða Friðriksborgarhöll og varð jeg
alveg undrandi yfir allri þeirri dýrð, sölunum og þjóð-
menjunum og málverkunum. Þó kórónaði alt að sjá
riddarasalinn. Er hann svo stór, að sagt er að Sívali-
turn geti legið á hliðinni inni í honum. Loftið er eitt
þess vert, að menn eyði mörgum dögum í að skoða
það. Mest af öllu þótti mjer koma til málverks Blocks:
»Den döende Kansler*. Þegar jeg kom inn í dyrnar
á salnum, þar sem málverkið er, þaðan er maður sjer
það í bestri fjarlægð, þá hrökk jeg við, mjer sýndist
standa þar lifandi menn í kringum deyjandi mann í
rúmi. Svo vel greindi málverkið sig. Jeg stóð lengi
hugfanginn og gat varla rifið mig lausan. Mikil áhrif
hafði á mig annað málverk. Það var af konungsfjöl-
skyldunni; þar voru öll börn, tengdabörn og barna-
börn konungs vors Christians IX. og stóð þá vegur
ættarinnar með sem mestum blóma, mægðir og tengd-
ir við nær allar voldugustu konungaættir Evrópu. (Er
jeg 29 árum seinna stóð fyrir framan þá sömu mynd,
gat jeg varla tára bundist: Sic transit!) — Það var
svo margt að sjá á þessum stað að manni hefði ekki
veitt af mörgum dögum, ef alt hefði átt að sjá svo
að fullu gagni gæti komið. — Jensen skólastjóri átti
4 börn, tvær stúlkur og tvo syni. Vngri sonurinn Axel
gekk í barnaskóla og var miklu yngri en Ke.
Þessir fjórir dagar liðu eins og í draumi og voru
mjer sjerstaklega hugðnæmir. Svo fór jeg inn í Kh.
aftur og brá næstum við að koma inn í borgargnýinn
og borgarloftið aftur, og þó fanst mjer að fremur vildi
jeg eiga heima í stórri borg, en úti í sveit einhvers-
staðar. Borgarlífið fanst mjer uppfylla betur alt er
hugur minn þráði. —
Þennan fyrsta vetur í Kh. fór jeg ekki á mörg söfn,
en fór tvisvar í viku á Thorvaldsenssafnið og tók
aðeins lítinn hluta í einu, og sá þann hlutan vel.
Mjer fanst svo lítið gagn að því að bruna gegnum
heilt safn á stuttri stund, það væri eins og að blaða
gegnum heila bók á nokkrum mínúfum. Jeg vildi lesa
hvern kapitula fyrir sig, og komast þannig gegnum
bókina. Þetta gerði jeg við Thorvaldsenssafnið og
fanst mjer jeg græða þó nokkuð á því. I leikhús
kom jeg sjaldan; hafði ekki ráð á því. I Dagmarleik-
húsið kom jeg oftast, því send voru heilmörg bílæti
á Garð til útbýtingar. Fyrsti leikurinn sem jeg sá var
eftir Carl Gjellerup, og man jeg lítið úr honum ann-
að en að þar voru mjög glæsileg tjöld með jökla í
Alpafjöllunum. Var útbúnaðurinn svo góður, að mjer
fanst svalur blær anda frá jöklunum. — Á konung-
lega leikhúsið kom jeg 4 sinnum og sá »Macbeth«
leikinn í öll skiftin. Jeg hefði farið oftar til að sjá
»Macbeth«, ef jeg hefði haft ráð á því. Jeg hef 16
sinnum í alt sjeð »Macbeth« og alt af grætt á því.
Jeg hugsaði mjer að betra væri að sjá sama leikinn
oft, ef hann væri annars verður að sjá hann, heldur
en að sjá marga, alveg eins og maður græðir meira
á að lesa góða bók þrisvar, en þrjár bækur einu
sinni hverja, þótt góðar væru.
Ein af mínum bestu kvöldum voru kvöldin hjá
Koefod-Jensen höfuðsmanni. Þau voru mjer til mik-
illar mentunar. Eitt kvöld er jeg kom þangað og við
vorum að borða kvöldmatinn, segir höfuðsmaðurinn
að nú verði þetta víst síðasti tíminn, því nú hafi hann
fengið að vita, að hann ætti ekki að fara til land-
mælinganna á Islandi eða í Færeyjum, því hann væri
fluttur til fótgönguliðsins, og sæi hann ekki ástæðu til
að halda áfram námi þessu. Mjer brá við inni fyrir,
en ljet auðvitað í ljós að það skildi jeg ofur vel. Svo
var farið að tala um aðra hluti, með glaðværð eins
og vant var. Svo er við sátum á eftir og spjölluðum
saman, spurði hann mig alt í einu: »Sögðuð þjer
mjer ekki að þjer væruð bóndason frá norðurlandi á
íslandi?« Jeg sagði svo vera. »Og alinn þar upp á
litlum bóndabæ?« Jeg sagði: »Já, og nokkuð á hrakn-
ingi«. — Hann spurði: »Hvar hafið þjer lært að
halda útliti yðar fullkomlega í skefjum, svo að tilfinn-
ingar yðar kæmu ekki í ljós, er þjer vilduð dylja þær«.
Jeg spurði við hvað hann ætti. Hann sagði: »Jeg veit