Óðinn - 01.01.1928, Page 50
50
Ó Ð I N N
þennan viðburð var farið að undirbúa foreldramót í
U-D. ]eg fór með boðsbrjef til foreldranna í minni
sveit. Komst jeg þá í kynni við mörg heimili af ýms-
um stjettum, sjerstaklega hinum fátækari, og voru
allmisjafnar viðtökur, sem jeg fjekk. Svo kom for-
eldramótið. Það var haldið í efri salnum í Bethesda.
Þar var alveg troðtult. Jeg sat framarlega í salnum.
Ricard og einhver annar hjeldu ræðurnar. Ricard
lýsti fjelagsstarfinu með eldi og áhuga. ]eg sat eins
og í leiðslu og nýjar sýnir opnuðust fyrir mjer. Mjer
fanst að yndislegt væri að vera í slíku blessunarríku
starfi. Alt í einu heyrði jeg muldrað eitthvað við hlið
mjer, heyrði að einhver var að tauta: »Já, en gagnar
það nokkuð?« Jeg leit við og sá að hjá mjer sat
gamall maður lotinn og kinnfiskasoginn. Augun lágu
djúpt og úr þeim stóð svo mikill dapurleiki og ömur-
leiki, að mjer varð hverft við; allur svipurinn bar
vott um hið mesta bölsýni. Jeg kváði. Hann leit til
mín og hvesti á mig augun: »Tror De det gavner«
(Haldið þjer að það gagni)? sagði hann. Jeg sagði:
»Já, jeg held að það gagni eitthvað*. — »Jæja, svo
þjer haldið það, það haldið þjer!« Það fóru ónot um
mig og jeg fór að hugsa um, hvort alt þetta gagnaði
nokkuð. Jeg fann efann læðast inn, og myrkva gleði
mína. Karlinn hjelt áfram að muldra þetta sama. Svo
færði jeg mig aftar í salinn. Og nú fór jeg að hlusta
aftur á lýsingu Ricards. Aður en mig varði, heyrði
jeg muldrað við hlið mjer: »Mundi það gagna nokk-
uð?« Jeg leit við og karlinn sat þar. Hann hvíslaði:
»Svo þjer haldið virkilega að það gagni?« »Já, jeg
býst við því«, sagði jeg. Svo sá jeg á aftasta bekk
autt sæti. Jeg læddist þangað; mjer leiddist karlinn
svo mikið. En svo var hann kominn þangað með
sömu spurninguna. Og þá svaraði jeg með nokkrum
þjósti: »Já, jeg er viss um að það gagnar mikið«.
»Ja saa« sagði hann. Svo leit jeg ekki við honum
framar. Mjer fanst næstum því, að hann væri útsend-
ari djöfulsins sjálfs. A eftir mótinu, er fólk var að
fara, hitti hann mig frammi í ganginum hjá fatageymsl-
unni og sagði hann þá í hæðnisróm: »Þjer haldið þá
að það gagni«, jeg svaraði ekki, en ruddist gegn um
þyrpinguna og komst út. Síðan hef jeg ekki sjeð
hann. Mjer datt í hug seinna, hvort þetta hafi verið
maður, eða fóstur ímvndunar minnar, en hvort sem
hefur verið, varð það mjer til heilabrota og efasemi,
sem þó lyktaði þannig, að jeg tók »sveitina« alveg
að mjer og gekk í »úrvalið«.
Þennan vetur eftir nýár var voðakalt. Stöðug frost,
um 20 st. og fannburður mikill. Jeg hjelt þá mikið til
hjá Snorra úti í Ösfersögade, og var jeg þar einnig
oft með bækur mínar og hafði goft næði meðan
Snorri var á skólanum. Við höfðum mötuneyti saman
með þurmat og te. Það var víst hart í ári hjá mörg-
um. Einn morgun kl. 10 var jeg uppi í herbergi
Snorra. Þá var hringt. Jeg vissi að konan, sem var
Ieigjandinn, var úti. Jeg opnaði, og stóð þá þar dreng-
ur fyrir framan, afarræflalegur og stóðu tærnar berar
fram úr skóræflum. Hann spurði, hvort ekki væru til
gamlir skór eða trjeskór, sem hann gæti fengið. Jeg
Ijet hann koma inn og gaf honum te og brauð, og
sagði honum að koma næsta dag, og þá gæti verið
að hann gæti fengið eitthvað. Jeg átti skó, sem voru
mjer of litlir, en þeir voru niðri á Garði. Næsta
morgun hafði jeg þá með mjer og eina sokka. En
drengurinn kom ekki þann dag. Næsta dag kom
hann og þá gaf jeg honum þetta, sem jeg hafði. Jeg
spurði um nafn hans og heimilisfang og sagðist hann
heita Valdemar Petersen og eiga heima í St. Peter-
stræti nr. 41. Svo fór hann. Jeg vissi að K. F. U.
M. átti heilt upplag af drengjafötum, sem ýmsir for-
eldrar drengjanna í U-D höfðu gefið, ef »sveitastjór-
arnir« rækjust á einhvern fátækan dreng, sem hægt
væri að gefa það. Jeg fór svo og valdi út góðan
fainað, sem jeg hjelt að mundi vera mátulegur, og
labbaði með hann niður í St. Peterstræti. En dreng-
urinn hafði aldrei búið þar. Hann hafði sagt mjer að
foreldrar hans ættu 7 börn og alt væri í fátækt. Svo
vissi jeg að hann hafði skrökvað að mjer. Liðugum
mánuði seinna mætti jeg honum og fór að tala um
þetta við hann. Hann sagðist hafa orðið hræddur
um að jeg ætlaði að kæra sig fyrir betl, og því
skrökvað til nafns síns. Jeg sýndi honum fram á hvað
heimskur hann hefði verið, því ef jeg hefði ætlað að
kæra hann, hefði jeg ekki farið að gefa honum skó,
heldur farið með hann til lögreglunnar strax. Jeg fór
svo með hann upp í K. F. U. M. og fann handa
honum góð og mátuleg kampgarnsföt, sama sem ný,
og urðu það fermingarfötin hans. Hann varð svo
sótaralærlingur og kom seinna mikið í K. F. U. M.
Svo leið nú veturinn þannig, og meir og meir
komst jeg inn í starfið og fleiri og fleiri kunningja
eignaðist jeg meðal hinna ungu. Þetta hafði auðvitað
áhrif á lestur minn, sem varð að sama skapi minni
því meira sem starf mitt varð. Samt var það þolan-
legt þennan vetur. Jeg stundaði latínuna vel hjá Gertz
prófessor og sótti nokkuð tíma til Wilhelms Thomsen.
Þar að auki hjelt jeg frönskunni við og las talsvert
þýskar bækur. Þá las jeg Wilhelm Meister eftir Goethe