Óðinn - 01.01.1933, Blaðsíða 26
26
ÓÐINN
talsverða upphæð átti það í sparisjóði. Hafði
hann þó ekkert getað starfað sjálfur að búí sínu
um mörg ár sökum aldurs. Þessi lofsverði öld-
ungur sigldi af sjer boða kreppunnar með spak-
legri stjórn og ætti nú að verða mörgum mönn-
um til lærdóms.
Árni og kona hans voru bæði hinir höfðing-
lyndustu gestgjafar. Enga unun átti Árni meiri
en þá, er góða vini bar að garði. Sást hann þá
ekki fyrir um rausn. Ef hestar langferðamanna
voru svangir, ljet hann oft sleppa þeim í túnið.
Mörgum hjálparþurfa, er leituðu hans, lánaði
hann fje. Sumum, ef fátækir voru, gaf hann
rausnarlegar gjafir, en ekki var kallað upp með
það, og sjaldnast vissi önnur höndin hvað hin
gerði.
Trúmaður einlægur var Árni. Sjálfur las hann
hugvekjur um vetur og vor á hverju kvöldi, og
húslestra á sunnudögum alt árið. Var hann í
því sem öðru fyrirmynd annara. Söngelskur var
hann og hafði fram eftir aldri góða söngrödd.
Var hann um mörg ár forsöngvari og meðhjálp-
ari í Glaumbæjarkirkju og unni til æfiloka kirkju
og kristnum fræðum.
Þótt Árni væri fastheldinn og lílt breytinga-
gjarn, fylgdist hann þó vel með öllum nýjung-
um í búnaði. Hilt er satt, að hann var slundum
seinn að taka þá nýbreytni upp. Hann athugaði
það áður gaumgæfilega, hvort hún væri til veru-
legra framfara og umbóta, og hvort hún tæki
hinu eldra fram, því menn geta líka breytt sjer
i skaða, enda gera stundum. Hann var engin
eftirherma, studdist aðeins við sitt skarpleiksvit.
Engrar annarar mentunar hafði hann notið í
æsku, en kenslu í skrift. Ritaði hann mjög skýra
og snotra hönd. Hitt var þó meiri furða, hve
hárrjett hann ritaði, því rjettritun hafði hann
lært eingöngu af sjálfum sjer tilsagnarlaust. —
Reikningsmaður var hann einnig frábær. Hafði
hann numið hann af kenslubókum sjera Eiríks
Briem hjálparlaust. Pað mátti því segja líkt um
Árna og sjera Matthías kveður um vin sinn,
Sigurð Vigfússon fornfræðing, látinn:
Einkum varst þú, Sigurður,
sjálfgjörvingur,
pví að skóli pinn
var pitt skarpleiks vit,
kraftur andans
pinn kenslustyrkur
og metnaður
pinn mentafaðir.
Ekki var Árni fljótt tekinn. Alt og alla þurfti
hann að prófa vel í fyrstu. Hann var vinavand-
ur, en vinátta hans var bjargföst og æfilöng vin-
átta, er henni hafði verið náð. í fyrstu var frem-
ur fált með okkur, en er við fórum að þekkjast
betur og skilja hvor annan rjett, tókst með okk-
ur innileg vinátta. Við höfðum verið nágrannar
í 40 ár hvor við annars hlið. Ekki get jeg hugs-
að mjer betri og ástúðlegri granna en hann.
Þessa er mjer nú Ijúfast að minnast, er hann
er »allur«. Jeg finn vel, að stórt skarð er höggvið
í vinahóp minn við fráfall hans og lífið verður
dapurlegra. Oft kom hann heim til min og sat
með mjer að viðræðum, og oft fór jeg heim til
hans, er jeg var orðinn þreyttur við skriftir eða
bóklestur á vetrum. IJað var hressandi og un-
aðslegt, að ræða við Árna. Hann var stálminn-
ugur og manna fróðastur um alla landsháttu
fyr og síðar. Auk þessa var hann gamansamur
í orðum og skemtilega fyndinn, og gat orð-
ið meinyitur, ef því var að skifta, þótt ljúf-
menskan væri jafnan honum lömust og alvaran
ríkusl.
Lengst fram eftir aldri hafði hann sterka
heilsu, en síðastliðið vor greip hann lungna-
bólga hastarlega. Hinn 13. maí þessa árs and-
aðist hann, 83 ára, og var greftraður að Glaum-
bæ hinn 31. sama mánaðar, að viðstöddu miklu
fjölmenni.
Árni hafði jafnan verið ljósleitinn og ljóselskur
um æfina, og á björtustu og fegurstu vornótt
var hann að lokum kvaddur heim.
Eina vornótt hef jeg lifað svo unaðslega hjer
í Glaumbæ, að jeg fæ aldrei gleymt henni. Jeg
kom út um síðasta háttatíma. Hiti var í veðri
og enginn andvari bærðist. Sólin var að líða
hægt fram undan Tindastól og varp þeim Ijóma
á kveldskýin, sem stóðu grafkyr, að jeg hef ald-
rei litið neilt jafn unaðslegt. Skýin voru sveipuð
öllum hinum fegurstu Iitum, og aldrei hef jeg
sjeð þá jafn skíra og sterka. Litskrúðið og lit-
breytingin var svo fjölþælt, að þarna sá jeg
milliliti, sem jeg aðeins þá hef augum litið.
Hin sama dýrð var alstaðar. Hinn unaðslegi
Skagafjörður logaði allur í gullnum hjúp. Mjer
rann eilífðin í hug. Jeg sat lengi hugfanginn og
ætlaði aldrei að geta slitið mig frá þessari dýr-
legu sýn. Jeg spurði sjálfan mig: »Er þessi vor-
nótt að sýna mjer smá-mynd af eilífðinni?«
Mjer fanst drottinn, að minsta kosti, vera að