Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 1895, Blaðsíða 8
8
fætt og fóstrað á íslandi. Einkennilegast er næstum
því það, hvernig menn þýða, eða hvernig islenskt
landslag ryður sjer ósjálfrátt braut í hug skáldsins
i stað þess útlenda. Jeg vil nefna eitt dæmi. í
Hefndinni eftir Runeberg (Kristjáns kvæði 46—47)
stendur t. d.: grasi vafið engið er | ótal rósir blika. —
Fagrar meyjar tóru að sjá | fríða sumardalinn osfrv.
Hjer er alt fslenskt; en i frumkvæðinu stendur svo:
och i sommarhetten hácken | stár med matta rosor
full. — Backens svala bölja lockat | alla nejdens
flickor dit osfrv. Hjer er talað um girðfng (hacken)
fulla af rósum eða sem rósir vaxi á. En skáldinu
ísl. verður það ósjálfrátt að sleppa þessu, sem hann
hefur aldrei sjeð líkamlegu auga, og setur þess í
stað það sem hann þekkir svo vel: engið, völlinn
með allskonar smáblómum (það merkja »rósir« á
isl.); «sumardalinn«, sem hann þekti líka svo vel,
setur hann inn í kvæði sitt. Hjer er komið ramm-
ísl. landslag og hugsunarháttur í stað hins útlenda.
Jeg gæti til fært mart fleira og sumt enn einkenni-
legra, en þess þarf ekki með. Hjer er um e k k-
e r t vafamál að gera. En ef þessu er nú svo var-
ið á vorum tímum, hve miklu fremur hlaut ekki
slíkt að eiga sjer stað á fyrri tímum? Hve miklu
bundnari vóru menn þá ekki við staðinu, sem þeir
vóru fæddir á, en nú?, þegar eingar járnbrautir,
eingin blöð, eingar bækur vóru til. Líti menn á
fornan skáldskap annara þjóða, og þarf enda ekki
fornan til, verður það sama efst á baugi. Þótt
mörgum kvæðum (t. d. indverskum, aröbskum, persk-
um, grískum, latinskum ofl.) væri ruglað saman i
eina bók (í þýðíngum), þyrfti valla mikla sjerstaka
kunnáttu til að skilja þau í flokka eftir uppruna
sínum.