Eimreiðin - 01.01.1906, Side 29

29
sýnilega notið aðstoðar einhverra enskutalandi íslendinga og má
skilja það á bókinni, að honum hafa þótt þessir heimildarmenn
rembilegir gleiðgosar, og hafa þeir beinlínis og óbeinlínis vakið
óbeit hans og ýmugust á þjóðinni allri. í 6. kap. bókarinnar eru
nokkrar hugleiðingar um húsdýr á íslandi og Færeyjum, í hinum
7. er talað um akuryrkju og skordýr, en aftast eru ályktanir um
eðli og uppruna hinnar íslenzku þjóðar og Færeyinga og seinast
er allfróðleg ritgjörð um keltneska og íslenzka hesta eftir dr.
Marshall. Hinar vísindalegu hugleiðingar Mr. Annandales sjálfs
eru flestar ómerkilegar og sumar alveg afleitar. Öll bókin ber
það með sér, að höf. er vísindalegur hálfviti, en þeir eru vanalega
gleiðastir á svellinu.
fví næst skulum vér nánar skýra frá þjóðlýsingu höf., sem
er mestöll í 5. kap. (Modern Iceland), en þó eru ýmsar skemti-
legar glepsur og hnútur til íslendinga dreifðar eins og rúsínur
um alla bókina innan um önnur efni, og mun ég leitast við að
safna hinu helzta af þessu góðgæti í eina heild.
Pá er þar fyrst til máls að taka, að höf. getur allra Norður-
landa þjóða í einu (nema Svía), segir hann (bls. 15) að Norðmenn
séu skjótlega að spillast af útlendum túristum og eftirhermum
nútíðar-tízku, sem sé þeim hið mesta skaðræði. Danir eru orðnir
meir en hálf-þýzkir, íslendingar eru gjörspiltir af drykkjuskap,
þrælslund og velþóknum á sjálfum sér. Færeyingar eru hinir
einu, sem komist hafa undan öllu þessu óláni, hjá þeim eru sam-
einaðir hinir beztu kostir fornmantia, gestrisni, kurteisi við aðkomu-
menn, ráðvendni, glaðlyndi og hreinlæti. Aftur á móti segir
hann þó að Færeyinga skorti nægilega framtakssemi og frumleika,
segir þeim þyki mjög gaman að bæjarþvaðri og söguburði og að
þeir enn trúi á tröll og hafgúfur. Miklu síðar í bókinni kemur
lýsingin á lifnaðarháttum og lyndiseinkennum íslendinga og gerir
höf. sérstaklega mikið úr óþrifnaðinum, drykkjuskapnum og grobbi
íslendinga.
»íslenzkir bæir eru oftast«, segir höf., »loftlausir, skítugir og
lúsugir*. »Miðaldamunkur einn1) lýsir íslandi svo, að þar sé
svo ljóst um miðnætti, að menn sjái til að tína lýsnar úr skyrtu
l) Dicuilus (Landfræðissaga I bls. 17—18) talar um Papa á íslandi, er hing-
að komu fyrir landnámstíð. l’að voru því Bretar, en ekki íslendingar, sem £ þá
daga undir geislum miðnætur-sólarinnar tíndu af sér varginn.