Eimreiðin - 01.01.1906, Page 31

3i
aðinn, séu ekki líkamlega úrkynjaðir, sumir verða gamlir og margir
eru sterkir og þolgóðir. Eftir ýmsar hugleiðingar kemst höf. að
þeirri niðurstöðu, að það sé meðal annars einmitt óþrifnaðinum
að þakka, að íslendingar alment séu sterkir og þolgóðir, öll hin
veikbygðari börn veslast upp eða kafna í óþrifum, svo það verða
eingöngu hin allra sterkustu, sem komast upp og geta af sér af-
kvæmi; á þenna hátt hefir kynslóðin haldið hömsum!
Annars segir höf. að íslendingar sýni meiri dugnað og spar-
semi, þegar þeir eru í útlöndum en heima fyrir, og að margir
Vesturfarar snúi aftur til Islands vel fjáðir, áður en þeir eru orðnir
miðaldra menn (bls. 165). Annars lýsir það ekki miklu lífsafli hjá
hinni íslenzku kynslóð, sem höf. segir á öðrum stað (bls. 16), að
spítalalæknar hafi sagt sér, að sjúkir Islendingar deyi sumir bara
af þrekleysi og af því þeir hreint og beint séu fastráðnir í því að
vilja ekki lifa.
l*ar sem höf. lýsir íslenzkum bæjum (bls. 140—42), hefir hann
auðsjáanlega haft fyrir sér hina allra fátæklegustu, en einkum
þykja honum þó baðstofurnar viðbjóðslegar. Höf. segir, að það
sé ómögulegt að ýkja óhreinindin í baðstofunum, rúmin eru
ábreiðulausar kistur, fullar af rifnum görmum, og í þessu sefur
fólkið iðandi af lúsum; gólf og veggir eru svartir af saur og á
veggjunum hanga fatadruslur og allskonar amboð. Mjólkin er oft
geymd í tréílátum undir rúmunum, en ílátin og rúmbríkurnar
eru oft útskornar, þegar þær eru gamlar, en útskurðurinn sést
sjaldan fyrir óhreinindum. Annars telur hann það mjög undarlegt,
hve öllum listiðnaði hefir farið aftur á íslandi, og segir hann það
sé mestmegnis skólunum að kenna! Nú má öll íþrótt, sem nú
reyndar að áliti höf. aldrei var merkileg, heita útdauð í landinu. Allir
gripir, sem nokkra þýðingu hafa, eru komnir á Forngripasafnið eða
seldir út úr landinu; Islendingar grobba reyndar af Forngripasafn-
inu, en þeir nota sér það ekki til neins gagns.
Drykkjuskapur segir höf. sé fjarskalega mikill á íslandi,
allir drekka sem geta náð í brennivín. Bændur, sem búa langt
uppi í landi, drekka sig þó ekki fulla nema einu sinni á ári,
þegar þeir á vorin flytja ull og aðrar vörur til kaupstaðar, en
þá drekka þeir líka stanzlaust, þangað til hver eyrir er farinn,
fyrr snúa þeir ekki heim aftur. Drukkinn íslendingur er sjaldan
óstýrilátur eða kátur, hann bara drekkur og drekkur, þangað
til hann er orðinn alveg sinnulaus eða er fallinn í rot (bls. 154).