Eimreiðin - 01.01.1906, Page 61

6i
yrði fækkað, hvernig ætti þá stjórnin að fara að því, að koma
öllum þeim að kjötkötlunum, sem nú mæna vonaraugum á hana
og að eins verður haldið í trúnni með voninni um einhvern bita?
Miklu nær væri að fjölga embættunum, þau væru fremur of fá,
en of mörg.
Stjórninni hefir því fundist brýna nauðsyn til bera að senda
einhvern af sínum trúu þjónum út af örkinni, til þess að prédika
þetta »evangelíum« fyrir lýðnum. Og henni hefir ekki þótt nein-
um standa það nær en nýdubbaða konungkjörna þingmanninum
sínum, prófessornum með leigutitlinum1), þar sem hann fengi sinn
drjúga skerf af embættisgjöldum landssjóðs, án þess þó að þurfa
að inna nokkur embættisstörf af hendi. En maðurinn þó á bezta
aldri og vel verkfær að áliti stjórnarinnar, sem hún bezt hefir
sýnt með því, að álíta hann öðrum fremur fallinn til þess að auka
starfskrafta alþingis.
Og prófessorinn hefir heldur ekki látið á sér standa2). Hann
hefir óðara þrammað af stað og þeytt upp úr sér heljarmiklum
ropa í hinu pólitiska tímariti stjórnarinnar »Andvara« (1905). Pað
átti líka svo vel við, að þessi ritgerð, sem gerir sitt ýtrasta til að
rugla og svæfa lesendur sína, kæmi einmitt fram í því riti, sem
Jón Sigurðsson heitinn stofnaði til þess, að halda þjóðinni vak-
andi og hvetja hana til að hafa »andvara« á sér gegn stjórn-
inni og hennar árum eða sendisveinum. I því skyni hefir og þetta
rit hingað til verið styrkt af almannafé; en nú er þeim landssjóðs-
styrk varið til að stinga þjóðinni svefnþorn, og hún þannig látin
borga úr eigin vasa þau svefnmeðul, sem stjórninni og hennar
fylgifiskum þóknast að brugga henni.
Höf. hefir sem sé álitið, að það gæti orðið miður vinsælt að
andæfa aðalstefnunni í ritgerð minni: að bæta fjárhag lands-
sjóðs með því, að draga sem mest úr embættiskostn-
*) Samkvæmt »Hof- og Statskalenderen« verða þeir, sem eins og dr. B. M.
ólsen hafa án embættis fengið metorð í 3. flokki, að greiða 80 kr. í ársleigu (eða
metorðaskatt) af titli sínum. — En þó að þessi skattur samkvæmt Stöðulögunum eigi
eins og allir aðrir skattar að renna í landssjóð, þá sést hann ekki tilfærður í fjár-
lögum vorum. Hann virðist því vera eitt af því, sem »Heimastjórnin« okkar ætlar
að gefa Dönum til að ávinna sér velþóknun þeirra.
2) Ollum kunnugum kemur líka saman um, að enginn þingmanna sé meira
skríðandi fyrir stjórninni en hann, — nema ef vera skyldi Pétur Zöllnersfulltrúi, sem
samdeildarmenn hans segja, að hvert sinn hafi orðið mál, ef þó ekki væri nema
andað í garð stjórnarinnar.