Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1906, Blaðsíða 68

Eimreiðin - 01.01.1906, Blaðsíða 68
68 Eá ætti jarðeigandi bóndi heldur ekki að hafa nein útgjöld til vinnumanns síns, ef hann borgaði honum kaup sitt með eftirgjaldi af jarðeign, sem hann ætti. Allir munu sjá, hvílík firra sú kenn- ing er. Útgjöldin eru hin sömu, hvort sem tekjum af eign eða tekjum af atvinnu er varið til að standast þau. þegar prófessorinn með öðrum eins athugasemdum og þess- um þykist vera búinn að sanna, að embættisgjöldin séu miklu minni en ég hafi talið þau, finnur hann loks að því, að ég skuli hafa borið þau saman við tekjur landssjóðs, en ekki saman við útgjöld hans, sem nemi meiru. Alt er nú á sömu bókina lært! Pað hefði verið verið vit í því eða hitt þó heldur að miða em- bættiskostnaðinn við útgjöldin, sem hjá bruðlunarsamri stjórn geta vaxið fram úr öllu hófi með aukinni skuldasúpu. Hinn eini rétti mælikvarði, sem miðað verður við, eru náttúrlega tekjurnar, en ekki hve útgjöldin geta orðið mikil, þegar menn fara fram úr tekjunum og hleypa sér í skuldir. En þó að athugasemdir prófessorsins séu ærið bágbornar um embættisgjöldin íslenzku, kastar þó fyrst tólfunum, þegar hann fer að skýra frá embættiskostnaði Dana og bera hann saman við embættiskostnað vorn. Eg hafði í ritgerð minni sagt, »að í Danmörku, þar sem árs- tekjur ríkissjóðsins væru 70 miljónir, gengju ekki nema tæplega 8°/o af öllum árstekjum landsins til embættislauna (borgaralegir embættismenn), og þó kostnaður við her og flota væri dreginn frá, næmu þó embættislaun Dana ekki nema tæplega io°/o af öllum öðrum útgjöldum þjóðfélagsins«. Prófessorinn gerir nú ráð fyrir, að ég hafi reiknað þetta út eftir fjárlögum Dana. Og svo tekur hann þessi fjárlög fyrir (reyndar fjárlög, sem eru einu ári yngri en þau, sem miðað er við í grein minni, og þar sem tekjurnar því eru 6 milj. hærri), og fer að reikna út eftir þeim embættisgjöldin. Og niðurstaðan, sem hann kemst að, verður þá sú, að embættiskostnaður Dana sé tæplega 38°/o í samanburði við árstekjur þeirra, eða nærri því 5 sinnum hærri en ég hefi sagt hann. Eg ætla nú alveg að leiða hest minn frá að benda á allar þær firrur og ýkjur, sem koma fram í þessum reikningi, þó margar þeirra liggi í augum uppi. Hins nægir að geta, að pró- fessorinn er enginn maður til að reikna út embættiskostnað Dana á þennan hátt. Til þess þarf bæði margfalt meiri þekkingu og
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.