Eimreiðin - 01.01.1912, Side 3
3
umsvifamikil og var að mörgu leyti meira ráðandi í ýmsum grein-
um en konungur sjálfur. Var hún skrautgjörn mjög og gefin
fyrir skemtanir, og hóf þá, sem henni geðjaðist að, til metorða
og valda, en þeir, sem urðu fyrir ónáð hennar, fengu oft á hörðu
að kenna. Pað var því ekki lítils vert, að komast inn undir hjá
henni.
Vér skulum nú láta Espólín segja sögu hans áfram, með
eigin orðum:
»Guðmundur Guðmundarson prests, Jónssonar lærða, hafði
nú (o: 1673) verið 14 eða 15 vetur utan, og í veg miklum með
Soíifíu Amalíu drotningu; hann fékk þá leyfi að finna foreldra
sína, og sendi drotningin Guðmundi presti föður hans hökul dýr-
an. Guðmundur kom út, og að Hjaltastað til sunnudagsmessu,
öllum óvart og ókendur, og duldi þess alla, hver hann var; lézt
hafa skylduerindi til alþingis og Bessastaða, og vilja fara sem
fljótast. Faðir hans vildi fá tíðindi, og bað hinn ókunna mann
mjög að gjöra sér þann veg, að þiggja að sér máltíð eða annan
greiða og spurði að Guðmundi syni sinum. Hann kvað hann lifa
og vera gott af hans ráði að segja; og|slíkur væri hann nú orð-
inn, að prestur mundi eigi kenna hann, þó hann sæi. Prestur lézt
víst hyggja, að hann mundi kenna hann, og spurði, hvern vöxt
eða þroska hann hefði. Guðmundur mælti alt á dönsku, kvaðst
eigi annað segja kunna sannara, en að hann væri mjög líkur sér
að vexti og áliti. Ekki var Guðmundur prestur haldinn glettingar-
barn, og er þess nokkuð getið fyrri, en þó varð hann eigi að
vísari, og hélt Guðmundur honum uppi með þessu fram á aftan,
og lézt þá vilja brottu. En síðan sagði hann foreldrum sínum með
fyrirgefningarbón, hver hann var; urðu þau þá mjög fegin, og
þóttust hafa heimt hann úr helju. Var hann um vetur í landi, og
fór utan síðan í sömu þjónustu.«
^Pað hafði fyr orðið um Guðmund Guðmundarson, er hann
var með Soffíu Amalíu drotningu, að þá er meistari Jón Vigfús-
son vígðist til vísibiskups (o: 1674), tók hann bréf fyrir allri
Borgarfjarðarsýslu, og ætlaði út. Pað mislíkaði drotningu og kvað
hann fá annað betra hjá sér; og þorði hann eigi að neita boði
hennar, og hafði gjörst fógeti hennar á Láglandi, því að þau
smálöndin hafa drotningar í Danmörku til uppeldis sér í ekkju-
dómi. Gekk hann að eiga þernu eina þýzka, þó ættaða vel, og
var um hríð í allgóðum veg, þar til er bændur nokkrir kærðu
1