Dagblaðið Vísir - DV - 17.01.1984, Blaðsíða 14

14
DV. ÞRÍÐJU’bÁGÚ'h 17,'ÍÁbÍJÁR 1984.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 113., 117. og 120. tbl. Lögbirtingablaðs 1983 á hluta í
Bergstaðastræti 45, þingl. eign Guðrúnar Sigurvaldadóttur, fer fram
eftir kröfu Tryggingastofnunar rikisins og Guðjóns Ármanns Jóns-
sonar hdl. á eigninni sjálfri fimmtudaginn 19. janúar 1984 kl. 15.45.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 113., 117. og 120. tbl. Lögbirtingablaðs 1983 á hluta í
Dúfnahólum 2, þingl. eign Trausta Jóhannessonar, fer fram eftir kröfu
Guðjóns Ármanns Jónssonar hdl. og Gjaidheimtunnar í Reykjavík á
eigninni sjálfri fimmtudaginn 19. janúar 1984 kl. 14.00.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 113., 117. og 120. tbl. Lögbirtingablaðs 1983 á hluta í
Krummahólum 6, tal. eign Guðmundar Halldósssonar, fer fram eftir
kröfu Kristjáns Ólafssonar hdl., Sigurmars K. Albertssonar, Veð-
deildar Landsbankans og Gjaldheimtunnar í Reykjavík á eigninni
sjálfri fimmtudaginn 19. janúar 1984 kl. 14.15.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 113., 117. og 120. tbl. Lögbirtingablaðs 1983 á hluta í
Hverfisgötu 104, þingl. eign Guðmundar Haraldssonar o.fl., fer fram
eftir kröfu Sigurmars K. Albertssonar hdl., Sveins H. Valdimarssonar
og Landsbanka íslands á eigninni sjálfri fimmtudaginn 19. janúar 1984
kl. 15.15.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
SMÁAUGLÝSINGAÞJÓNUSTA
VIDGETUM
IETT t>ER SPORIN
OG AUDVELDAD ÞÉR FYRIRHÖFN
• Afsöl og sölutilkynningar bifreiða
• Húsaleigusamningar (löggiltir)
• Tekið á móti skriflegum tilboðum
Viö viljum vekja athygli á aö þu getur látiö okkur sjá
um að svara fyrir þig simanum. Við tökum á móti
upplýsingum og þú getur síðanfariö yfir þær í góöu tómi
virka daga kl. 9—22
OPIÐ: Iaugardaga9—14
sunnudaga kl. 18—22
Tekið er á móti myndasmáauglýsingum og
þjónustuauglýsingum virka daga kl. 9—17.
Smáauglýsingaþjónustan er opin frá kl. 12—22
virka daga og laugardaga kl. 9—14.
ATHUGIÐ
Ef smáauglýsing á að birtast í helgarblaði
þarf hún að hafa borist fyrir kl. 17föstudaga.
SMÁAUGLÝSINGADEILD,
ÞVERHOLT111, SÍMI 27022.
Menning Menning Menning
Eins Og Iffið
er gagnlegt
UmÓlaf Jónsson
Fyrir hartnær tuttugu árum skrifaöi
Olafur Jónsson grein sem hann nefndi
Um gagnrýni. Þar spyr hann sjálfan
sig og aðra hverjum tilgangi gagnrýni
þjóni, hvort hún yfirhöfuð sé til gagns.
Og segir meöal annars:
Gagnrjnanda er óþarft að skoða starj
sitt sern uþpeldi höjunda og lesenda;
hann má ekkt vefjast í þetrri vdlu að hans
eigtn smekkur sé óbngðuU og einn
réttur; en honurn er nauðsyn að trúa á
réttmreli skoðarta stnna. Þetta réttmæti
sannar hann (eða afsannar) með mál-
flutningi sínum. þeim gretnargerð sem
ber upþt rnat hans. Þessvegna er góður
gagnrýnandi jafnan góður rithöfundur
sjálfur; hann tjáir viðbrögð stn við lista-
verkum og verður því í senn að vera jær
um að bregðast vtð þetm og lýsa við-
brögðunum svo veki áhuga og skilning
lesenda. Þá fyrst kunna niðurstöður hans
að verða nokkurs rnetnar. En þannig
getur mikilhæfur gagnrýnandt haft
ómæld áhrif á bókmenntir og bók-
menntaskoðanir síns tíma: starf harts
getur verið uþþeldisstarj ti! góðs eða dls.
Lífsverk Olafs vinar míns Jónssonar
einkenndist í senn af ást á bókmennt-
um, skarpskyggni og víðtækri
þekkingu. Olafur var einn þeirra sjald-
gæfu manna sem hætti sér útí hríðina
þó aö élið stæöi í fangiö. Ahugi hans á
Bókmenntir
Matthías V. Sæmundsson
vexti íslenskrar menningar var slíkur
aö stundarþægö var honum viöur-
styggö og skipti engu hver í hlut átti.
Hann talaði hvorki um hug sér né
þagöi þegar oröa var þörf. Hann var
herskár, hreinskiptinn og heill viö
aðstæður sem oft kölluöu á óheilindi,
málamiðlun. Hann var einmana einsog
aðrir slíkir.
Menn hafa sjaldnast dálæti á gagn-
rýnendum öörum en sjálfum sér.
Fæstir geta tekið gagnrýni sem sund-
urgreinir, leiöir í ljós, afhjúpar. Þaö á
ekki síst við um þá sem gefa af sjálfum
sér í list og skáldskap. Eitt sinn sagöi
Guöbergur Bergsson aö listamaöurinn
óttaðist gagnrýnandann líkt og
slóttugur sjúklingur geölækni.
Guöbergur kvaö þetta stafa af ótta
listamannsins viö eigin nekt. Mörgu
hefur meira verið logiö. En óttinn er
iöulega gagnkvæmur því gagn-
rýnandinn óttast oftar en ekki
manninn aö baki listaverkinu og
myndar viö hann hræöslubandalag tví-
skinnungs og hálfkveöinnar vísu.
Gagnkvæmur ótti af slíku tagi hefur
löngum einkennt íslenska menningar-
umræöu, hégómadýrð og fleöuleg til-
litssemi hafa leikist á. Menn hefur
skort vitund um aö öll menning
þarfnast sífelldrar endurskoöunar til
aö staöna ekki og daga uppi í andlegri
leti og eintrjáningshætti. Olafur gerði
sér þetta ljóst frá fyrstu tíð einsog
Af jólum og jólahaldi
Árni Björnsson: í JÓLASKAPI.
Myndir eftir Hring Jóhannesson.
Reykjavík, Bjallan, 1983.
Skömmu fyrir síðustu jól kom út hjá
bókaforlaginu Bjöllunni safnrit Áma
Bjömssonar um jólin. Þar er um aö
ræöa gagnmerka og nauösynlega út-
gáfu fyrir þá fjölmörgu sem gera sér
dagamun á jólum og fyrir jól.
Áriö 1945 kom út bókin Jólavaka,
sem Jóhannes skáld úr KÖtlum gaf út.
Þaö er safnrit úr íslenskum bókmennt-
um um jólin. Bók Áma inniheldur
einnig bókmenntaefni um jólin. Sumt
hiö sama og er aö finna í bók Jóhannes-
ar, en langmestur hluti þess er ekki í
henni.
Ámi Björnsson þjóðháttafræðingur
hefur um langt árabil safnað fróöleik
um jól og raunar allar hátíöir ársins.
Frá hans hendi kom út bók 1963, en
hún var byggö á kandidatsritgerð hans
viö Háskóla Islands. Fróðleiksmolar
um jólahald á Islandi fyrir miöja 19.
öld sem birtast í bókinni í jólaskapi
byggjast aö mestu leyti á þeirri bók.
En auk ýmissa annarra heimilda
byggir Arni mikið á fróðleik sem
þjóöháttadeild Þjóðminjasafnsins
barst á spumingaskrám sem út vom
sendar til fólks víða um land.

Efniö úr bókmenntum sem valiö er
til birtingar í þessu safnriti er víða aö.
Þaö er frá ýmsum tímum, en þó er
greinilega lögö mikil áhersla á nýtt og
nýlegtefni.
Mikinn fróðleik er að finna í bókinni
um jólahald í ýmsum löndum og ýmsa
siöi sem fylgja jólum og jólahaldi.
Þjóötrú varöandi jólin eru gerö góð
skil eins og jólasveinunum bæði þeim
íslenska og hinum alþjóðlega Sankti
Kláusi.
Greint er frá ýmsum jólasiöum í ná-
grannalöndum okkar Islendinga og þá
eru sérkennin sem viö ekki þekkjum
tekin nánar fyrir en annað. Áramótin
fá umfjöllun og þá er til dæmis getið
um upphaf áramótabrenna og þróun
Bókmenntir
SigurðurHelgason
þeirra. Þar kemur m.a. fram að þær
hafi veriö eins konar áramótahrein-
geming og meö aukinni verslun í
bænum hafi umfang þeirra og fjöldi
aukist.
Um jólakveöjur og jólakort, sem nú
eru órjúfanlega tengd jólum er þaö að
segja, aö ekki eru liðin nema 140 ár frá
því aö fyrsta jóla- og nýárskortiö var
gefiö út í heiminum. Hér á landi koma
þau síöan fyrst á markað upp úr 1890.
Hins vegar er elsta jólakveöjan sem
fundist hefur hér á landi í bréfi frá
Brynjólfi biskup Sveinssyni frá árinu
1667.
Þannig er mikill fróðleikur í þessari
bók. Þeir sem hafa áhuga á aö kynnast
jólum og jólamenningu ættu að eignast
I jólaskapi. Myndskreytingar Hrings
Jóhannessonar listmálara prýöa
bókina mjög. Þaö eru bæði litkrítar-
myndir og eins blýantsteikningar.
Ástæða er til aö mæla með þessari bók
fyrir unga jafnt og aldna sem hafa hug
á að gleðjast og gleðja aðra á jólum.
-sh.