Dagblaðið Vísir - DV - 17.01.1984, Blaðsíða 15

DV. ÞRIÐJUDAGUR17. JANUAR1984.
15
Menning Menning Menning
Ólafur Jónsson.
grein hans um hlutverk gagnrýni ber
vitnium:
Hér á landi kann að sinrii að vera eimia
rnest þörf á barðri og agasamri gagnrýni.
I Utlu hverfi, á útkjálka er jafnan hœtt
við nesjamemisku, undanslœtti í smekk
og viðhorfum -, menn una því sem ekki er
nema hálfgilt og hálfvolgt af því atinað
betra er ekki á boðstólunr, miðlungs-
mennskan kemst ífyrirrúm af því að hún
er jafnan fyrirferðarmest. Þessu hlýtur
gagnrýnandinn að verjast; hann hlýtur að
vísa á bug ónýtu handverki, uþþlognum
hœfileikurn, misskilningi, tilgerð. Það er
skylda hans við lesendur sína og ábyrgð
hans fyrir bókmenntunum, ekki síst þess
gagnrýnanda sem fjallar um dcegurmál í
dagblöð. En jafnframt hlýtur gagn-
rýnandi að forðast að reisa kröjur sem
ekki verður fullncegt; hann hlýtur að gera
sér raunhcefa grein fyrir möguleikum og
takmörkunum þess menningarhverfis þar
sem hann lifir; hann hlýtur að halda aug-
unurn oþnurn fyrir loflegri viðleitm
hversu srná/eg sem hún sýnist.
Þessi heilbrigðu viðhorf gerðu Olaf
að mikihæfum gagnrýnanda sem
meiri áhrif haföi á íslenska bók-
menningu en menn kunna að gera sér
grein fyrir. Framlag hans veröur seint
fullmetið. Skarö hans ekki fyllt.
Olafur lifði og hrærðist í bókmennt-
um; bóklestur var hans annaö líf enda
nefndi hann greinasafn sitt sem út
kom fyrir nokkrum árum Líka líf.
Hann trúði því lengstum aö það væri
ómarksins vert. Þeirri trú, sagði
Olafur, er engin þörf á rökstuðningi því
hún verður jafnan ósönnuö. Eins mætti
spyrja berum orðum hvort lífið sjálft
væri gagnlegt. . .
1 seinni tíð beindist áhugi Olafs í
vaxandi mæli að svokölluðum
skemmtibókmenntum og lífi þeirra á
meðal fólksins í landinu. Sjálfur unni
hann alþýðlegri frásgnarlist sem
sumir menntamenn horfa til með
hroka. Seint gleymi ég hrifningu hans
þegar hann á liðnu hausti las mér
valinn kafla úr Dalalífi Guðrúnar
„minnar” frá Lundi. Olafur kunni alla
tíð aö hrífast þó aö dómgreindin og
hlutlægnin bæru tilfinninguna stundum
ofurliði. Ahugi Olafs beindist einnig æ
meir að raunsæislegum verkum um
tómleika hversdagsins, verkum þar
sem helfjötur leiðans brestur í sáru
andartaki sem er líf um leið og dauði.
Slíkur skáldskapur snerti streng líkt
og ljóð Jóns Helgasonar sem hann fór
stundum með.
Þaðvareitt kvöldaðmér
heyrðist hátfvegis barið.
ég hlustaði um stund og tók
af kertinu skarið,
ég kallaði fra/n, og kvöldgolan
veitti rnér svarið:
Hér kvaddi Lífið sér dyra,
og nú er þaðfarið.
Maöurinn þekktist ekki af verkum
sínum einum saman. Aö baki þeirri
mynd sem hann snýr að öörum býr
veruleiki hans. Kynni okkar Olafs
stóöu ekki lengi í árum talið en á þeim
stutta tíma sem leiðir okkar lágu
saman bar ég gæfu til aö kynnast
manneskjunni undir hjúpnum. Þau
kynni auðguðu mig og skilja eftir
mynd af manni sem í bjuggu miklar
andstæður þar sem ljós og myrkur,
von og örvænting lékust á, manni sem
fann til, manni sem í einmanaleika sín-
um bjó öðrum gott samfélag. Hann var
ástríkur eiginmaður og faðir, ágætur
vinur, drengur góöur.
Allur dauöi er þungbær í crösins
fyllstu merkingu og á vetrarnóttum
þéttist myrkrið í sál viö váleg tíðindi.
Spurningar vakna um upphaf og endi,
tilgang og tóm; spurningar sem fylgt
hafa manninum frá því hann sá fyrst
aö ljós og líf eiga ekki jafnan samleið;
spurningar sem þú leggur fyrir sjálfan
þig án vonar um svar; spurningar sem
þú ert nauöbeygður til að lifa við;
spurningar sem gera þig að
manneskju.
Megi minningin um Olaf verða
aðstandendum huggun á sárri stund.
Matthias.
VÍNAR-
ÓPERETTU-
KVÖLD
Vínarkvökl Sinfóniuhljómsveitar (slands í Hó-
skólabiói 12. janúar.
Stjórnandi: Herbert Mogg.
Einsöngvari: Sieglinde Kahmann.
Karlakór ReykjavBtur.
Á efnisskrá: Atriöi úr óporettum eftir: Johann
Strauss yngri, Emmerich Kólmón, Cari Michael
Ziehrer, M. Schönherr, Franz Lehór og Robort
Stolz.
Vínarkvöld er einn af föstum liðum
á vetrardagskrá Sinfóníu-
hljómsveitarinnar og er indælis
uppfinning til að stytta mönnum
stundir í skammdeginu. Vínaróper-
ettan, eða rjóminn af henni, er
einhver vandaöasta skemmtimúsík
sem finnst. Draumaveröld yfir-
stéttarinnar, freyðivínsþamb og
sígaunarómantík eru meginefnis-
þættir flestra óperettanna. Hætt er
viö að glansinn yrði fljótt skafinn af,
ef Jafnréttisráð færi ofan í saumana
á þeirri afstöðu til kvenna sem g jam-
an birtist í þeim. En við skulum sjá í
gegnum fingur við óperettuhöfund-
ana, þeir vissu ekki betur en að það
væri allt í lagi að kalla dansmeyjar
bara mýslur og bjuggu til aðrar
kvenkenningar út frá því, og á sínum
tíma voru víst fáir til að setja út á
slík sjónarmið. Nú, svo var líka
músíkin til þess að breiða yfir allt
saman. Og hún féll i ákveðinn farveg
— stíl sem í byrjun var mótaður af
mönnum eins og Schrammel, Lanner
og gamla Strauss. Gagnstætt þvi
sem margir halda liðst ekki í leik
hennar hið minnsta slugs og hún
hefur ýmis sérkenni eins og tilhnikun
annars siagsins í valsinum, sérsíæöa
bogabeitingu hjá fiðlungum og ýmis-
legt annað smávegis, en mikilvægt,
sem skilur hana frá öörum músík-
stefnum.
Tónlist
EyjólfurMelsted
Til þess að ljá öllu réttan blæ fékk
hljómsveitin til liðs við sig einn
ágætan stjórnanda úr Vín, sjálfan
gúvernörinn í því mæta húsi,
Raimundtheater, Herbert Mogg.
Hann hefur, held ég, komist hvað
næst því að fá hljómsveitina okkar til
að spila þessa músík vel. Hann, og
hljómsveitin, höfðu líka æma ástæðu
til að leggja sig fram, þar sem við
frábæran söng Sieglinde Khamann
var aö keppa. Ekki veit ég til hvers
við höfum, á fyrri Vínarkvöldum,
verið að fá söngkonur frá Volksoper
sem örugglega eru látnar syngja allt
annað en meginhlutverk í V ínaróper-
ettum, og það hafandi úrvalsfólk til
þeirra verka heima á hlaði.
Já, Herbert Mogg tókst næstum
þvi að láta hljómsveitina okkar spila
vel. Strengimir spiluðu af lipurö og
blærinn var sannferðugur. Tréð með
sólóflautuna í lykilhlutverki stóð sig
vel og hornin kvökuðu ljúft. En á
móti kom aö sumir slagverka-
mennirnir vildu endilega spila vínar-
valsa eins og skandinaviska sjó-
mannavalsa og stundum var lúður-
þeyturunum, sérstaklega básúnu-
leikurunum, túlkun stjómandans
ekki alveg aö skapi og blésu þá bara
sína eigin. Karlakórinn hjalaði með,
en einhvem veginn fannst mér litlu
varða hvort hann söng með, eöa
ekki. Líkast til vegna þess hversu vel
ég hef skemmt mér við að hlusta á
Lögrukórinn, (Vínarborgar Nota-
Bene), syngja mörg af þessum
lögum, en játað skal aö hér er um
ósanngjarnan samanburö að ræða.
En það vantaði broddinn í leikinn og
þar af leiðandi herslumuninn á, að
þetta Vínarkvöld, (réttnefni: Vínar-
óperettukvöld) væri virkilega fyrsta
flokks.
EM
SÖLUTURN ÓSKAST.
Söluturn meö mikilli veltu óskast til kaups. Mikil
útborgun. Tilboð sendist afgreiðslu DV fyrir 23.
janúar, merkt „Söluturn”.

J,
' ÁLBAKKAR - ÁLBAKKAR
P„,„bakka,nir Uonr,ni,. •ig-m
einnig unial af
s,ærðum brauðform sf.
Simi 43969.
TILBOÐ
HELGARFERÐ
Gisting 2 nætur, morgunverður og
rútuferðir til og frá Reykjavík.
Kr. 1.120.00 á mann
FUNDIR —
SAMKVÆMI
Sérstakt tilboð fyrir hópa sem vilja
notfæra sér aðstöðu til fundarhalds
eða einkasamkvæmis. Nánari
upplýsingar í síma 99-8187 eða
99-8351.
MM&
xxöeear*
Hlíðarvegur 7 - 860 Hvolsvöllur.
Símar 99-8187 og 99-8351
VIKUDVOL
Gisting í viku með morgunverði og
rútuferðum til og frá Reykjavík.
Kr. 2.895.00 á mann
Hótel Hvolsvöllur er nýtt hótel aðeins
um IV2 stundar akstur frá Reykjavík. —
Tilvalið fyrir þá sem vilja tilbreytingu
í skammdeginu.
• 20 GISTIHERBERGI
• FUNDA- OG
SAMKVÆMISAÐSTAÐA
• FJÖLBREYTTAR VEITINGAR
• VISTLEG SETUSTOFA
MEÐ GARÐSKÁLA
• HEITIR NUDDPOTTAR
• GUFUBAÐ
• LJÓSASTOFA
• ÞREKHJÓL
Rútubílar á staðnum ef áhugi er á
ferðum um héraðið.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 98., 101. og 105. tbl. Lögbirtingablaðs 1983 á Hólms-
götu 2, þingl. eign Jakobs Sigurðssonar, fer fram eftir kröfu Gjald-
heimtunnar í Reykjavík o.fl. á eigninni sjálfri fimmtudaginn 19.
janúar 1984 kl. 11.30.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var i 97., 101. og 104. tbl. Lögbirtingablaðs 1983 á hluta i
Víðimel 32, þingl. eign Arnar Sólbergs Haraldssonar o.fl., fer fram
eftir kröfu Gjaldheimtunnar í Reykjavík á eigninni sjálfri fimmtu-
daginn 19. janúar 1984 kl. 16.30.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 98., 101. og 105. tbl. Lögbirtingablaðs 1983 á hluta í
Skerjagranda 1, tal. eign Halldórs Eyþórssonar, fer fram eftir kröfu
Gjaidheimtunnar í Reykjavík á eigninni sjálfri fimmtudaginn 19.
janúar 1984 kl. 16.00.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 113., 117. og 120. tbl. Lögbirtingablaðs 1983 á hluta í
Grýtubakka 24, þingl. eign Báru Guðmundsdóttur, fer fram eftir kröfu
Björns Ölafs Hallgrimssonar hrdl., Árna Guðjónssouar hrl., Valgeirs
Pálssonar hdl., Tómasar Gunnarssonar hdl., Veðdeildar Landsbank-
ans, Þorvalds Lúðvíkssonar hrl., Guðjóns Á. Jónssonar hdl., Gjald-
heimtunnar í Reykjavík, Arnmuudar Backntau hdl., Tómasar Þor-
valdssonar hdl. og Ásgeirs Thoroddsen hdl. á eigninni sjálfri fimmtu-
daginn 19. janúar 1984 kl. 15.00.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.