Dagblaðið Vísir - DV - 17.04.1993, Blaðsíða 14

14
LAUGARDAGUR 17. APRÍL 1993
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NUMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX' (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJOLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 1200 kr.
Verð í lausasölu vírka daga 115 kr. - Helgarblað 150 kr.
Umh verfisfirring
Skoöanakönnun bæjarstjórans á Seltjarnarnesi um
framtíð svokallaös Nesstofusvæðis fjallar að mestu leyti
um fjármál. í forsendum könnunarinnar tönnlast hann
á, að ná megi sem svarar verði íjögurra einbýlishúsa af
sölu lóða á mjög viðkvæmu og merkilegu náttúrusvæði.
Bitur reynsla er af umhverfisfirringu á þessum slóð-
um. Á Valhúsahæð hefur nokkrum fuglategundum verið
útrýmt með tilgangslausum framkvæmdum við þrjú ein-
býlishús, sem enginn vill kaupa, íþróttavöll, sem enginn
vil nota, og tvö hringleikahús fyrir áramótabrennu.
í fjármáladæmi bæjarstjórans er ekki gert ráð fyrir
íjölþættu tjóni, sem kemur á móti framkvæmdagleði*
hans. Það tjón felst bæði í missi ómælanlegs lífsrýmis,
hreyfingarfrelsis og náttúrunautnar, svo og í lækkun
verðghdis húsanna, sem fyrir eru á Seltjarnamesi.
Sumt af þessum kostnaði lendir á bæjarsjóði. Tekjur
af lóðasölu eru ekki hagnaður. Á móti kemur kostnaður
við þjónustu við fleiri bæjarbúa. Byggja þarf skóla og
aðrar þjónustustofnanir og síðan að reka þær. Bæjar-
stjórinn mun þvi ekki græða neitt einbýhshúsaverð.
Fjölmennur borgarafundur á Seltjarnarnesi í fyrra
mælti nærri einróma með því, að svæðið umhverfis Nes-
stofu yrði gert að fólkvangi. Sami fundur samþykkti skoð-
anakönnun meðal bæjarbúa. En bæjarstjóranum hefur
tekizt að snúa út úr málinu í framkvæmd könnunarinnar.
Með boðun könnunarinnar fylgir greinargerð, þar sem
áherzla er lögð á þær fjárhagslegu falsanir, sem fjahað
er um hér að ofan. Þar á ofan er ranglega fullyrt, að fyrir-
hugaðar framkvæmdir séu ahar í samræmi við skýrslu
Náttúrfræðistofnunar um náttúrufar á Seltjarnarnesi.
Bæjarstjórinn skákar þar í því skjóli, að hann hefur
ekki enn dreift þessari skýrslu til bæjarbúa, þrátt fyrir
ítrekuð thmæh um það. Hann hefur opinberlega sagt,
að það verði gert í sumar, en þá er telur hann sig vera
sloppinn fyrir horn með hina fólsuðu skoðanakönnun.
Stjórn Náttúrugripasafns Seltjamamess birti í Morg-
unblaðinu í fyrradag grein, þar sem hraktar em lífseigar
rangfærslur bæjarstjórans í þessu máli. í skýrslu Nátt-
úrufræðistofnunar er nefnilega einmitt varað við, að
byggt sé umhverfis Nesstofu og í nágrenni Bakkatjamar.
Hver einasta af thlögum bæjarstjórans felur í sér rösk-
un á aðstreymi jarðvatns í Bakkatjöm, enda fela þær
ahar í sér framkvæmdir á náttúruminjasvæði, nákvæm-
lega eins og framkvæmdir hans á Valhúsahæð. Ghdir
þá einu, hvort það er rask vegna vega eða húsa.
Eftirtektarvert er, að Félagsfræðistofnun Háskólans
lætur ginnast th að rýra áht fólks á skoðanakönnunum
almennt með því að beygja sig undir vhja bæjarstjórans,
gerast erindreki hans og vísa th rangrar greinargerðar
hans í kynningarbréfi hennar th íbúa svæðsins.
Samkvæmt meðferð Félagsfræðistofnunar á málinu
getur hagsmunaaðih fengið hana th að velja og orða
spumingar í þágu hagsmunaaðhans, th dæmis með því
að hafa marga vonda kosti á móti einum góðum og ýta
fóhd th að velja annan kost, ef hinn góði næst ekki.
Það var með eftirgangsmunum, að uppreisnarmönn-
um í stjómmálaflokki bæjarstjórans og öðrum áhuga-
mönnum um varanlega auðlegð í hfsrými, hreyfingar-
frelsi og náttúrunautn tókst að koma í könnunina einni
spumingu um fólkvanginn, sem var thefni hennar.
Þrátt fyrir aht svindl haífa þar með íbúar Seltjamar-
ness tækifæri th að koma í veg fyrir, að firringin á Val-
húsahæð endurtaki sig við Nesstofu og Bakkatjöm.
Jónas Kristjánsson
Mafíutengsl og
kaldastríðsrefj ar
Giulio Andreotti tók sæti í fyrstu
eftirstríðsstjórn Ítalíu árið 1946.
Síðan hefur hann af hálfu kristi-
legra demókrata verið í forsæti fyr-
ir sjö ríkisstjórnum, fleiri en nokk-
ur annar stjórnmálamaður. Á efri
árum fékk hann svo ævisæti í Öld-
ungadeild þingsins í Róm.
í þessari viku hefur nefnd Öld-
ungadeildar fjallað um þá kröfu
rannsóknardómara að Ándreotti
verði sviptur þinghelgi svo hafist
geti formleg dómsrannsókn á
hendur honum fyrir margar sakir
og þungar. Rannsóknardómari í
Mílanó hefur bendlað Andreotti,
ásamt hundruðum annarra stjórn-
málamanna, kaupsýslumanna og
embættismanna, við mútusukk í
skiptum stjórnmálaflokka og fyrir-
tækja svo nemur gífurlegum fjár-
hæðum. En það sem hefur beint
óskiptri athygli ítalsks almennings
að máli Andreottis er að rannsókn-
ardómari í Palermo á Sikiiey hefur
greint Öldungadefldinni frá að
hann hafl undir höndum vitnis-
burði um að forsætisráðherrann
fyrrverandi hafi haft bein tengsl
við höfuðbófa mafiunnar og meðal
annars fengið þá til að myrða menn
sem honum þóttu standa í-vegi fyr-
ir sér.
Lengi hefur verið opinbert leynd-
armál að ásamt kirkjunni hefur
mafían verið önnur aðalstoðin
undir veldi Kristilega demókrata-
flokksins á Suður-Ítalíu og Sikiley
sér í lagi. Á valdatíma fasista var
mafían bæld niður en hún spratt
aftur upp til áhrifa þegar banda-
ríska leyniþjónustan tók upp sam-
band við leifarnar fyrir milligöngu
bandarísk-ítalskra mafíósa við að
undirbúa innrásirnar á Sikfley og
Suður-Ítalíu. Að stríði loknu úrðu
kristilegir demókratar og banda-
ríska leyniþjónustan svo banda-
menn í baráttunni gegn uppgangi
ítalskra kommúnísta og þá færðist
sambandið við mafíuna yfir til
stjómmálaflokksins sem nú hefur
Erlend tídindi
Magnús Torfi Ólafsson
verið meginaflið í öllum ríkis-
stjórnum Ítalíu í hálfan fimmta
áratug.
Uppljóstranimar á Ítalíu nú
standa í beinu sambandi við lok
kalda stríðsins. Ekki er lengur
unnt að kæfa rannsóknir á
myrkraverkum með skírskotun til
að opinber vitneskja um þau myndi
skaða baráttuna gegn kommún-
isma og/eða sovéskum undirróðri.
Tilefni morðanna, sem mafíu-
menn bera að Andreotti hafi falið
foringja sínum að láta framkvæma,
á einmitt að vera, að sögn ítalskra
fjölmiðla, vitneskja fórnarlamb-
anna um eitt best varðveitta leynd-
armál kalda stríðsins að vestan-
verðu. Leynidefld í NATO kom
upp, í samráði við leyniþjónustur
aðfldarríkja, leynisveitum sem
vera skyldu til taks að baki sov-
éskrar víglínu næöu herir Varsjár-
bandalagsins aö hertaka land í
Vestur-Evrópu.
Á Ítalíu nefndust þessar sveitir
Gladio (Brandur) og nú er frá því
skýrt aö þar hafi valdahópur með
Andreotti í forustu komið málum
svo fyrir að þær skyldu vera búnar
undir valdarán kæmist Kommún-
istaflokkur Ítalíu til valda í kosn-
ingum. Aldo Moro, þá flokksfor-
maður Kristflegra demókrata, sem
Rauðu herdeildirnar myrtu 1978, á
að hafa skýrt ræningjum sínum frá
þessu áformi og sú frásögn komist
í hendur mannanna sem Andreotti
á aö hafa falið mafíunni að ráða
af dögum.
Annar þeirra var fréttamaður,
Mimo Pecoreili, sem kom á fram-
færi vitneskju frá leyniþjónustu-
foringja sem geröi sér far um að
bregða fæti fyrir Andreotti. Hann
var skotinn á götu í Róm 1979. Hinn
var Carlo Alberto Dalla Chiesa
hershöfðingi sem vann loks á
Rauðu herdeildunum og hafði ver-
ið skipaður yfir baráttuna gegn
mafíunni þegar hann var myrtur í
Palermo 1982.
Moröið á Dalla Chiesa bar vott
um að mafíunni hafði borist vitn-
eskja um leynflega ferðaáætlun
hans og þótti strax sýnt að hún
hefði komið frá Róm. Enda bönn-
uðu ekkja og börn hershöfðingjans
að nokkur ráðherra fengi að vera
við útför hans. Fóru þau þar að
dæmi ekkju Aldos Moro sem bann-
aði fulltrúum ríkisstjómar og
kristilegra demókrata aðgang að
útför manns síns. Enda kenndi hún
Andreotti öðrum mönnum fremur
um að manni hennar var ekki
bjargað.
Andreotti var að reyna eina
stjórnarmyndun sína daginn sem
Moro var rænt og hafði gengið erf-
iðlega en hlaut skjótt samþykki
þingsins í uppnáminu út af mann-
ráninu. Þeir Moro höfðu tekist á
um völdin í Kristilega demókrata-
flokknum og bar mest á milli áform
Moros um aö gera kommúnista
aðiia að stjórnarmeirihluta ef ekki
taka þá í ríkisstjórn.
Öldungadefldarnefnd hefur þeg-
ar þetta er ritað veitt Andreotti
sólarhring til aö svara fyrir sig.
Nefndarformaður óskar að hann
afsali sér sjálfur þingheigi svo ekki
þurfi að koma tfl atkvæðagreiðslu.
Giulio Andreotti (með gleraugu) milli lífvarða á leið á fund nefndar öldungadeildar í Róm. Símamynd Reuter
Skoöanir aimarra
Almenn andúð á Serbum
Svo er komið að leiðtogar Serba hafa vakið upp
það megnan viðbjóð að hann hlýtur að fylgja þjóð-
inni á alþjóðavettvangi eftir að átökunum í fyrrver-
andi lýðveldum Júgóslavíu lýkur. Seinasta innieggið
er árásimar á nær bjargarlausa íslama í borgunum
Srebrenica og Sarajevo.
Faiibyssuskothríð hófst aö nýju rétt í þann mund
sem eftírlityélar NATO flugu yfir í fyrsta sinn. Og á
sama tíma ákveða Bandaríkjamenn að fresta ákvörð-
un um aö herða aðgerðir gegn Serbum. Það er sárt
tfl þess að vita. Úr leiðara Washington Post, 15. apríl.
Smánin stöðugt meiri
Ári eftir aö slátrunin hófst í Bosínu þora þjóðir
heims enn ekki að horfast í augu við kostina sem
blasa við tfl að stöðva þjáningar fólksins. Hvern dag,
sem bið veröur á aðgerðum, hækkar gjaldið sem við
verðum á endanum að greiða fyrir að koma á friði
í þessum heimshluta. Það var hægt að koma í veg
fyrir stríðið og það var hægt að stöðva þaö skömmu
eftir að það hófst. Til þessa hafa menn aðeins frestað
að greiöa víxilinn sem á endanum fellur á okkur
fyrir að hafa ekki kjark til að stöðva blóðbaöiö.
Úr leiðara European, 15. apríl.
Lögreglan eykur á óttann
Ef lögreglustjórinn í Los Angeles heföi ákveðið
að sýna ekki styrk sinna manna meöan beðið er nið-
urstöðu í máli Rodneys King heföi hann veriö sakað-
ur um að sofa á veröinum. En það eykur aðeins á
ótta og spennuna að hafa lögregluna gráa fyrir jám-
um á götunum dag eftir dag. Þessi sýndarmennska
eykur á iíkumar á óeirðum.
Úr leiðara USA Today, 14. apríl