Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.1994, Blaðsíða 35

FÖSTUDAGUR 30. DESEMBER 1994
47
Margir hafa gleymt þvi að líkami og sál eru samofnar einingar. Gömul spakmæli um hrausta sál í heilbrigð-
um líkama eiga jafnvel við nútimamenn sem Rómverja hina fornu. Um áramót er holit að átta sig á kröfum
líkamans um holla lifnaðarháttu.
Gleðileg
ár amótaheit!
Áramót eru áfangi á lífsleið
hverrar manneskju. Enn einir 365
dagar eru að baki meö sínum leið-
indum, áföllum og sigrum, sinni
gleði, sorg, hamingju og niðurlæg-
ingu. Framundan er nýtt ár með
3153600 sekúndum sem allar eru
huldar eftirvæntingu og óvissu.
Enginn veit hvað komandi ár ber
í skauti sér og margir telja að ör-
lög, tilviljanir eða Guð ráði mestu
um gang mála. En sérhver ein-
staklingur getur stjórnað miklu um
Á læknavaktíiuii
Óttar
Guðmundsson
læknir
f eigin hamingju og velferð. Á ára-
mótum er tími til að átta sig á þeirri
ábyrgð sem hver einasta mann-
eskjaberálífisínu.
Nýir bílar - nýtt fólk
Á hverju ári koma á markaðinn
nýir bílar og tæki sem framleiðand-
inn hefur endurbætt frá fyrri ár-
gerðum. Fimmtiu ára gamlar bif-
reiðar standast nútímabílnum ekki
tæknilegan snúning. Tækniframf-
arir gera kannski viðgerðarmenn
óþarfa vegna þess að ekkert bilar
lengur.
En maðurinn er sífellt hinn sami.
í raun er enginn eðhsmunur á
barni sem fæðist á fæðingardeild-
um spítalanna á þessum jólum og
ungviði sem leit dagsins ljós fyrir
4-10 þúsund árum. Bömin eru
hvorki fullkomnari, gáfaðri né bet-
ur af guði gerð á neinn hátt. En
andleg og líkamleg bilanatíðni
mannsins er alltaf að aukast vegna
lélegs viðhalds. Margir hafa gleymt
því að líkami og sál eru samofnar
einingar. Gömul spakmæh um
hrausta sál í heilbrigðum Ukama
eiga jafnvel við nútímamenn sem
Rómverja hina fornu. Um áramót
er hollt að átta sig á kröfum líkam-
ans um holla lifnaðarháttu. En
hverju er hægt að breyta?
Er einhverju
hægt aö breyta?
Ótal skáldsagna- og leikritahöf-
undar hafa haldiö því fram að
menn geri sömu mistökin aftur og
aftur. Margir eru þeir sem reyndu
að taka upp nýtt og betra líf en
uppgötvuðu innan tíðar að ekkert
hafði í raun breyst. Þeir voru fastir
í mýrarfeni ákveðinnar rútínu þar
sem vani og fastheldni réðu ríkjum.
Er hægt að greiða úr ílækjum fort-
íðar og nútíðar og losa sig úr kvik-
syndinu? Auðvitað, en það er erf-
itt. Best er að rekja spor sín til baka
og finna stað og stund þegar viUst
var af leið. Hvenær misstu menn
tökin á stýrinu? Spekingur nokkur
svaraði á þessa leiö: „Þegar þeir
hættu að vera þátttakendur í lífinu
en fluttu sig upp á áhorfendabekk-
ina.“
Þetta skUst betur þegar horft er
á börn og leiki þeirra. HeUbrigð
börn ærslast og leika sér, finna
stöðugt upp á nýjum leikjum og
gefa ímyndunarafli sínu lausan
tauminn. Önnur börn draga sig út
úr öllum ærsla- og athafnaleikjum
en einangra sig fyrir framan sjón-
varp, horfa á video og spila á tölvu-
spU. Fyrmefndu bömin eru þátt-
takendur í lífinu en hin hafa komið
sér fyrir á áhorfendabekkj unum,
sitja sem fastast og láta misvitra
tölvufræðinga og sjónvarpsmenn
mata sig á Ufssannindum tilver-
unnar.
Sama máU gegnir um marga fuU-
orðna. Þeir stjórna ekki lengur at-
burðarásinni heldur hafa komið
sér vel fyrir i sæti áhorfandans,
hreyfa sig lítið sem ekkert, fitna,
láta æðarnar fyllast af kalki og
lungun af nikótínreyk. Eftir því
sem blóðþrýstingur og blóðfitur
hækka og kílóum fjölgar minnkar
súrefnismettun blóðsins, þan
lungnanna, úthald og styrkur vöð-
vanna. Andlegt og líkamlegt at-
gervi em kærustupar; andleg og
líkamleg vellíðan em harðgift. hjón.
Sá sem skeytir engu um líkama
sinn hefur fórnaö andlegri velferð
sinni á altari þæginda og hóglífis.
Þýski heimspekingurinn Friðrik
Nietzsche segir einhvers staðar:
„Sitjið eins lítið og mögulegt er.
Hugsun sem ekki fæðist utandyra
á hreyfingu er sjaldnast mikils
virði.“ Mannvinurinn spaki var
mikill göngugarpur og skildi vel
mikilvægi líkamshreyfingar fyrir
sköpunargáfu og lífsfyllingu.
Tillaga að nýársheiti
Nýársheitiö ætti því að vera: „Ég
ætla á þessu ári að hætta að sitja á
áhorfendabekknum heldur koma
mér út á völlinn og taka þátt í leikn-
um. Ég ætla aö kaupa mér hlaup-
askó og æfa hlaup eða einhverjar
aðrar íþróttir tU að veita líkama
mínum þá virðingu og umönnun
sem hann hrópar á. Ég ætla að
hætta að reykja, fara að sofa reglu-
lega og sinna mataræði betur en
áður. Ég ætla að hætta að drekka
eða stilla áfengisnotkun í hóf. Ég
er að að missa af öllu fjörinu; leik-
gleðinni, sigurgleðinni og jafnvel
þeirri gleði sem stundum fylgir því
að tapa. Hann dugir ekki lengur
þessi djöfull. Ég vU vera með í lífinu
af líkama og sál!“ Þetta gæti orðið
upphaf nýrrar ævi sem er bæði
skemmtUegri og gjöfuUi en sú að
baki. Megi guðirnir gefa aUri þjóð-
inni gott og farsælt og áfaUalaust
komandiár.
ÁLMNGI
ÍSLHNDINGA
Frá stjórnarskrárnefnd Alþingis
Stjórnarskrárnefnd Alþingis gefur þeim, sem þess óska,
kost á að koma með skriflegar athugasemdir við frum-
varp til stjórnarskipunarlaga um breyting á stjórnar-
skrá lýðveidisins íslands, nr. 33/1944, með síðari breyt-
ingum, 297. mál. Meginefni frumvarpsins er tillögur
til breytinga á VII. kafla stjórnarskrárinnar sem m.a.
hefur að geyma mannréttindaákvæði hennar. Frum-
varpið liggur frammi í skjalaafgreiðslu Alþingis að
Skólabrú 2, Reykjavík.
Óskað er eftir að athugasemdirnar berist skrifstofu AI-
þingis, nefndadeild, Þórshamri við Templarasund, 150
Reykjavík, eigi síðar en 20. janúar 1995.
Auglýsendur, athugið!
Smáauglýsingadeild
///////////////////////////////
Lokað:
Laugardaginn 31. des., gamlársdag
Sunnudaginn l.jan., nýársdag
Athugiðl
f
Síðasta blað fyrir áramót kemur út
föstudaginn 30. desember.
Fyrsta blað eftir áramót kemur
út mánudaginn 2.janúar.
Sími 632700
Gleðilegt nýár!