Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.1994, Blaðsíða 37

FÖSTUDAGUR 30. DESEMBER 1994
49
Þeir sem stunda erfiðar æílngar
nú á kaldasta tíma ársins þurfa
að þekkja áhrif kuldans á líkams-
starfsemina. Öfugt við þaö sem
margir halda er mjög kalt loft
ekki óhollt fyrir lungun. Mikill
raki tapast út með andardrættin-
um í köldu veðri og veröur þvi
vökvatap í samræmi við það oft
meira en á heitum sumardegi.
Gegn þessu má vinna með því að
hafa treftl eöa þunnan klút fyrir
vitunum sem hindrar völivatap
að einhverju leyti. Mikilvægt er
að láta tölurnar á hitamæhnum
ekki blekkja sig heldur horfa eftir
vindhraða þegar verið er að búa
sig útaö skokka. Vindkæling get-
ur margfaldaö áhrif kuldans, sér-
staklega þegar skokkað er með
vindinn í fangið og rétt að haga
hlaupaleið sinni í samræmi við
það í mjög mildum kulda. Sér-
staklega þarf að huga að klæðn-
aði og forðast allt sem heldur í
sér raka eins og bómull. Ullin er
til allra hluta best. Rétt er að
hafa í huga aö 70% hitans tapast
út um háls og höfuð og hyggja
því vel að húfum og treflum.
Skokkari sem Trimmsíðan þekk-
ir fullyrðir að besta höfuðfatið til
vetrarskokks sé svellþæfð lamb-
húshetta úr lopa pijónuð af um-
hyggjusemi aldraðrar móður.
(UltraFit nóv. 1994)
Jóla-
kort
hlaup-
arans
Þeir hlauparar sem hafa
ástríðufullan áhuga á hlaupum
og fylgjast grannt með mataræði
sínu eiga iðulega erfiða daga um
matarmiklar hátiöir eins og þær
sem nú standa. Hlaupari sem
hefur átt vanda til að hrasa á
svelli freistinganna á þessu sviði
fékk óvenjulegt jólakort frá þjálf-
ara sínum. Þar stóð meðal ann-
ars: „Eftir hvert kalóríu- og kó-
lesterólsukk ber að refsa veik-
lyndum búk roeð víðavangs-
hlaupi til að svæla vessana út.
Sem þjálfara rennur mér súreftv
isríkt blóðið til skyldunnar. Sjá;
yður er í dag jólaáætlun færð.
Þorláksmessa: 10 km rólega að
morgni. Aðfangadagur: Hádegis-
skokk og jólabaö. Jóladagur: 13
km morgunhlaup og svo beint í
jólaboð til mömmu. Annar jóla-
dagur: Hvíld, e.t.v. sund. Milli
hátíða sprettæfingar en hvíld fyr-
ir gamlársdag vegna Gamlárs-
hlaups ÍR sem aö sjálfsögðu skal
mæta í. Aö kvöldi skal Bakkus
blóta. EkM þarf að fjölyrða um
að viötakandinn hefur farið og
hyggst fara eftir skipunum þjálfa
út í hörgui. Ekki gleyma Gaml-
árshiaupinu. GamlárshlaupÍRer
í dag kl. 13.00 og hefst að vanda
við íþróttahús IR við Túngötu.
Hlaupinn er rúmlega 9,5 km
hringur um Seltjarnarnes, Ægis-
íöu og Suðurgötu. Allir sem vilja
láta taka mark á sér i skokkinu
mæta á staöinn og brenna jólasp-
ikinu á léttu skokki um vest-
urbæinn.
Trimm
Að ganga á skíðum:
Frábær al-
Auður Ebenesersdóttir skíðagöngugarpur.
DV-mynd Sveinn
hliða þjálfun
Nú fer í hönd gósentími þeirra sem
ganga á skíðum. Um hátíðir hefur
mátt sjá einn og einn göngugarp svífa
fagurlega fram úr svifaseinum veg-
farendum á göngustígum í Fossvogi,
Elliðaárdal, Miklatúni og Laugardal
en þetta eru helstu staðirnir sem
Reykvíkingar sækja á til þess að
hlaupa á skíðum. En bæði í Bláfjöll-
um og Skálafelli eru skemmtilegar
göngubrautir troðnar þegar skíða-
svæðin eru opin og þess utan eru
víðáttumiklir heiöaflákar á Mosfells-
og Hellisheiði kjörin skíðalönd fyrir
gönguskíði þó sennilega sé best að
ráða byrjendum að halda sig í troðn-
um brautum.
Til þess að skrafa um ýmislegt sem
lýtur að gönguskíöaiðkan fékk
Trimmsíðan sér til halds og trausts
sérfræðing á þessu sviði. Sú er Auður
Ebenesersdóttir sem í vor lýkur
námi við íþróttakennaraskólann á
Laugarvatni. Auður er margfaldur
og núverandi íslandsmeistari í skíða-
göngu kvenna, fædd og uppalin á
Isafirði með skíði á fótunum frá
blautu barnsbeini eins og þar tíðkast.
Hvemig
áaðbyrja?
Fyrsta spurningin er sú hvemig
maður byrjar á því að verða slyngur
göngugarpur á skíðum. „Flestir
byija á því að fá lánuð skíöi til þess
að vita hvort þeim finnst gaman en
svo fara menn bara út á sínum skíð-
um og byija aö ganga. Það geta flest-
ir komist áfram með einhveiju
móti,“ segir Auður. „Hitt er svo ann-
að mál að til þess að fá eitthvaö að
ráði út úr skíðagöngu, fá hjartað til
að slá og komast eitthvað áfram er
best að fá sér kennslu."
Vandinn sem byrjendur standa
frammi fyrir er sá aö erfitt er að
nálgast kennslu á gönguskíðum. í
fyrra var gerö lítils háttar tilraun
með tilsögn í Laugardal og Bláfjöll-
um á vegum Skíðasambandsins og
sá Auður um hana. Af ýmsum ástæð-
um gekk það ekki sem skyldi en ætl-
unin er að taka aftur upp þráðinn í
vetur og reyna að koma á lengri og
Umsjón
Páll Ásgeir Ásgeirsson
skemmri námskeiðum fyrir byrjend-
ur og lengra komna. „Margir kunna
svolítið á skíöum en komast lítið
áfram. Kennsla í undirstöðutækni
skíöagöngu gerir mönnum kleift að
fá miklu meira út úr þessu. Það er
ýmislegt sem kemur aö gagni eftir
því hvernig aðstæður eru.“
Minni hætta
á meiðslum
Við spjöllum um það hvort skíða-
íþróttinni sé gert nægilega hátt undir
höfði og Auður segir að nú sé vakn-
ing meðal fólks. Margir hafi vitað hve
hollt er að ganga á skíðum en svo
hafi ólympíuleikar í Lillehammer
haft sitt að segja til að útbreiða fagn-
aðarerindið. „Mér finnst oft synd að
sjá fólk skokka í slabbi og vondu
færi þegar mikil hætta er á meiðsl-
um. Það væri miklu betra að bregöa
sér á skíðin. Minni hætta meiðslum,
annað álag og íjölbreyttara og góð
þjálfun. Ég hleyp mikið á sumrin en
þegar snjór er dettur mér ekki í hug
annað en fara á skíði.“
En getur sá sem skokkar eða hleyp-
ur mikið haldið sér í þjálfun með því
að taka skíðin fram í staðinn? „Ég
býst við að til þess að halda sömu
þjálfun þurfi að fara í viku jafnlangt
á skíðum og venjulega er skokkað
eða hlaupið. Gönguskíðamenn eru
með mesta þrek allra íþróttamanna.
Þegar mæld eru hámarksafköst í
langan tíma koma þeir best út og
Björn Dæhlie, skíðagarpurinn
norski, hefur mælst með mestu súr-
efnisupptöku sem mæld hefur verið.
Þessar tvær íþróttir, hlaup eða skokk
og skíðaganga, eru áþekkar. Á skið-
unum dreifist álagið meira á stoö-
kerfið, notaðir eru fleiri vöövar en
við skokkið og meiðsh meðal göngu-
manna á skíðum eru mjög sjaldgæf
ef ekki óþekkt. Þegar viö meiðum
okkur þá er það alltaf á sumrin þegar
við eram að hlaupa."
Jafnmikil
brennsla og
að skokka
„Það er alveg jafnerfitt að ganga á
skíðum, þ.e. jafnmikil eða meiri
brennsla og við það að skokka. Mað-
ur er fljótur að auka þol sitt á göngu-
skíðum með því að velja sér mishæð-
ótt land. Brautin í Skálafelli er sér-
lega skemmtileg aö þessu leyti. Það
velja sér allir verkefni við hæfi. Sá
sem er ekki í þjálfun tekur framför-
um við aö fara út einu sinni í viku
en allajafna er miðað viö að fara út
ca þrisvar í viku til þess að halda sér
í góðri þjálfun en það er erfitt að al-
hæfa.“
Auður segir að sem undirbúning
fyrir skíðagöngur sé gott að gera al-
mennar þrekæfingar sem styrkja all-
an líkamann. Helst eigi að leggja
áherslu á að styrkja bakið, kálfana
og lærvöðvana sem séu þeir vöðva-
hópar sem mest reynir á við skíða-
göngu. Hún mælir með sundi og al-
mennum styrktaræfingum, arm-
beygjum og svo framvegis frekar en
tækjasal til þess því skíðamenn sæk-
ist eftir að vera sem léttastir með
þolna vöðva en ekki stóra.
Auður segir mér frá bollalegging-
um manna um aö koma á stóru
skíðagöngumóti fyrir almenning í
vetur. Slík mót era haldin víða um
heim, misjafnlega erfið og mörg
þeirra draga að sér fjölda ferða-
manna ár hvert. Vandi Reykvíkinga
felst í því að hér kemur sjaldnar
snjór og gott skíðafæri á sléttlendi
en á rómuðum skíðastöðum úti á
landi. Þess vegna hafa gönguskíði
aldrei náð líkri útbreiöslu meðal al-
mennings eins og þar sem menn uröu
að reiða sig á þau sem samgöngu-
tæki. Auður segir aö fyrir utan Blá-
fjöll og Skálafell sé t.d. Heiðmörkin
hreinasta gósenland fyrir göngu-
garpa.