Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.1999, Qupperneq 67
DV LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 1999
Kristinn E. Andrésson deildi og
drottnaöi í Máli og menningu og hef-
ur sennilega einn vitaö hiö rétta um
fjármál byggingarinnar. Hér er Krist-
inn ásamt Þóru Vigfúsdóttur, eigin-
konu sinni.
um aðferðum beitt til að afla fjár frá
Sovétríkjunum til starfsemi þess.
Sú leið sem oftast var farin var að
gefa út rit sem Sovétmenn kostuðu
að einhverju eða öllu leyti. Fáeinar
tilraunir voru gerðar til að taka lán
í Sovétríkjunum til að greiða banka-
skuldir vegna húsbyggingar forlags-
ins í miðbæ Reykjavíkur en þær til-
raunir báru takmarkaðan árangur.
Á þessum árum fékk flokkurinn
beina styrki sem kunna að hafa ver-
ið notaðir í þágu forlagsins. Slíka
styrki fékk það einnig í tvígang
undir lok sjöunda áratugarins.
Kristinn E. Andrésson hafði frá
upphafi stýrt Máli og menningu. Þó
að fleiri sætu að jafnaði í stjóm fé-
lagsins ber flestum saman um að í
mörgum praktískum málum, eink-
um fjármálum, hafi Kristinn verið
einráður og í raun verið einn til frá-
sagnar um meö hvaða aðferðum bil-
ið var á endanum brúað. Mál og
menning réðst á þessum árum í
framkvæmdir sem voru félaginu í
raun ofviða, jafnvel þó að Sósíalista-
flokkurinn mætti reiða sig á stóran
hóp dyggra og fómfúsra stuðnings-
manna sem sannarlega lágu ekki á
liði sínu gagnvart Máli og menn-
ingu heldur. Því einkenndist sam-
band Kristins við fulltrúa Sovétríkj-
anna í sendiráði þeirra í Reykjavík
og fulltrúa flokksins í miðstjóm
hans í Moskvu af viðræðum um
peninga, um leiðir til að jafna reikn-
inga í bönkum, greiða skuldir og
standa straum af rekstri bókaútgáf-
unnar og starfsemi MÍR.
45 milljónir til M&M
Að lokum er rétt að grípa niður í
kafla þar sem Jón dregur saman
npkkrar tölur um fjárstuðninginn
úr austri:
„Sósíalistaflokkurinn fékk beina
styrki úr sjóði sem var notaður til
að styrkja vinstrihreyfingar á Vest-
urlöndum að minnsta kosti fjórum
sinnum á árunum 1956 til 1966.
Þetta vom ríflegar peningaupphæð-
ir miðað við annan fjárstuðning við
flokkinn og félög tengd honum eða
20 þúsund bandaríkjadollarar 1956,
30 þúsund 1959,... Auk þeirra fékk
flokkurinn 25 þúsund 1963 og önnur
25 þúsund 1966.
Nú liggja ekki fyrir aðrar heim-
ildir um þessar úthlutanir en tölur
á blaði, auk beiðna Einars og Krist-
ins um fé 1956 og 1959. Hinsvegar er
vitað að Mál og menning fékk beina
styrki 1968 og 1970, hvom um sig að
upphæð 20 þúsund dollarar. Það má
því varpa fram þeirri tilgátu, sem
þó verður að undirstrika að er að-
eins tilgáta að svo komnu máli að
allt þetta fé hafi runnið til Máls og
menningar eða 140 þúsund dollarar
á árunum 1956-1970.
Það jafngildir því að á þessum
árum hafi félagið fengið tæplega 45
milljónir í sinn hlut sé miðað við
gengi í október 1999. Til samanburð-
ar má geta þess að brunabótamat
hluta Máls og menningar og dóttur-
fyrirtækja þess í húseigninni við
kmmmm
3-
^ 31.12.1999
Húsið opnar 00:30
Allt frítt á barnum aWa nóttina I*
3
Miðaverð kr. 4.900.-
1X2000*
2
l
IS
Fordrykkur
Koníakslöguð humar-
súpa meó rjómatoppi
• Hvítvín meó forrétti
• Pekingönd meó Grand Marnier
appelsínusósu, hunangsgljáðum
kartöflum og eplasalati
• Rauðvín meó aóalrétti
• Djúpsteiktur konfektís meó
karamellu-möndlusósu
• koníak eóa líkjör meó kaffinu
Verð aðeins kr. 5.250.-
L.A. Café • Laugavegi 45
Pantanir í síma 562 6120, fax 562 6124
2i
5Í
_______ bókarkafli
Laugaveg 18 var um 136 milljónir
um mitt ár 1999.“
Reynt að hylja slóðina
og enginn talar
Jón lýsir því hvernig flokksyflr-
völd í austurvegi og Einar 01-
geirssson sneru saman bökum um
að hylja slóðina eftir íjárveitinguna.
Einar fór austur 1956 og bað um
pening. Hann sagði þegar heim kom
að beiðni hans hefði verið vel tekið
en Jón finnur ekkert í plöggum
sendiráðsins sovéska um beinan
styrk.
Á þessum tíma var venjan sú aö
sérstakur sendiboði frá KGB fór
með fjárstyrki af þessu tagi á
áfangastað og verður því að teljast
líklegt að Einar Olgeirsson hafi
sflmdum opnað dymar fyrir slav-
neskum töskuberum sem komu fær-
andi hendi því Jón telur alls ekki
útilokað að hann hafi veitt fénu við-
töku sjálfúr.
Á þessum árum var því statt og
stöðugt haldið fram í málgögnmn
hægri manna á íslandi að sovéskt fé
rynni til Máls og menningar og
Þjóðviljans og fleiri fyrirtækja. Hús
Máls og menningar við Laugaveg
var uppnefnt „Rúblan" af þessum
sökum. Þetta var jafnan kallað
„Moggalygi“ á vinstri vængnum.
Nú þegar fleiri fræðimenn en Jón
Ólafsson, hafa rýnt í skjöl og sýnt
fram á að megnið af þessu var satt
og rétt verður fátt um svör. Flestir
þeir sem gætu veitt upplýsingar eru
komnir í gröfina. Hinir sem eru það
ekki eru þöglir sem gröfin.
Heimabíó Sprengjan
Nýjasta og fullkomnasta
tœknl á einstöku verði!
Framtíðarútlit - vönduð hönnun
Super-5 Digital Blackline
myndlampi
180 W - 300 W magnari
6 framhátalarar
2 bassahátalarar
2x2 bakhátalarar
3 Scarttengi að aftan
2 RCA Super VHS/DVD
tengi að aftan
Super VHS, myndavéla-
og heyrnartækjatengi
að framan
Barnalæsing á stöðvar
Glæsilegur skápur á
hjólum með 3 hillum
TOSHIBA heimabíótækin
kosta frá aðeins
kr. 134.900 stgr.
með öllu þessu!!
TOSHIBA Pro-Logit: tækin eru
margverðlaunuð af tækniblöflum í Evrópu
og langmest seldu tækin í Bretlandi!
TOSHIBA ERU FREMSTIR í TÆKNIÞRÓUN.
Hönnuflir Pro-Logic heimabíókerfisins -
0V0 mynddiskakerfisins og Pro-Drum
myndbandstækjanna.
Önnur TOSHIBA tæki fást í
stærðunum frá 14" til 61"
*Staflgreitouafsláttur er 10%
Fáðu þér framtíðartæki hlaðið
öllu því besta - Það borgar sig!
i/is
Einar Farestveit &Cahf.
Borgartúni 28 • Símar: 562 2901 & 562 2900 ■ www.ef.is
C