Dagblaðið Vísir - DV - 25.05.2002, Blaðsíða 20
20
Helgarblað DV LAUGARDAGUR 25. MAÍ 2002
Loksins laus
undan hnífnum
André Bachmann tónlistarmaður segir frá
sérstæðri aðgerð sem hann gekkst undir í
Amertku til að laga ofholdgun ímunnholi.
André fæddist holgóma og með skarð ívör
og hefur barist i/ið þessa fötlun sína alla
ævi. Hann gekk ntjlega undir óvenjulega
aðgerð íAmertku.
ANDRÉ BACHMANN FÆDDIST EKKI með silfur-
skeið í munninum heldur fæddist hann holgóma og
með skarð í vör. Hann ólst upp í Höfðaborginni sem
var nokkurs konar braggahverfi á svæðinu milli
Borgartúns og Skúlagötu. Hann átti líka heima vest-
ur á Meistaravöllum og var elstur í stórum systkina-
hópi.
Það er ekki auðvelt hlutskipti að vera afmyndaður
í æsku og þegar André var að alast upp var honum
miskunnarlaust strítt á þessu líkamslýti sínu.
„Ég væri að skrökva ef ég segði annað,“ segir hann
þegar hann rifjar þessa tíma upp.
„Börn geta verið mjög grimm og það var margt sem
var látið viðgangast þá sem ekki yrði tekið í mál í
uppplýstu samfélagi nútímans."
Alltai' á spítala í júní
Vegna þessarar fótlunar gekk André mikla þrauta-
göngu sem barn og unglingur. Árlega frá fæðingu og
fram til tólf ára aldurs þurfti hann að gangast undir
misjafnlega stórar aðgeröir til þess að lagfæra munn-
hol hans og reyna að byggja það upp svo það mætti
þroskast eðlilega.
„í endurminningunni þá er það yfirleitt í júní á
hverju ári sem ég er á sjúkrahúsi," segir André sem
lá oftast á barnaspítala Hringsins þar sem læknar
reyndu eftir megni að laga lýti hans.
Hann gekk til talkennara og segist muna vel eftir
Brandi sem annaðist það. Hann starfaði hjá Heyrn-
leysingjaskólanum og var til húsa uppi í Holtum.
André segist þannig hafa alist upp við að lífið væri
barátta og langt frá því að vera dans á rósum og það
þyrfti að hafa fyrir flestu því sem örlögin réttu að
mönnum.
En André lét ekki þetta mótlæti buga sig að neinu
leyti því hann hefur alltaf verið lífsglaður og bjart-
sýnn. Hann átti marga sólargeisla í sinu lífi og einn
þeirra var tónlistin.
Hann hóf mjög ungur sinn tónlistarferil og lærði að
spila á trommur. Sá sem kenndi honum fyrst að slá
taktinn var trommarinn í Lúdó sextett og Stefán,
Ólafur Benediktsson. Sá er faðir Geirs Ólafssonar,
söngvara og listamanns, og var á sínum tíma virkur
tónlistarmaður. En hvar kom André fyrst fram sem
trommari?
„Það var í gamla góða Glaumbæ og hljómsveitin
var meðal annars skipuð Guðmundi Ingólfssyni, stór-
snillingi á píanó. Ég man ekki lengur hverjir aðrir
voru þarna og ég man heldur ekki hvað við vorum að
spila. Það fennir yfir þetta.“
Það kemur ef til vill ekki á óvart þótt André muni
ekki nákvæmlega hvar og hvenær ferill hans hófst
enda nær hann yfir rúmlega 30 ár. Þar kennir margra
grasa en nefna mætti nokkur atriði eins og Lands-
lagskeppnina sem André átti þátt í að stofna á sínum
tíma. Það mætti líka nefna hljómsveitina Aríu sem
ferðaðist um allt landið og miðin og tryllti lýðinn. Og
það mætti líka nefna Hljómsveit Þorsteins Guð-
mundssonar frá Selfossi sem var betur þekktur sem
Steini spil en hún naut feiknalegra vinsælda á sjö-
unda og áttunda áratugnum.
Vildi fá hann í framlínuna
Einnig mætti nefna þau tímamót á ferli André sem
urðu þegar hann hætti að tromma og fór að syngja
eingöngu. Það gerðist í hljómsveit þar sem engillinn
Ellý Vilhjálms var í framlínunni.
„Hún skipaði svo fyrir að ég ætti að koma fram á
svið og syngja með henni og hljómsveitin ætti að ráða
trommara í staðinn fyrir mig. Henni leiddist að
syngja tvísöng og þess háttar með mér og ég sat alltaf
falinn á bak við settið.
Ellý var yndisleg manneskja og frábær söngkona og
það voru forréttindi að kynnast henni persónulega.“
André hefur oft vakið athygli fyrir afskipti sín af
ýmsum liknarmálum og mætti nefna ýmsa góðgerða-
tónleika sem hann hefur beitt sér fyrir og safnað fé til
ýmissa verkefna sem tengjast þroskaheftum og fötluð-
um og þeirri aðstöðu sem Kiwanisklúbburinn Viðey
hefur verið að byggja upp i Mosfellsbæ. Þar naut
André áratuga vináttutengsla sinna við fjölmarga
tónlistarmenn sem hann hefur unnið með og kynnst í
gegnum tiðina.
André hefur alltaf haft með höndum eitthvað ann-
að starf en tónlistina og viðurkennir hlæjandi að tón-
listin hafi verið hjákona frekar en eiginkona gegnum
tíðina. Hann starfar enn á fullu sem tónlistarmaður
bæði innan lands og utan. Þannig fór hann til Amer-
íku í vetur með hljómsveit sína til þess að spila á
skemmtunum íslendingafélaga í Los Angeles og víð-
ar. Hann segir samt að það sé ekki þannig að hljóm-
sveitin starfi með reglulegum hætti eða vinni eftir æf-
ingaplani.
„Þetta gengur þannig fyrir sig að ef við ætlum að
spila einhvers staðar þá hringi ég í Árna Scheving og
hann hóar i nokkra menn, ekki alltaf þá sömu en oft
er Carl Möller þar einhvers staðar. Tryggvi Húbner
kemur oft við sögu og Helga Möller. Þetta eru at-
vinnumenn og það er engin sérstök þörf á að æfa það
sem menn kunna vel. Ef eitthvað vantar upp á þá
rissar Ámi það upp og menn spila bara af blaðinu."
André gekk í gegnum einkennilega lífsreynslu í vor
þegar margra ára veikindaferli hans lauk með ein-
stakri aðgerð. Eins og fyrr sagði þá sótti André mik-
ið til lækna vegna bæklunar sinnar og gekkst alltaf
undir aðgerðir annað slagið og um tíma var opið úr
munnholi upp í nef. André þjáðist af sífelldum sýk-
ingum í munnholi og nefi og var nær stöðugt á sýkla-
lyfjum.
Aðskotahlutur í munnholi
Eftir miklar rannsóknir og nær vikulegar heim-
sóknir til Einars Thoroddsens sérfræðings, sem
André talar um af mikilli virðingu, uppgötvaðist hinn
skelfilegi sannleikur þegar í ljós kom að í einhverri
læknisaðgerð hafði aðskotahlutur orðið eftir í munn-
holi André og hafði, þegar uppgötvunin var gerð, lík-
lega verið þar í um nokkur ár. Um aðskotahlutinn
hafði myndast mikill örvefur og ofholdgun sem var að
eyða bæði beini, æðum og taugum i kring.
Nú tók við mikil leit að læknum sem treystu sér til
þess að lagfæra þetta áður en það legði heilsu André
gersamlega í rúst. Það var Ottó Guðjónsson, íslensk-
ur lýtalæknir sem lengi hefur starfað í Ameríku, sem
á endanum kom André í samband við Stephen Sachs
lýtalækni sem hefur sérhæft sig í slíkum aðgerðum.
Það var síðan hjá honum sem André lagðist undir
hnífinn í byrjun maí sl. og var þá ofholdgunin fjar-
lægð og framkvæmd umtalsverð lýtaaðgerð í munn-
holi André. Um tíma var talið að flytja þyrfti bein af
mjaðmarkambi hans í munnholið en sem betur fer
var horfið frá því. André segist lítið muna eftir að-
gerðinni sjálfri en 50 spor munu hafa verið saumuð
til þess að ljúka verkinu.
Þegar blaðamaður DV hitti André á heimili hans í
Breiðholtinu lék hann á als oddi enda verður ekki séð
annað en aðgerðin hafi tekist vel. Rödd André hefur
breyst mikið og þeir sem þekkja hann segja að auka-
hljóð sem áður heyrðust nokkuð í tali hans og mikið
nefhljóð sé algerlega horfið.
„Mér líður vel og hlakka fyrst og fremst til þess að
mæta aftur í vinnu hjá Strætó á þriðjudaginn og taka
aftur við leið 7 þar sem ég er vanur að vera. Það má
þakka öllum þeim samstarfsmönnum mínum sem
alltaf hafa verið tilbúnir að leysa mig af,“ segir André
og býður upp á kaffi. Hann vill einnig þakka þeim
tónlistarmönnum og vinum sem stóðu fyrir tónleik-
um honum til styrktar áður en hann lagði í þessa
Bjarmalandsför til Ameríku.
„Ég vil þakka Árna Scheving, Helgu Möller, Carl
Möller, Tryggva Húbner og mörgum fleiri sem lögðu
hönd á plóginn. Þetta er fólk sem við stöndum í þakk-
arskuld við. En fyrst og fremst vil ég þakka eiginkonu
minni, Emelíu, sem stóð eins og klettur við bakið á
mér í öllu þessu andstreymi og hefur alltaf gert. Ég á
henni allt að þakka.“ PÁÁ