Dagblaðið Vísir - DV - 25.05.2002, Blaðsíða 14
14
LAUGARDAGUR 25. MAÍ 2002
Helgarblað
DV
204.923 með kosningarétt í sveitarstjórnarkosningunum:
Færri sveitarfélög, fleiri
konur og seigir meirihlutar
Tæplega 200 þúsund manns ganga
að kjörborðinu í sveitarstjómarkosn-
ingum sem fram fara í dag. Gert er
ráð fyrir að 10-12 þúsund manns hafi
þegar kosið þegar þetta er skrifað, þ.e.
kosið utan kjörfundar hjá næsta
sýslumanni eða í Ármúlaskóla í
Reykjavík. Annars em 204.923 kjós-
endur á kjörskrárstofni á landinu
öllu. Þeir kjósendur sem nú fá að
kjósa í fyrsta sinn em 17.400. Það em
8,5% af heildarkjósendatölunni.
Breytingar sem eiga eftir að verða á
þessum tölum munu verða óveruleg-
ar. Hver maður á kosningarétt í því
sveitarfélagi þar sem hann á skráð
lögheimili 3 vikum fyrir kjördag, nú
4. maí.
Lítil fjölgun í Reykjavík
Fyrir sveitarstjórnarkosningarnar
1998 vora 192.632 manns á kjörskrár-
stofni og nemur fjölgunin nú því 5,8
prósentum. Af einstökum sveitarfé-
lögum era flestir kjósendur í Reykja-
vik eða 82.508 manns. í Kópavogi era
17.580 á kjörskrá, 13.989 í Hafnarfirði
og 11.245 á Akureyri. Þar næst kemur
Garðabær með 6.178 manns á kjör-
skrá.
Fjölgun kjósenda hefur orðið mest í
Bessastaðahreppi, 34,2 prósent, 22,5
prósent i Kópavogi, og 21,4 prósent í
Mosfellsbæ frá því í sveitarstjómar-
kosningunum 1998. Fjölgimin í
Reykjavík er ekki nema 4,7 prósent
sem er minni fjölgun en á landinu
öllu en hún nemur 5,8 prósentum frá
kosningunum 1998. Á meðfylgjandi
grafi má sjá fjölda og ijölgun á kjör-
skrá i nokkrum helstu sveitarfélögum
landsins, svo og á landinu öllu.
Færri sveitarfélög
Sveitarfélögum á landinu hefur
fækkað ört síðustu ár. Að loknum
kosningunum í dag verða sveitarfélög
á landinu 105 talsins en þau vora 124
í kosningunum 1998. Árið 1994 vora
sveitarfélögin 171, 204 árið 1990, 226
árið 1970 og 229 árið 1950 en um það
leyti vora sveitarfélög fLest á landinu.
Misjafn áhugi
Ails era 2.714 manns á 182 fram-
boðslistum þar sem kosning er hlut-
bundin. Það jafngildir um einu pró-
senti þjóðarinnar. Alls era 657 sveitar-
stjórnarsæti i boði í þessum kosning-
um, flest í Reykjavík eða 15. Hins veg-
ar er áhuginn misjafn eftir sveitarfé-
lögum og sums staðar afar takmark-
Fjöldi Hlutfall
Karlar |Konur 1609 1105 59 41
Konur í I. sæti 36 20
Konur í 2. sæti 76 42
Konur í 3. sæti 67 37
Margir að kjósa í fyrsta sinn
Þeir kjósendur sem nú fá aö kjósa í fyrsta sinn eru 17.400. Þaö eru 8,5% af
heildarkjósendatölunni.
„Fjölgun kjósenda hefur
orðið mest í Bessastaða-
hreppi. Fjölgunin í
Reykjavik er ekki nema
4,7 prósent sem er minni
fjölgun en á landinu öllu
en hún nemur 5,8 pró-
sentum frá kosningunum
1998.“
28,2 prósent. 15 sveitarfélögum var
eingöngu stjómað af körlum.
Seigir meirihlutar
Ef valdatíð R-listans í Reykjavík
síðastliðin 8 ár er frátalin hefur Sjálf-
stæðisflokkurinn einn flokka haft
hreinan meirihluta í stærri sveitarfé-
lögum á síðasta kjörtímabili. Eftir síð-
ustu kosningar hlaut D-listinn meiri-
hluta í Bessastaðahreppi, Garðabæ,
Seltjamamesi, Snæfellsbæ, Stykkis-
hólmi, Bolungarvík og á Seyðisfirði.
Nokkrir þessara meirihluta era orðn-
ir afar gamlir. D-listinn hefur verið
með meirihluta á Seltjarnarnesi í 40
ár, í Bessastaðahreppi frá 1986, eða frá
því listakosning var tekin upp þar, frá
1974 í Stykkishólmi og alla tíð í
Garðabæ.
Sé horft til stjómmálaflokkanna
býður Sjálfstæðisflokkurinn fram í 37
sveitarfélögum, Framsóknarflokkur-
inn í 30, Samfýlkingin i 10, Vinstri-
hreyfingin - grænt framboð í 8 og
Frjálslyndi flokkuriim í þremur.
aður. Sjálfkjörið verður í 7 sveitarfé-
lögum þar sem aðeins einn listi er í
framboði: Aðaldælahreppi, Borgar-
fjaröarsveit, Breiðdalshreppi, Höfða-
hreppi, Hörgárbyggð, Raufarhafnar-
hreppi og Tjömeshreppi.
Þá hafa engir listar boðið fram í 39
sveitarfélögum. Kosningar þar verða
því óhlutbundnar. Það þýðir að allir
kjósendur í umræddum sveitarfélög-
um era í kjöri nema þeir sem era lög-
lega undanþegnir skyldu til að taka
kjöri og hafa skorast undan því með
tilkynningu til yfirkjörstjómar á
hveijum stað.
Hoiði 2 Rforskra oq oreytinaar tra.l9S 18
Fjöldi Breyting
Landiö allt 204,923 5.8%
Reykjavík 82,508 4.7%
Seltjarnarnes 3,362 2.7%
Kópavogur 17,580
Bessastaðahreppur 1.173 ■■■■■
Garöabær fi 17r!—— 11.4%
Hafnarfjörður 13,989 ■■■■■1 11.8%
Mosfellsbær 4.321 ■■■■■■
Reykjanesbær 7,686 6.2%
Akureyri 11,245! m 4.0%
34.2%
Fleiri konur í framboði
Á framboðslistunum era 59 prósent
frambjóðenda karlar en 41 prósent
konur. Við síðustu sveitarstjómar-
kosningar vora 62 prósent frambjóð-
enda karlar. Karlar era í 80% tilvika
í fyrsta sæti framboðslista, í 58 pró-
sent tilvika era þeir í öðra sæti lista
og í 63 prósent tilvika í þriðja sæti.
Karlar eru í meirihluta á listum í
70 prósentum tilvika en konur era í
meirihluta í 6 prósentum tilvika. Á
einum lista er engin kona í framboði.
Séu kynjahlutfollin tekin saman
fyrir hvert sveitarfélag fyrir sig kem-
ur í ljós að í 7 sveitarfélögum er sam-
anlagður fjöldi kvenna og karla á
framboðslistum jafnmikill. Aðeins í
Borgarfjarðarsveit era konur í meiri-
hluta.
Meðalaldur frambjóðenda er 43 ár.
Einungis þrír frambjóðendur era 18
ára. Elsti frambjóðandinn er 92 ára en
þrír frambjóðendur era 90 ára eða
eldri.
Hlutur kvenna í sveitarstjórnum á
íslandi eftir síðustu kosningar var
Óvænt tíðindi?
Listar með skondnum nöfnum eru
orðnir fastur fylgifiskur sveitar-
stjómarkosninga. Fyrir fjórum árum
bauð Dizkólistinn fram í Árborg,
hlaut 17 prósent atkvæða og fékk
mann kjörinn. Hefur hann síðan
myndað meirihluta með D-listanum.
Nú má sjá nöfn eins og Vinstri
hægri snú í Reykjavík, Biðlistann í
Fjarðabyggð og Tossalistann í Hvera-
gerði. Hvort þessir listar fá sama
brautargengi og Dizkólistinn fyrir 4
árum kemur i ljós í kvöld.
R-listdnn með forystu
R-listinn mun halda meirihluta sín-
um í borgarstjómarkosningunum í dag
skv. könnun DV í gær. Þar sögðust
51,1% kjósa R-listann, D-listinn fær fylgi
42,6% kjósenda og 5,3% kváðust mundu
styðja F-listann. Þetta þýðir að R-listinn
fengi átta fulltrúa í borgarstjóm en D-
listinn sjö. Útkoma annarra kannana í
vikunni hefur verið á þessu róli.
ísland gekk út
Sendinefnd íslands gekk á þriðju-
dagsmorgun út af ársfundi Alþjóða hval-
veiðiráðsins sem haldinn var í Japan.
Þetta kom til vegna þess að Svíar og
Bandaríkjamenn vildu ekki styðja inn-
göngu okkar í ráðið. Óvíst er hvort út-
gangan er visbending um að tslendingar
hunsi hvalveiðibann, segir sjávarút-
vegsráðherra.
Svindlað á Hrauninu
Tryggingastofnun rannsakar nú
meinta tilraun til skjalafals og trygg-
ingasvika fanga sem er vistaður á Litla-
Hrauni. Grunur leikur á að hann hafi
falsað og sent reikninga fyrir tann-
læknakostnaði til TR. Reikningana hafi
hann falsað í tölvu sinni í fangelsinu og
náð þannig út milljónum. Málið verður
kært til lögreglu.
Hvergerðingi ógnað
Liðlega tvhugum manni, Óskari Páli
Daníelssyni, tókst á mánudagskvöld að
komast úr úr bíl ræningja sem höfðu
numið hann á brott þar sem hann var
staddur í hraðbanka í Hveragerði. Þeir
vöfðu Óskar Pál límbandi og höfðu í
hótunum, en það var í Hafnarfirði sem
honum tókst að sleppa. í DV á fimmtu-
dag segir fómarlambið sína sögu og
hvemig honum var hótað með byssu,
hamri og heitum hver.
Alcoa sýnir mikinn áhuga
Mikil hreyfmg er komin á viðræður
íslendinga og bandaríska álrisans Alcoa
um byggingu álvers við Reyðarfjörð. Að-
stoðarforstjóri félagsins segir að menn
gefi sér frest til 18. júlí til að ganga frá
nánara samkomulagi. Álverið yrði að
öllu leyti í eigu Alcoa - og rætt er um að
reisa 320 þúsund tonna álver í einum
áfanga. Iðnaðarráðherra segir ljóst að
mikill áhugi sé hjá Alcoa fyrir málinu.