Dagblaðið Vísir - DV - 14.09.2002, Blaðsíða 19
LAUGARDAGUR 14. SEPTEMBER 2002
Helqarhlað H>V
• ■jMM
Stærsta hlutverk kirkjunnar er að setja líf okkar í
samhengi og sýna okkur að það hafi einhvern tilgang.
Lífið er ekki tilviljun. Við höfum hlutverki að gegna og
yfir okkur er æðri hugsandi máttur sem kallar okkur til
ábyrgðar."
Má ekki skríða fvrir valdi
- Séra Örn Bárður hefur aldrei skirrst við að segja
hluti sem samfélagið sem hann starfar í vill ekki endi-
lega heyra. Þegar hann starfaði á Biskupsstofu gaf hann
út lítið kver sem heitir Kirkjan í upphæðum og fjallaði
um fjármál kirkjunnar og meðal annars var byggingar-
stefna kirkjunnar harðlega gagnrýnd. Kverið olli miklu
fjaðrafoki og margir vOdu helst ekki að það kæmi út en
Ólafur Skúlason, þáverandi biskup, lét gagnrýnina sem
vind um eyru þjóta. Ertu uppreisnarmaður í eðli þínu?
„Ég hef oft lent í þeirri aðstöðu að þurfa að orða
óþægUega hluti. I skóla þurfti ég stundum að taka á
kennurum fyrir hönd nemenda. Maður má ekki skriða
fyrir valdi sem er misnotað. Ég talaði tæpitungulaust all-
an tímann sem ég var lausráðinn hér í Nessókn og það
virðist ekki hafa stuðað menn meira en svo að ég var
ráðinn til áframhaldandi starfa. Ég er orðinn sjóaðri en
svo að ég láti einhverja valdamikla menn eða stjórnmála-
menn segja mér hvað ég má og má ekki.
Ég vO frjálst þjóðfélag með aðhaldi. Ég vil að fólk hafi
jöfn tækifæri. Ég þoli Ula forréttindi sem einum eru veitt
umfram aðra. Ef ég fæ á tilfinninguna að ég standi við
hliðina á manni sem hefur fengið eitthvað á silfurfati, án
fyrirhafnar, get ég orðið ofsareiður."
Ekld gegn peninguin
- Nú myndu sumir segja að í prédikunum þinum
fælist pólitisk afstaða, jafnvel sósíalismi:
„Kristindómurinn hefur aldrei talað gegn eignum eða
peningum sem slíkum. En hann talar um að allir menn
séu jafnir og eigi að njóta grundvallargæða lífsins. Þetta
snýst um það hverju menn þjóna í lífi sínu. Auðmenn
geta látið margt gott af sér leiða en mér hugnast það ekki
að hér verði tO fámennur hópur auðmanna sem síðan
skammtar öðrum af sínu nægtaborði.
Það hefur lika brugðist að þjóðfélagið fyndi hentuga
leið tO að skipta auðæfunum og lífsins gæðum. Við erum
og höfum alltaf verið í vandræðum með það. Mótvægi
við frjálsa markaðinn eru eftirlitsstofnanir sem eru því
miður enn að slíta bamsskónum á hlaupum á eftir þeim
sem reyna að komast undan þeim.
Ég hlýt að gleðjast yfir því hvernig þessar stofnanir
hafa sýnt klæmar undanfarna daga og vona að þær séu
ekki að slá vindhögg. Það verður að veita aðhald. Maður-
inn er þannig. Hið Ola kemur af sjálfu sér en það þarf að
vinna að hinu góða. Þannig erum við öU og þess vegna
þurfum við aðhald.
Ég er ekki að tala á móti frelsi einstaklinga til orðs og
athafna né gegn frjálsum viðskiptum. Ég er að minna á
að þetta er vandmeðfarið. Það eru komnir fram einstak-
lingar hér á landi með gifurlega peninga. Hefur það gerst
í skjóli eftirlitsleysis eða tómarúmi sem þeir hafa nýtt
sér? Það er búið að færa tO miUjarðaverðmæti í samfé-
laginu.“
Kaldur heili ekki nóg
- Eru þessi auðæfi þá komin í hendur manna sem þú
telur ekki treystandi fyrir þeim?
„Ég held að manneskjan sé þannig gerð að hún þoli
hvorki of mikla peninga né of mikil völd. Þetta snýst
ekki um persónur og getur þess vegna átt við um mig eða
þig-
Kvótakerfíð hefur tU dæmis fært örfáum fjölskyldum
mOljarða á sUfurfati og lagt sjávarþorpin í auðn. Þetta
getur ekki talist réttlátt. Það má ekki stjórna bara með
köldum heUa og gleyma heitu hjartanu. Þetta var allt
gert í nafni hagræðingar en er ekkert annað en meðgjöf
til einstakra manna. Það er skylda prests að tala inn í að-
stæður sem þessar og það hlýt ég að gera.“
Smásagan um Esjuna
- Það er ekki hægt að skiljast viö séra Örn Bárð án
þess að rifja upp viðbrögðin við smásögunni sem hann
skrifaði í Morgunblaöið fyrir fáum árum. Þar sagði frá
manni sem vOdi selja Esjuna. Myndskreyting sem notuð
var með sögunni varð tO þess að Davíð Oddssyni forsæt-
isráðherra þótti að sér vegið og beitti áhrifum sínum til
að láta víkja Erni Bárði úr Kristnihátíðarnefnd. Kostaði
sagan þig sem sagt starfið?
„Mér var vikið úr starfi sem ritari Kristnihátíðar-
nefndar og í kjölfar þess ákvað ég sjálfur að starfa ekki
lengur á Biskupsstofu. Þessi saga var ekki uppreisn sem
slík heldur tOraun til að setja umræðuna sem þá var efst
á baugi, svo sem um hálendið, kvótakerfið og blóö-
dropana úr okkur eða gagnagrunninn, í nýtt samhengi.
Það virðist hafa tekist.
Það var ekki bara myndskreytingin sem fór fyrir
brjóstið á ráðherranum ef marka má orð hans í útvarps-
viðtali um að sagan væri jafnvond. Sagan lifir og er e.t.v.
orðin að eins konar dæmisögu því ef menn segja að eitt-
hvað sé eins og að selja Esjuna þá vita allir hvað átt er
við.“
Örn Bárður viðurkennir að hann eigi í handriti smá-
sagnasafn, rétt eins og ráðherrann sem reiddist hvað
mest. Hefur hann sýnt útgefendum handritið til útgáfu?
„Við skulum bíða og sjá tO. Kannski birti ég fleiri sög-
ur eða læt bara þessa einu duga. Ég þarf ekki að kvarta
yfir athyglinni sem hún fékk.“ -PÁÁ