Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 02.02.1956, Side 31

87
um hlýtur að mæta, sem byrjar búskap við venjulegar
kringumstæður, en ég vil að minnsta kosti sjá bjarma fyrir
nýjum degi, í fjárhagslegum efnum.“
Eitthvað á þessa leið mæltist honum kunningja mínum.
Mér fannst hann vera framúrskarandi svartsýnn. Og mér
komu í hug orð, sem mektarbóndi lét falla á einum af
þessum bændafundum hér í fyrravetur: „Ég vil ekki hvetja
neinn ungan mann, til að stunda búskap nú til dags. Ég
mundi ráðleggja honum að stunda fremur, hvaða störf
önnur, sem þjóðfélagið hefur uppá að bjóða.“
Mér fannst þá þessi orð fjarstæðukennd og naumast um-
hugsunarverð. En ræðan hans vinar míns ýtti verulega við
mér. Er útlit og framtíðarhorfur þeirra, sem byrja búskap
við hinar lakari aðstæður, svona ískyggilegt, að ekkert sé
framundan, sjáanlegt á næstu árum, annað en skuldir á
skuldir ofan og endalaust strit? Og ef svo er, og jafnvel þó
skárra sé, er þá ekki úrbóta þörf og þeirra verulegra?
Hefur þjóðfélagið efni á því, að láta þá, sem dug hafa
til þess að reisa sér nýbýli eða hressa við niðurnýddar
jarðir, koðna niður í feni strits og skulda. Ég held ekki.
Nú mætti auðvitað spyrja, hvort raunverulega sé rétt að
fjölga býlum í landinu. Ýmsir eru þeir, sem telja það
ekki einasta þarfleysu heldur regin-vitleysu. Eru þau rök
gjarnast færð íyrir þessu, að nú þegar sé markaðurinn
svo fullur, að útúr flói og framleiðsluvaran seljist með
harmkvælum og sumpart alls ekki. Bágt á ég með að fall-
ast á þá skoðun, og hæpin virðist mér vera kragabúskapar-
kenningin. Ég held að við getum ekki og eigum ekki að
einskorða okkur við hinn takmarkaða innanlandsmarkað
fyrir landbúnaðarframleiðsluna. Enda vill nú svo til, að
ýmsir af ráðamönnum þessara mála og þeir, sem gerzt mega
vita, telja, að við getum nú þegar flutt út ýmsar tegundir
landbúnaðarafurða með viðunandi verði, ef við njótum