Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 02.02.1956, Blaðsíða 36

Ólafur Jónsson:
Haustfrostin og kartöflurnar
Þegar litið er á verð á íslenzkum kartöflum til framleið-
andans mætti ætla, að það væri arðvænlegur og eftirsóttur
atvinnuvegur að rækta kartöflur. Sú staðreynd, að hér skortir
flest ár kartöflur af innlendum uppruna, segir þó nokkuð
aðra sögu, og auk þess verður að viðurkenna, að þó nokkur
hluti af þeim kartöflum, er hér eru ræktaðar, eru slæmar
matarkartöflur, sem ekki geta ýtt undir aukið kartöfluát, svo
að neyzla kartaflna af þeim ástæðum og öðrum verður minni
hér heldur en æskilegt væri.
Stundum er bændum legið á hálsi fyrir það að rækta ekki
nægar neyzlukartöflur til innanlandsþarfa, en þeim, sem það
gera, sést venjulega yfir nokkur mikilsverð málsatriði, og
þá fyrst og fremst yfir það, hve gífurlegar uppskerusveifl-
urnar eru hér á landi frá ári til árs. Eigi að rækta hér nægar
matarkartöflur í öllum eða flestum árum, fer uppskeran í
meðalárum eða betri langt fram úr þörf. Verður þá í góðum
árum að nota verulegan hluta uppskerunnar til fóðurs eða
einhvers þess, er gefur mjög lítið í aðra hönd. Reynslan hef-
ur því orðið sú, að góðu árin hafa fælt margan bónda mest
frá því að rækta kartöflur, því þeir hafa mátt horfa upp á
kartöflubirgðir sínar grotna niður og verða að engum eða
litlum notum, af því að enginn markaður var fyrir þær.
Auðvitað má segja, að hér sé skipulagsleysi um að kenna.
í góðum árum á aðeins að taka beztu tegundir af kartöflum
til neyzlu og nota allar þær kartöflur til fóðurs, sem eru um-