Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1993, Qupperneq 45

SVEINBJÖRN EGILSSON
45
ina. Síðasta verk hans var ljóðaþýðing Odysseifskviðu, sem hann
var reyndar byrjaður á strax 1824-5, en því verki lauk Benedikt
Gröndal, sonur hans, og var það gefið af út Hinu íslenska
bókmenntafélagi í Kaupmannahöfn 1853-54.
Um skáldskap Sveinbjarnar segir sonur hans, Benedikt Grön-
dal: „Mörg kvæði föður míns eru með beztu kvæðum á íslenzku."8
Um þennan dóm má raunar segja að oft ratist kjöftugum satt á
munn. Sumar vísur Sveinbjarnar eru enn á hvers manns vörum,
og má þá einkum nefna þær sem hann orti til dætra sinna („Fljúga
hvítu fiðrildin" og „Fuglinn segir bí bí bí“, sem hann orti til
Kristínar; vísan til Þuríðar er ekki eins kunn, en ekki að sama skapi
óþarfari áminning: „Þótt ég kalli þrátt til þín / þú kannt ekki að
heyra. / Þuríður, Þuríður, Þuríður mín, / þykkt er á þér eyra.“).
Ljóðmæli hans hafa að geyma bæði frumort og þýdd ljóð. Snorri
Hjartarson segir um kveðskap hans í innganginum að ljóðasafn-
inu frá 1952:
Ljóðmæli Sveinbjarnar eru ekki mikil að vöxtum og skipa
honum ekki heldur sess meðal höfuðsnillinga bundins máls. En
margt hefur hann vel ort, var hagsmiður bragar þegar bezt lét
og greiddi einnig með kvæðum sínum götu hinna yngri manna.
[...] I fegurstu verkum Sveinbjarnar mætist suðrænn og nor-
rænn heimur, í snillingshöndum hans verður hinn klassíski
efniviður að íslenzkum kjörgripum.7
Hér má ef til vill einkum minna á þýðingu hans á vorkvæði
Hórasar: „Þiðnar á vorinu þelinn íjörðu.“ En hann á líka til annan
tón og kankvísari eins og sést af kvæðinu um unnustuna og
flöskuna og í kvæðinu þar sem hann er beðinn um að „Kirkjuvíkur
kristinn pilt / karakterísera“: „Hans eg listir tamar tel, / trautt er
karl óslýngur: / málar, reiknar, ritar vel, / rekur við og sýngur.“8
Ef frá eru taldar þýðingar úr klassísku fornmálunum voru
aðalhugðarefni Sveinbjarnar forn íslensk fræði. Þau voru að sögn
Jóns Arnasonar „einhver inndælasta sýslan hans“.9 Sveinbjörn var
einn af stofnendum Fornfræðafélagsins í Kaupmannahöfn árið
\
6 Benedikt Gröndal: Dœgradvöl. Reykjavík, 1965, bls. 80.
7 Ljóðmœli Sveinbjamar Egilssonar. Reykjavík 1952, bls. v-vii.
8 Ljóðmceli Sveinbjamar Egilssonar, bls. 110.
9 Ljóðmceli Sveinbjarnar Egilssonar, bls. 27.