Vísbending - 18.12.2004, Blaðsíða 12

horfst í augu við sjálfa sig og menn selji ekki sína sál fyrir hálfa
grautarskál.
Nú hefur þú gegnt stöðu rektors við Háskóla Islands og öðrum
ábyrgðarstöðum um langt árabil, bæði í opinbera geiranum og
í einkageiranum. Hvenær er rétt að reka fyrirtæki sem opinber
fyrirtæki eða stofnanir í stað þess að einkavæða þau og hvað
þurfa siíkar stofnanir að leggja höfuðáherslu á?
Ég hafði orð á því á sínum tíma við Milton Friedman, þegarhann kom
hingað í heimsókn á rektorstíma mínum, að
ég hefði einokun á æðri menntun á íslandi
en væri alltaf að boða frjálsa samkeppni.
Það væri ekki leiðum að líkjast því að Adam
Smith hefði verið boðberi frjálsrar samkeppni
en unnið í tollinum. En í alvöru talað hefur
Háskóli Islands alltaf verið í samkeppni við
erlenda háskóla og svo nú nýlega við aðra
innlenda háskóla. Ég tel að framleiðslufyrir-
tæki séu yfirleitt betur komin í einkarekstri
en opinberum rekstri og mörg þjónustufyrir-
tæki. I skólakerfinu og heilbrigðismálum tel
ég að einkafyrirtæki og opinber fyrirtæki eigi
að keppa hlið við hlið. Reyndar má segja að
samkeppnisaðilar hafí sjálfstæðan fjárhag en
séu ekki einkaskólar því að þeir fá sama fjár-
magn frá ríkinu á hvern nemanda og HI en
mega innheimta skólagjöld að auki.
Mín deild fagnar samkeppni á jafnréttis-
grundvelli og ætlar sér einfaldlega að vera
best.
Einkaaðilar geta tínt seljanlegustu berin úr klasa HI en ná sennilega
aldrei dýpt hans og breidd.
Aðalatriðið er að setja sér alþjóðlegar gæðakröfur í rannsóknum
og kennslu og veita þjónustu á borð við þjónustu ÁTVR hjá félaga
mínum Höskuldi en ég er reyndar bindindismaður.
Eins og þú bendir á þá hefðu íslenskir viðskiptamenn gott af því
að lesa sér til uni siðfræði í biblíunni. Þú hefur starfað mikið fyrir
kirk juna, í hverju er það starf fólgið og hvað geta hagfræðingar
og viðskiptafræðingar Iært af guðs orði? Spáir guð og kirkjan
fyrir um markaðinn?
Ég sagði nú reyndar að viðskiptajöfrar hefðu
gott af því að lesa kristna siðfræði en ekki
biblíuna en skylt er skeggið hökunni.
Ég hef verið í sóknarnefnd Neskirkju í 15
ár og var um tíma á Kirkjuþingi og í kirkju-
ráði. Ég hef aðallega skipt mér af fjármálunt
kirkjunnar en mér fannst einnig að reynsla
mín af stjórnunarstörfum, bæði í Háskóla
Islands og annars staðar, kæmi að notum við
mótun stefnu og starfsreglna kirkjunnar.
En svo ég fari út í svolftið aðra sálma, þá
hefur kristnin haft áhrif á hegðun okkur, svo
sem ráðdeild og vinnusemi, heiðarleika og
trúverðugleika. Ég áttaði mig ekki á því fyrr
en nýlega hve siðfræðiboðskapur kristninnar
hafi djúptæk áhrif á Adarn Smith í Auðlegð
þjóðanna, fyrstu viðurkenndu fræðibókinni í
hagfræði. Einnig verður mér hugsað til Auð-
fræði séra Amljóts Ólafssonar, þótt hann
hafði byggt hana á erlendum kenningum.
Ég hafði orð á því á
sínum tíma við Milton
Friedman, þegar
hann kom hingað í
heimsókn á rektors-
tíma mínum, að ég
hefði einokun á æðri
menntun á íslandi en
væri alltaf að boða
frjálsa samkeppni.
- 12 -