Frjáls verslun - 01.03.1977, Blaðsíða 27

Lpplýsingaþjónusta
ríkisfjölmiðla
— eftir Leó IVI. Jónsson, rekstrartæknifræðing
Að undanförnu hefur talsvert korið á gónia það sambandsleysi sem virðist vera á milli hins opin-
bera og almennings í landinu. Eflaust er þetta sambandsleysi ein af orsökum þess hve lítinn á-
huga hinn almenni borgari virðist hafa á stjórnmálum og framkvæmd þeirra. I»að er varla hægt
að búast við að hérlendis sé hinn almenni borgari virkur þátttakandi á sviði þjóðmála þar sem
hann er fyrst og fremst háður flokkspólitískum fjölmiðlum hvað varðar almennar upplýsingar um
hvað gerist í stjórnkerfinu, en þótt þær séu ef til vill ekki uppspuni eru þær iðulega litaðar
pólitískri huginyndafræði eða fram settar í allt öðrum tilgangi en að gefa almennar upplýsingar.
Undanfarin tvö ár hefur ver-
ið mikið umbrotatímabil í ís-
lenzkum stjórnmálum að því
leyti að margar af stofnuinum
ríkisins, ráðuneyti og almenn
meðferð mála í kerfinu hafa
verið undir smásjá almennings,
í mun meira mæli en áður hef-
ur tíðkast, fyrir tilstilli nýrra
aðferða í blaðamennsku. Þessi
blaðamennska hefur óspart ver-
ið gagnrýnd og þá sérstaklega
þegar hún hefur beinzt að
starfsemi stjórnmálaflokka.
Hvað sem um þessa blaða-
mennsku má segja, en um hana
eru að sjálfsögðu skiptar skoð-
anir, er enginn vafi á því að
hún hefur orðið til að vekja al-
menning til umhugsunar um
hve iniauðsynlegt er að hann láti
sig meiru skipta það sem er að
gerast í stjórnmálum þjóðar-
innar og hvernig haldið er á
framkvæmdum stjórnvalda í
hinum ýmsu stofnunum hins
opinbera.
Þeir sem hugleitt hafa þró-
un stjórnmála á íslandi undan-
farin ár hafa ekki komist hjá
því að verða varir við hve
margt hefði betur ifarið ef al-
menningur ’hefði tekið meiri
þátt í þeirri opinberu umræðu
um hin ýmsu mál og þannig
stuðlað að skoðanamyndun á
þeim breiða grundvelli sem við
köllum lýðræði og teljum eina
af grundvallarforsendum hins
ísleruzka lýðveldis.
# Stjórnmálaþroski
minni
hér
á
landi
Það er enginn vafi á því
að stjórnmálalegur þroski ís-
lendinga er mun minni en hjá
næstu nágrönnum okkar á
Norðurlöndum og hjá bretum.
Hér er flokkspólitíkini mun
harðari, hér er yfirleitt barist
í meira návígi, en, siðast en ekki
sízt þá vantar okkur upplýsing-
ar um hvernig pólitíkin er hjá
öðrum þjóðum og þessvegna
alla raunhæfa viðmiðun.
Það væri hins vegar rangt að
kenna flokkspólitíkinni einni
um að hafa drepið í dróma
pólitíska vitund almennings á
íslandi. Á því máli er félagsleg
hlið sem hefur eflaust engu
minni áhrif. Vinnutími er hér
lengri en annars staðar og frí-
tími almennt allt of stuttur,
nægir vart til eðlilegrar hvíld-
ar og fjölskyldulífs, 'hvað þá
heldur til virkrar þátttöku í
stjórnmálastarfi, merna þá á
kostnað fjölskyldunnar.
En það er einmitt hér sem
hlutverk ríkisfjölmiðlanna er
hvað mest. Það eru einu hlut-
lausu fjölmiðlarnir sem ná til
fólksins inni á heimilunum og
jafnvel við vinnu. Ef við ætlum
að stuðla að auknum pólitísk-
um þroska á íslandi þá er væn-
legast til árangurs að nýta þá
möguleika sem fyrir hendi eru
i útvarpi og sjónvarpi.
# Útvarpið
mikilvægur
upplýsingamiðill
Sumir hafa talið hlutverk út-
varpsins hafa minnkað með til-
komu sjónvarpsins og má það
eflaust til sanns vegar færa í
ýmsu tilliti og þá eimkum gagn-
vart yngri kynslóðinni sem hef-
ur rýmri tíma nú en inokkru
sinni áður. En með tilliti til
hvernig vinnutíma er almennt
háttað hérlendis á því herrans
ári 1977, þar sem almennir
FV 3 1977
27