Frjáls verslun - 01.03.1977, Síða 31

Mé,r dettur í hug í sambandi
við skyldu ríkisútvarpsins til
almennrar upplýsingar hvort
við gætum ekki notfært okkur
áralanga reynslu sænska ríkis-
útvarpsins á því sviði að upp-
lý,sa íbúa, t.d. Stokkhólms og
nágrennis, um starfsemi borg-
arráðsins og sveitarstjóra ná-
grannabyggða. Þar er útvarpað
daglega þætti um borgarmál-
efni sem kallast „Stockholms-
nytt“. í þeim þætti er gerð
grein fyrir þeim málefnum sem
borgarráð er að fjalla um, rak-
in helstu atriði málsins, tekin
viðtöl við borgarfulltrúa og
sjónarmið þeirra kynnt auk
þess sem rætt er við þá íbúa
borgarinnar sem málið kynni
að snerta og þá embættismenn
sem framkvæmdirnar myndu
annast.
0 Vikulegir
utvarpsþættir
Samkvæmt þjóðskránni 1.
desember 1976 voru íbúar
Reykjavíkur og nágranna
byggða ásamt sveitarfélögum
á Suðurnesjum 130573, eða
rúmlega 59% þjóðarinnar.
Það iþarf ekki að fara í graf-
götur um það að Reykjavíkur-
borg og sveitarfélögin í ná-
grenni hennar hafa margvís-
legra hagsmuna að gæta sam-
eiginlega, enda er það algengt
að íbúarnir sæki vinnu sína út
fyrir eða innfyrir borgarmörk-
in.
Það væri því ekki aðeins til
að leysa úr brýnni þörf sem
ríkisútvarpið tæki upp t.d.
vikulega þætti um borgarmál-
efni og málefni nágrannabyggð-
aPlaga, það væri um leið að
gegna skyldu sinni við þennan
meirihluta þjóðarinnar og
stuðla að virkri þátttöku fólks-
ins á þessu sviði. Það gefur
auk þess auga leið, að hverfi
eins og Arbær og Breiðholt,
sem hvort um sig er á stærð
við eða stærra en Akureyri,
hafa við ýmis mál að glíma
sem tengd eru sjálfum hverf-
unum og því nauðsynlegt að
íbúarnir geti betur fylgst með
framvindunni en nú er, þar
sem næstum eingöngu er fjall-
að um borgarmálefnin af hinni
pólitísku pressu.
Og það er engin hætta á að
málefni skorti í slíka þætti. Ef
einhver ládeyða yrði í skoðana-
ágreiningi í borgarráði og hjá
sveitarstjórnunum mætti taka
fyrir önnur stórmál, svo sem
dagvistunarmál, skólamálin,
verzlunarþjónustu, löggæzlu,
sálgæzlu, félagslega aðstöðu og
félagsmál hverfa eða sveitarfé-
laga, af nógu er að taka og það
er engin hætta á að íbúannir
hafi ekki ýmislegt til málanna
að leggja.
Við gætum hér tekið eitt lít-
ið dæmi um mál sem þyrfti að
taka fyrir, mál sem snertir all-
flesta íbúa á svæðinu og þá
ekki sízt skólabörnin. Þetta
mál er þjónusta Strætisvagna
Reykjavíkur. Þrátt fyrir sí-
felldar hækkanir á gjaldskrá
SVR og niðurgreiðslur úr borg-
arsjóði eru SVR rekið með
dúndrandi tapi ár eftir ár. Nú
eru fargjöldin orðin svo há að
verkamaður hefur varla efni á
að ferðast með vögnunum.
Vagnarnir aka um götur sem
byggðar eru fyrir útsvör reyk-
víkinga án nokkurrar aðstoðar
ríkissjóðs, en engu að síður
verður borgarsjóður að greiða
vegagjald af eldsneyti, gúmmí-
gjald og þungaskatt til ríkisins
vegna strætisvagnanna. Sú upp-
hæð mun nema 'hundruðum
milljóna á ári og er varið til að
byggja vegi út á landsbyggð-
inni, vegi sem strætisvagniarnir
aka aldrei spönn eftir. Hér er
um að ræða sérstaka skattlagn-
ingu á reykvíkinga, auðvitað i
anda byggðastefnu, en skyldi
nú ekki vera mál til komið að
kannað sé álit borgarbúa
sjálfra á fyrirkomulaginu?
0 Þættir
um
þjóðmál
Hér hefur fyrst og fremst
verið vikið að hlutverki út-
varpsins, hljóðvarpsins ef not-
uð eru nútímahugtök, en á-
stæða er <til að benda á að sjón-
varpið 'hefur einnig hlutverki
að gegna sem það gæti eflaust
leyst betur, en það er að upp-
lýsa almenning um það sem er
að gerast og er á döfinni í þjóð-
málum. Þar til fyrir ári síðan
voru þingmálum gerð góð skil
af tveimur þingfréttamönnum
en frá því þeir hættu hefur
frammistaða sjónvarpsins ekki
verið svipur hjá sjón. Manni
kemur í hug hvers vegna sjón-
varpið tekur sig ekki til og
kynnir ríkisstofnanir svo sem
ráðuneyti og ýmsa fram-
kvæmdaaðila innan opinbera
kei'fisins. Það er oftar en ekki
að sú skoðun hey.rist að í þess-
um stofnunum sé ekkert unnið
af viti og væri því ærin ástæða
til þess að sá misskil'ningur
yrði leiðréttur, ásamt því að
tilgangur og starfstilhögun
þessara stofnana væri kynnt
fyrir almenningi.
Með slíkri kynningu mætti
eflaust fækka þeim árekstrum
sem þegnarnir lenda allt of oft
í við „kerfið“ og þannig stuðla
að því að auðveldara væri að
lifa í þessu þjóðfélagi. Þættir
af þessu tagi eiga ekkert sam-
eiginlegt við ,,Kastljós“ eða al-
mennan fréttatíma þar sem ein-
ungis er tekið á málum til að
kynna þau, en ekki brjóta til
mergjar. Þessir þættir þyrftu
að vera með því sniði að 'hinn
almenni borgari hefði þar
möguleika til að koma með fyr-
irspurnir sem reynt væri að
svara með því að leita til réttra
aðila. Á sama hátt þyrfti að
velja í viðræðuþætti bæði al-
menna kjósendur og alþingis-
menn eða aðra stjórnmálamenn,
en ekki eingöngu þingmenn
eins og nú er oftast gert. Á
þennan hátt fengi þjóðin ef til
vill gagnlegt svar við spurn-
ingunnd sem flestir venjulegir
menn velta fyrir sér; hvernig
stendur á því að hér eru þjóð-
artekjur á einstakling með því
hæsta í heimi, en hvergi greidd
lægri laun?
FV 3 1977
31