Frjáls verslun - 01.03.1977, Qupperneq 51

Setið við
samninga-
borð.
Björn Þór-
hallsson. 2.
frá vinstri
á fundi
með' félög-
um sínum
meðal
verzlunar-
manna og
fulltrúum
kaup-
manna.
izt til hins ýtrasta. Þetta finnst
mér ganga alltof langt, um-
ræðan sjálf, sá hugsunarháttur,
sem að baki hennar er og hún
getur skapað.
F.V.: — Gengur ASÍ of langt
í kröfugerðinni og fiflnst þér
tónninn í samstarfsmönnum
þínum í forystu ASÍ vera þann-
ig að þeir vilji fulla hörku í
samningamálin strax og láta
vorkföll skella á í maíbyrjxui,
eða væru þeir kannski reiðu-
búnir að bíða með slíkar að-
gerðir til haustsins?
Björn: — Ég er viss um að
menn vilja fylgja samninga-
gerðinni eftir strax, hvort sem
gripið verður til harkalegra að-
gerða þegar í byrjun maí eða
seinna. Það er ekki í hugum
neinna að taka á því langa
fresti. Ef það verður ekki gert í
vor er miðsumarið ekki líkleg-
asti tíminn. Menn ætlast til
þess að gengið verði að þeim
kröfum, sem þeir telja sann-
gjarnar. Kröfugerðin er þannig
að úr henni má vinna á ýmsan
hátt. Ef á þeirri úrvinnslu yrði
tekið af fullri alvöru og þótt
meðferð mála yrði tímafrekari
en menn sjá nú fyrir, þætti mér
ólíklegt að verkföll yrðu látin
skella á tiltekinn dag fyrst í
maí.
Væri samningagerðinni hins
vegar sýnit tómlæti og reynt að
draga hana til að koma samn-
ingunum fram á haustið, yrði
því mætt af fullri hörku að
mínium dómi. Það fer þó, eftir
því hvernig staðan er, hvernig
vinnubrögðin eru og um hvað
deilt er á úrslitastundu. Oft er
ýmislegt í höfn þá og bíður
heildarniðurstöðu og verða
menn að vega og meta hvort
þeir vilja slást um það, sem
eftir er. Ég held að það verði í
vor sem menn sláist eða semji.
'Menn eru auðvitað áihyggju-
fullir. Þegar borið er sarnan
hlutfall á hækkun lægstu launa,
úr 60 til 70 þús. krónum á mám
uði í 100 þús. krónur, er það
vitaskuld nokkuð hátt miðað
við það, sem Þjóðhagsstofnun
hefur nefnt að væri hæfilegt.
Það er að minnsta kosti tííalt.
Ef aðeins er litið á þetta bil, er
ekki óeðlilegt að menn fari
að hugsa sig dálítið um.
Þetta er auðvitað mál allra að-
ilanna, ekki bara verkalýðs-
hreyfingarinna.r. Þarna koma
hinir tveir aðilannár við sögu,
vinnuveitendur og ríkisvaldið.
Ég álít að ríkisstjórnin geti
haft veruleg áhrif á lausn mál-
anna ogþað þýðir ekkert að tala
um það með einhverjum hroka,
að stjórnvöld eigi ekkert að
skipta sér af samningum. Það
er bara úrelt og tóm vitleysa.
Þó að þau skipti sér ekki af
samningagerðinni þá er þeim í
lófa lagið að gera þær ráðstaf-
anir eftir á, að samninigagerðin
sé meira og minna ómerkt. Því
er það nauðsynlegt, að stjórn-
völd tryggi það að markmið-
um í samningum verði náð.
F.V.: — Nú ræðast aðilar við
fyrr en oft áður við samninga.
Er full alvara í þessum viðræð’-
um eða eru þær til að friða, al-
menningsálitið og samvizku
þeirra, sem þátt taka í þeim?
Attu von á, að eitthvað mikils-
vert komi út úr slíkum viðræð-
um áður en verkfall skellur á?
Björn: — Ég held tvímæla-
laust, að menn vilji vi'nma að
málunum af fullri alvöru. Það
hefur verið mikið gagnrýnt á
undanförnum árum, að kröfur
hafi verið seint tilbúnar, að
menn hafi verið að slugsa við
þetta 'framan af og ekki tekið á
málum af neinni alvöru fyrr en
í óefni stefndi. Þessi gagnrýni
á vissan rétt á sér og ég tel að
vinnubrögðin, sem upp hafa
verið tekin nú, séu fyrst og
fremst viðbrögð við henni.
Mér þykir afskaplega ólík-
legt, að fyrir mánaðamótin
apríl-maí, verði gengið að öll-
um kröfum verkalýðsféiag-
anna. Það hefur aldrei gerzt.
Vinnuveitendur segjast ekki
geta tekið á sig neinar kaup-
hækkanir og Þjóðhagsstofnun
segir að hún hafi reiknað með
að kauphækkun gæti orðið 3—
4% án þess að allt færi á
hvolf. Þetta er reiknað út frá
ákveðinni forsendu, m.a. að hið
opinbera 'haldi þeim umsvifum,
sem það hefur ætlað sér. Mér
sýnist þetta atriði vera tekið
strax út úr dæminu. Síðan eiga
FV 3 1977
51