Morgunblaðið - 04.08.2001, Blaðsíða 4

Morgunblaðið - 04.08.2001, Blaðsíða 4
FRÉTTIR 4 LAUGARDAGUR 4. ÁGÚST 2001 MORGUNBLAÐIÐ JÓN Kristjánsson heilbrigðisráð- herra bendir á að enn sé hægt að kæra úrskurð Skipulagsstofnun- ar og telur hann það nauðsynlegt að málið fái að ganga sína leið. „Ég veit ekki hvernig það fer en hins vegar er það alveg ljóst að ef það er tilfellið að menn séu tilbúnir í að af- skrifa alla virkjanakosti þarna fyrir austan og meina mönnum að nýta þessar orkulindir af umhverfisástæð- um er það áfall fyrir fjórðunginn,“ segir hann en minnir á að auðvitað séu ýmsir aðrir kostir til í atvinnu- starfsemi á Austurlandi. Jóni virðist sem ekki séu miklar hömlur á því að byggja stóriðju eða nýta orkulindir hér á þessu svæði sem hafi dregið mesta fólkið til sín. Hann undrast að umræðan um það sé með allt öðrum hætti hér en hafi verið fyr- ir austan og það gangi Austfirðingum erfiðlega að skilja. „Menn eru nátt- úrulega mjög undrandi á þessum við- brögðum og þeirri umræðu sem hefur verið um þessi mál hér, eða í fjölmiðl- um almennt. En auðvitað er hluti af fólki á Austurlandi sammála því að nýta ekki orkulindirnar, þó að yfir- gnæfandi meirihluti standi í forundr- an yfir þessu,“ bætir hann við. Það vantar fleiri stoðir í atvinnulífið á Austurlandi Að sögn hans hafa menn verið að reyna fyrir sér á Austurlandi í mörg- um atvinnugreinum. Þar sé öflugur sjávarútvegur en hins vegar sé at- vinnulífið einhæft og það hafi vantað fleiri stoðir í atvinnulífið þar. Hann telur að miklir möguleikar liggi í ferðaþjónustu og margir segi sem svo að ef ekki verði virkjað opnist allar gáttir í þeirri grein. Hann bendir hins vegar á að ferðaþjónustan sé árstíða- bundinn atvinnuvegur á Austurlandi og menn hafi haft tækifæri til þess í tuttugu, þrjátíu ár að byggja upp ferðaþjónustu á svæðinu norðan Vatnajökuls. „Það er ekkert nýtt og ég er svo sem ekkert búinn að sjá það að ef þessu svæði verði breytt í þjóð- garð muni það gjörbreyta möguleik- um í ferðaþjónustu,“ segir Jón og nefnir einnig tölvugeirann sem dæmi um upprennandi atvinnugrein á Aust- urlandi. Hann segir að uppbygging atvinnu- greina haldi auðvitað áfram en án ál- vers blasi hins vegar engar augljósar lausnir við. „Það eru engar lausnir í því að allir Austfirðingar fari að vinna í ferðaþjónustu ef það verður gerður þjóðgarður norðan við Vatnajökul þó að það myndi eitthvað örva ferðaþjón- ustuna. Ég er ekkert að útiloka það. Ég held að það sé alveg ósannað mál að það myndi skapa jafnmikil umsvif og Kárahnjúkavirkjun,“ segir Jón og bendir á að veltan í kringum svona umsvif sé mjög mikil og myndi gjör- breyta stöðu þessa landshluta. Nokkrir þingmanna Austurlands benda á að virkjun við Kárahnjúka hafi ekki verið slegin af þrátt fyrir úrskurð Skipulagsstofnunar. Einn bendir á að umhverf- isráðherra eigi síðasta orðið og annar að álver sé ekki lausn til frambúðar. Áfall ef fólki yrði meinað að nýta orkulind- irnar Jón Kristjánsson Þingmenn Austurlands um kostina í atvinnumálunum „ÞAÐ ríkir miklu meira en svart- sýni meðal fólks á Austurlandi, það ríkir almenn reiði hef ég orðið var við,“ segir Hall- dór Ásgrímsson utanríkisráð- herra og bendir á að það sé mikill misskilningur að þessu máli sé lokið. Það sé kominn úrskurður frá skipulagsstjóra en ferlinu sé ekki lokið og menn verði að hafa þolinmæði í að ganga þá götu á enda. „Það er afskaplega undarlegt þeg- ar andstæðingar þessara áforma, er nota hvert tækifæri til að gera sem mest úr öllu sem á móti blæs, vilja nú fara að finna upp á einhverju nýju. Það er nú þannig í lífinu að menn verða að nota þau tækifæri sem bjóð- ast, þetta er einn af þeim kostum sem er fyrir hendi. Að mínu mati er enginn vegur að finna eitthvað annað í staðinn,“ segir hann. Halldór telur hins vegar að ef ferlið verði stöðvað af þeim sem séu búnir að berjast gegn Kárahnjúkavirkjun alla tíð, blasi við ný staða. En hún blasi ekki við núna. Honum sýnist að Skipulagsstofn- un telji ekki síst að það þurfi að vera meiri fjárhagslegur ávinningur af þessu verkefni, en honum sé jafn- framt ekki ljóst hvaða mælikvarði eigi að ríkja. „En eitt veit ég að þetta verkefni mun hafa gífurleg áhrif á þróun byggðar í landinu. Ekki síst á Austurlandi og það mun jafnframt skipta sköpum fyrir hagvöxt hér á landi á næsta áratug,“ segir Halldór að lokum. Halldór Ásgrímsson Mikill mis- skilningur að málinu sé lokið „MÉR finnst mjög eðlilegt að margir séu mjög sárir og áhyggju- fullir á Austur- landi, það er að segja þeir sem hafa trúað á þessar fram- kvæmdir og að af þeim yrði. Því að það er ekkert ann- að í boði, sem komið hefur frá nú- verandi stjórnvöldum, til styrktar byggðinni,“ segir Þuríður Backman, þingmaður Vinstri grænna á Aust- urlandi. Hún telur það rangt að halda einu stórverkefni að fólki og engu öðru og álverið sé ekki lausn til frambúðar almennt. Að hennar sögn sjá Vinstri græn- ir það fyrir sér að jafna þurfi að- stöðu fólks, þannig að það verði ekki dýrara fyrir fólk að velja þann kost að búa úti á landsbyggðinni. „Það þarf að gera atvinnulífinu kleift að byggja sig upp á sínum eigin for- sendum. Ef við lítum á sjávarútveg- inn fyrir austan þá er kvótinn að miklu leyti farinn í burtu, smábát- arnir eru farnir og þessi sjávarpláss eru orðin mjög veik. Það er margt sem getur verið sjálfsprottið á hverjum stað ef það bara fær að þróast eftir eigin forsendum. Það sem þarf virkilega að gera fyrir þennan fjórðung núna og stjórnvöld ættu þá að einbeita sér að, er að taka þessum úrskurði og einbeita sér í að fara í veglega uppbygg- ingu,“ segir Þuríður. Sem dæmi um það nefnir hún að bæta þurfi vega- kerfið, koma upp lifandi háskóla og þar með styrkja æðri menntun í fjórðungnum og ýmislegt fleira. Fjórðungurinn hefur upp á margt að bjóða „Hafi menn trú á álverum, sem ég hef ekki, þá er koma álvers bara bónus fyrir fjórðung eins og Austur- land, sem er veikur fyrir. Aðeins meira en ekki líf eða dauði,“ segir Þuríður. Hún telur að mikill munur sé á þeim svæðum sem ekki hafi einblínt eins á álverið og þeim sem það hafi gert og nefnir Djúpavog sem dæmi. Þar haldi fólk áfram að lifa og vilji reyna að búa áfram. Þetta snerti byggðarlögin misjafn- lega og andleg líðan fólks sé eftir því. „Mér finnst þetta mjög mikill ábyrgðarhluti og á ábyrgð stjórn- valda að setja þetta svona fram. Fjórðungurinn hefur upp á margt að bjóða og við þurfum bara tæki- færi til þess að nýta það með sjálf- bærum hætti. Þá er ég til dæmis að tala um strandveiðarnar, geta byggt upp landbúnað og svo framvegis,“ segir Þuríður. Að mati hennar snýst þetta um miklu fleira en komu álvers; um breytta byggðastefnu og breytta áherslu varðandi skiptingu kvótans. Hún segir að það verði að tryggja fólki einhvers konar lágmarksstöð- ugleika og það verði ekki gert nema með einhvers konar byggðateng- ingu á kvótanum „Í mínum huga og í mínum flokki þá er álver ekki hluti af byggða- stefnu. Það verður aldrei til þess að skapa festu nema í ákveðnum rad- íus í kringum þann stað sem álverið verður sett niður og því er ekki einu sinni að treysta að fólk frá viðkom- andi svæði muni til lengri tíma vinna við þetta álver, því það er ein- hæf vinna rétt eins og fiskvinnslan. En ég veit að það eru margir með miklar væntingar til þess tíma með- an á framkvæmdum stendur og alla þjónustuna í kring. Það er eðlilegt en það er ekki gott að leggja svona upp, en svo bregst það og hvað er þá eftir?“ segir Þuríður. Þuríður Backman Álver ekki lausn til frambúðar „ÞAÐ er ekki búið að slá virkj- un af með þess- um úrskurði. Úr- skurðurinn verður kærður, fyrst og fremst af Landsvirkjun en einnig af sveitarfélögun- um og jafnvel einstaklingum,“ seg- ir Arnbjörg Sveinsdóttir, þingmað- ur Sjálfstæðisflokksins á Austurlandi. Hún segir það koma fram hjá skipulagsstjóra að ýmislegt sem segi í þessum úrskurði sé hægt að byggja á nægjanlegum upplýsing- um og nauðsynlegt sé að bæta þeim við. Enn fremur segir hún að ekkert hafi breyst á Austurlandi enn sem komið er en að það sé eðlilegt að fólk sé áhyggjufullt þegar umræðan sé komin á þetta stig. Það sé núna beðið eftir úr- skurði ráðherra og brugðist verði við þegar hann komi. Arnbjörg segir að unnið hafi verið að ýmsum atvinnumálum á Austurlandi og svo séu vonir bundnar við laxeldið. „Virkjunin er hins vegar eitthvað sem menn hafa litið á sem einstakt verkefni sem muni hafa gífurleg áhrif á bæði efnahag landsins og Austurlands. Það er stefna stjórnvalda að nýta orkuauðlindir landsins og stað- reyndin er sú að stór hluti þeirra er á Austurlandi og norðan Vatna- jökuls. Ef illa fer verður að setja aukinn kraft í einhver önnur verk- efni.“ Arnbjörg segir að virkjunin myndi auka stöðugleikann í at- vinnulífinu og Austfirðingar hafi litið á það sem grundvallaratriði að öðlast stöðugleika. Arnbjörg Sveinsdóttir Bíðum eftir úrskurði ráðherra „ÉG er ekki sátt- ur við úrskurð Skipulagsstofnun- ar. Hann kemur mér á óvart, ég bjóst frekar við því að þeir myndu heimila virkjunina með einhverjum skilyrðum,“ segir Einar Már Sigurðarson, þingmaður Samfylkingarinnar á Austurlandi. Hann segir þó að úrskurðurinn sé einungis hluti af löngu ferli. Skipu- lagsstofnun sé búin að ljúka sínu verki og að nú sé það umhverfisráð- herra sem eigi síðasta orðið. Álit Einars samræmist ekki skoð- unum formanns Samfylkingarinnar og segir Einar að það sé ákveðið ábyrgðarleysi að fagna þessum úr- skurði. Einkum vegna þess að þetta sé afar stór framkvæmd sem myndi hafa mjög mikið efnahagslegt gildi fyrir þjóðina og auk þess sé búið að leggja mikla vinnu við rannsóknir og upplýsingaöflun. Hann segir að einnig sé talað um það að ekki sé gerð nógu góð grein fyrir efnahagslegum ávinningi af framkvæmdinni og verði þá að taka mið af því að það liggur náttúrulega ekki ljóst fyrir fyrr en búið er að ganga frá hinum enda ferlisins, þ.e. álverinu og verði á rafmagni til þess. Stjórnvöld verði að skoða málið í heild sinni. „Ég hef ekki leyft mér að hugsa það til enda ef ekki verður virkjað. Það hefur verið unnið að uppbygg- ingu margra hluta atvinnulífsins hérna undanfarið en það er búið að leggja mikið undir í tengslum við virkjunina. Ef hún gengur ekki eftir verð ég að segja að ég hef einnig áhyggjur af efnahagslífi þjóðarinnar. Ég er sammála orðum Halldórs Björnssonar, stjórnarmeðlims Líf- eyrissjóðsins Framsýnar í Morgun- blaðinu í gær þar sem hann segir: „En hvað sem líður tilfinningum manna gagnvart umhverfi og náttúru verður að vera lífvænlegt í landinu og undirstöður velmegunarinnar verða einhvers staðar að fá að vera.“ Þetta er ekki spurning um Austurland held- ur allt landið.Mér finnst það eðlilegt að Austfirðingar séu áhyggjufullir en ég vil ekki vera svartsýnn og ítreka að það sé á ábyrgð stjórnvalda að líta yf- ir heildarmyndina og meta málið sem slíkt,“ sagði Einar Már að lokum. Einar Már Sigurðarson Ekki sam- mála Össuri Á ANNAÐ hundrað manns voru saman komnir þegar hið árlega tjalduppboð Seglagerðarinnar Ægis var haldið í gær. Alls voru boðin upp 48 tjöld og hafa þau aldrei verið fleiri en uppboðið hefur verið fastur liður á hverjum föstudegi fyrir versl- unarmannahelgi síðastliðin 15 ár eða svo. Er fólk að fá á milli 30 og 70% afslátt á tjöldunum. Einar Magnússon og Bergljót Þorfinnsdóttir náðu sér í tjald á 4.500 krónur sem hafði kostað 19.900 krónur. Ætla þau að nota tjaldið þegar þau fara í útilegu eftir helgina. „Þetta er gamalt tjald en við erum sátt við kaupin,“ sagði Ein- ar sem reiknaði jafnvel með að þau færu í Skaftafell eftir helgi. Buðu upp 48 tjöld Morgunblaðið/Sverrir Skúli Sigurðsson býður upp tjöldin.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.