Morgunblaðið - 16.09.2001, Blaðsíða 16

LISTIR
16 SUNNUDAGUR 16. SEPTEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
„VERKEFNI Leikfélags Íslands í
vetur eru af ýmsu tagi, en óvenju
margar sýningar hefja göngu sína að
nýju nú í haust eftir velgengni þeirra
á síðasta leikári,“ segir Magnús Geir
Þórðarson, leikhússtjóri leikfélags-
ins. Rúm fyrir einn eftir Hallgrím
Helgason verður áfram sýnt í Hádeg-
isleikhúsi Iðnó en þar leika Friðrik
Friðriksson og Kjartan Guðjónsson í
leikstjórn Magnúsar Geirs. Söngleik-
urinn Hedwig eftir John Cameron
Mitchell og Stephen Trask verður
einnig á dagskrá áfram en síðustu
sýningar verða í Loftkastalanum í
september. Aðalhlutverk eru í hönd-
um Björgvins Frans Gíslasonar og
Ragnhildar Gísladóttur. Leikstjóri er
Magnús Geir Þórðarson.
Töframaðurinn Iiro verður með
töfrasýningu í Loftkastalanum 21.,
22. og 23. september. „Iiro hefur vak-
ið heimsathygli fyrir atriði sín og sýn-
ingar, en þetta er fyrsta sinn sem Ís-
lendingum gefst kostur á að sjá heila
sýningu frá kappanum og fylgdarliði
hans. Sýningin er fyrir alla fjölskyld-
una og er sambland af töfrabrögðum,
gríni og áhættuatriðum Á menning-
arnótt fengu Reykvíkingar þó smjör-
þefinn af sýningunni, því Iiro sýndi þá
eitt frægasta atriði sitt á Hafnar-
bakkanum þegar hann losaði sig úr
spennitreyju hangandi í brennandi
reipi á hvolfi í 80 metra hæð. Þessi
heimsfrægi töframaður fer á kostum
og áhorfendur standa á öndinni,“ seg-
ir Magnús Geir.
Fífl í hófi verður tekið til sýninga í
Loftkastalanum í október en verkið
var frumsýnt í Íslensku óperunni sl.
vor. „Kaldhæðinn, fyndinn og grimm-
ur gamanleikur,“ segir Magnús Geir.
Í aðalhlutverkum eru Baldur Trausti
Hreinsson og Þórhallur Sigurðsson,
Laddi. Leikstjóri er María Sigurðar-
dóttir. Sýningin er sett upp af Sögn
ehf. í samstarfi við Leikfélag Íslands.
Áfram verður haldið sýningum á Á
sama tíma síðar eftir Bernard Slade í
Loftkastalanum í nóvember. Þetta er
sjálfstætt framhald af hinu geysivin-
sæla Á sama tíma að ári. „Þetta er
sjötta árið í röð sem Sigurður Sigur-
jónsson og Tinna Gunnlaugsdóttir
hoppa saman upp í rúm í Loftkast-
alanum. Leikstjóri er Hallur Helga-
son. Við verðum með nokkrar auka-
sýningar á leikritinu í nóvember.“
Fyrsta frumsýning leikársins verð-
ur Eldað með Elvis eftir Lee Hall í
Loftkastalanum um jólin. „Lee Hall
er með athyglisverðustu höfundum
Breta um þessar mundir, margar
kannast líklega við kvikmynd hans,
Billy Elliot, en fyrir handritið að
þeirri mynd var hann einmitt til-
nefndur til Óskarsverðlauna. Þá hef-
ur leikrit hans, Spoonface Steinbeck,
vakið mikla athygli og var meðal ann-
ars flutt hjá Útvarpsleikhúsinu. Eld-
að með Elvis er svívirðilega fyndið
leikrit, – flugbeitt en ljúfsárt! Til stóð
að frumsýna leikritið síðastliðið vor,
en vegna vinsælda annarra verka í
Loftkastalanum var frumsýningu
frestað. Því eru æfingar langt komn-
ar,“ segir Magnús Geir. Í aðalhlut-
verkum eru Friðrik Friðriksson,
Edda Björgvinsdóttir, Edda Björg
Eyjólfsdóttir og Steinn Ármann
Magnússon. Þýðing og staðfærsla er í
höndum Hallgríms Helgasonar, leik-
stjóri er Stefán Jónsson, leikmynd og
búningar eru í höndum Snorra Freys
Hilmarssonar, en tónlistarstjóri er
Jón Ólafsson.
Næsta frumsýningin verður Upp-
tekinn eftir Becky Mode í Iðnó um
áramótin. „Upptekinn hefur verið
sýnt við miklar vinsældir í New York
og víða um Bandaríkin að undan-
förnu. Í leikritinu fylgjumst við með
Samma, efnilegum, nýútskrifuðum
leikara úr Leiklistarskóla Íslands
sem hefur enn ekki hlotið náð fyrir
augum leikhússtjóranna en bíður í of-
væni við símann. Til að hafa í sig og á
fær Sammi vinnu á vinsælasta veit-
ingahúsi Reykjavíkur. Þar er hans
aðalverk að bóka og umbera sérvisku-
legar kröfur fólks úr þotuliði höfuð-
borgarinnar. Á sviðinu lifna við
skrautlegar hetjur dægurmenningar,
m.a. kvikmyndaframleiðandinn
Barrabas Kornelíus, krúnerinn Aggi
Sloj, stórkaupmaðurinn Jóhannes í
Mínus og poppstjarnan Bóbó Hall.
Bjarni Haukur (Hellisbúi) fer með öll
fjörutíu hlutverk leiksins. Gísli Rúnar
Jónsson þýðir verkið og býr því ís-
lenskan búning en leikstjóri er Þór
Tulinius.
Að sögn Magnúsar Geirs stendur
einnig til að taka Sniglaveisluna eftir
Ólaf Jóhann Ólafsson í leikgerð höf-
undar og Sigurðar Hróarssonar til
sýninga að nýju í vetur. Þar er Gunn-
ar Eyjólfsson í aðalhlutverki en leik-
stjóri er Sigurður Sigurjónsson. Sýn-
ingin er sett upp af Leikfélagi
Akureyrar og Leikfélagi Íslands. Þá
verður einnig haldið áfram sýningum
á gamanleiknum Sjeikspír eins og
hann leggur sig. „Þessi drepfyndna
leiksýning hefur troðfyllt leikhúsið í
tvö leikár,“ segir Magnús Geir en
leikarar eru Halldóra Geirharðsdótt-
ir, Friðrik Friðriksson og Halldór
Gylfason. Leikstjóri er Benedikt Erl-
ingsson og Gísli Rúnar Jónsson þýddi
og staðfærði. „Báðar þessar sýningar
fara á fjalirnar um leið og hægt
verður að koma því við vegna anna
leikaranna í öðrum sýningum.“
Höfundasmiðja
Leikfélags Íslands
Að sögn Magnúsar Geirs hefur
Leikfélag Íslands undanfarna mánuði
unnið að undirbúningi Höfunda-
smiðju sem hleypt verður af stokk-
unum nú í upphafi vetrar. „Markmið-
ið er að veita 8 nýjum íslenskum
höfundum aðstöðu til að kynnast leik-
húsinu og skrifa verk fyrir leiksvið.
Verk höfundanna verða leiklesin vor-
ið 2002 og nokkur þessara verka fara
á svið Hádegisleikhússins seinni hluta
þess árs. Í Hádegisleikhúsinu hefur
hingað til verið lögð áhersla á frum-
flutning nýrra íslenskra leikverka, en
með þessu er ætlunin að auka enn
vægi nýrra íslenskra verka á verk-
efnaskrá leikhússins.“
Magnús Geir skýrir ennfremur frá
því að undanfarna mánuði hafi leik-
hópur unnið í Iðnó að ýmiss konar til-
raunum í leiklist. „Hópurinn hefur
það að markmiði að leita nýrra leiða í
listsköpun sinni til að geta boðið upp á
öðru vísi leikhús sem snertir okkur á
annan hátt en þær hefðbundnu sýn-
ingar sem yfirleitt sjást hér á leik-
sviðum bæjarins.“ Þennan leikhóp
skipa leikkonurnar Arndís Egilsdótt-
ir, Elma Lísa Gunnarsdóttir, Jóhanna
Jónasdóttir og Þrúður Vilhjálmsdótt-
ir. Leikstjóri hópsins er María Reyn-
dal.
Þá mun Reykjavíkurakademían
standa fyrir fyrirlestraröð um ýmis
menningarleg málefni í Iðnó í vetur.
„Fyrirlestrarnir eru opnir almenn-
ingi og á léttu nótunum. Gestir eru
boðnir velkomnir í Iðnó fyrsta laug-
ardaginn í hverjum mánuði um há-
degisbil. Boðið verður upp á léttan
málsverð meðan á fyrirlestrunum
stendur. Tilvalið er að líta inn í Iðnó á
undan Löngum laugardegi sem er
alltaf í miðbænum í upphafi hvers
mánaðar.
Tónleikar og leikhúsklúbbur
Fyrir utan hefðbundna dagskrá
Leikfélags Íslands verður að sögn
Magnúsar Geirs fjöldi tónleika í leik-
húsinu í vetur. „Þessir tónleikar
ásamt öðrum uppákomum verða
kynntir þegar að þeim kemur. Eftir
áramót verða ný verk frumsýnd, en
þau verða kynnt þegar nær dregur
ásamt fleiri óvæntum uppákomum
sem framundan eru.“ Leikfélag Ís-
lands ætlar að hleypa af stokkunum í
haust nýjum Leikhúsklúbbi. „Til-
gangur Leikhúsklúbbsins er að gefa
leikhúsáhugafólki kost á að sjá þær
sýningar sem mestan áhuga vekja
hverju sinni á besta verðinu og taka
þátt í umræðum um leiklist á netinu.
Klúbbmeðlimir munu fá fréttir úr
leikhúsinu og tilboð á sýningar í gegn-
um netið. Leikhúsklúbburinn kemur í
stað hinna hefðbundnu áskriftarkorta
sem tíðkast hafa í leikhúsunum um
árabil. Er þetta liður í viðleitni Leik-
félags Íslands til að laga sig að nýjum
tímum, en samskipti í gegnum netið
eru sem kunnugt er orðin æ stærri
hluti af upplýsingagjöf í þjóðfélaginu.
Með þessu móti þurfa klúbbmeðlimir
ekki að kaupa miða á ákveðið margar
sýningar fyrirfram eins og tíðkast
með áskriftarkortunum. Þátttaka í
Leikhúsklúbbnum er meðlimum al-
gerlega að kostnaðarlausu og engin
skuldbinding felst í aðild.
Við frumsýningu nýrra verka
munu klúbbmeðlimum bjóðast miðar
í forsölu og einnig verða ýmis önnur
tilboð á sýningar með stuttum fyrir-
vara,“ segir Magnús Geir að lokum.
Slóðin á Leikhúsklúbbinn er um
Heimasíðu Leikfélags Íslands,
www.leik.is.
Leikfélag Íslands kynnir fjölbreytta starfsemi á nýju leikári í Iðnó og Loftkastalanum
Morgunblaðið/Þorkell
Halldóra Geirharðsdóttir og Halldór Gylfason í hlutverkum sínum í
hinni vinsælu sýningu, Sjeikspír eins og hann leggur sig.
Margt á
döfinni
Leiksýningar, höfundasmiðja, hádegisleikhús, fyr-
irlestraröð, tilraunasmiðja, tónleikar og margt
fleira verður á vetrardagskrá Leikfélags Íslands í
Iðnó og Loftkastalanum í vetur.
MINNISMERKI eru olnboga-
börn nútímans. Í stað þeirra hafa
komið útilistaverk, tilraunir nútíma-
listamanna til að bregðast við því
tómarúmi sem skapaðist þegar
minnismerki fyrri tíðar hættu að
virka sem skyldi. „Listamaðurinn á
horninu“ er tilraun til að virkja lista-
menn til að nýta sér hversdagslegt
umhverfi sitt og færa með því list
sína nær hinum almenna borgarbúa.
Reyndar er ætlunin að ganga gegn
viðteknum venjum um minnismerki
með því að forðast varanleik, eða að
listamaðurinn reisi sjálfum sér
minnisvarða. Hver þátttakenda fær
eina viku til að setja upp verk sitt.
Það eru listamennirnir Ásmundur
Ásmundsson og Gabríela Friðriks-
dóttir sem stýra verkefninu, sem er
ráðgert sem áframhaldandi sýning á
verkumellefu listamanna, á hálfs
mánaðar fresti, fram til jóla. Síðasta
listamanninum er ætlað að setja upp
verk sitt 15. desember. Þannig
munu listamennirnir Pétur Örn
Friðriksson og Helgi Hjaltalín setja
upp verk sitt á sunnudaginn, sem
enn einn hluti af „Listamaðurinn á
horninu“. Aðrir sem fylgja munu í
kjölfarið eru væntanlega Egill Sæ-
björnsson, Haraldur Jónsson, Er-
ling Klingenberg, Hekla Dögg Jóns-
dóttir, Katrín Sigurðardóttir,
Gunnhildur Hauksdóttir og Margrét
H. Blöndal.
En hvað er komið hingað til?
Fyrst til að ríða á vaðið, á sjálfa
menningarnóttina, 18. ágúst, var Ás-
dís Sif Gunnarsdóttir með risavaxið
skjávarp á tjaldi, á túninu norðan
Lindargötu, sem merkilegt þó, hélt
vatni á menningarnóttina þótt rigndi
eins og hellt væri úr fötu. Með skjá-
varpinu, rennibrautum, dekkjum og
flaggstöngum gerði Ásdís verðuga
tilraun til að grípa augnablikið með
tilfinningalegum hætti. Það er vissu-
lega spurning hvort gjörningar eru
ekki að hverfa aftur til uppákom-
unnar, þegar listamaðurinn hratt af
stað einhverri atburðarás án þess að
vita með vissu hvar ævintýrið end-
aði.
Allen Kaprow var einn helsti lista-
maður uppákomunnar á sjöunda
áratugnum, og bíldekkið var eftir-
lætisefniviður hans. Það er einhver
endurómur af Kaprow í Ásdísi Sif,
svipuð tilfinning fyrir núinu og há-
tíðarstemmningunni.
Bandaríska listakonan Eileen
Olivieri Torpey er allt öðruvísi og
innilegri í framsetningu sinni, á
horninu á Amtmannsstíg og Þing-
holtsstræti. Stórar, galvaniseraðar
vatnsfötur eru grafnar hér og hvar í
beðunum og framan við bekkina.
Um trén hefur hún vafið límdum
sælgætisbréfum. Hugmyndin er sú
að safna vatni, sem táknrænni at-
höfn fyrir hringrás lífsins. Verk Tor-
pey er ekki ætlað fyrir stóran mann-
söfnuð heldur skulu þeir sem fram
hjá ganga leiða hugann í kyrrð og ró
að þessari táknmynd hennar og
tengslum hennar við sjálfa tilveruna.
Hér eru með öðrum orðum tveir
listamenn á horninu, eins ólíkir og
hugsast getur.
Listamaðurinn á horninu
Hluti af verki Torpey, á mótum Amtmannsstígs og Þingholtsstrætis.
Morgunblaðið/Halldór B. Runólfsson
Leifarnar af verki Ásdísar Sifjar Gunnarsdóttur á túninu.
MYNDLIST
H o r n Þ i n g h o l t s -
s t r æ t i s o g A m t -
m a n n s s t í g s
o g F r a k k a s t í g s o g
L i n d a r g ö t u
ÁSDÍS SIF GUNNARSDÓTTIR
EILEEN OLIVIERI
TORPEY
BLÖNDUÐ TÆKNI
Halldór Björn Runólfsson