Morgunblaðið - 16.09.2001, Blaðsíða 26

26 SUNNUDAGUR 16. SEPTEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
VETURINN hefur verið mildur og mis-
kunnsamur hér á suðurhveli jarðar. Mjúk-
ar útlínur Kaputar-fjallanna litast gráu í
móðu morgunsins. Í Nýju-Suður-Wales
standa akasíutrén (Wattle) hvarvetna í
gullnum blóma. Af þeim eru rúmlega 200
tegundir. Gult og grænt, litir íþróttamanna
Ástralíu sem bera hróður álfunnar um víða
veröld.
Lítill kálfur sá dagsins ljós í skini fyrstu
sólargeislanna hér í Sólheimunum og von
er á tveimur öðrum.
Reyndar er ein kýrin týnd. Hún gæti
hafa fælst og farið inn í skóginn.
Beðið í ofvæni.
Alríkiskosningar eru í nánd hér í Ástr-
alíu. Enginn veit þó enn hvenær. Það
ákveður forsætisráðherra alríkisstjórnar-
innar einn, herra John Howard. Einhvern
tímann fyrir árslok verður hann þó að gera
upp hug sinn. Sumir segja október, aðrir
nóvember og nú þykir líklegast að kosið
verði síðustu helgina í nóvember. Kannski
ræður fjármálaráðherra einhverju líka. Sá
– Peter Costello – er talinn líklegasti eft-
irmaður John Howards, hvenær svo sem
„Litla-Jóni“ skyldi þóknast að draga sig í
hlé en hann er nú 62 ára gamall. John hef-
ur þó lagt áherslu á: „að hann hafi aldrei
stefnt eins einarðlega að neinu pólitísku
marki eins og að vinna þessar kosningar“.
(Litli Jón er nokkurs konar gælunafn á
Howard en hann er maður afar lágur vexti.
Segja gárungarnir að honum þyki mest
gaman að heimsækja Indónesíu og fleiri
slík lönd þar sem fólk er ekki hávaxið. Þá
er hann jafnvel hæstur af öllum.)
Öll þjóðmálaumræðan snýst á einn eða
annan hátt um þessar væntanlegu kosn-
ingar. Hlustendur útvarps og áhorfendur
sjónvarps verða sífellt að huga að því hvað
búi nú að baki þessari frétt eða hinni. Hvað
sé nú í húfi fyrir frambjóðendur. Þá dynja
yfir landslýð auglýsingar um ágæti alrík-
isstjórnarinnar (Frjálslyndir og þjóðern-
issinnar mynda samsteypustjórn) fyrir
sem svarar 20 milljónum ástralskra dala
(10 milljónir Bandaríkjadala) á mánuði og
finnst mörgum nóg um. Þótt fordæmi séu
um slíkar auglýsingar þá er einsdæmi að
svona miklu fé sé eytt í slíkt – auðvitað á
kostnað skattborgaranna.
Það er mikið í húfi fyrir stjórnina því úr-
slit síðustu fylkiskosninga sýndu svo ekki
varð um villst að þeir hafa verið á rangri
braut og Verkamannaflokkurinn og Sósíal-
demókratar unnu marga sigra. En nú hafa
Jón og Pétur byrjað að hlusta á fólkið – að
eigin sögn – og þegar þeir hafa hlustað nóg
tilkynna þeir væntanlega kosningadaginn.
Margir spá harðri kosningabaráttu og
eitt er víst að öllum brögðum verður beitt.
Og margir munu einskis svífast til þess að
ná völdum. Blaðamenn hafa orðað það svo
að þetta verði lúalegar kosningar og öllum
brögðum verði beitt.
Treystu mér!
10% söluskatturinn (GST eins og hann
kallast hér) sem alríkisstjórnin lagði á
landsmenn á síðasta ári og skapaði öng-
þveiti meðal minni fyrirtækja, virðist ekki
eins mikið hitamál og áður og bensínverðið
sem hækkaði og hækkaði og olli úlfaþyt
meðal bænda, hefur lækkað. Almenningur
hefur fengið áhyggjur af öðru eins og t.d.
heilbrigðismálum, málefnum aldraðra og
menntamálum. Nýleg skoðanakönnun
sýndi að fólk setur þessi mál skör hærra en
söluskattslækkun eða lækkun tekjuskatts.
Verkamannaflokkurinn hefur lofað að
lækka söluskattinn en Frjálslyndir lofa að
lækka tekjuskattana. Verkamannaflokkur-
inn hefur lofað umbótum í menntamálum
yfirleitt auk heilbrigðismálanna en Frjáls-
lyndir leggja áherslu á aukna sjálfboða-
vinnu – stjórnin geti ekki hjálpað öllum.
Eins og er byggjast mörg störf í ríkisrekn-
um skólum á sjálfboðavinnu – þá aðallega
mæðra. Og þar sem fjárveitingar eru orðn-
ar meiri til einkarekinna skóla en hinna
ríkisreknu þá er erfitt að sjá hvar þetta
muni enda.
Frjálslyndir eru á veiðum eftir þeim at-
kvæðum sem annars gætu lent hjá Pauline
Hanson („One Nation Party“) en megin-
markmið hennar og flokksins er að fólk
hjálpi sér sjálft – það gerir Frjálslynda
líka harða í horn að taka í innflytjendamál-
unum en Pálína vill ekki sjá allt þetta „lata
lið“ frá Asíu.
Þá hafa elliheimilismál verið mjög á dag-
skrá. Hvert hneykslismálið hefur rekið
annað. Á einu elliheimili voru vistmenn
baðaðir upp úr steinolíu, á öðru varð að
taka fót af konu vegna þess að drep hljóp í
fótinn og því var ekki sinnt fyrr en of seint.
Ráðherra málefna aldraðra, frú Bishop,
hefur orðið að loka nokkrum elliheimilum
vegna hneykslanlegs aðbúnaðar fyrir hina
meira og minna ósjálfbjarga dvalargesti og
ónægrar heilsugæslu þeirra. Mörg þessara
elliheimila eru rekin af einkaaðilum og öllu
eftirliti af hálfu ráðherra og ráðuneyti
hennar virðist afar ábótavant svo vægt sé
að orði komist.
„Hákarlar“ á sveimi
Nýlegum deilum vegna 2ja vikna verk-
falls 300 starfsmanna í Tristar bílaverk-
smiðjum í Sydney hefur verið líkt við að
allir aðilar - verkamenn, atvinnurekendur
og stjórnmálaflokkar - hafi orðið að synda
gegnum sjói fulla af hákarlatorfum. Hafði
verkfallið víðtæk áhrif í bílaiðnaðinum í
Victoríu og Suður-Ástralíu og gerðu ráð-
herrar alríkisstjórnarinnar allt sem þeir
gátu til að gera verkfallið sem óvinsælast.
Maraþon-samningaumræður stóðu nótt
sem dag. Áttu verkfallsmenn yfir höfði sér
svimandi háar sektir og fangelsisvist yrðu
þeir ekki mættir til vinnu á ákveðnum degi
kl. 3 e.h. Spennan var nánast áþreifanleg.
Deilan stóð um það hvernig verkamenn
gætu best verndað þær fjárhæðir sem þeir
áttu inni hjá atvinnurekendum (svo sem
fyrir sumarleyfi; ellilífeyri, o.fl.) í því tilviki
að fyrirtækið færi á hausinn. Ekki að
ástæðulausu því það gerist æ algengara að
fyrirtæki lýsi sig gjaldþrota og engir pen-
ingar eru til þess að greiða verkamönnum
þær innistæður sem þeir eiga réttilega
inni. Þetta er mál sem almenningur fylgist
V
Af öllum vestrænum ríkjum sker Ástralía sig úr, því hér eru allir sem leita athvarfs án
fullnægjandi pappíra, settir í svona búðir. Af þessu leiðir að börn lenda þarna líka.
Sem stendur er talið að um það bil 500 börn séu í flóttamannabúðum.
Innflytjendur í
Margir spá harðri kosningabaráttu og eitt er víst að
öllum brögðum verður beitt, skrifar Sólveig Kr.
Einarsdóttir frá Ástralíu, en þar í landi eru alrík-
iskosningar í nánd. Málefni innflytjenda eru þegar far-
in að setja mark sitt á pólitíska umræðu í landinu og
virðist John Howard forsætisráðherra ætla að nota
þau mál til að hlaða batteríin.