Morgunblaðið - 17.10.2001, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 MIÐVIKUDAGUR 17. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
SIÐANEFND Blaðamannafélags
Íslands telur að fréttastofa Sjón-
varps og fréttamennirnir Bjarni Ei-
ríksson og Elín Hirst hafi brotið 3.
grein siðareglna Blaðamannafélags
Íslands með fréttaflutningi af mál-
efnum Norðurljósa samskiptafélags
hf. í sumar. Í 3. greininni segir:
„Blaðamaður vandar upplýsingaöfl-
un sína, úrvinnslu og framsetningu
svo sem kostur er og sýnir fyllstu
tillitssemi í vandasömum málum.“
Siðanefndin kvað upp úrskurð
vegna málsins á mánudag en frétta-
flutningurinn var kærður af Sigríði
Rut Júlíusdóttur hdl. f.h. Sigurðar
G. Guðjónssonar hrl. til nefndarinn-
ar skömmu eftir að fréttir voru
sendar út, 31. júlí, 1. og 3. ágúst.
Siðanefndin telur brotið ámælisvert.
Kæran varðaði aðallega eftirfar-
andi kafla í frétt Sjónvarpsins 31.
júlí sl. „Samkvæmt upplýsingum
fréttastofunnar hafi Norðurljós ekki
getað greitt af stóru erlendu láni
eins og til stóð. Lánið var tekið hjá
nokkrum erlendum bönkum, en hol-
lenski bankinn NIB er í forsvari fyr-
ir þá. ... Hafi fulltrúar hollenska
bankans komið hingað til viðræðna
nýlega. Meðal annars hafi komið til
tals að sameining félaganna Stöðvar
2, Sýn, Skífunnar og fleira í móð-
urfélagið Norðurljós gangi til baka.
Jón Ólafsson stærsti hluthafi þess
fái í sinn hlut Skífuna auk hluta-
bréfa Norðurljósa í Tali.“
Aldrei komið til tals
að sameining gengi til baka
Jón Ólafsson, stjórnarformaður
Norðurljósa, sagði í yfirlýsingu sinni
vegna fréttarinnar að í viðræðum
við erlenda viðskiptabanka félagsins
hefði aldrei komið til tals að sú sam-
eining sem átt hefði sér stað gengi
til baka í einu eða öðru formi. Væru
fullyrðingar Ríkissjónvarpsins því
rangar.
Í greinargerð Ríkissjónvarpsins
til siðanefndarinnar sagði að Jón
hefði í yfirlýsingu sinni eingöngu
nefnt erlendu bankana í þessu sam-
hengi en um það atriði væri ekkert
fullyrt í frétt Sjónvarpsins.
Siðanefndinni þótti þessi vörn
Ríkissjónvarpsins hæpin enda yrðu
setningarnar „Hafi fulltrúar hol-
lenska bankans komið hingað til við-
ræðna nýlega. Meðal annars hafi
komið til tals...“ ekki skildar öðru-
vísi en svo að það sem um hafi verið
að ræða hafi komið til tals í viðræð-
unum sem verið var að nefna þótt
það væri ekki beinlínis fullyrt. Að
mati siðanefndarinnar var svo að sjá
af greinargerðinni að fréttastofan
andmælti ekki þessu atriði í yfirlýs-
ingu Jóns Ólafssonar. Segist hún
hafa átt við annað. „Þá er fréttin
vægast sagt mjög villandi,“ segir
siðanefndin í umfjöllun sinni um
málið.
Landsbankinn sendi frá sér yf-
irlýsingu um málið 3. ágúst „í sam-
vinnu við þá banka“ sem standa að
sambankaláni til Norðurljósa. Í
henni segir að bankarnir hafi „ekki
farið fram á að sú sameining sem átt
hefur sér stað innan félagsins und-
anfarin ár gangi til baka.“ Sama dag
birti fréttastofan aðra frétt um mál-
ið þar sem sagði: „Þær hugmyndir
hafa verið ræddar við Landsbank-
ann, sem er aðalviðskiptabanki
Norðurljósa, af hálfu stórs hluthafa
í Norðurljósum, að Norðurljósum
verði skipt upp og Jón Ólafsson
stjórnarformaður þess fái í sinn hlut
Skífuna og 35 prósenta hlut í Tali.“
Að mati siðanefndar virðist sem
fréttastofan hafi ekki áttað sig á að
síðari fréttin var önnur en fyrri
fréttin. Færi fréttastofan með við-
bótina sem staðfestingu fyrri frétt-
arinnar þó að viðbótin varðaði ber-
um orðum viðræður hluthafans við
Landsbankann, en ekki viðræður
við fulltrúa hollensks banka. „Að
réttu lagi hefði fréttastofan átt að
gefa skýringu á misræminu í frétta-
flutningi sínum, og jafnvel biðjast
afsökunar á því,“ segir siðanefndin.
Siðanefndin telur að líta beri á
það að Ríkissjónvarpið og Stöð 2 séu
keppinautar og þar með sé hugs-
anlegt að fréttaflutningurinn varð-
aði við 5. grein siðareglna þar sem
segir að blaðamaður forðist að lenda
í hagsmunaágreiningi, til dæmis
með því að flytja fréttir eða frásagn-
ir af fyrirtækjum eða hagsmuna-
samtökum þar sem hann á sjálfur
aðild.
Telur siðanefndin að það hefði
verið kurteisi og jafnframt hyggi-
legt að bera fréttina undir einhvern
talsmann Norðurljósa í ljósi þessa.
Siðanefnd Blaðamannafélags Íslands úrskurðar í kærumáli gegn fréttastofu Ríkissjónvarpsins
Telur brot fréttamanna
RÚV ámælisvert
GRUNSAMLEGT umslag, sem
barst fréttastofu Ríkisútvarpsins á
mánudag, var opnað á sýklafræði-
deild Landspítala – háskólasjúkra-
húss í gærmorgun. Ekkert duft
fannst í umslaginu en sýni úr því var
tekið til ræktunar. Búist var við að
það tæki einn til tvo sólarhringa að
fá úr því skorið hvort það hafi inni-
haldið sýkla, t.d. miltisbrand.
Jón Ingi Benediktsson, formaður
öryggismálanefndar RÚV, segir að
allt bendi til þess að innihald um-
slagsins hafi verið meinlaust.
Þegar umslagið var opnað kom í
ljós að það innihélt fimm síðna út-
drátt að handriti að Indiana Jones.
Póstsendingin barst með hrað-
sendingu frá Bretlandi. Í henni var
umslag og inni í því var annað minna
umslag sem var aðeins merkt RÚV.
Hvorki kom fram hvaða starfsmað-
ur stofnunarinnar átti að fá send-
inguna né hvaðan hún kom. Jón Ingi
segir að hraðflutningafyrirtækið
sem um ræðir hafi nú beðist afsök-
unar á því hve slælega sendingin var
merkt. Samkvæmt upplýsingum frá
hraðsendingarfyrirtækinu var póst-
sendingin frá Paramount-kvik-
myndafyrirtækinu en það hafði ekki
fengist staðfest í gær.
Starfsmenn Íslandspósts
ekki í meiri hættu en aðrir
Að sögn Hjördísar Harðardóttur,
sérfræðings hjá sýklafræðideild
Landspítala – háskólasjúkrahúss
fannst ekkert grunsamlegt í bréfinu.
Hvorki fylgdi laust duft né poki með
dufti með bréfinu. Ástæða væri þó
til þess að leita af sér allan grun og
tryggja að bréfið væri ekki smitað af
miltisbrandi eða öðru og var sýni úr
umslaginu tekið til ræktunar.
Einar Þorsteinsson, forstjóri Ís-
landsspóst, segir að eftir að fregnir
bárust af póstsendingunni til RÚV
hafi öryggismálanefnd fyrirtækisins
verið kölluð saman. Fyrirtækið hafi
sett sig í samband við alla þá aðila
sem teljist hafa sérfræðiþekkingu á
málinu, Almannavarnir, landlækni,
tollgæslu, lögreglu og trúnaðar-
lækni fyrirtækisins. „Eftir að hafa
talað við þessa aðila þá er niðurstaða
okkar sú að við teljum að starfs-
menn okkar séu í sjálfu sér hvorki í
meiri né minni hættu en almenn-
ingur almennt miðað við að við
vinnum samkvæmt okkar hefð-
bundnu vinnureglum. Við erum jú
að flytja póst en ekki opna hann,“
segir Einar og bætir við að mesta
hættan sé þegar póstsendingar eru
opnaðar.
Póstsendingin til
RÚV líklega meinlaus
ÍSLAND er eitt þrjátíu og sjö landa í
heiminum sem eru nálægt því að
tryggja sjálfbæra þróun, þ.e. jafn-
vægi milli velsældar íbúanna og nýt-
ingar á gæðum náttúrunnar, að því
er fram kemur í nýrri skýrslu. Er Ís-
land í fjórða sæti á lista yfir velsæld
þjóðanna, næst á eftir Svíþjóð, Finn-
landi og Noregi. Skýrsluhöfundar
leggja þó áherslu á að jafnvel þjóð-
irnar þrjátíu og sjö, sem standa best
að vígi, þurfi að leggja meiri áherslu
á umhverfisvernd.
Þetta er í fyrsta sinn sem skýrsl-
an, sem ber heitið Velsæld þjóðanna,
er tekin saman. Ýmsar alþjóðastofn-
anir standa að gerð hennar, þeirra á
meðal Alþjóðanáttúruverndarstofn-
unin (IUCN) og Matvæla- og land-
búnaðarstofnun Sameinuðu þjóð-
anna (FAO).
Alls voru 180 lönd tekin til athug-
unar og flóknir útreikningar notaðir
til að meta velsæld þjóða. Sýnir
skýrslan að jafnvel í löndum, þar
sem velmegun er mikil, er um of sótt
að náttúrunni. Svíþjóð stendur best
að vígi, eins og áður kom fram, en
eigi að síður segir í skýrslunni að
Svíþjóð þjáist af „vistkerfishalla“;
þ.e. að Svíar hafi náð fram mikilli vel-
megun með því að ganga um of á
gæði náttúrunnar.
Reiknuð var út vísitala velsældar
og tók hún mið af velmegun annars
vegar, þ.e. efnahagsástandi, mennt-
unarstigi og öðru þess háttar, og
ástandi vistkerfis hins vegar. Svíþjóð
mældist með velsældarvísitöluna 64
en til að geta talist hafa tryggt sjálf-
bæra þróun þyrftu þjóðir að ná vísi-
tölunni 81. Ísland hefur vísitöluna
61,5.
Alls teljast 140 lönd hafa vísitölu
undir 50 og þykir það til marks um
að tilraunir til að bæta þjóðarhag séu
um of á kostnað náttúrunnar, þ.e. að
ofnýting náttúrugæða eigi sér stað í
miklum mæli, auk þess sem sami ár-
angur hefur væntanlega ekki náðst
og í löndum eins og Svíþjóð.
Sameiginleg svæðisstefnu-
mótun á Norðurlöndunum
Skýrslan um velsæld þjóðanna var
tekin saman í því skyni að auka skiln-
ing manna á nauðsyn þess að huga að
verndun vistkerfa samhliða því að
gerðar séu áætlanir um hvernig
bæta megi hag íbúa ríkja heims. Siv
Friðleifsdóttir umhverfisráðherra
sagði þegar niðurstaða skýrslunnar
var borin undir hana, að þar hefðu
Norðurlöndin staðið sig vel á und-
anförnum misserum og að m.a. hefði
sameiginleg svæðisstefnumótun um
sjálfbæra þróun nú verið samþykkt í
ríkisstjórnum allra Norðurlandanna.
Siv sagði athyglisvert að þessi
skýrsla gæfi eins og fyrri kannanir
til kynna hversu mikill samhljómur
væri á milli öflugrar umhverfis-
verndar og velmegunar. Það sýndi
sig að þær þjóðir væru framsýnar,
sem farið hefðu að huga að umhverf-
ismálunum undanfarin misseri.




 
 


 
  

  

  
 

 

   

    
   

   

  
!  "
" #$ 
% & 
)
*
+
,
-
./
./
0
1

)
*
+
,
-
.

0
)1
&
"$
2 

3 
4&5637
6
7$  
8 

&
 9 :
 
;

<  

7 
3 "&" 

& 5 

4 

' =
& $
 


          .0

)
1
1
,-
.
.
,1
,
-
..

.*
,)
-)
.-
.0
++
.
+0
++
+*
+*
+)
-,
+*
+*
-+
-*
,)
*-
*
*
,
+-
*)
)
-)
*,
Íslendingar nærri
því að tryggja
sjálfbæra þróun
BYSSUMENN hópuðust til fjalla á
mánudag en þá hófst rjúpnaveiði-
tímabilið með pompi og prakt.
Veiði var víðast hvar afskaplega
dræm, lítið sást til rjúpna upp til
heiða þó heyrst hafi að reyndustu
veiðimenn hafi náð sér í tíu til
tuttugu fugla í soðið.
Þessar værukæru rjúpur létu
sér a.m.k. fátt um hamagang
mannanna finnast og komu sér
makindalega fyrir á bílþaki fyrir
framan Hraðfrystistöð Þórs-
hafnar í gær, í öruggu skjóli fyrir
skotglöðum veiðimönnum enda er
óheimilt að hleypa af byssu innan
bæjarmarkanna.
Ljósmynd/Þorgrímur Kjartansson
Í öruggu
skjóli
Ísland í 4. sæti á lista sem mælir samhengi velmegunar og umhverfisverndar
LÖGREGLAN í Keflavík
stöðvaði för tveggja ökumanna
torfærubifhjóla í gær þar sem
þeir óku utan vegar við Voga-
stapa.
Hjólin voru óskráð og tók
lögreglan þau í sína vörslu og
kærði ökumennina fyrir hátt-
semina.
Voru á
óskráðum
bifhjólum