Morgunblaðið - 24.11.2001, Page 10

FRÉTTIR
10 LAUGARDAGUR 24. NÓVEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÞINGSKÖP Alþingis koma tíðum til
umræðu á löggjafarsamkundunni
líkt og nærri má geta. Oftast finnst
einhverjum þingmanni eða stjórn-
málaflokki á sér brotið og krefst
réttlætis með vísan til þingskap-
anna. Hitt gerist líka oft að þing-
menn kvarta yfir þingsköpunum og
segja þau óréttlát að einhverju leyti.
Pétur H. Blöndal, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, var ósáttur á
dögunum við það að fá ekki að taka
til máls í umræðum utan dagskrár
um brottkast fiskafla. Pétur hafði
ekki komist þar að, hann var ekki
meðal þeirra þingmanna Sjálfstæð-
isflokks sem voru á mælendaskrá,
og því má segja að þingmaðurinn
hafi orðið undir í þingflokki sjálf-
stæðismanna við val á ræðumönnum
í þessu mikla deilumáli.
Pétur gafst þó ekki upp mótmæla-
laust og strax og umræðunni um
brottkastið sleppti kvaddi hann sér
hljóðs um fundarstjórn forseta og
hélt þrumuræðu þar sem hann mót-
mælti harðlega þeim „ólýðræðislegu
vinnubrögðum“ sem hann sagðist
beittur. „Það hefur tíðkast við utan-
dagskrárumræður og eldhúsdags-
umræður og fleiri slíkar umræður að
flokkarnir fái ákveðinn fjölda þing-
manna óháð stærð. Þannig hefur það
gerst að í litlum flokki hafa þrír af
tveimur fengið að tala í eldhúsdags-
umræðum en bara þrír frá stærsta
flokknum með 26 þingmenn.
Þetta eru afskaplega ólýðræðisleg
vinnubrögð, herra forseti, og verið
er að gefa kjósendum stærsta
flokksins, 40% kjósenda sem eru
með 40% þingmanna, langt nef með
þessum hætti,“ sagði Pétur og skor-
aði í lok máls síns á forsætisnefnd að
taka á þessu og breyta.
Hann sagðist enda vera sá þing-
maður sem einn hefði flutt útfærðar
hugmyndir í sambandi við brottkast,
en samt hefði hann ekki fengið að
tala í umræðunni. „Ég fékk ekki að
taka þátt í þessari umræðu. Þetta
gerist aftur og aftur með utan-
dagskrárumræður vegna þess að ég
bý við það að vera í stórum flokki,“
sagði Pétur ennfremur og var sýni-
lega ekki skemmt.
Nokkrar umræður spunnust í
kjölfarið um þingsköpin og rætt var
um stærri og minni flokka í um-
ræðunni. Guðjón Guðmundsson,
flokksbróðir Péturs, sat í stóli for-
seta, og hann fór lauslega yfir skipu-
lag utandagskrárumræðna og gat
þess að samkomulag hefði gilt um
það milli forseta þingsins og for-
manna þingflokka að skipta þessum
umræðum milli þingflokka. Af þess-
um sökum væri algengt að færri
kæmust að í ræðustól en vildu og svo
hefði verið nú. Svanfríður Jónas-
dóttir, Samfylkingunni, sagði af
þessu tilefni að Sjálfstæðisflokkur
ætti einu sinni helming ráðherra og
þeir fengju venjulega stærri hlut í
umræðunni og forgang með sín mál
umfram aðra. Það fyrirkomulag
þætti eðlilegt. Hins vegar benti hún
á að á þingi væru menn til þess að
koma á framfæri sjónarmiðum sinna
flokka. Alveg væri óþarfi fyrir
stærsta stjórnmálaflokkinn að
barma sér undan því að málfrelsi
hans væri með einhverjum hætti
skert í þinginu. Ráðherrar væru
nógu fyrirferðarmiklir og ekki veitti
stjórnarandstöðu af því rými sem
þegar er fyrir hendi, og „þótt það
væri meira“. Engin varð niðurstaðan
úr þessum umræðum, utan að for-
seti Alþingis lofaði að taka málið upp
í forsætisnefnd. Pétur H. Blöndal
átti þó lokaorðin er hann sagði að ef
sjálfstæðismenn hegðuðu sér eins og
vinstri menn og klofnuðu sífellt
fengju þeir helmingi fleiri ræðu-
menn.
Nú hafa nokkrir þingmenn Sam-
fylkingarinnar lagt fram frumvarp
um breytingar á þingsköpunum,
þess efnis að nefnd verði að eigin
frumkvæði heimilt að fjalla um og
rannsaka önnur mál en þau sem
þingið vísar til hennar. Nefnd verði
einnig heimilt, telji hún til þess ríkar
ástæður, að efna að eigin frumkvæði
til sérstakrar rannsóknar um mál
fyrir opnum tjöldum, að krefjast
nauðsynlegra gagna og heimta
skýrslur af embættismönnum, ein-
stökum mönnum og lögaðilum.
Nefndin gefi svo Alþingi skýrslu um
niðurstöður rannsóknarinnar.
Það hlýtur að vera í hæsta máta
eðlilegt að fyrirkomulag á borð við
þingsköp Alþingis sæti sífelldri end-
urskoðun og umræðu. Slíkt er aðeins
fylgifiskur nútímalýðræðis þar sem
lögð er áhersla á gegnsæja stjórn-
sýslu og bein áhrif einstaklinganna á
mótun laga og reglna. Í því ljósi
hlýtur einnig að vera eðlilegt og
sjálfsagt að líta til annarra landa í
þessu sambandi og sjá hvernig aðrir
fara að í þessum efnum. Kannski er
þá þarna komin skýringin á því að
Halldór Blöndal, forseti Alþingis,
sást stika svo léttfætur um þing-
húsið fyrir helgi er hann sneri aftur
úr opinberri heimsókn sinni til Bret-
lands. Gárungarnir segja Blöndal í
sóknarhug eftir að hafa kynnt sér
háttu Engla og Saxa í stjórn þjóð-
þinganna. Þannig mun hann hafa
dáðst að fyrirkomulaginu í enska
þinginu þar sem enginn fær að tala
án þess að ná augnsambandi við for-
setann. Það er enginn hægðarleikur
og hafa sumir þingmenn setið þar
árum saman og aldrei fengið orðið!
Ekki síður mun íslenska þingforset-
anum hafa þótt mikið til um fyrir-
komulagið í írska þinginu þar sem
forseta er heimilt að snupra þing-
menn og senda þá heim í þrjá daga
gerist þeir brotlegir við stjórnvisku
hans og þingsköpin.
Af þessu má sjá að ekki aðeins
Pétur H. Blöndal og þingmenn Sam-
fylkingarinnar gætu hugsað sér
breytingar á þingsköpum Alþingis,
heldur gildir það einnig um valda-
mesta manninn á löggjafarsamkund-
unni. Að vísu er ekki alveg víst að
allir verði á eitt sáttir um hverju
skuli breyta, en hverju skiptir það?
Að lokum skal hér birtur kviðling-
ur sem Jón Kristjánsson, heilbrigð-
isráðherra og einhver snjallasti hag-
yrðingur þingsins, samdi á auga-
bragði á dögunum eftir að land-
búnaðarráðherrann Guðni Ágústs-
son hafði átt í mikilli orrahríð vegna
sölu ríkisjarða. Fyrr um daginn
hafði Guðni tjáð sig um nýfengið
tollfrelsi íslenska hestsins og kvað
Jón jafnhendis í orðastað Norð-
manna:
Leiðirnar liggja víða
það léttir af streitu og kvíða
ég segi hott, hott
og helvíti er gott, gott
tollfrjálsri truntu að ríða.

  



Af hérlendum þingsköpum og erlendum
EFTIR BJÖRN INGA HRAFNSSON
ÞINGFRÉTTAMANN
bingi@mbl.is
BJÖRN Bjarnason, mennta-
málaráðherra, veitti í gær verk-
efninu „Tölvustudd danska“ Evr-
ópumerkið 2001, sem er viður-
kenning framkvæmdastjórnar
Evrópusambandsins fyrir ný-
breytniverkefni á sviði tungu-
málanáms og -kennslu.
Umsjón með verkefninu hafa
Þórdís Magnúsdóttir og Þórhildur
Oddsdóttir, kennarar í Mennta-
skólanum í Kópavogi.
Verkefnið sem hlaut viðurkenn-
inguna er sniðið fyrir nemendur í
dönskuáfanga 393 á almennri
braut II í framhaldsskóla, í þessu
tilviki á Menntaskólanum í Kópa-
vogi. Námsefnið er unnið út frá
markmiðssetningu aðalnámskrár
framhaldsskóla með tilliti til upp-
lýsingatækni og áherslu á tungu-
málanám sem nýtist í daglegu lífi.
Í áfanganum er lögð áhersla á
aukna ábyrgð nemenda á eigin
námi og á að auka sjálfstraust
nemenda gagnvart upplýs-
ingatækni og nýjum miðlum.
Áfanginn er bókarlaus og allt
kennsluefni sótt á margmiðl-
unardiska og Netið. Öll verkefni í
lestri, ritun og hlustun byggjast á
notkun rafrænna miðla þar sem
helstu viðfangsefni eru menning,
heilsa, matur, samskipti og ferða-
lög. Talþjálfun fer meðal annars
fram í litlum hópum með kennara
og í svo kölluðum dönskubúðum,
en þá vinna nemendur og kennari
saman í einn sólarhring þar sem
öll samskipti og samvinna fer
fram á dönsku.
Námsefnið er eins og fyrr segir
sótt á Netið á vefsíðu sem er að
hluta til opin almenningi og að
hluta tengt aðgangsorði nem-
enda. Slóðin er: www.ismennt.is/
not/thordism/vefur393
Morgunblaðið/Þorkell
Björn Bjarnason afhenti Þórdísi Magnúsdóttur og Þórhildi Oddsdóttur
viðurkenningu Evrópusambandsins fyrir nýbreytni í kennslu.
Nýbreytni í kennslu verðlaunuð
Menntaskólinn í
Kópavogi hlýtur
Evrópumerkið
RANNSÓKNARSTOFNUN land-
búnaðarins og Landbúnaðarháskól-
inn á Hvanneyri vinna nú að sameig-
inlegri stefnumörkun fyrir stofn-
anirnar. „Í nánara samstarfi sjáum
við veruleg sóknarfæri, bæði fyrir
landbúnaðinn, samfélagið í heild og
stofnanirnar,“ segir Þorsteinn Tóm-
asson, forstjóri RALA. „Við höfum
unnið að þessum málum frá árinu
1997 og á liðnum árum höfum við
gert samstarfssamninga um ein-
staka verkþætti milli stofnananna.
Þetta hefur skilað sér í góðum ár-
angri og nú er unnið að sameigin-
legri stefnumörkun sem er nýtt í
samstarfi stofnananna.“
Nú þegar eru starfsmenn í svo-
kölluðum skiptum stöðugildum sem
ýmist starfa á Hvanneyri eða í höf-
uðstöðvum RALA í Keldnaholti.
Samstarfið milli stofnananna er því
ekki nýtt af nálinni. „Rannsóknar-
stofnun landbúnaðarins hefur verið
með deild á Hvanneyri á bútækni-
sviði frá upphafi og rannsóknarbú í
sauðfjárrækt á Hesti í Andakíls-
hreppi. Búið er að sameina sauðfjár-
rannsóknir stofnananna og aðstaðan
á Hesti er samnýtt. En við erum
stöðugt að þróa þetta samstarf okk-
ar.“ Samstarfið er og verður á þeim
sviðum sem stofnanirnar eru báðar
með umboð og ábyrgð á.
Hagsmunamál
beggja aðila
Í skýrslu Rannís um stöðu og þró-
unarhorfur í nautgriparækt á Íslandi
er lögð áhersla á að rannsóknar-
starfsemi sé skipulögð á heildstæðan
hátt og hún tengd menntuninni með
beinum hætti til að tryggja sem
besta nýtingu fjármuna, gæði
menntunar og rannsókna. Stefnu-
mörkun RALA og Landbúnaðarhá-
skólans er hluti af þessari stefnu-
mörkun sem kemur fram hjá Rannís.
„Þar er hvatt til þess að rannsókn-
arstofnanir atvinnuveganna nálgist
háskólana meira. Það er áhugavert
fyrir Landbúnaðarháskólann að
starfsmenn frá Rannsóknarstofnun
landbúnaðarins komi að kennslu og
svo aftur áhugavert fyrir okkur að
geta hvatt nemendur til að koma inn
í framhaldsnám í verkefnum sem
unnið er að hjá RALA.“
Þorsteinn segir ástæðu sameigin-
legrar stefnumörkunar einnig vera
þá að breyttar samfélagsaðstæður
og flóknari verkefni kalli á aukinn
mannafla og fleiri fagsvið. „Þá eru
einingarnar einfaldlega of litlar og
hagkvæmara að vinna að verkefnum
með aukinni samvinnu. Við vonumst
til þess að þetta starf leiði til þess að
fleiri stofnanir sem sinna hliðstæðri
þjónustu við landbúnaðinn geti sam-
einað krafta sína meira en nú er.“
Á haustfundi Rannsóknarstofnun-
ar landbúnaðarins og Landbúnað-
arháskólans sem haldinn var í gær
og á fimmtudag hefur verið unnið að
stefnumótunarvinnu stofnananna.
„Við munum miða verkefnaáætlun
næsta árs við þessa sameiginlegu
stefnumörkun sem mun því móta
starfsemina hjá okkur á næsta ári
heilmikið.“
Sóknarfæri í
nánara samstarfi
Sameiginleg stefnumörkun RALA og
Landbúnaðarháskólans á Hvanneyri
FINNBOGI Finnbogason, stjórnar-
formaður lífeyrissjóðsins Hlífar, segir
að á þessu stigi bendi ekkert til þess
að Hlíf hafi skaðast vegna viðskipta
sjóðstjóra hjá Kaupþingi, en hann sit-
ur nú í gæsluvarðhaldi grunaður um
brot á lögum um verðbréfaviðskipti.
Fyrrverandi framkvæmdastjóri líf-
eyrissjóðsins hefur verið yfirheyrður
vegna málsins.
Finnbogi sagði að verið væri að
fara yfir bókhald Hlífar og þeirri
vinnu væri ekki lokið. Ekkert hefði þó
komið fram sem benti til þess að líf-
eyrissjóðurinn hefði skaðast á við-
skiptum sjóðstjóra Kaupþings. Til
sérstakrar skoðunar væru öll við-
skipti Hlífar við Kaupþing og í ljós
hefði komið að fjármunir hefðu farið í
gegn um reikning Hlífar þar sem
grunur léki á að um óeðlileg og ólög-
mæt viðskipti sjóðstjóra Kaupþings
væri að ræða. Í öllum tilvikum væri
um sömu upphæðir að ræða, þ.e.
sama upphæð kom inn á reikninginn
og fór út. Ekkert benti því til að sá
hagnaður sem sjóðstjórinn hefði haft
af viðskiptunum væri á kostnað Hlíf-
ar. Stjórn lífeyrissjóðsins sendi frá
sér yfirlýsingu í gær þar sem kemur
fram að hún hefði ráðið endurskoð-
endur frá PriceWaterhouseCoopers
til að fara yfir starfsemi lífeyrissjóðs-
ins tvö ár aftur í tímann. PriceWater-
houseCoopers hefur ekki áður komið
að málefnum Hlífar, en mun að lok-
inni rannsókn skila ítarlegri skýrslu
til stjórnarinnar.
„Stjórn lífeyrissjóðsins vill undir-
strika að ekkert er hægt að fullyrða
um niðurstöður rannsóknarinnar fyrr
en að lokinni endurskoðun og lög-
reglurannsókn. Þegar niðurstöður
liggja fyrir mun stjórnin gera opin-
berlega grein fyrir þeim,“ segir síðan
í yfirlýsingunni.
Finnbogi sagði að enginn grunur
léki á að framkvæmdastjóri Hlífar
hefði framið lögbrot. Það hefði hins
vegar orðið algjör trúnaðarbrestur
milli hans og stjórnar lífeyrissjóðsins.
Segja ekkert benda til
að Hlíf hafi skaðast BJÖRGUNARSVEITARMENNvoru kallaðir út í fyrrakvöld til að að-stoða húseiganda við Hábrekku í
Ólafsvík við að negla fyrir glugga sem
höfðu brotnað í miklu hvassviðri.
Mold og grjót höfðu fokið á rúðurnar
og brotið þær, að því er fram kemur í
fréttatilkynningu frá Slysavarna-
félaginu Landsbjörgu. Að sögn lög-
reglunnar á Ólafsvík var veðrið mun
skárra í gær en í fyrradag. „Það hefur
gengið á með éljum en ekkert aftaka-
veður,“ sagði lögreglan á Ólafsvík í
samtali við Morgunblaðið í gærkvöld.
Fyrir um hálfum mánuði gerði mik-
inn „sunnanhvell“ á Snæfellsnesi og
segir Magnús Emanúelsson formað-
ur Björgunarsveitarinnar Sæbjargar
á Ólafsvík að þá hafði allt fokið sem
fokið gat. Verulegt tjón varð í óveðr-
inu þá.
Aftakaveður
á Snæfellsnesi