Morgunblaðið - 14.02.2002, Blaðsíða 36

UMRÆÐAN
36 FIMMTUDAGUR 14. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
L
ífinu í miðborg
Reykjavíkur hefur
hnignað. Það er stað-
reynd. Þetta sagði
Eyþór Arnalds orð-
rétt í Silfri Egils á Skjá einum sl.
sunnudag og fari svo sem horfir,
þ.e. haldi sjálfstæðismenn í
Reykjavík áfram að tefla Eyþóri
fram í hinum ýmsu viðræðuþátt-
um með þessum málflutningi, fer
víst lítið um þau áform undirrit-
aðs að ganga til þessara kosninga
með opnum huga, gera ekki upp á
milli Björns og Ingibjargar Sól-
rúnar fyrr en á seinni stigum
kosningabaráttunnar.
Kannski er það vegna þess að
ég bý í miðbænum sem ég staldra
við síendurteknar staðhæfingar
Eyþórs um að allt sé þar í volli.
Ásigkomulag miðborgarinnar
snýr nefnilega
ekki aðeins að
þeim sem á
hverjum tíma
fara með völd-
in í ráðhúsinu
heldur einnig
að íbúunum
sjálfum. Ég get því ekki annað en
tekið það svolítið persónulega
þegar fullyrt er að hverfið mitt sé
hin ömurlegasta byggð, enda hlýt
ég sem íbúi að bera á því nokkra
ábyrgð.
Í öllu falli hef ég ekki áhuga á
að kjósa neinn sem hefur sett það
á oddinn í sínum málflutningi að
rakka niður byggðina mína, sem
ég að öllu jöfnu kann svo prýði-
lega við. Þarf þó vafalaust að taka
til hendinni í málefnum miðborg-
arinnar og verkefnin fjölmörg.
Ég get upplýst að ég hefi tví-
vegis kosið Reykjavíkurlistann í
kosningum til borgarstjórnar. Í
fyrra skiptið kom ekki annað til
greina en gefa Sjálfstæð-
isflokknum frí. Það var gott fyrir
lýðræðið, að mínu mati. Ágætis
stemmning myndaðist auk-
inheldur um framboð R-listans á
sínum tíma og það var gaman að
taka þátt í þeim sigri, svona sem
áhorfandi úr fjarlægð. Eftir fjög-
ur ár hugsaði ég síðan með sjálf-
um mér að til lítils hefði verið að
leiða R-listann til valda ef ekki
átti að gefa honum átta ár til að
setja mark sitt á málefni höf-
uðborgarinnar. Ingibjörg Sólrún
var líka búin að vera skeleggur
borgarstjóri.
Nú eru hins vegar átta ár liðin
og engin sérstök ástæða, í líkingu
við þær sem ég nefni hér að ofan,
til þess að ákveða fyrir fram
hvaða stjórnmálaafl verður þess
heiðurs aðnjótandi í vor að hljóta
mitt atkvæði. Jafnvel kominn tími
til að skipta, svo vísað sé til lýð-
ræðisrakanna (en skv. sömu rök-
um þarf þá vitaskuld að skipta út í
þingkosningunum á næsta ári!).
Ég tilheyri semsé þessum hópi
kjósenda sem ekki hafa „valið sér
lið“ í stjórnmálabaráttunni, þessu
fljótandi fylgi sem sumir myndu
víst kalla pólitísk viðrini fyrir
skort á pólitískri sannfæringu.
Verður þó að játast að senni-
lega hallast ég heldur til vinstri en
til hægri, neyðist ég á annað borð
til að víkja af miðjupunktinum.
Við þau tíðindi, að Björn Bjarna-
son ákvað að taka efsta sæti á
lista sjálfstæðismanna, jukust
hins vegar líkur á því að ég gæti
hugsað mér að breyta til að þessu
sinni, enda þykir mér mennta-
málaráðherra vel lesinn maður og
víðsýnn. Hann hefur einhverja
„dýpt“ sem þá skortir, sem birtast
korteri fyrir kosningar og vilja
smokra sér inn á lista með öfga-
kenndum, pópúlískum yfirlýs-
ingum.
Ég ætla því að nota tækifærið
hér og biðja Björn Bjarnason um
að bera sig eftir mínu atkvæði,
það gæti nefnilega orðið hans! Og
ég get gert betur: ég get gefið
honum nokkur góð ráð til að
minnka líkurnar á því að honum
verði það á að klúðra þessu frá-
bæra tækifæri, sem er mitt at-
kvæði, það eina sem ég á og þess
vegna heilagt í mínum huga.
Helsta hættan er nefnilega sú
að sjálfstæðismenn spýti svo í lóf-
ana, að þeir gangi fram af sér í
herskáum árásum á núverandi
stjórnarherra við Tjörnina. Þá er
ekki ólíklegt að ég neyðist til að
taka upp hanskann fyrir það lið
sem ég hef fram að þessu stutt,
hverju svo sem líður orðum mín-
um hér að framan um að ég hafi
ekki „valið mér lið“ í pólitíkinni.
Menn verða semsé að átta sig á
því að fari þeir ofan í skotgraf-
irnar sem aldrei fyrr – sem mér
sýnist líklegt ef marka má mál-
flutning Eyþórs Arnalds – ýta
þeir ofan í þær líka öllum þeim
kjósendum R-listans sem að
þessu sinni eru ekki alveg 100%
vissir í sinni sök.
Einhver gæti ályktað sem svo
að allir þessir varnaglar, sem ég
hefi hér slegið, merki einfaldlega
að engar líkur séu á því að ég
muni í raun og veru snúast til
fylgis við Björn og co. Þá er því til
að svara að menn hljóta að leggja
alla áherslu á að ná til sín sveim-
hugunum – föstu atkvæðin eru jú
trygg í hendi, eða er ekki svo?
R-listafólk get ég á hinn bóginn
huggað með því að segja að ekki
er öll von úti enn, ég gæti enn orð-
ið ykkar! Borgarstjórinn er áfram
helsta trompið en ég hef af því
nokkrar áhyggjur að ekki takist
að skapa neina viðlíka stemmn-
ingu í kringum framboðið og var
fyrir átta árum, og í minna mæli
fyrir fjórum árum. Til þess þarf
m.a. mun „drastískari“ breyt-
ingar á listanum en mér sýnist að
muni verða raunin. Hjá Samfylk-
ingu er t.d. mest megnis sama
fólkið í framboði, plús einn fyrr-
verandi útvarpsmaður sem mér
finnst eiginlega að hefði átt að
vera farinn í framboð fyrir löngu,
ef hann hafði á annaðborð hug á
því. Vinstrigrænir hafa að vísu úr-
val ungra gáfumanna í sínum röð-
um en því miður hafa þeir rasað
svo út á vefriti sínu, Múrnum, að
aðild þeirra verður minna spenn-
andi en ella. Eru menn líklega
bara alltof vinstrisinnaðir á þeim
bænum fyrir minn smekk og gott
að vita það um sjálfan sig.
Kannski nægir þó að menn sýni
hugmyndaauðgi þegar kemur að
hinu umtalaða sjöunda sæti á list-
anum. Þætti mér áhugavert að sjá
þar Dag Eggertsson, einkum og
sér í lagi ef sjónvarpsstjarnan
Gísli Marteinn Baldursson yrði í
góðu sæti hinum megin. Þá væru
nefnilega að rætast eldgamlar
grunsemdir margra jafnaldra
þeirra, að þeir félagar ættu er
fram liðu stundir eftir að marka
öndverða póla í íslenskri pólitík.
Atkvæði
á lausu
Ég ætla því að nota tækifærið hér
og biðja Björn Bjarnason um að bera
sig eftir mínu atkvæði, það gæti
nefnilega orðið hans!
VIÐHORF
Eftir Davíð
Loga
Sigurðsson
david@mbl.is
DAGANA 20. og 21.
febrúar verður kosið
til Stúdentaráðs og
Háskólaráðs. Vaka
hefur lagt fram ýtar-
lega stefnuskrá fyrir
kosningarnar og legg-
ur áherslu á að kosn-
ingarnar snúast um
málefni og hvaða leiðir
Stúdentaráð fer í því
að ná hagsmunamálum
sínum fram. Leiðirnar
að settum markmiði
skipta ekki síður máli
en hagsmunamálin
sjálf.
Vilji stúdenta
verði virtur
Eitt helsta stefnumál Vöku er
samstarf í Stúdentaráði, enda er
samstarf í Stúdentaráði forsenda
þess að árangur næst í hagsmuna-
baráttu stúdenta. Það er sorglegt að
það skuli þurfa að koma til þess að
gera samstarf í Stúdentaráði að
kosningamáli, en þannig er veruleik-
inn engu að síður.
Ár hvert heyrist sú spurning frá
nemendum hvers vegna fylkingarn-
ar tvær í Stúdentaráði geta ekki
unnið betur saman að loknum kosn-
ingum. Við tökum undir þessa spurn-
ingu, enda hefur Vaka í vetur gagn-
rýnt núverandi meirihluta fyrir
skort á samstarfsvilja og ekki síst
fyrir það að virða ekki úrslit síðustu
kosninga.
Í fyrra sigraði Röskva kosningar
til Stúdentaráðs með innan við helm-
ing greiddra atkvæða og munurinn á
fylkingunum var aðeins 57 atkvæði.
Meirihlutinn hunsaði hins vegar úr-
slitin og skipaði í stjórn Stúdenta-
ráðs þannig að Röskva
fékk fimm fulltrúa en
Vaka aðeins tvo. For-
menn allra nefnda
Stúdentaráðs eru
Röskvuliðar og marg-
ar tillögur Vöku í
Stúdentaráði eru felld-
ar að því er virðist ein-
göngu vegna þess að
þær koma frá Vöku.
Þessi vinnubrögð
hafa bitnað á stúdent-
um, eins og árangur í
lánasjóðsmálum sýnir
klárlega.Vaka hafnar
slíkum vinnubrögðum
og mun ekki starfa á
þennan hátt.
Vaka vill kraftmeira
Stúdentaráð
Stúdentaráð Háskóla Íslands á að
vera vettvangur fyrir kröftuga rödd
stúdenta og með samstarfi innan
ráðsins gefur augaleið að betri ár-
angur næst. Ef stúdentar eru í vafa
um hvort einhver munur er á fylk-
ingunum tveimur sem bjóða sig fram
er hægt að svara þeirri spurningu
játandi. Munurinn felst meðal ann-
ars í því að Vaka boðar samstarf og
með samstarf að leiðarljósi mun
Vaka ná betri árangri en núverandi
meirihluti. Það þarf ekki að koma
neinum á óvart að hægt sé að lofa
betri árangri, enda getur Stúdenta-
ráð ekki starfað af fullum krafti þeg-
ar helmingi stúdentaráðsliða er bein-
línis haldið frá hagsmunabaráttunni.
Háskóli Íslands glímir nú við
aukna samkeppni annarra innlendra
skóla á háskólastigi. Vaka fagnar
þeirri samkeppni en kvíðir engu, þar
sem Háskóli Íslands er eini rann-
sóknarháskóli Íslands og hefur því
yfirburðastöðu gagnvart öðrum
skólum. Við samkeppninni þarf hins
vegar að bregðast og með því að
starfa á þann hátt sem núverandi
meirihluti gerir, er Stúdentaráð að
veikja samkeppnisstöðu Háskólans.
Við þurfum á öllum okkar kröftum
að halda í þeirri baráttu sem er fram-
undan og getum ekki leyft okkur að
hafa aðeins helming Stúdentaráðs
virkan.
Til að Stúdentaráð skili sem mest-
um árangri í hagsmunabaráttu sinni
verður það einnig að vera í góðum
tengslum við nemendur Háskólans
og ekki síst nemendafélögin í ein-
stökum deildum skólans. Stúdenta-
ráð á að starfa sem regnhlífarsamtök
allra hagsmunaaðila stúdenta innan
skólans. Það þarf að stórauka sam-
starf Stúdentaráðs við nemenda-
félög skólans til að svo megi verða.
Það ætlar Vaka að gera.
Samstarf er forsenda árangurs.
Kosningarnar í lok febrúar snúast
ekki síst um samstarf í Stúdentaráði.
Ég hvet stúdenta til að kynna sér
stefnumál fylkinganna og nýta sér
kosningarétt sinn á kjördag.
Vaka vill samstarf
í Stúdentaráði
Guðjón
Ármannsson
Höfundur er laganemi og skipar
2. sæti á lista Vöku til Stúdentaráðs.
Stúdentar
Vaka vill samstarf, segir
Guðjón Ármannsson,
og með samstarf að
leiðarljósi mun Vaka
ná betri árangri en
núverandi meirihluti.
RÖSKVA hefur
ávallt staðið fyrir
jafnrétti til náms.
Lánasjóður ís-
lenskra námsmanna
gegnir lykilhlutverki
í að tryggja jafnan
aðgang að námi og
því hefur Röskva
lagt mikla áherslu á
lánasjóðsmál.
Röskva hefur sýnt
festu í málefnum
lánasjóðsins og ár-
angurinn liggur fyr-
ir. Á síðasta ári
hækkuðu námslánin
þriðja árið í röð og
stúdentar unnu mik-
ilvægan sigur hjá umboðsmanni
Alþingis.
Skýr stefnu-
munur í LÍN
Lánasjóðsmálin eru iðulega í
brennideplinum í stúdentaráðs-
kosningum. Sjaldan hefur þó verið
jafnskýr ágreiningur milli fylking-
anna um þau markmið sem setja
beri á oddinn og nú. Í komandi
kosningum er því kosið um Lána-
sjóð íslenskra námsmanna. Það er
kosið um það hvort stúdentaráð
setji hækkun grunnframfærslunn-
ar eða lækkun skerðingarhlutfalls-
ins á oddinn. Röskva leggur höf-
uðáherslu á hækkun grunnfram-
færslunnar, enda skilar slík hækk-
un sér til allra. Lækkun skerðing-
arhlutfallsins leiðir hins vegar
fyrst og fremst til hækkunar hjá
námsmönnum með hæstu tekjurn-
ar og skilur þá tekjulægstu alger-
lega eftir. Þetta er því spurning um
forgangsröðun. Við vitum að lánin
eru of lág og duga ekki
til framfærslu. Eigum
við undir þeim kringum-
stæðum að krefjast
hækkunar námslána
fyrir þá tekjuhæstu og
skilja þá tekjulægstu
eftir? Röskva er ekki
þeirrar skoðunar.
Röskva telur eðlilegra
og réttlátara að veita
hækkununum til allra
með hækkun grunn-
framfærslunnar.
Hærri bókalán og
aukið félagslegt tillit
Röskva vill einnig
halda áfram baráttunni
fyrir auknu félagslegu tilliti en
undir forystu Röskvu hefur stúd-
entaráð náð verulegum árangri á
þeim vettvangi með úrskurðum
umboðsmanns Alþingis. Röskva
vill líka að LÍN taki tillit til veru-
legra verðhækkana á bókum.
Bókalán LÍN hrökkva skammt fyr-
ir bókakostnaði námsmanna og því
vill Röskva berjast fyrir hækkun
þeirra.
Rétt skal vera rétt
Röskva hefur lagt mikla áherslu
á hækkun grunnframfærslu LÍN,
enda skilar slík hækkun sér til
allra lánþega. Mikill árangur hefur
náðst í þeim efnum á undanförnum
árum, enda hefur grunnframfærsl-
an hækkað í þrjú ár. Í kosninga-
baráttunni hefur þeirri fullyrðingu
verið haldið á lofti að grunnfram-
færsla LÍN hafi lækkað um 8,7% í
valdatíð Röskvu. Þeir reikningar
byggjast ekki á staðreyndum máls-
ins, enda er upphæð grunnfram-
færslunnar þar reiknuð allt aftur
til ársins 1990, þegar Vaka stýrði
stúdentaráði, námslánin lækkuðu
og mikil verðbólga ríkti. Staða
lánasjóðsmála þegar Vaka stjórn-
aði stúdentaráði er ekki vitnisburð-
ur um það hvernig Röskva hefur
staðið sig og því afar sérkennilegt
af hverju tölum frá 1990 er haldið á
lofti.
11,7% hækkun námslána
í tíð Röskvu
Ef grunnframfærsla LÍN og
vísitala neysluverðs eru bornar
saman frá þeim tímapunkti að
Röskva tók við kemur í ljós að
grunnframfærslan hefur hækkað
um 11,7% umfram verðlag á þessu
tímabili. Það er sama hvernig litið
er á málið – árangurinn af lána-
sjóðsbaráttu Röskvu er augljós.
Talnaleikir um það hvernig staðan
var árið 1990 breyta engu þar um,
og eru í raun einungis vitnisburður
um það hvernig Röskva sneri lána-
sjóðstaflinu stúdentum í hag eftir
að hún komst til valda. Röskva vill
halda baráttunni ótrauð áfram og
sækist eftir umboði þínu til að leiða
lánasjóðsbaráttuna á næsta starfs-
ári og ná fram frekari kjarabótum
fyrir námsmenn.
Það er kosið um
lánasjóðsmál
Eiríkur
Gíslason
Höfundur skipar 3. sæti á lista
Röskvu til stúdentaráðs.
Stúdentar
Námslánin eru of lág og
duga ekki til fram-
færslu, segir Eiríkur
Gíslason. Á í ljósi þess
að krefjast hækkunar
námslána fyrir þá tekju-
hæstu og skilja þá
tekjulægstu eftir?