Morgunblaðið - 19.02.2002, Blaðsíða 4
FRÉTTIR
4 ÞRIÐJUDAGUR 19. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Til sölu Isuzu Trooper 3000
Diesel, sjálfskiptur, nýskráður
08.12. 2000, leðurinnrétting,
ekinn 35.000 km.
Ásett verð 3.590.000.
Nánari upplýsingar hjá
Bílaþingi.
Opnunartímar: Mánud.-föstud. kl.
10-18 og laugard. kl. 12-16.
Laugavegur 170-174 • Sími 590 5000 • Heimasíða: www.bilathing.is
Netfang: bilathing@hekla.is
VANDI fylgir vegsemd hverri og
að ýmsu þarf að hyggja í sambandi
við húsnæði. Mikilvægt er að svala-
handrið séu traust og ljóst að þessi
ungi maður í Grafarholtinu vill
hafa vaðið fyrir neðan sig.
Morgunblaðið/Golli
Dyttað að í blíðunni
GEIR H. Haarde, fjármálaráð-
herra, segir að það sé ekkert nýtt
að það sé munur á lífeyrisrétt-
indum opinberra starfsmanna og
starfsfólks á almennum vinnu-
markaði. Sá munur hafi verið fyrir
hendi í áratugi og hann hafi reynd-
ar verið í gildi á fleiri sviðum en
þessu, t.a.m. hafi til skamms tíma
konur í ríkisþjónustu haft betri
réttindi í fæðingarorlofi en al-
mennt gerist. Þessu hafi verið
breytt með lögum fyrir tveimur
árum, sem hafi gjörbreytt stöðu
karla og kvenna á hinum almenna
vinnumarkaði, en í Morgunblaðinu
á föstudaginn var kom fram meðal
annars að opinber starfsmaður
með 150 þúsund kr. meðaltekjur
um starfsævina geti átt von á um
30 þús. kr. hærri tekjum á mánuði
úr lífeyrissjóði en starfsmaður á
almennum markaði með sömu
laun.
„Ég tel að því er þetta mál varð-
ar og réttindajöfnun á þessu sviði
að þá hljóti það að gerast þannig
að réttindin batni á almenna mark-
aðnum og reyndar hefur það nú
verið að gerast hægt og sígandi
eftir því sem þessir sjóðir hafa
sótt í sig veðrið. Það er minni
munur núna til dæmis á réttindum
í Lífeyrissjóði starfsmanna ríkisins
og Lífeyrissjóði verslunarmanna
heldur en var þegar nýju lögin um
LSR tóku gildi 1. janúar 1997,
vegna þess að sjóðirnir hafa verið
að eflast og það er í sjálfu sér
mjög jákvætt,“ sagði Geir.
Hann sagði að með nýju lög-
unum um lífeyrismál opinberra
starfsmanna frá árinu 1997 væri
sú breyting orðin á að allir nýir
starfsmenn og reyndar margir
eldri starfsmenn einnig tilheyrðu
svokallaðri A-deild sjóðsins sem
ætti að standa undir skuldbind-
ingum sínum sjálf. Í henni söfn-
uðust ekki upp skuldbindingar
eins og í gömlu B-deildinni, sem
ríkissjóður þyrfti að standa undir
síðar meir. Þess vegna væru ið-
gjöldin í A-deildinni þetta miklu
hærri en almennt gerðist og gilti í
B-deildinni á meðan hún væri að
byggja sig upp. Á almenna mark-
aðnum gilti að ef sjóðirnir kæmu
betur út en ráð hefði verið fyrir
gert gætu þeir aukið réttindi sín. Í
A-deildinni gilti að ef hún kæmi
betur út en ráð væri fyrir gert
myndu iðgjaldagreiðslur ríkisins
minka en réttindin standa óbreytt.
Fyrirkomulagið í A-deildinni sé
þannig miklu gegnsærra og eðli-
legra heldur en gilt hefði í B-
deildinni, þar sem hrannast hefðu
upp lífeyrisskuldbindingar sem
enginn hefði bókfært eða gert ráð
fyrir fyrr en fyrir örfáum árum.
Geir bætti því við aðspurður
hvernig á því stæði að ríkið hefði
síðan samið um viðbótarlífeyris-
sparnað við starfsmenn sína, þrátt
fyrir þessi lífeyrisréttindi, að það
mál væri allt annars eðlis. Til við-
bótarlífeyrissparnaðarins væri
stofnað til þess að auka þjóðhags-
legan sparnað. Hann væri þannig
aðeins í óbeinum tengslum við
þessi almennu lífeyrismál. Ríkis-
stjórnin hefði árið 1998 sett þetta
sparnaðarform í gang til þess að
greiða fyrir því að almenningur
gæti tekið þátt í frjálsum viðbót-
arlífeyrissparnaði, en þessi sparn-
aður hefði allt önnur einkenni en
venjulegur sparnaður í lífeyris-
sjóði. Það hefði verið mikið kapps-
mál að sem flestir tækju þátt í
þessu, bæði opinberir starfsmenn
og aðrir, og opinberir starfsmenn
hefðu sennilega verið einna dug-
legastir allra að hagnýta sér þessa
sparnaðarleið.
Geir sagðist hafa tekið eftir því
að formaður launanefndar sveitar-
félaga hefði sagt í þessu sambandi
að það svigrúm sem sveitarfélögin
hefðu haft til að semja við sitt fólk
í þessum efnum hefði verið notað
til annars. Útgjöldunum hefði ver-
ið varið í aðra liði heldur en við-
bótarlífeyrissparnaðinn.
Geir H. Haarde fjármálaráðherra um mun á lífeyrisrétt-
indum opinberra starfsmanna og á almennum markaði
Réttindajöfnun
hlýtur að verða
UM 2% aukning varð í gistinóttum og
gestakomum á hótelum hér á landi
milli áranna 2000 og 2001 samkvæmt
bráðabirgðatölum frá Hagstofu Ís-
lands. Árið 2001 náði heildarfjöldi
gistinátta rétt rúmum 773 þúsundum
á móti 758 þúsundum nátta árið 2000.
Gestakomum fjölgaði einnig úr 368
þúsund árið 2000 í 377 þúsund 2001.
Fjölgunin á sér stað utan aðalferða-
mannatímans, engin fjölgun er um
miðbik ársins. Hlutfallsleg fækkun
gestakoma Íslendinga á hótel milli ár-
anna 2000 og 2001 er um 9% og gisti-
nátta um 12%. Gistnætur útlendinga
töldust vera 35 þúsund fleiri árið 2001
en árið á undan. Gestakomum erlend-
is frá fjölgaði að sama skapi um rúm-
lega 19 þúsund milli ára. Íslenskir
gestir dvelja að meðaltali 1,5 nótt á
hóteli eða ívið styttra en meðaldvöl
erlendra gesta sem er 2,2, nætur.
Gistinóttum Þjóðverja, Bandaríkja-
manna og Breta fjölgar en gistinótt-
um Norðurlandabúa annarra en Ís-
lendinga fækkaði um 11% milli ára.
Innlendum hótel-
gestum fækkar en
erlendum fjölgar
Gistinóttum og gestakomum á
hótel hefur fjölgað milli ára
ÍSINN á Þingvallavatni er mjög
varasamur og um helgina varaði lög-
reglan á Selfossi fólk alvarlega við
því að fara út á hann.
Ómar Jónsson, formaður Veiði-
félags Þingvallavatns, segir að þótt
vatnið sé ísi lagt frá því um daginn
séu mjög varhugaverðar sprungur
og víða þunnur ís. „Það eru víða upp-
sprettur, bæði á sunnanverðu vatn-
inu, kringum Þingvelli og annars
staðar, og ástæða til að vara fólk við
því að fara út á ísinn,“ segir hann.
Að sögn Ómars gerir fólk sér ekki
alltaf grein fyrir ástandi íssins, en
hafa beri í huga að í umhleypingum
sé aldrei hægt að treysta ísnum. Það
hafi verið hægt á árum áður þegar
frostið hafi verið mikið vikum saman,
en breytingar hafi orðið við vatnið.
Ísinn á Þingvallavatni
mjög varasamur
MÁLSKOTSNEFND Lánasjóðs ís-
lenskra námsmanna hefur fellt úr
gildi úrskurð stjórnar LÍN, þar sem
stjórnin hafði hafnað beiðni lántak-
anda um undanþágu frá árlegri end-
urgreiðslu námslána hans.
Málsatvik eru þau að í nóvember
1999 kærði lántakandinn umræddan
úrskurð stjórnar LÍN frá sama mán-
uði, en í janúar 200 staðfesti mál-
skotsnefnd úrskurð stjórnarinnar.
Kærandi leitaði álits umboðsmanns
Alþingis og var niðurstaða hans sú
að stjórn LÍN og málskotsnefnd
hefðu ekki afgreitt beiðni lántakanda
samkvæmt lögum og mæltist til að
málskotsnefnd tæki málið til skoð-
unar á ný yrði þess óskað. Í júlí í
fyrra sendi LÍN málskotsnefnd er-
indi kæranda þar sem hann óskaði
eftir endurupptöku málsins og var
það endurupptekið á fundi málskots-
nefndar í september sem leið.
Kærandi sótti um undanþágu frá
afborgunum námslána vegna breyt-
inga sem urðu á högum hans vegna
mænusiggssjúkdóms, sem veldur því
að hann getur ekki sinnt starfi sínu
en hann er gullsmiður að mennt.
Í niðurstöðu úrskurðar málskots-
nefndar segir að ákvæði í lögum veiti
stjórn LÍN heimild til að veita und-
anþágu frá árlegri endurgreiðslu,
ýmist til lækkunar eða niðurfellingar
á greiðslum. Í gögnum kæranda
komi fram að hagur hans hafi farið
versnandi og hann haft útgjöld af
lyfjakaupum og er niðurstaða mál-
skotsnefndar sú að fella verði hinn
kærða úrskurð úr gildi.
Úrskurður
stjórnar LÍN
felldur úr gildi
Málskotsnefnd LÍN
FORSVARSMENN heild-
verslunarinnar Daníel Ólafsson
ehf. (Danól) hafa afráðið að
lækka verð á flestum vöru-
flokkum sem fyrirtækið flytur
inn. Verðlækkunin tekur gildi í
fyrramálið, miðvikudagsmorg-
un, og er frá 3–8%, en dæmi er
um 18% verðlækkun.
Heildverslunin flytur inn
fjölda kunnra vörutegunda og
segir Októ Einarsson sölu- og
markaðsstjóri að ástæða lækk-
unarinnar sé gengisbreytingar
og í einhverjum tilvikum verð-
lækkanir erlendis. Nestlé sæl-
gæti, Burtońs kex, Gautaborg-
ar kex og River hrísgrjón
lækka ekki í verði að þessu
sinni og segir Októ ástæðuna
þá að greitt sé fyrir umræddar
vörur með bandaríkjadal og
bresku pundi og að gengi
þeirra hafi styrkst einna
minnst að undanförnu. Verð
var hækkað síðast hjá Danól 19.
október síðastliðinn vegna
gengissigs krónunnar og segir
Októ að hugmyndin hafi verið
sú að lækka verð aftur um leið
og gengisbreytingar gæfu til-
efni til.
„Við vorum komnir á fremsta
hlunn með verðlækkanir fyrir
tveimur vikum en ákváðum að
bíða. Nú hefur gengið hins veg-
ar haldist stöðugt í nokkurn
tíma og því erum við tilbúnir til
þess að lækka verðið nú,“ segir
hann.
Lækkunin nemur 3% í flest-
um vöruflokkum, 7% á Pick-
wick tei, 8-18% á Airam ljósa-
perum og 11% á Varta
rafhlöðum. Októ kveður ekki
ástæðu til þess að ætla annað
en að verð á umræddum vörum
muni lækka í verslunum líka.
3–18%
verðlækk-
un hjá
Danól ehf.