Morgunblaðið - 19.02.2002, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 ÞRIÐJUDAGUR 19. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Fyrirtækið auglýsti opið hús í op-
nuauglýsingu í laugardagsblaði
Morgunblaðsins og voru í grunni
hennar nöfn fjölmargra Íslendinga.
Páll sagði þau hafa verið valin af
handahófi úr Íslendingabók. Voru
það um 5% þjóðarinnar, eða kring-
um 14 þúsund nöfn, og sagði Páll
með þessu hafa verið hugmyndina
að undirstrika að þjóðin væri vel-
komin í húsið.
KRINGUM 10 þúsund manns heim-
sóttu aðalstöðvar Íslenskrar erfða-
greiningar við Sturlugötu í Reykja-
vík um helgina. Páll Magnússon,
framkvæmdastjóri samskipta- og
upplýsingasviðs, segir rúmlega tvö
þúsund gesti hafa verið á opn-
unarhátíðinni síðdegis á föstudag,
um þrjú þúsund hafi komið á laug-
ardag og um fimm þúsund á sunnu-
dag.
Páll Magnússon segir þennan
gestafjölda meiri en búist var við.
Það eigi einnig við um opn-
unarveisluna því þangað hafi komið
fleiri en boðið var eða liðlega tvö
þúsund manns.
Opið hús var síðan milli kl. 13 og
17 á laugardag og sunnudag. Þá
greindu vísindamenn fyrirtækisins
frá störfum sínum og gestir gátu
farið um allt húsið og skoðað.
Morgunblaðið/Jim Smart
Gestir í opnu húsi hjá Íslenskri erfðagreiningu hlýddu á útskýringu vísindamanna fyrirtækisins á starfseminni.
Um tíu þúsund gestir hjá ÍE um helgina
FRIÐRIK Pálsson, stjórnarformað-
ur Landssíma Íslands, fékk í fyrra
5.098.000 krónur greiddar fyrir ráð-
gjafarstörf fyrir utan laun fyrir
stjórnarformennsku í félaginu.
Greiðslurnar voru inntar af hendi til
Góðsráðs ehf., ráðgjafarfyrirtækis í
eigu Friðriks. Heildarfjárhæð reikn-
inga að teknu tilliti til virðisauka-
skatts og útlagðs kostnaðar er
7.600.000 kr. Stjórnarmenn í Lands-
símanum vissu ekki um þessar
greiðslur. Friðrik segir að þær hafi
komið til vegna mikillar vinnu sem
unnin var vegna einkavæðingar fyr-
irtækisins.
Stjórn Landssímans var kölluð
saman til fundar síðdegis í gær til að
ræða þetta mál.
„Þegar ég var beðinn um að taka
að mér að vera stjórnarformaður
Landssímans var það sérstaklega
gert í því ljósi að félagið var í spenn-
andi undirbúningi að einkavæðingu.
Ég hafði mikinn áhuga á að takast á
við það verkefni. Það þurfti að sjálf-
sögðu að leggja í ýmsan undirbúning
vegna þessa. Starfsumfangið varð
meira en ég gat sætt mig við að væri
greitt fyrir með þeim venjulegu
stjórnarlaunum sem greitt er fyrir
lögbundin stjórnarstörf. Ég tók það
upp við samgönguráðuneytið. Eftir
vangaveltur um hvernig væri eðli-
legast að standa að málum vildi ég
tryggja að það yrðu engir eftirmálar
vegna þessa. Ég gerði mér grein fyr-
ir því að þegar verið er að vinna í
miklu návígi við stjórnmálin geta
menn átt það til að leggja hlutina út á
skrítinn veg og ég óskaði eftir því að
ráðuneytið skrifaði upp á mína
reikninga áður en þeir færu til Sím-
ans. Það þótti sjálfsagt að verða við
því.
Í upphafi var sú vinna sem ég var
að leggja fram það umfangslítil að
mér hugkvæmdist hreinlega ekki að
taka þetta upp við stjórnina. Þegar
vinnan vegna einkavæðingar helltist
yfir okkur sl. vor var ég, forstjóri og
starfsmenn að vinna í þessu, mér
liggur við að segja nótt og nýtan dag.
Það var gríðarlega mikið vinnuálag á
okkur í fyrravor, sumar og fram á
haustið við þessa tvöföldu úttekt sem
gerð var á fyrirtækinu. Ég fór mjög
vægt í að taka saman mína tíma. Sá
útseldi taxti sem ég fór eftir er ekki
hár miðað við það sem gerist,“ sagði
Friðrik.
Kemur á óvart
Friðrik sagði að sú upphæð sem
hann hefði fengið greidda frá Lands-
símanum á árinu 2001 væri 5.098.000
kr. Á þá upphæð væri greiddur virð-
isaukaskattur, en þar til viðbótar
væri útlagður kostnaður eins og far-
seðlar og hótelkostnaður vegna
ferðalaga erlendis á vegum Lands-
símans. Heildarupphæðin væri því
7,6 milljónir. Friðrik sagði að ástæð-
an fyrir því að ferðakostnaður hans á
vegum Landssímans hefði verið inn-
heimtur í gegnum fyrirtækið Góðráð
ehf. væri sú að hann væri vanur að
sjá sjálfur um bókanir á flugmiðum
og hótelum.
Aðspurður sagði Friðrik að hann
hefði einnig þegið greiðslur frá
Landssímanum á árinu 2000. Hann
sagði að sér hefði ekki gefist tími til
að taka saman þær upphæðir sem
þar væri um að ræða. Þar væri þó
um að ræða mun lægri upphæðir en
fyrir árið 2001.
Friðrik sagði að það kynni að vera
að eftir á hefði verið betra að hann
hefði verið í starfi hjá Landssíman-
um sem launaður stjórnarformaður.
„Þegar þessi vinna hófst var ég ekk-
ert að velta því fyrir mér. Ég var ein-
faldlega á kafi í þessu verkefni. Það
kemur mér algerlega í opna skjöldu
að það skuli skyndilega verið gert
mikið mál úr þessum greiðslum. Ég
fór yfir þetta með stjórninni í dag [í
gær]. Hún lýsti því yfir að hún teldi
það óeðlilegt að ég skyldi ekki hafa
sagt henni frá því. Ég harmaði að svo
væri en tel mig hafa gefið skýringar
á því.“
Friðrik sagði órætt hvort breyt-
ingar yrðu á greiðslum fyrir vinnu
sem hann innti af hendi í framtíðinni
fyrir Símann. Ef honum yrði treyst
áfram fyrir stjórnarformennsku í fé-
laginu á næsta aðalfundi yrði þetta
tekið upp við stjórnina á nýjan leik.
Einn stjórnarmanna stóð
ekki að yfirlýsingunni
Flosi Eiríksson, fulltrúi Samfylk-
ingarinnar í stjórn Landssímans,
stóð ekki að þeirri yfirlýsingu sem
samþykkt var í stjórninni. Hann
sagði í samtali við Morgunblaðið að
hann myndi í dag gefa út yfirlýsingu
þar sem afstaða hans til málsins yrði
útskýrð.
Sigrún Benediktsdóttir, hinn
fulltrúi Samfylkingarinnar í stjórn
Símans, segir að hún hafi óskað eftir
fundinum í gær ásamt fleirum til
þess að leggja til við Ríkisendur-
skoðun að hún skoðaði umrædd mál,
en síðan hafi komið í ljós að Ríkis-
endurskoðun hafi verið með í ráðum
frá upphafi. Hvorki Ríkisendurskoð-
un né ráðherra hafi gert stjórnar-
mönnum grein fyrir því og það sé
ámælisvert. Það sé það sem hún deili
á en ekki einhverjar krónur og tölur,
því hún viti að Friðrik hafi unnið
hörðum höndum. Eins og fram komi
í yfirlýsingu stjórnarinnar átelji hún
vinnubrögðin og telji þau ámælis-
verð, en stjórnarformaðurinn sam-
þykki það og harmi hvernig staðið
hafi verið að málum.
Sigrún segist vera sátt að því
marki sem hægt sé úr því sem komið
sé. Mjög mikið hafi mætt á starfs-
fólki fyrirtækisins og á einhvern hátt
þurfi því að linna en því verði fylgt
mjög strangt eftir að hlutirnir end-
urtaki sig ekki.
Að sögn Sigrúnar skiptir öllu að
stjórnarmenn haldi áfram að sinna
stjórnarstörfunum af alefli. Hún
segist harma það sem haft hafi verið
eftir ýmsum í fjölmiðlum um stjórn-
arsamstarfið þess efnis að Þórarinn
V. Þórarinsson og Friðrik Pálsson
hafi eingöngu haft jábræður í kring-
um sig. Stjórnarsamstarfið sem slíkt
hafi verið gott og málefnalegt en því
fari fjarri að stjórnarmenn hafi verið
samstiga í öllum málum.
Magnús Stefánsson, varaformað-
ur Landssímans, vildi ekkert um
málið segja þegar hann var spurður
um yfirlýsingu stjórnar.
Í samráði við
Ríkisendurskoðun
Sigurður Þórðarson ríkisendur-
skoðandi staðfesti við Morgunblaðið
það sem kemur fram í yfirlýsingu
stjórnar Landssímans, að rætt hefði
verið við hann um málið. Hann sagð-
ist hafa lagt áherslu á að þar sem um
greiðslur til stjórnarformanns væri
að ræða væri einhver utan fyrirtæk-
isins sem staðfesti reikningana. Eðli-
legast hefði verið að fulltrúi eigand-
ans gerði það. Hann sagðist hins
vegar ekkert hafa komið nálægt því
að ákveða upphæðirnar.
Sigurður sagði að mál af þessum
toga hefðu áður komið upp hjá rík-
inu. „Þegar kerfið er að fá sérfræð-
inga til að taka þátt í nefndarstörfum
og þess háttar og menn hafa þurft að
leggja fram vinnu við þetta sem er til
viðbótar hefðbundinni fundarvinnu
þá hafa menn lent í vissum vandræð-
um við að greiða fyrir vinnuna.
Þóknanakerfi okkar er einskorðað
við fundarsetuna. Þetta hefur leitt til
þess að menn hafa lagt fram reikn-
inga fyrir vinnu sem þeir hafa innt af
hendi og fengið hana borgaða eins og
fyrir hverja aðra útselda vinnu.
Út af fyrir sig má segja að þetta sé
ekki gott kerfi, en geta menn ætlast
til þess að þetta fólk vinni eitthvert
sjálfboðaliðastarf? Það sem Ríkis-
endurskoðun hefur lagt áherslu á er
að það séu einhverjir aðilar innan
kerfisins, sem eru þar til bærir og
þekkja til, sem staðfesti þessa vinnu
og þessa reikninga.“
Sigurður sagði að ákveða ætti
þóknanir fyrir stjórnarmenn á aðal-
fundum. Þarna væri verið að óska
eftir viðbótarvinnu frá stjórnarfor-
manni Landssímans, sem væri að
stærstum hluta í eigu ríkisins og því
væri ekki óeðlilegt að fulltrúi eigand-
ans kæmi að ákvörðun um þessar
greiðslur.
Sigurður var spurður hvort ekki
kæmi allt eins til greina að Lands-
síminn hefði ráðið stjórnarformann-
inn í fullt starf eða hlutastarf. Hann
sagði að vissulega væri hægt að
hugsa sér slíkt fyrirkomulag, en slík
ráðstöfun væri mjög fátíð í opinber-
um rekstri.
Ríkisendurskoðun er endurskoð-
andi Landssímans og sagði Sigurður
að Ríkisendurskoðun myndi skoða
þessar greiðslur til ráðgjafarþjón-
ustu til stjórnarformanns Símans í
tengslum við hefðbundna endur-
skoðun á fyrirtækinu.
Stjórnarmenn í Landssímanum fá
greitt 65 þúsund krónur á mánuði
fyrir stjórnarsetu. Stjórnarformaður
færi 150 þúsund krónur.
Stjórnarformaður Landssímans fékk greitt frá félaginu fyrir ráðgjafarstörf
Fékk 5,1 milljón
greidda á árinu 2001
Stjórn Landssíma Íslands kom saman til fundar í gær til að
fjalla um greiðslur til ráðgjafarfyrirtækis í eigu Friðriks
Pálssonar, stjórnarformanns félagsins. Greiðslurnar voru inntar
af hendi vegna vinnu við einkavæðingu fyrirtækisins, en
stjórnin vissi ekki um þær fyrr en í gær.
STJÓRN Landssíma Íslands sendi í
gær frá sér yfirlýsingu vegna frétta
um greiðslur sem Friðrik Pálsson,
stjórnarformaður Landssímans,
hefur þegið fyrir ráðgjafastörf. Einn
stjórnarmanna, Flosi Eiríksson,
stóð ekki að yfirlýsingunni.
„Stjórnarformaður gerði stjórn-
inni grein fyrir aðdraganda þess að
hann tók að sér störf sem teljast
vera utan hefðbundinna starfa
stjórnarformanns.
Störf þessi eru vegna undirbún-
ings einkavæðingar félagsins, og þá
sér í lagi á árinu 2001, þegar vinna
hófst við verðmat og sölulýsingu og
loks fundarhöld með fjárfestum,
innlendum og erlendum. Því fylgdi
gríðarlegt vinnuálag á alla starfs-
menn félagsins sem stjórnarformað-
urinn tók mikinn þátt í samkvæmt
samkomulagi við fulltrúa eiganda.
Til að tryggja, að réttmæti
greiðslna til stjórnarformanns fyrir
vinnu hans yrði ekki dregin í efa,
var ákveðið að ráðuneytisstjórinn í
samgönguráðuneytinu yfirfæri og
áritaði alla reikninga áður en þeir
væru sendir til forstjóra Símans til
greiðslu. Var þetta fyrirkomulag
ákveðið í samráði við Ríkisendur-
skoðun, sem hefur sem endurskoð-
andi félagsins áritað ársreikninga
félagsins án athugasemda.
Stjórnarformaður upplýsti jafn-
framt að greiddar hafi verið 4.000–
5.000 kr. á klst. Samtals var um að
ræða reikninga vegna útseldrar
vinnu að fjárhæð 5.098.000. Heildar-
fjárhæð reikninga að teknu tilliti til
virðisaukaskatts og útlagðs kostn-
aðar er kr. 7.600.000.
Með tilliti til umfangs vinnu vegna
undirbúnings einkavæðingar er það
sameiginlegt álit stjórnarinnar að sú
upphæð, sem hér um ræðir sem
greiðsla fyrir ofangreinda vinnu, sé
sanngjörn.
Stjórnarmenn telja það hins veg-
ar óeðlilegt að formaður stjórnar-
innar hafi ekki upplýst þá um ofan-
greint fyrirkomulag.
Stjórnarformaður harmaði það, sér í
lagi í ljósi þess góða og kröftuga
starfs sem unnið hefur verið í
stjórninni.
Starfsmenn Símans hafa á und-
anförnum misserum tekið höndum
saman um að leiða fyrirtækið í nýtt
starfsumhverfi og hafa náð góðum
árangri að aðlaga fyrirtækið breytt-
um aðstæðum.
Stjórnin lýsir því jafnframt yfir að
áríðandi sé að áfram verði haldið að
dreifa eignaraðild að fyrirtækinu
þannig að það búi við sama starfs-
umhverfi og önnur almennings-
hlutafélög.“
Yfirlýsing frá stjórn Landssímans
Óeðlilegt að stjórn-
in var ekki upplýst
um greiðslurnar