Morgunblaðið - 28.02.2002, Síða 1

49. TBL. 90. ÁRG. FIMMTUDAGUR 28. FEBRÚAR 2002 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 28. FEBRÚAR 2002
Óstaðfestar fréttir herma að nokk-
ur hundruð hernaðarráðgjafar og sér-
sveitaliðar kunni að verða sendir til
landsins. Ósk um þessa aðstoð mun
hins vegar hafa verið borin upp af
Edúard Shevardnadze, forseta lands-
ins og fyrrverandi utanríkisráðherra
Sovétríkjanna, er hann var á ferð í
Bandaríkjunum í október í fyrra.
Ákvörðun Bandaríkjastjórnar er
ekki síst mikilvæg í ljósi þess að Rúss-
ar hafa löngum haldið því fram að þeir
eigi í stríði við hryðjuverkamenn í ná-
grannalýðveldinu Tsjetsjníu en þar
berjast skæruliðar fyrir aðskilnaði frá
Rússlandi og stofnun sjálfstæðs ríkis.
Nú hafa Bandaríkjamenn tekið undir
þessa skilgreiningu með því að lýsa
yfir því að liðsmenn al-Qaeda-hryðju-
verkasamtaka Osama bin Ladens hafi
gengið til liðs við aðskilnaðarsinna í
Tsjetsníu. „Við búum yfir óvefengj-
anlegum upplýsingum um að tengsl
séu á milli aðskilnaðarsinna í Tsjetsj-
níu og al-Qaeda. Þetta þýðir að þessi
liðsafli telst vera hugsanlegt skot-
mark í hnattræna stríðinu gegn
hryðjuverkavánni,“ segir háttsettur
bandarískur embættismaður.
Viðbrögð Rússa við þessum tíðind-
um eru sögð blendin. Annars vegar
hafi komið fram áhyggjur sökum þess
að Bandaríkjamenn muni með þessu
móti tryggja sér fótfestu á Kákasus-
svæðinu, sem löngum hefur verið
rússneskt áhrifa- og yfirráðasvæði. Á
hinn bóginn fagni Rússar því að
stjórn George W. Bush forseta hafi
með þessu móti fallist á þær fullyrð-
ingar Rússa að þeir eigi í baráttu við
hryðjuverkamenn í Tsjetsjníu.
Haft var eftir Ígor Ívanov, utanrík-
isráðherra Rússlands, í gær að af-
skipti Bandaríkjamanna gætu orðið
til þess að skapa enn meiri spennu á
þessu svæði. Ashlan Maskhadov, leið-
togi Tsjetsjena, kvaðst hins vegar
fagna því að Bandaríkjamenn ætluðu
að fara gegn hryðjuverkamönnum á
þessum slóðum væri þá þar að finna.
„Hefji Rússar aðgerðir í Pankisi
munu þúsundir óbreyttra borgara
falla. NATO-sveitir eru hins vegar
þekktar fyrir manngæsku,“ sagði
hann.
Rússar hafa háð blóðugt stríð við
uppreisnarmenn í Tsjetsníu frá árinu
1994. Alþjóðleg mannréttindasamtök
hafa fordæmt framgöngu Rússa þar
og vænt þá um fjöldamorð og
grimmdarverk. Vitað er að sveitir að-
skilnaðarsinna hopa iðulega yfir
landamærin og inn í Georgíu og hafa
stjórnvöld þar sætt miklum þrýstingi
af hálfu Rússa um að flæma þá úr
landi.
Auk Georgíu annast um 160 banda-
rískir sérsveitaliðar þjálfun hersveita
á Filippseyjum, sem ætlað er að
ganga á milli bols og höfuðs á hryðju-
verkaflokkum Abu Sayyaf-hreyfing-
arinnar þar.
Bandarískir ráðgjafar og
hergögn send til Georgíu
Bandaríkjastjórn færir enn út hnatt-
ræna stríðið gegn hryðjuverkaógninni
BANDARÍKJAMENN hafa látið ríkisstjórn Kákasus-lýðveldisins
Georgíu í té þyrlur og minnst fimm ráðgjafar eru komnir til landsins
til að hafa umsjón með þjálfun nokkurra deilda stjórnarhersins. Er
þetta liður í því hnattræna stríði gegn hryðjuverkaógninni, sem
Bandaríkjamenn hafa lýst yfir. Háttsettir bandarískir embættis-
menn segja að stjórnvöld í Georgíu og ráðamenn í Bandaríkjunum
séu sammála um að liðsmenn al-Qaeda-hryðjuverkasamtakanna og
aðrir íslamskir öfgamenn hafi leitað skjóls í norðurhluta Georgíu,
nánar tiltekið í Pankisi-fjalllendinu nærri landamærunum að
Tsjetsjníu. Hafa Georgíumenn nú þegar fengið til afnota tíu árás-
arþyrlur af gerðinni UH-1H en þær munu vera óvopnaðar.
Washington. The Washington Post. Sleptovsk í Rússlandi. AFP.
UPP ÚR sauð í átökunum milli and-
stæðra fylkinga á Madagaskar í gær
er stuðningsmenn forsetaframbjóð-
andans Marcs Ravalomanana réðust
inn í eitt ráðuneytanna í höfuðborg-
inni, Antananarivo, og börðu á
þeim, sem þar voru fyrir. Ravalom-
anana heldur því fram, að hann hafi
með réttu fengið hreinan meirihluta
í fyrri umferð forsetakosninganna í
desember en Didier Ratsiraka, nú-
verandi forseti, hafi svipt hann sigr-
inum með brögðum. Ravalomanana
lýsti sjálfan sig forseta í síðustu
viku og lýstu stjórnvöld þá yfir
neyðarástandi í landinu. Hér liggur
einn stuðningsmanna forsetans al-
blóðugur í götunni eftir að áhang-
endur Ravalomanana höfðu gengið
í skrokk á honum.
Átök og
ofbeldi á
Madagaskar
AP
Í FYRSTA sinn, að því er talið er,
hefur fæðst barn sem var beinlínis
skapað á þann hátt, að það yrði
laust við erfðagalla sem veldur Alz-
heimer-sjúkdómi snemma á æv-
inni. Móðir barnsins, 33 ára hjúkr-
unarkona í Texas, hafði greinst
með sjaldgæfa genabreytingu er
veldur því að einkenni Alzheimer-
sjúkdómsins koma fram á fimm-
tugs- eða sextugsaldri og sjúkdóm-
urinn leiðir til dauða um tíu árum
síðar. Systir konunnar, faðir henn-
ar, afi og langamma fengu sjúk-
dóminn snemma á ævinni.
Spurningar hafa vaknað um sið-
ferðilegt réttmæti þessarar tækni,
er kölluð er erfðagreining fyrir
ígræðslu. Hvaða sjúkdóma ber að
telja nógu alvarlega til að þeir rétt-
læti svona aðgerð? Og er það sið-
ferðilega rétt af foreldri að eignast
barn ef foreldrið veit að innan
nokkurra ára verður það að öllum
líkindum orðið of veikt til að geta
annast barnið?
Barnið fæddist fyrir einu og
hálfu ári, fullkomlega heilbrigt og
án arfberans sem veldur Alzheim-
er-sjúkdómnum. Vísindamenn við
Reproductive Genetics-stofnunina
í Chicago tóku úr konunni 15 egg
og völdu til frjóvgunar einungis
þau egg sem ekki báru í sér erfða-
gallann. Ógölluðu eggin voru síðan
frjóvguð með sæði eiginmanns
konunnar og urðu þá til fjórir fóst-
urvísar. Þeim var komið fyrir í
konunni og eitt barn kom í heim-
inn. Móðirin er nú barnshafandi á
ný og gengur að þessu sinni með
tvíbura. Þeir voru einnig skapaðir
með þessari sömu tækni. Greint er
frá málinu í nýjasta hefti Journal of
the American Medical Association,
sem kemur út í dag.
Í ritstjórnargrein í sama hefti
segja dr. Dena Towner og sálfræð-
ingurinn Roberta Springer Loewy,
við Háskólann í Kaliforníu í Davis,
að allar líkur séu á að umrædd
kona muni ekki geta séð um og
jafnvel ekki borið kennsl á börn sín
innan fárra ára, líkt og í tilfelli
systur hennar. Auk þess muni barn
sem fæðist undir þessum kringum-
stæðum verða þrúgað af sífellt
versnandi veikindum móðurinnar,
sem að lokum muni deyja fyrir ald-
ur fram. Læknar og sálfræðingar
veittu konunni og eiginmanni
hennar ráðgjöf, og segja að konan
sé vel menntuð og ábyrg.
Alls hefur erfðagreining fyrir
ígræðslu verið framkvæmd í um
þrjú þúsund tilvikum í heiminum,
þar af helmingur í stofnuninni í
Chicago, sagði Kuliev ennfremur.
Væntanlegir foreldrar sem haldnir
eru krabbameinsvaldandi erfða-
göllum hafa undirgengist frjóvgun
með þessum hætti.
Forðað frá erfðagalla
Newsday.
Ný tækni vek-
ur siðferðis-
spurningar
ÖRYGGISBRESTUR á Logan-al-
þjóðaflugvellinum í Boston í Banda-
ríkjunum hefur leitt til þess að fimm-
tán starfsmenn hreingerningar-
fyrirtækis hafa verið handteknir,
grunaðir um að hafa notað fölsuð
persónuskilríki til þess að komast
inn á öryggissvæði á vellinum.
Hinir handteknu komu fyrir dóm-
ara í gær og voru allir úrskurðaðir í
varðhald þar til mál þeirra verður
tekið fyrir í næstu viku. Talsmaður
alríkissaksóknara í Bandaríkjunum
sagði í gær að væntanlega yrðu
fimm til viðbótar handteknir fljót-
lega.
Ekkert hefur komið fram sem
bendir til að þeir tengist hryðjuverk-
unum 11. september en tvær flugvél-
anna sem rænt var þann dag fóru á
loft frá Logan-flugvelli. Í kjölfar
hryðjuverkanna kom fram mikil
gagnrýni á yfirmenn öryggisgæslu á
Logan, og var sumum þeirra sagt
upp störfum.
Handtökur
í Boston
Boston. AFP.
AÐ áliti seðlabanka Bandaríkjanna
verður hagvöxtur í landinu á þessu
ári á bilinu 2,5 til 3,0%.
Í spánni eða
skýrslu seðla-
bankastjórnar-
innar segir, að
hagvöxtur muni
aukast hægt og
bítandi á árinu en
hins vegar megi
gera ráð fyrir, að
atvinnuleysi haldi
áfram að vaxa enn
um sinn. Það var 5,6% í janúar en bú-
ist er við, að það fari mest í 6 til
6,25%. Því er spáð, að verðbólgan
verði 1,5% á yfirstandandi ári en hún
var 1,25% á því síðasta. Samkvæmt
bráðabirgðatölum var hagvöxtur í
Bandaríkjunum á síðasta ári 0,2%.
Alan Greespan seðlabankastjóri
sagði í gær á fundi með fulltrúadeild-
arþingmönnum, að efnahagslífið væri
að jafna sig á afleiðingum hryðju-
verkanna 11. september auk þess
sem fyrirtækjunum hefði gengið
mjög vel að losa sig við birgðir. Frá
þeim væri því að vænta aukinna pant-
ana og þar með aukinnar framleiðslu.
Í Þýskalandi hefur aftur á móti
verið staðfest, að þar var um form-
legt samdráttarskeið að ræða á síð-
ara misseri síðasta árs. Þá er átt við,
að landsframleiðslan hafi dregist
saman tvo ársfjórðunga í röð. Eftir
áramótin hefur hins vegar gætt auk-
innar bjartsýni á þróun efnahagslífs-
ins.
Spá allt
að 3%
hagvexti
Washington. AFP.
Bandaríkin
Greenspan