Morgunblaðið - 19.04.2002, Blaðsíða 14

FRÉTTIR
14 FÖSTUDAGUR 19. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
NÁM í verkfræði gefur fjöl-breytta möguleika ístarfi ekki aðeins hér álandi heldur einnig er-
lendis vegna þess hversu alþjóðlegt
starfsumhverfi verkfræðinga er.
Fjölbreytnin hefur aukist bæði í
námsmöguleikum og starfi og hefur
aðsókn að verkfræðideild Háskóla
Íslands aukist síðustu árin.
Þetta segir Hákon Ólafsson, for-
maður Verkfræðingafélags Íslands,
VFÍ, meðal annars í viðtali við Morg-
unblaðið en í dag eru 90 ár liðin frá
stofnun félagsins.
Félagið minnist þessara tímamóta
með ýmsum hætti og veitir í dag við-
urkenningar fyrir athyglisverðustu
verkfræðiafrek hvers áratugar síð-
ustu aldar. Sjö manna nefnd hefur
síðasta hálfa árið unnið að því að
velja þrjú athyglisverðustu verk-
fræðiafrek hvers áratugar, alls 30
verk. Eitt verður síðan valið fyrir
hvern áratug sem athyglisverðasta
verkfræðiafrek þess áratugar og
verðlaunað sem slíkt. Segir Hákon
þessi verkefni geta verið mannvirki
á sviði samgangna, húsa, virkjana,
þróun á fjarskiptum eða efnafram-
leiðslu svo dæmi séu nefnd.
Þá verður næstu 10 árin gefin út
ein bók á ári um verkfræðileg efni.
Fyrsta bókin, sem kemur út næsta
haust, mun fjalla um frumherja í
verkfræðistétt, fyrstu 30 íslensku
verkfræðingana og störf þeirra.
Seinasta ritið verður 100 ára saga
VFÍ sem koma mun út árið 2012. Á
afmælisárshátíð í febrúar voru
nokkrir félagar heiðraðir og í tilefni
af afmælinu verður verkfræðideild
Háskóla Íslands færð gjöf í afmæl-
ishófinu í dag.
Þrettán stofnendur
„Forgöngumenn að stofnun fé-
lagsins voru Jón Þorláksson, lands-
verkfræðingur á sviði vegamála, og
Thorvald Krabbe, landsverkfræð-
ingur á sviði hafnamála, en fyrsti ís-
lenski verkfræðingurinn var Sigurð-
ur Thoroddsen sem útskrifaðist árið
1891,“ segir Hákon Ólafsson er hann
rekur upphaf félagsins. Hann bætir
við að 60 árum áður hafi annar Íslend-
ingur, Fjölnismaðurinn Baldvin Ein-
arsson, verið í verkfræðinámi í
tækniháskólanum í Kaupmannahöfn
en hann lést áður en hann lauk nám-
inu.
„Stofnendur félagsins voru 13, níu
útskrifaðir verkfræðingar, bygginga-
meistarar og erlendur verkfræðingur
sem hér var starfandi enda var þetta
félag verkfróðra manna. Tilgangur-
inn var að fá vettvang til að hittast og
ræða tæknileg og verkfræðileg efni
og um það snýst tilgangur félagsins
enn í dag. Á þessum fyrstu árum fé-
lagsins var ekki búið að stofna stærð-
fræðideild við Menntaskólann í
Reykjavík og því voru menn kannski
nokkuð vanbúnir að hefja verkfræði-
nám án þess undirbúnings. En það
átti eftir að breytast þegar stærð-
fræðideildir menntaskólanna komu til
skjalanna.“
Félagsmönnum fjölgaði því hægt
og sígandi en 1940 voru þeir þó enn
undir 100, árið 1970 voru þeir orðnir
400 og nú eru félagsmenn 1.060. Eins
og áður segir er tilgangur Verkfræð-
ingafélags Íslands meðal annars að
efla umræðu og efla verkfræðilega og
vísindalega þekkingu félagsmanna,
stuðla að tækniþróun og auka þekk-
ingu og skilning á starfi verkfræð-
inga. Félagið er því einkum fagfélag
en árið 1954 var stofnað Stéttarfélag
verkfræðinga innan VFÍ. Í dag er
stéttarfélagið sjálfstætt kjarafélag.
Hákon segir mikinn hluta verkfræð-
inga vera í félaginu og þeim fjölgar
stöðugt. Margir eru félagar bæði í
VFÍ og SV eða yfir 400 en félgar í SV
eru um 850.
Hröð þróun á starfs-
sviði verkfræðinga
„Það þótti áður sjálfsagt að nýút-
skrifaðir verkfræðingar gengju í
Verkfræðingafélagið en segja má að
nú spyrji menn sig hvað þeir fái fyrir
aðild sína að Verkfræðingafélaginu úr
því að kjarabaráttunni er nú sinnt af
öðru félagi. Við höldum uppi öflugri
starfsemi á öllum sviðum verkfræð-
innar og þar tel ég okkur hafa fylgst
vel með tímanum og náð að halda úti
faglegu og öflugu starfi,“ og gerir
formaðurinn að umtalsefni þá miklu
þróun sem verið hefur innan verk-
fræðisviðsins síðustu tvo áratugina
eða svo.
„Lengi vel menntuðust verkfræð-
ingar í hefðbundnum greinum, svo
sem byggingaverkfræði, rafmagns-
verkfræði, vélaverkfræði og efna-
verkfræði. Störf verkfræðinga hafa
hins vegar aldrei verið alveg bundin
við þessi svið og síðar hafa komið til
brautir á sviði upplýsingatækni,
hugbúnaðar- og tölvusviði, rekstrar-
og fjármálasviði og þannig mætti
áfram telja. Þetta hefur líka breikk-
að mjög starfssvið verkfræðinga og
nú starfa innan félagsins faghópar á
öllum þessum sviðum auk fjöl-
margra nefnda sem sinna ýmsum
þáttum, svo sem menntamálum, end-
urmenntun, orðasmíð og fleiru. Þá
var stofnuð kvennanefnd fyrir rúm-
um tveimur árum til að styrkja stöðu
kvenna innan stéttarinnar og taka
fyrir þau mál sem snúa sérstaklega
að þeim.“
Reynsla frá mörgum löndum
Hægt er nú orðið að stunda mest
allt verkfræðinám við Háskóla Ís-
lands til meistaraprófs. Hákon segir
nokkuð um að menn taki BS-próf í
verkfræði við Háskólann en haldi
síðan utan til meistaranáms. „Það er
alltaf gott að taka einhvern hluta
námsins erlendis ekki síst vegna
tungumála en segja má að það ráðist
líka að nokkru af því á hvaða sviði
menn velja sér meistaraverkefni því
möguleikarnir geta verið misjafnir
eftir háskólum. Íslenskir verkfræð-
ingar urðu fyrr á árum að taka seinni
hluta námsins erlendis og þá var
Kaupmannahöfn vinsælasti staður-
inn en margir hafa einnig stundað
nám í Þýskalandi, Bandaríkjunum
og Bretlandi. Íslenskir verkfræðing-
ar halda því enn í dag til náms er-
lendis og er það verðmætt fyrir okk-
ur að afla reynslu og þekkingar úr
sem flestum áttum.“
Hákon segir verkfræðinga sjaldn-
ast hafa þurft að hafa áhyggjur af at-
vinnuleysi. Nokkur samdráttur hafi
verið kringum 1990 í verklegum
framkvæmdum en síðan verið mikill
uppgangur auk þeirrar þróunar sem
hann nefndi fyrr að verkfræðingar
hasli sér völl á sífellt fleiri sviðum.
Aðsetur í eigin húsi
Aðsetur Verkfræðingafélags Ís-
lands er í eigin húsi við Engjateig 9 í
Reykjavík. Stór hluti þess er leigður
út og meðal leigjenda er Lífeyris-
sjóður verkfræðinga, Stéttarfélag
verkfræðinga og Arkitektafélag Ís-
lands er um þessar mundir að flytja
þar inn. Hákon segir að leigutekjur
leggi góðan grunn að rekstri félags-
ins auk félagsgjalda sem þýði að
hægt sé að halda úti svo öflugu fé-
lagsstarfi sem raun beri vitni án
óhóflegra félagsgjalda.
Meðal fastra liða í starfi Verk-
fræðingafélagsins eru m.a. svonefnd-
ir samlokufundir. Eru þeir haldnir
fyrsta fimmtudag í mánuði og þá tek-
in til umfjöllunar ýmis málefni sem
eru ofarlega á baugi. Tekin hefur
verið upp sú nýbreytni að senda
fundina út á fjarfundaþjónustu Sím-
ans, Byggðabrúna, og segir Hákon
verkfræðinga út um land, sem eru sí-
stækkandi hópur, geta fylgst með
þeim á þann hátt. Allt að 140 manns
hafa tekið þátt í samlokufundum,
kringum 80 í Engjateignum og um 60
á allt að 7 öðrum stöðum á landinu.
Þá segir Hákon félagið jafnan standa
fyrir allt að sex ráðstefnum á hverju
ári og iðulega í samstarfi við aðra að-
ila svo og ýmsa fundi um fagleg mál.
Margs konar útgáfa
Veigamikill þáttur í starfi félags-
ins er útgáfa á blaði félagsins, Verk-
tækni, sem kemur út mánaðarlega
og er gefið út í samvinnu við Tækni-
fræðingafélag Íslands og Stéttar-
félag verkfræðinga, svo og árbókin
sem einnig er gefin út í samvinnu við
TFÍ. Hákon segir að lokum að veru-
leg hagræðing í rekstri hafi náðst
með samvinnu við TFÍ en félögin
reka saman skrifstofu og standa
saman að fundum og ráðstefnum.
Verkfræðingafélag Íslands fagnar 90 ára afmæli sínu á hátíðarfundi í dag
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Frá ráðstefnu um orkumál en Verkfræðingafélagið stendur árlega fyrir
nokkrum ráðstefnum í samvinnu um margvísleg fagleg málefni.
Tæknidagar eru árlega og sýning í tengslum við þá. Hér er svipmynd frá Perlunni.
Síaukin fjöl-
breytni í náms-
og starfs-
möguleikum
Hákon Ólafsson er formaður Verkfræðingafélags Íslands.
Verkfræðingafélag Íslands veitir í dag við-
urkenningar fyrir athyglisverðustu verk-
fræðiafrek hvers áratugar síðustu aldar.
Jóhannes Tómasson ræddi við Hákon Ólafs-
son, formann félagsins, í tilefni afmælisins.
joto@mbl.is
RÁÐSTEFNA um lýðheilsu
hófst í gær á vegum Félags
um lýðheilsu á Íslandi og
verður henni framhaldið í
dag. Á mælendaskrá á ráð-
stefnunni er
heimsþekktur
fyrirlesari í
greininni, dr.
Alexander
MacDonald,
sem hingað er
kominn frá
Skotlandi.
Hann telur að
með tiltölu-
lega litlum til-
kostnaði megi
gera Ísland
að „tilraunastofu þar sem
þróa megi nýjar aðferðir og
hugmyndir í lýðheilsu“, eins
og hann kemst að orði.
MacDonald sagði ennfrem-
ur í samtali við Morgunblað-
ið, að hugtakið lýðheilsa hefði
þróast mjög og breyst í ár-
anna rás, frá því að snúast
um einangruð atriði eins og
uppruna og dreifingu sjúk-
dóma og einföldum læknis-
fræðilegum skilgreiningum á
sjúkdómum yfir í að ná yfir
áhrif umhverfis- og þjóð-
félagsþátta á borð við at-
vinnu, hýbýli, nám og sam-
göngur. Þannig væri
grundvöllur þeirra sem störf-
uðu að lýðheilsu sterkari nú
en fyrrum.
Lýðheilsa sé skoðuð sem
tekjur fyrir þjóðfélagið
„Það er nauðsynlegt að góð
lýðheilsa sé skoðuð sem
tekjur sem þjóðfélagið fær
greitt í aðra hönd en ekki
dýrkeyptur kostnaður sem
þjóðfélagið þarf að greiða.
Lýðheilsa þarf að fá sömu
viðurkenningu og heilbrigðis-
málin, þess vegna er brýnt
fyrir Íslendinga að tillögur
sem uppi eru um að reisa lýð-
heilsustöð á Íslandi nái fram
að ganga.
Ég hef kynnt mér aðeins
hvernig lýðheilsumálin standa
á Íslandi og margt er gott og
annað má bæta. Lýðheilsu-
stöð myndi gera Íslendingum
kleift að forgangsraða í lýð-
heilsumálum. Betur og skjót-
ar myndi ganga með alla
stefnumótun svo og að grípa
til viðeigandi ráðstafana eftir
því sem þurfa þykir,“ sagði
dr. Alexander MacDonald.
Sérfræðingur í mál-
efnum lýðheilsu
Ísland
gæti verið
tilrauna-
stofa
Dr. Gord-
on Mac-
Donald
MINNINGARATHÖFN um Jón
Múla Árnason, útvarpsþul og tón-
skáld, sem lést 1. apríl síðastliðinn,
fer fram í Salnum í Kópavogi á
morgun, laugardag.
Þar sem dæmi eru um að fólk hafi
haft samband við Salinn og ætlað að
panta miða á minningartónleika vilja
aðstandendur og vinir Jóns Múla
koma því á framfæri að um hefð-
bundna útför er að ræða, að öðru
leyti en því að þjóðkirkjan kemur
þar ekki nálægt.
Salurinn er opinn öllum á meðan
húsrúm leyfir. Athöfnin hefst kl.
17.30.
Minningar-
athöfn um
Jón Múla –
ekki tónleikar
Salurinn í Kópavogi