Morgunblaðið - 05.05.2002, Page 43

LANDIÐ
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 5. MAÍ 2002 43
TÓMAS Ingi Olrich menntamála-
ráðherra opnaði á dögunum form-
lega Sjóminjasafn Byggðarsafns
Suður-Þingeyinga á Húsavík að
viðstöddum fjölmörgum boðsgest-
um. Setningarathöfnin hófst með
því að Halldór Kristinsson sýslu-
maður, formaður stjórnar Safna-
hússins, bauð gesti velkomna.
Guðni Halldórsson, forstöðumaður
safnsins, rakti aðdraganda og
byggingarsöguna. Ávörp fluttu
Margrét Hallgrímsdóttir þjóð-
minjavörður, Jón Ásberg Salóm-
onsson, formaður Héraðsnefndar
Þingeyinga, og Bjarni Aðalgeirs-
son, fyrrverandi bæjarstjóri og
núverandi útgerðarmaður.
Loks tók Tómas Ingi Olrich
menntamálaráðherra til máls og
sagði m.a. í ræðu sinni að hér
hefði verið unnið þrekvirki. Í
ræðulok lýsti hann Sjóminjasafnið
formlega opnað.
Sjóminjasafnið er í nýbyggingu
sem tengd er við Safnahúsið með
tengibyggingu, undir nýbyggingu
er geymslukjallari, samtals eru
þetta 1.100 fermetrar auk 500 fer-
metra útisvæðis sem er steypt og
hellulagt. Jón Þór Þorvaldsson hjá
Teiknistofunni Úti og inni sf. er
aðalarkitekt byggingarinnar sem
er eins og píramídi í laginu. Við
hönnun var það haft að leiðarljósi
að hægt yrði að geyma Åfjord-
skipið Hrafninn, sem Norðmenn
gáfu Íslendingum 1974 í tilefni
1100 ára byggðar á Íslandi, þar
inni með rá og reiða. Fram-
kvæmdaáfangar voru þrír og
fyrstu skóflustungu vegna upp-
hafsáfanga við bygginguna tók
Finnur Kristjánsson 26. júlí 1990
og lauk þeim áfanga 1. júlí 1991.
Annar áfangi var unnin á árunum
1996–1997, vinna við þriðja áfanga
hófst svo í ársbyrjun 1999 og lauk
um mitt ár 2001. Í október sl. tók
svo vinna við innréttingar og upp-
setningu sýningarinnar við sem
stóð fram á opnunardag að ís-
lenskum sið.
Tóku aldrei bankalán
Guðni Halldórsson sagði við
opnunina að þessi langi bygging-
artími sjóminjasafnsins væri til-
kominn vegna þess að meginregl-
an sem hafi verið viðhöfð allt frá
upphafi hafi verið að taka ekki
bankalán heldur eiga fyrir hverj-
um áfanga fyrirfram.
Guðni sagði fréttaritara að upp-
hafið að safninu væri munir sem
færðir voru Byggðarsafni Suður-
Þingeyinga upp úr 1950. Skipuleg
söfnun hafi hinsvegar staðið yfir
sl. 20 ár og henni muni aldrei
ljúka. Breytingar í öllu sem við-
kæmi tækjavæðingu í sjávarútvegi
væru svo örar að það sem væri
nýtt í dag væri úrelt á morgun.
Jóhann Skaptason sýslumaður
Þingeyinga vakti máls á því 1962
að safna þyfti munum tengdum
sjósókn í héraðinu og varðveita
þá. Hélt hann þeirri umræðu vak-
andi næstu tvo áratugina og Finn-
ur Kristjánsson, fyrsti forstöðu-
maður Safnahússins tók síðan við
og fylgdi þessu máli eftir ásamt
Helga Bjarnasyni sem var óþreyt-
andi við að safna munum allt fram
á síðasta dag en hann lést sumarið
1999. Segja má með sanni að þess-
ir þrír menn eigi stóran þátt í því
að safnið komst á legg og í þetta
glæsilega hús. Guðni var ráðinn
forstöðumaður Safnahússins á
Húsavík 1. ágúst 1992 og hefur
unnið að málefnum sjóminjasafns-
ins allar götur síðan. Hefur hann
sjálfur séð um alla sagnfræðivinnu
og textaskrif á íslensku og ensku
svo og hönnunarvinnuna við sýn-
inguna sjálfa. Þetta hefur hann
unnið í sjálfboðavinnu og er ekki
greidd króna sérstaklega fyrir
þessa þætti sem eru þó þekktari
fyrir að vera hvað dýrastir við
uppsetningu safnasýninga.
„Þegar ekki eru til peningar er
þetta eina leiðin til að koma hlut-
unum áfram. Ég hef ekki skap-
lyndi til að bíða hér vælandi yfir
því að ekki séu nægir peningar til
að koma þessu í höfn. Ef bíða ætti
eftir því að veitt yrði til þessara
verka nægilega hárri upphæð til
að hægt væri að ráða fokdýra
hönnuði og aðra aðkeypta starfs-
krafta þá yrði að bíða í mörg ár.
Ég réð reyndar launaðan starfs-
kraft með mér frá því í október
sl., Gunnar Jóhannesson, til að sjá
um tölvumálin, prentvinnslu og
myndvinnslusamskipti við Pétur
Jónasson ljósmyndara. En bæði
Gunnar og Pétur eru afar viðráð-
anlegir menn og á þeim prísum
sem við þekkjum hérna á Tjörnes-
inu.“
Margir hafa lagt
málinu lið
Sjóminjasafnið hefur notið sjálf-
boðavinnu Halldórs Bjarnasonar í
mörg ár. „Hann spurði hvort hann
gæti ekki létt eitthvað undir með
mér, svona 1–2 tíma á dag þegar
hann komst á eftirlaun. En þegar
upp var staðið samsvaraði það
fullri vinnu í meira en tvö ár, hann
hefur svo sem hjálpað upp á mig
áður varðandi framkvæmdir við
lóðina hér fyrir átta árum. Gerir
þetta sér til ánægju karlinn og af
áhuga, gamall vélstjóri sjálfur, og
líklega hefur hann haft einhverjar
áhyggjur af því að sonurinn gengi
fram af sér.“ Margir hafa lagt
þessu máli lið í gegnum tíðina með
vinnuframlagi, peningagjöfum og
með því að færa safninu muni,
myndir og fleira. Þar sem þetta
væri héraðssafn lægju markmiðin
ljós fyrir og hefði megináhersla
verið lögð á það sem væri sérstætt
fyrir sjósókn við Skjálfanda. Þetta
er deild í Byggðasafni Suður-
Þingeyinga, þetta tekur til okkar
svæðis – við vorum ekki að opna
Sjóminjasafn Íslands heldur er
þetta einn kafli í þeirri stórmerku
sögu sem of lítill gaumur hefur
verið gefinn,“ sagði Guðni Hall-
dórsson að lokum.
Daginn eftir opnunina var svo
þeim sem áhuga höfðu boðið að
koma og skoða safnið og nýttu um
500 gestir sér boðið.
Sjóminjasafnið
formlega opnað
Hús sjóminjasafnsins á Húsavík er eins og pýramídi í laginu svo Hrafninn komist þar fyrir með rá og reiða. Safnahúsið er til hægri á myndinni.
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Bræðurnir Hörður, t.v., og Óskar Þórhallssynir, fyrrv. skipstjórar og
útgerðarmenn, voru meðal boðsgesta við opnunina. Hér standa þeir við
mynd af föður sínum, Þórhalli Karlssyni skipstjóra, en þeir gáfu safn-
inu á sínum tíma líkan af Smára TH 59 sem faðir þeirra o.fl. gerðu út.
Húsavík
RÖRAVERKSMIÐJAN SET og
Fræðslunet Suðurlands stóðu að
plastiðnaðarskóla þar sem starfs-
fólki í plastiðnaði er gefinn kostur á
að auka þekkingu sína. Námskeið
skólans hófst í byrjun febrúar og
lauk 27. mars með útskrift þeirra
16 sem þátt tóku í námskeiðinu. Til-
gangurinn með plastiðnaðarskól-
anum er að skapa starfsfólki í plast-
iðnaði æskilegan þekkingargrund-
völl um sem flest sem viðkemur
plasti og hlutverk plasts í nútíma-
samfélagi.
Meðal þess sem kennt var í skól-
anum var efnafræði plasts og plast-
röra, framleiðslutækni, vélbúnaður
og framleiðsluferli, hlutverk plasts
í nútímasamfélagi og umhverfis-
áhrif. Auk þessa var kennd vinnu-
sálfræði, vinnuvistfræði, bruna-
varnir og skyndihjálp. Það var
röraverksmiðjan SET á Selfossi
sem hafði frumkvæði að þessum
skóla. Bergsteinn Einarsson, fram-
kvæmdastjóri SET, og Jón Hjart-
arson, forstöðumaður Fræðslunets
Suðurlands, höfðu umsjón með
framkvæmd þessa skóla. Næsta
námskeið er áætlað í upphafi næsta
árs.
Morgunblaðið/Sig. Jóns
Nemendur plastiðn-
aðarskóla SET sem útskrif-
uðust 27. mars sl.
Jón Hjartarson, forstöðumaður
Fræðslunets Suðurlands, og
Bergsteinn Einarsson, fram-
kvæmdastjóri SET.
Sextán
sóttu fyrsta
námskeið
plastiðnað-
arskóla
Selfoss
BARNASTARF er á sunnudags-
morgnum kl. 11 í Borgarneskirkju
fyrir yngstu börnin. Þær Jónína
Erna Arnardóttir og Steinunn
Pálsdóttir sem öllu jöfnu sjá um
starfið fengu liðsinni á dögunum
þegar biskup Íslands, herra Karl
Sigurbjörnsson, kom og talaði við
börnin. Hann blessaði þau og af-
henti þeim kross til minja um
skírn þeirra og lífhjálpina í Jesú
Kristi.
Morgunblaðið/Guðrún Vala
Barnamessur í
Borgarnesi
Borgarnes