Morgunblaðið - 01.06.2002, Blaðsíða 44

UMRÆÐAN
44 LAUGARDAGUR 1. JÚNÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Í KJÖLFAR nýaf-
staðinna sveitarstjórn-
arkosninga hefur borið
nokkuð á umræðu um
það hverjir hafi unnið
og hverjir tapað í kosn-
ingunum. Hér á Akur-
eyri hafa a.m.k. tvær
greinar verið skrifaðar í
Morgunblaðið með
skömmu milli bili um
þetta efni.
Sá annálaði athafna-
maður og orðhákur
Sverrir Leósson segir í
Morgunblaðsgrein 30.
maí að hann hafi kosið
Sjálfstæðisflokkinn og
kann ég honum bestu
þakkir fyrir það, en Sverrir lýsir jafn-
framt L-listann sigurvegara kosning-
anna. Einnig gaf Hermann Óskars-
son, frambjóðandi Samfylkingarinnar
á Akureyri, í skyn í Morgunblaðinu
hinn 29. maí að lýðræðið væri fótum
troðið á Akureyri. Félagsfræðingur-
inn finnur málatilbúnaði sínum stað í
því að L-listinn muni ekki starfa í
meirihluta bæjarstjórnar Akureyrar
á næsta kjörtímabili.
Þessi umræða er á margan hátt
nokkuð sérkennileg þegar litið er yfir
pólitíska umræðu síðustu vikna hér í
bæ. Álit mitt er t.d. það að heiðarlegra
væri af Hermanni að líta sér nær og
rifja upp þá undarlegu orðræðu sem
samflokksmenn hans höfðu um L-
listann, líktu framboð-
inu við framboð þjóð-
ernissinna í Evrópu og
lítilsvirtu það með ýms-
um öðrum yfirlýsingum
sem óþarft er að rifja
upp að sinni.
Ég álít menn á villi-
götum þegar rætt er um
L-listann sem sigurveg-
ara kosninganna, for-
vígismenn listans eigi
að taka þátt meirhluta-
samstarfi og svo fullyrt
ef menn eru ekki sam-
mála þessu að þá sé ver-
ið að „hundsa vilja kjós-
enda“.
Í kosningum er sá
einn sigurvegari sem fær flest at-
kvæði á kjördegi. L-listinn bætir
vissulega fylgi sitt um 6% frá síðustu
kosningum og á að sjálfsögðu skilið
hrós fyrir þann árangur. Hins vegar
er sá listi ekki sigurvegari í þessu
efni. Samfylkingin fékk ekki eitt ein-
asta atkvæði í kosningunum 1998 en
hinn 25. maí sl. kusu það framboð tæp
14% Akureyringa. Í öðru sæti í þess-
um samanburði voru vinstri grænir,
sem buðu einnig fram hér í fyrsta
sinn, og fengu tæplega 8% fylgi. L-
listinn er m.ö.o. í þriðja sæti í þessum
samanburði.
Þetta eru einu raunhæfu mæli-
kvarðarnir sem fólk hefur til þess að
nálgast hlutlæga túlkun á niðurstöð-
um þessara kosninga. Ekkert annað
en huglægt mat einstaklinga liggur til
grundvallar öðrum staðhæfingum eða
treysta einhverjir sér til þess að full-
yrða um það frá hvaða kjósendum
hvert framboð fékk atkvæði sín?
Það er hins vegar verðugt viðfangs-
efni fyrir stjórnmálamenn og -fræð-
inga, í kjölfar þessara kosninga, að
hugleiða ástæður fylgis framboðs
sem lýst var þannig af flokksbróður
fyrrnefnds Hermanns: „Oddur Helgi
og félagar hafa hins vegar enga póli-
tíska stefnu, enda segjast þeir vera
fólk en ekki flokkur./…/ Stefnuleysi
L-listans er helsti galli framboðsins.
Oddur Helgi stefnir ekki að meiri-
hlutasamstarfi við nokkurn flokk,
engin málefni eru á döfinni /…/Hann
ýmist studdi meirihlutann eða sat
hjá.“
Í ljósi niðurstöðu kosninganna var
að mínu mati eðlilegt að B- og D-listar
tækju upp viðræður um myndun
meirihluta í bæjarstjórn – hvort sem
mönnum fellur það vel eða illa. At-
kvæði um 60% Akureyringa voru
greidd þessum listum tveim á kjör-
degi og endurspegla vilja meirihluta
kjósenda. Er ekki megininntak hins
svokallaða lýðræðisskipulags okkar
einmitt það að meirihlutinn eigi að
ráða?
Sigurvegarar kosn-
inga og lýðræðisást
Kristján Þór
Júlíusson
Akureyri
Atkvæði um 60% Ak-
ureyringa voru greidd
þessum listum tveim á
kjördegi, segir Kristján
Þór Júlíusson, og end-
urspegla vilja meiri-
hluta kjósenda.
Höfundur er bæjarstjóri á Akureyri
og skipaði 1. sæti á D-lista Sjálfstæð-
isflokksins við bæjarstjórnarkosn-
ingarnar á Akureyri.
NOTKUN ritalins
hér á landi hefur auk-
ist jafnt og þétt svo
nokkurri undrun sæt-
ir. Meðfylgjandi
mynd, sem styðst við
nýjustu tölur frá heil-
brigðisráðuneytinu,
sýnir þessa þróun á
síðustu árum á Ís-
landi, Danmörku og í
Noregi. Í Finnlandi
er lyfið háð einstökum
leyfisveitingum og
nokun þess vart mæl-
anleg. Fram hefur
komið að notkun rital-
ins sé varla þekkt í
Færeyjum. Engar
tölulegar upplýsingar liggja fyrir
um notkun ritalins í Svíþjóð.
Aðal ábending fyrir notkun rit-
alins er sjúkdómurinn ofvirkni
(Attention Deficit Hyperactivity
Disorder/Attention Deficit Disord-
er). Talið er að í Bretlandi uppfylli
1% barna á aldrinum 6-16 ára skil-
yrði fyrir greiningunni svæsin of-
virkni.
Ég tel nauðsynlegt að þær far-
aldsfræðilegu upplýsingar sem
fyrir liggja um notkun ritalins séu
skoðaðar gaumgæfilega og þá sér-
staklega hugað að því hvað veldur
þessari miklu aukningu. Skýring-
arnar geta verið fjölmargar og
nefni ég hér nokkrar þeirra:
– Að við séum enn að ,,metta“
þörfina fyrir meðferð verulega
veikra og meðalveikra barna. Við
erum þá í stuttu máli með betri
heilbrigðisþjónustu en nágranna-
lönd okkar.
– Að tíðni ofvirkni á Íslandi sé
mun meiri en á hinum Norður-
löndunum. Hér gætu bæði erfða-
fræði og umhverfisþættir skipt
máli, einkum samspil þessara
þátta.
– Að greiningin of-
virkni sé ofnotuð og
að verið sé að ,,sjúk-
dómsvæða“ hluta af
vandamálinu (medic-
alization).
Fræðilega séð verð-
ur sjúkdómsvæðing
m.a. til með þeim
hætti að skilyrði fyrir
greiningu eru víkkuð
út annaðhvort hug-
lægt (hjá meðferðar-
aðila) eða samkvæmt
alþjóðlegum stöðlum.
Það þýðir að þeir sem
eru minna veikir fá
einnig sjúkdómsgrein-
ingu og fá viðeigandi meðferð, sem
leiðir aftur til þess að árangur
meðferðar verður óvissari fyrir
þann hóp. Sjúkdómsvæðing er
einnig háð samfélagi og menningu.
Ólíklegt er að ein skýring á
aukningunni sé sú eina rétta.
Þarna er eflaust á ferðinni samspil
margra þátta. Leggja ber áherslu
á að enginn er að ásaka sjúk-
lingana sjálfa um hvernig komið
er, enda ástæðulaust. Hins vegar
er full ástæða til að skoða hvort ís-
lenskt samfélag og félagslegt um-
hverfi stuðli að vaxandi óróleika og
hegðunarvandamálum barna og
unglinga sem geti þróast yfir í
greininguna ofvirkni, líkt og talið
er að gerst hafi í sumum fylkjum
Bandaríkjanna.
Ritalin og ís-
lenskt samfélag
Jóhann Ágúst
Sigurðsson
Höfundur er prófessor í heimilis-
læknisfræði við Háskóla Íslands.
Ritalin
Ég tel nauðsynlegt að
þær faraldsfræðilegu
upplýsingar, segir Jó-
hann Ág. Sigurðsson,
sem fyrir liggja um
notkun ritalins séu
skoðaðar gaumgæfilega.
BB BB; BB: BB9 BB= BB< BBA BBB   
:G
;G9
;G
G9
G
G9
G
G9

?2
 

0 >
BB


/  
> 2  

54

8
:G
;G9
;G
G9
G
G9
G
G9

Suðurlandsbraut
Til leigu í þessu glæsilega húsi tvær hæðir, samtals 1.700 til
1.900 fm. Mjög góð staðsetning. Glæsilegar, mjög vand að-
ar og góðar skrifstofur á 3. og 4. hæð. Húsnæðið uppfyllir
allar kröfur til nútíma skrifstofureksturs. Eignin er í eigu
traustra aðila. Sanngjörn leiga fyrir rétta aðila.
Upplýsingar veitir
Magnús Gunnarsson í
s. 588 4477 eða 899 9271
Ingólfur G. Gissurarson, logg. fast. www.valholl.is - Opið virka daga frá kl. 9-17.30.
Höfðabakki 9 - Til leigu
www.valholl.is - Opið virka daga frá kl. 9-17.30.
Upplýsingar veitir
Magnús Gunnarsson í
s. 588 4477 eða 899 9271
Til leigu í þessu glæsilega húsi. Skrifstofuhúsnæði sem uppfyllir allar kröfur
til nútíma skrifstofureksturs. Frábær staðsetning, næg bílastæði, mjög gott
útsýni.
7. Hæð ( efsta hæð) 850 fm.
Eignin er í eigu traustra aðila. Hagstæð leiguverð.
Hafið samband við okkur.
Lækjarás - glæsihús í enda götu
Vorum að fá í einkasölu glæsilegt einbýlishús á einni hæð,
samtals u.þ.b. 245 fm, með góðum bílskúr. Parket og
vandaðar innréttingar. Frábær staðsetning innst í götu fyr-
ir neðan götu með frábæru útsýni. Arinn í einni stofu. Hús-
ið er allt á einni hæð og er teiknað af Kjartani Sveinssyni.
V. 35 m. 2427