Morgunblaðið - 27.08.2002, Qupperneq 42

42 ÞRIÐJUDAGUR 27. ÁGÚST 2002 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
Á FORSÍÐU Morgunblaðsins laug-
ardaginn 10. ágúst var frétt sem bar
yfirskriftina „Hottintottavenus graf-
in“. Innihald fréttarinnar var það að
til grafar hefði verið borin kona nokk-
ur, Saarah Baartman, í heimalandi
sínu, Suður-Afríku. Kona þessi var
uppi í byrjun 19. aldar og var af þjóð-
flokki Khoisana, eða Hottintotta.
Henni höfðu verið boðnir gull og
grænir skógar í Evrópu með því að
sýna líkama sinn. Söru var svo
þröngvað í vændi og hún dó aðeins 26
ára gömul. Í greininni er hneykslast á
grimmdinni sem Sara þurfti að þola
og talað um að þessi meðferð á henni
hafi verið villimannsleg og þeir sem
fóru svona með hana villimenn. Það er
nú annað en núna í okkar góðu sið-
menntuðu Vestur-Evrópu á 21. öld-
inni. Eða hvað?
Þegar ég las þessa frétt fannst mér
þetta vera nákvæmlega það sama og
er að gerast núna og ráðamenn sumir
réttlæta með því að ekki megi hrófla
við atvinnufrelsi manna. Sörurnar
koma ekki endilega frá Afríku nú.
Þær eru frá Austur-Evrópu margar
hverjar. Jú þær koma oft af fúsum og
frjálsum vilja – eins og Sarah Baart-
man – en raunin verður oft önnur en
þær héldu í upphafi og margar þeirra
hnepptar í vændi. Hverjir eru villi-
mennirnir nú?
Samfylkingin í Kópavogi hefur lagt
til bann við einkadansi eins og raunin
er í Reykjavík og á Akureyri. Ég
skora á bæjarfulltrúa að veita tillög-
unni brautargengi. Ég skora á konur í
bæjarstjórn að standa saman og sam-
þykkja þessa tillögu, fyrir allar Sörur
nútímans og framtíðarinnar. Það að
bann við einkadansi stuðli frekar að
vændi er skrýtin röksemdafærsla.
Það að bannið kippi fótunum undan
atvinnustarfsemi er líka langsótt. Á
öll atvinnustarfsemi rétt á sér? Líka
sú sem niðurlægir fólk? Niðurlægir
konur sem hafa komið hingað til lands
vegna þess að kjör í þeirra landi voru
bág, konur sem hafa örugglega ekki
sagt þegar þær voru litlar: „Ég ætla
að vera nektardansari þegar ég verð
stór“, eða „Ég ætla að verða vænd-
iskona þegar ég verð stór, það er
draumastarfið“?
Er þetta e.t.v. framtíðarstarfið sem
feður óska dætrum sínum? Nei, því
held ég að allir feður svari neitandi.
Bjóðum samt Sörurnar velkomnar,
en bjóðum þeim mannsæmandi störf.
Einu sinni voru engir nektarstaðir og
enginn einkadans á Íslandi. Var
vændi þá meira? Erum við virkilega
ekki komin lengra í siðferðinu og
skilningnum á hvað er mannleg reisn?
MARGRÉT JÚLÍA
RAFNSDÓTTIR,
grunnskólakennari í Kópavogi.
Hottintottavenus á Íslandi?
Frá Margréti Júlíu Rafnsdóttur:
ÞÆR stundir koma að fólki virðist af-
glapar eiga hlut að stjórn og ákvarð-
anatöku mikilvægustu mála okkar Ís-
lendinga. Þar gætu að vísu verið að
verki undantekningar eins og miklir
hugsuðir sem fáir skilja.
Dæmin um Kárahnjúkavirkjun og
risaálver í þröngum en fögrum firði
eru mörgum mikið áhyggjuefni og
full ástæða til. Á Íslandi býr gott fólk
sem vonar að vit og góðvild fari sam-
an á Alþingi og að gullið og völdin
glepji ekki dómgreindina. Eyðsla í átt
að þjóðargjaldþroti og stórskemmd-
um náttúruperlum er nú í uppsigl-
ingu með hjálp bandarísks auðhrings.
Álrisinn Alcoa hefur víða komið við
og eyðilagt margt í náttúrunni sem
manneskjunum er lífsnauðsynlegt.
Fyrirtækið er þekkt fyrir umhverf-
isspjöll og varð virðingar- og skiln-
ingsleysi þess fyrir ósnortnu víðerni
og gljúfrum norðan Vatnajökuls ljóst
í upphafi viðræðna. Erlendu forstjór-
unum nægði stutt stund við Kára-
hnjúka til að lýsa yfir að enginn skaði
væri í þessu svæði og gladdist iðn-
aðarráðherra augljóslega við það.
Engan skal undra þó svo hafi farið
forstjórum fyrirtækis sem vílar ekki
fyrir sér að sökkva 10 þúsund ferkíló-
metrum af regnskógum Brasilíu und-
ir uppistöðulón til virkjunar- og ál-
versframkvæmda. Ef menn láta svo
lítið að hugsa í þessu tilfelli þá hlýtur
þá að flökra, eða aldrei annars. Regn-
skógarnir eru undirstaða súrefnis í
heiminum og þar af leiðandi ekkert
einka- eða innanríkismál Brasilíu.
Öllum þjóðum heims kemur við hvort
eitt ríki semur við stórfyrirtæki um
starfrækslu sem takmarkar lífslíkur
þeirra. Þarna er hvorki verið að
hugsa um land né fólk, takmarkið er
gróði fyrir auðjöfra í öðru landi.
Brasilísk stjórnvöld eru þekkt fyrir
illa meðferð á indíánum og öðrum
minnihlutahópum og alræmd er með-
ferðin á útigangsbörnum. Slík stjórn
verður ekki uppnæm við eyðilegg-
ingu lands og þar verður því flest falt
fyrir peninga. En ósk Alcoa um að
sökkva regnskógunum undir lón var
þó of stór biti, jafnvel þarna, og því
var neitað. Notkun eiturefna og um-
hverfisspjöll valda því að yfir stóru
svæði Asíu er 3 km þykkt og var-
anlegt eiturský og milljónir manna
ganga daglega með vörn fyrir vitum.
Kárahnjúkavirkjun og álver á
Reyðarfirði eru óhagstæð og grunn-
hyggin, enda fjárglæfrastarfsemi og í
reynd ógnvænlegasta skemmdar-
starf sem hafist hefur gagnvart landi
og þjóð. Fyrir utan óbærilegar
skemmdirnar verður þjóðin skuld-
sett, landið eiginlega veðsett langt
inn í ókomna framtíð, óbornum kyn-
slóðum til ómælanlegs skaða. Veit al-
menningur að við framkvæmdirnar
er líklegt að vextir hækki, eða verð-
bólga æði af stað og lánabyrði sligi þá
sem eru að borga af íbúðum sínum og
öðru?
Fjárhættuspil með lífeyri lands-
manna er uppi á borðinu svo eyði-
leggingin geti hafist. Það er ekki víst
að lífeyrissjóðirnir þoli enn eitt stór-
tap eftir 6 milljarða rýrnun á erlend-
um verðbréfum á örfáum mánuðum.
Þeim væri skynsamlegra að greiða
niður erlendar skuldir þjóðarinnar
gegn öruggri tryggingu en að skjóta
stoðum undir brask með lífeyrissjóð-
ina. Á því myndu flestir hagnast og
hagkerfi okkar styrkjast og undir-
stöðuatvinnuvegirnir hætta að ramba
á brauðfótum við hækjur í formi
verðbréfa.
ALBERT JENSEN,
Sléttuvegi 3, Reykjavík.
Stríð við land og þjóð
Frá Alberti Jensen: