Morgunblaðið - 17.10.2002, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 FIMMTUDAGUR 17. OKTÓBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Á SÍÐASTA degi opinberrar heim-
sóknar sinnar í Húnaþing fór for-
seti Íslands, Ólafur Ragnar Gríms-
son, ásamt fylgdarliði víða um
Austur-Húnavatnssýslu og ók m.a.
um Svínadal, Langadal og Vatns-
dal.
Forsetinn heimsótti kennara og
nemendur Húnavallaskóla, og
skoðaði Reiðhöllina á Blönduósi,
sem vígð var fyrir rúmum tveimur
árum, en hún er miðstöð félags-
starfs hestamanna í héraðinu. Þá
fór forseti heim að sauðfjárbúinu
Akri þar sem Pálmi Jónsson, fyrr-
verandi landbúnaðarráðherra,
stundaði sauðfjárbúskap en nú
stendur þar fyrir búi Jóhanna,
dóttir Pálma, og maður hennar.
Síðari hluta dagsins fór forsetinn
m.a. í Þórdísarlund, skógarreit
sem Húnvetningafélagið í Reykja-
vík hefur ræktað þar sem er að
finna minnisvarða um fyrsta Hún-
vetninginn, Þórdísi, dóttur Ingi-
mundar gamla, en hún er talin
hafa fæðst þar árið 895.
Morgunblaðið/Ómar Óskarsson
Pálmi Jónsson á Akri kynnir nýjungar í sauðfjárrækt fyrir Ólafi Ragnari og Dorrit Moussaief.
Forsetinn kvaddi Húnaþing
eftir þriggja daga heimsókn
TVEIMUR skipverjum af 12 tonna
trébáti, Kristjáni SH, var bjargað í
gærmorgun um borð í fiskiskipið
Gísla SH eftir að Kristján sökk um
2,5 sjómlíur vestur af Dritvík á Snæ-
fellsnesi. Skyndilegur leki hafði
komið að Kristjáni og tókst skip-
verjum ekki að ausa bátinn. Skutu
þeir út gúmbjörgunarbáti og yfir-
gáfu skipið sem sökk um 15 mín-
útum síðar.
Kristján L. Runólfsson, skipstjóri
á Kristjáni, sagði í samtali við Morg-
unblaðið eftir björgunina í gær, að
lekans hefði fyrst orðið vart þegar
gátljós í mælaborði fyrir rafalinn
hefði slokknað. „Þá var sjórinn kom-
inn yfir hálfan alternatorinn. Það
var víst lítið annað hægt að gera en
að setja gúmbátinn út, enda leit
þetta illa út. Við fórum í gúmbátinn
og fórum frá bátnum, sem sökk
korteri seinna,“ sagði hann. Kristján
sagði allar björgunaraðgerðir hafa
tekist vel, en getur engan veginn
áttað sig á orsök lekans. Hann beið í
gúmbátnum ásamt Emil M. Ander-
sen, háseta sínum í um hálftíma uns
áhöfnin á Gísla SH kom þeim til
bjargar. Rafkerfi Kristjáns SH datt
út þegar sjórinn flæddi inn og því
voru fjarskipti í lamasessi. Tilviljun
ein réð því að sonur Kristjáns
hringdi nú í föður sinn út á sjó í því
sem báturinn var að fyllast af sjó og
skipverjum allar bjargir bannaðar.
Varð nú ljóst að örlítil týra var eftir
á skipssímanum þrátt fyrir raf-
magnsleysið. „Það var ekki hægt að
kalla út á talstöðinni vegna raf-
magnsleysisins, en það var hringt í
okkur af tilviljun og þá var rétt hægt
að öskra þetta upp áður en straum-
urinn rofnaði. Það virðist sem sím-
inn hafi tekið aðeins minna raf-
magn,“ sagði Kristján. Hann taldi að
sjálfvirka tilkynningaskyldukerfið
hefði eitt getað séð um að láta vita af
slysinu en með símtalinu við son
sinn hefðu hlutirnir gengið fljótar
fyrir sig en ella. Sonur hans hafði
strax samband við Tilkynninga-
skylduna og sagði henni hvers kyns
var.
Þar sem Kristján SH var útbúinn
með sjálfvirkri tilkynningarskyldu
tók það skamma stund fyrir Til-
kynningaskylduna að sjá hvar hann
var staddur og einnig hvaða bátar
voru nærstaddir.
Tilkynningaskyldan reyndi að ná
sambandi við Kristján SH í gegnum
bátssímann ásamt því að strand-
stöðvar Landssímans kölluðu á rás
12 og 16 án árangurs. Var þá björg-
unarskipið Björg frá Hellissandi
kallað út og hraðbjörgunarbátur,
auk þess sem haft var samband við
þann bát sem var næstur slysstað,
Gísla SH.
Einn besti róður í langan tíma
Gísli SH var á leið til veiða er kall-
ið kom og setti tafarlaust á fulla ferð
þangað sem síðast var vitað um
Kristján SH. Klukkan 8.40 tilkynnti
hann um neyðarblys og gúmbjörg-
unarbátinn með skipbrotsmönnun-
um innanborðs. Fimm mínútum
seinna kom síðan tilkynning frá
áhöfn Gísla um að hún hefði bjargað
skipbrotsmönnunum heilum á húfi
og að Kristján SH væri sokkinn.
„Við renndum upp að hliðinni á þeim
og kipptum þeim um borð ásamt
björgununarbátnum og eftir það var
allt í fínasta lagi,“ sagði Birgir Vil-
hjálmsson skipstjóri á Gísla SH.
„Björgunarbáturinn Björg kom síð-
an á móti okkur og við slepptum
þeim yfir í hann. Þetta var mjög
ánægjulegt og einn besti róður sem
við höfum farið í í langan tíma.“
Björg flutti skipbrotsmennina til
hafnar á Rifi og kom með þá þangað
á ellefta tímanum í gærmorgun.
Kristján SH var 30 ára gamall aft-
urbyggður bátur og var norðankaldi
þegar slysið varð.
Skipstjóri lét vita af sökkvandi báti rétt áður en bátssíminn varð rafmagnslaus
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Kristján SH 23 var 12 tonna afturbyggður trébátur, smíðaður árið 1972.
„Rétt hægt að
öskra þetta upp“

 





   








 




 
VERKEFNI sem styrkt hafa verið
úr Framtakssjóði, áhættufjárfest-
ingasjóði í upplýsinga- og hátækni,
hafa ekki reynst jafnmörg og reikn-
að var með við stofnun sjóðsins fyrir
tæpum þremur árum. Leggja átti
sérstaka áherslu á stuðning við verk-
efni á landsbyggðinni með hlutafjár-
kaupum í arðvænlegum nýsköpunar-
fyrirtækjum. Sjóðsféð nemur alls
1.500 milljónum króna. Frá upphafi
hefur sjóðurinn fjárfest í 28 fyrir-
tækjum fyrir um 530 milljónir króna,
þar af eru 16 fyrirtæki á landsbyggð-
inni sem sjóðurinn hefur lagt til rúm-
ar 267 milljónir. Tvö fyrirtæki hafa
orðið gjaldþrota á þessu tímabili og
tveimur verið lokað.
Sjóðnum var lagður til einn millj-
arður króna sem fékkst af sölu rík-
isins á hlut í Fjárfestingarbanka at-
vinnulífsins, FBA, á sínum tíma.
Sjóðurinn er í umsjá Nýsköpunar-
sjóðs atvinnulífsins en í vörslu fjög-
urra aðila, í jafnmörgum landshlut-
um, sem fengu hver um sig 250
milljónir króna til umsýslu.
Vörsluaðilarnir eru Framtaks-
sjóður Austurlands á Reyðarfirði,
Landsbankinn – Framtakssjóður
ehf. á Akureyri, Fjárfestingafélag
Suðurlands í Vestmannaeyjum og
EFA Framtak ehf. í Reykjavík.
Þessir aðilar voru valdir að undan-
gengnu útboði á vegum Nýsköpun-
arsjóðs atvinnulífsins þar sem níu
tóku þátt. Í nóvember 1999 var skrif-
að undir samninga við nýsköpunar-
sjóðinn sem gilda til ársins 2009.
Vonir hafa brugðist
Úlfar Steindórsson, framkvæmda-
stjóri Nýsköpunarsjóðs atvinnulífs-
ins, sagðist hafa gert sér vonir í upp-
hafi um að Framtakssjóðurinn yrði
lyftistöng fyrir atvinnulíf á lands-
byggðinni. Þær vonir sínar hefðu að
nokkru leyti brugðist.
Úlfar sagði að fyrsta starfsár
sjóðsins hefðu ekki borist mörg er-
indi. Í samdrætti á fjármagni til
áhættufjárfestinga í árslok 2000
hefði áhuginn hins vegar aukist og
sjóðurinn fjárfest í nokkrum fyrir-
tækjum víða um land. Þau hefðu ekki
öll komist á legg og sum jafnvel orðið
gjaldþrota.
„Því miður hafa öll verkefni ekki
uppfyllt þau skilyrði sem sjóðurinn
hefur sett sér. Það hefur engin
sjálfsafgreiðsla á styrkjum verið í
gangi. Ef menn hafa talið að einhver
verkefni féllu að sjóðnum þá hafa
þau verið metin með tilliti til arðsem-
issjónarmiða. Á tíu árum á að vera
búið að loka sjóðnum og skila pen-
ingunum til baka. Hvort búið sé að
fjárfesta lítið eða mikið miðað við
stöðuna í dag er í raun afstætt.“
Aðspurður hvort ástæða væri til
að endurskoða markmið og skipulag
Framtakssjóðs, í ljósi reynslunnar
fyrstu árin, sagði Úlfar það ekki vera
einfalt mál. Starfsemi sjóðsins væri
bundin í lögum og reglugerðum og
að honum kæmu nokkrir aðilar, ekki
aðeins Nýsköpunarsjóður atvinnu-
lífsins. Úlfar sagði einnig takmörk
vera á því hve mörg verkefni sjóð-
urinn gæti stutt, miðað við framlögin
upphaflega. Fáir væru í áhættufjár-
festingum hér á landi í dag og það
tæki oft sinn tíma að koma arðvæn-
legum hugmyndum á legg.
Framtakssjóður hefur fjárfest í 28
fyrirtækjum fyrir 530 milljónir króna
267 milljónir til
16 fyrirtækja á
landsbyggðinni