Morgunblaðið - 22.11.2002, Qupperneq 22

ERLENT
22 FÖSTUDAGUR 22. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
VEÐURSTOFA Spánar spáði í gær
fárviðri undan norðvesturströnd
landsins á næstu tveimur dögum
og óttast er að það verði til þess að
meiri olía berist upp að strönd Gal-
isíu.
Að sögn veðurstofunnar voru
horfur á suðvestan fárviðri, um 31
m/s, sem yki líkurnar á því að olíu-
brákir frá olíuskipinu Prestige,
sem sökk á þriðjudag, bærust að
norðvesturströnd Spánar. Um 300
km svæði á strandlengjunni milli
La Coruna og Finisterre-höfða er
nú þegar mengað af olíu og átta
km löng olíubrák færðist nær
ströndinni í gær.
Spænskir þjóðvarðliðar settu í
gær upp flotgirðingar við bæinn
Corcubion, nálægt Finisterre-
höfða, til að verja ströndina. Olía
hefur ekki borist á land í Corcub-
ion.
„Það er ekki hægt að spá um
hvar olían kemur að landi,“ sagði
bæjarstjóri Corcubion.
Hermenn, liðsmenn umhverf-
isverndarhreyfinga og sjálf-
boðaliðar héldu áfram að hreinsa
ströndina. Hermt er að hundruð
fugla hafi drepist.
Umhverfisráðherra Spánar
sagði að áætlað væri að tjónið af
völdum mengunarinnar næmi and-
virði 28 milljarða króna, meðal
annars vegna fiskveiðibanns á
svæðinu.
Embættismenn í Portúgal töldu í
gær að strendur landsins myndu
ekki mengast, að minnsta kosti á
næstu dögum. Stjórnin skipaði þó
sérstaka nefnd, sem heyrir undir
varnarmálaráðuneytið og á að
undirbúa neyðarráðstafanir ógni
olían ströndum landsins. Varn-
armálaráðherra Portúgals, Paulo
Portas, sagði að 550 hermenn
væru nú þegar undir það búnir að
hreinsa ströndina.
Talið er að um 10.000 tonn af ol-
íu hafi lekið úr Prestige áður en
skipið sökk á þriðjudag og að um
67.000 tonn séu enn í skipinu.
Embættismenn segjast nú vera
vongóðir um að olían haldist í
tönkum skipsins á hafsbotninum, á
3,6 km dýpi, og þykkni þar vegna
kulda og mikils þrýstings.
Varnarmálaráðherra Spánar,
Federico Trillo, skýrði frá því í
fyrradag að stjórnin hefði íhugað
að láta herþotu varpa sprengjum á
olíuskipið til að sökkva því eða
brenna olíuna.
Reuters
Súla á olíumengaðri strönd nálægt Finisterre á Norðvestur-Spáni. Fregnir herma að mörg hundruð fuglar hafi drepist af völdum mengunarinnar.
Horfur á meiri
olíumengun
La Coruna. AFP, AP.
ÁHORFENDUR gripu andann
á lofti, tóku fyrir nefið en horfðu
á sem dáleiddir í fyrrakvöld, er
þýski prófessorinn Gunther von
Hagens framkvæmdi fyrstu op-
inberu krufninguna í Bretlandi í
170 ár. Uppselt var á krufn-
inguna, en
alls voru
áhorfenda-
sætin um
500. Yfir 200
manns
fengu ekki
miða og
urðu frá að
hverfa. Með-
al áhorfenda
voru myndatökumenn frá
Channel 4 sjónvarpsstöðinni,
sem tóku atburðinn upp á
myndband, og líffærafræðipró-
fessorar sem Scotland Yard
sendi, því óvíst var talið að
krufningin væri lögleg þar sem
hvorki von Hagens né staðurinn
þar sem krufningin fór fram
höfðu tilskilin leyfi. Lögreglan í
London staðfesti að lögreglu-
menn hefðu verið á staðnum og
„skrifað hjá sér hvað fór fram“.
Um þrjátíu kvartanir hefðu bor-
ist frá almenningi. Skýrsla hef-
ur verið send saksóknara, sem
mun skera úr um hvort kærur
verði lagðar fram.
60 fórust
í bílslysi
AÐ minnsta kosti sextíu manns,
þ.á m. tíu börn, fórust er eldur
kom upp í rútu í Madhya Prad-
esh-héraði á Indlandi á mið-
vikudaginn. Eldurinn kviknaði
er farþegi sem var með bens-
ínbrúsa meðferðis kveikti sér í
sígarettu, að því er haft var eftir
embættismanni. Um fimmtíu
aðrir slösuðust, þar af 30 alvar-
lega. Að sögn sjónarvotta voru
yfir hundrað manns í rútunni er
slysið varð. Lögregla var í gær
farin að leita bílstjórans og
miðasölumannsins í rútunni, en
þeir flýðu af vettvangi.
Skipuleggj-
andi hand-
tekinn
INDÓNESÍSKUR tölvusér-
fræðingur, Imam Samudra,
sem talinn er hafa skipulagt
sprengjutilræðið á Balí í síðasta
mánuði, er varð 190 manns að
bana, var handtekinn í gær-
kvöldi, en hans hafði þá verið
leitað af lögreglu í fjölda landa í
rúman mánuð. Samudra var
handtekinn um borð í rútu og
veitti enga mótspyrnu að sögn
lögreglu. Tveir lífverðir hans
voru handteknir í byrjun vik-
unnar og veittu þeir upplýsing-
ar um ferðir hans, sem leiddi til
handtökunnar.
Skotárás
í Kúveit
FORINGI í kúveisku lögregl-
unni skaut og særði tvo banda-
ríska hermenn í gær og flýði svo
yfir landamærin til Sádi-Arabíu
að því er kúveiska innanríkis-
ráðuneytið greindi frá. Þetta er
í fimmta sinn sem bandarískir
hermenn verða skotmörk í slík-
um árásum í Kúveit síðan í októ-
ber.
STUTT
Uppselt
á krufn-
inguna
Hagens
London. AFP.
BRESKAR og bandarískar her-
flugvélar vörpuðu í gær sprengjum
á tvær ratsjárstöðvar í Suður-Írak
en þetta er í fjórða skipti á síðustu
fimm dögum sem staðið hefur verið
fyrir slíkum aðgerðum á flugbanns-
svæðinu í Írak.
Talsmenn Bandaríkjahers sögðu
að fyrst hefði verið ráðist á ratsjár-
stöð nærri Ash Shuaybah, um 395
km suðaustur af Bagdad. Seinna
um daginn var síðan varpað
sprengjum á ratsjárstöð nærri Tal-
lil, um 270 km suðaustur af Bag-
dad. Sögðu fulltrúar Bandaríkja-
hers að til þessara aðgerða hefði
verið gripið sökum þess að Írakar
hefðu fært ratsjárstöðvarnar til,
inn á flugbannssvæðið yfir Írak. Þá
hafði einnig verið skotið á þotur
Bandaríkjamanna og Breta af jörðu
niðri.
„Ratsjárstöðvarnar voru á svæði
sem þær eiga ekki að vera á og ef
þú ert kominn á þetta svæði þá
verður ráðist á þig. Það var einnig
skotið á okkur. Ástæða aðgerðanna
var því tvíþætt,“ sagði Frank
Merriman, foringi í Bandaríkjaher.
Ríkisdagblöðin í Írak höfðu fyrr
um daginn lýst því yfir að stjórn-
völd í Bagdad biðu þess spennt að
vopnaeftirlitsmenn Sameinuðu
þjóðanna hæfust handa við verkefni
sitt í landinu, en ráð er fyrir gert að
það verði nk. miðvikudag. Sögðu
blöðin að þess mætti vænta að þeg-
ar í ljós væri komið, að Írakar
byggju ekki yfir neinum gereyðing-
arvopnum, myndu SÞ aflétta við-
skiptabanni á landið og Bandaríkja-
stjórn láta af hótunum í garð Íraka.
Skotið á ratsjár-
stöðvar í Suður-Írak
Washington, Bagdad. AFP.
HERSTJÓRNIN í Búrma
kvaðst í gær vera byrjuð að láta
lausa 115 pólitíska fanga og er
þetta stærsti hópur slíkra
fanga sem látinn hefur verið
laus í landinu síðan sáttafundir
stjórnvalda og stjórnarand-
stöðunnar, að undirlagi Sam-
einuðu þjóðanna, hófust fyrir
tveimur árum.
Frá því viðræðurnar hófust í
október 2000 hafa alls 400 and-
ófsmenn verið látnir lausir úr
fangelsum í litlum hópum og
leiðtogi stjórnarandstöðunnar,
friðarverðlaunahafi Nóbels,
Aung San Suu Kyi, hefur verið
leyst úr stofufangelsi. En her-
stjórnin hefur enn ekki staðið
við það loforð sitt að hefja
stjórnmálaviðræður við stjórn-
arandstöðuna.
Flestir búnir að afplána
Flokkur Suu Kyi, Lýðræðis-
hreyfingin, fagnaði lausn fang-
anna en sagði að flestir hafi
þeir líklega verið búnir að af-
plána dóma sína. Andófsmenn í
Búrma eru ekki alltaf látnir
lausir þegar afplánun er lokið.
Stjórnarerindrekar sögðu að
talið væri að 1.300 pólitískir
fangar sætu enn á bak við lás
og slá í Búrma.
Pólitísk-
um föng-
um sleppt
í Búrma
Rangoon. AFP.
UNGIR múslímar í borginni Kaduna
í norðurhluta Nígeríu efndu í gær til
óeirða vegna dagblaðsgreinar þar
sem þeim finnst að Múhameð spá-
manni hefði verið sýnd óvirðing.
Greinin fjallaði um fegurðarsam-
keppnina Ungfrú heimur og var þar
sagt að ef spámaðurinn hefði séð
kvennavalið hefði hann sennilega
valið sér eiginkonu úr hópnum.
Talsmenn Rauða krossins á svæð-
inu sögðu í gærkvöldi að minnst
fimmtíu manns lægju í valnum eftir
óeirðir dagsins og tugir hefðu særst.
Múgurinn reisti víggirðingar úr
brennandi dekkjum, kveikt var í
byggingum, þ.á m.kirkjum, og reykj-
armökkur lá yfir Kaduna. Borgar-
yfirvöld lýstu yfir útgöngubanni.
Dagblaðið umrædda hefur beðist
margfaldlega afsökunar á ummæl-
unum en ritstjórnarskrifstofur þess í
borginni voru samt brenndar. Feg-
urðarsamkeppnin sem haldin er í
Nígeríu hefur valdið miklum deilum.
Margar stúlkur ákváðu á sínum tíma
að hætta við þátttöku til að mótmæla
því að nígerísk kona í múslímahéraði
skyldi vera dæmd til dauða fyrir að
eignast barn utan hjónabands. Er
dómurinn var kveðinn upp var stuðst
við sharia, lög íslams. Þjóðin skiptist
nokkurn veginn til helminga milli
kristni og íslams sem einkum hefur
fótfestu í norðurhluta landsins.
Grunnt á því góða
Mjög grunnt er á því góða milli
trúflokkanna í Kaduna, en hún hefur
verið klofin í kristin og íslömsk
hverfi eftir átök milli trúflokkanna
fyrir tveimur árum, sem skildu yfir
2000 manns eftir í valnum.
Mannskæðar óeirðir í Nígeríu
Kano í Nígeríu. AFP:
Múslímar reiðir
vegna meintrar
móðgunar við
Múhameð