Morgunblaðið - 18.12.2002, Qupperneq 12

FRÉTTIR
12 MIÐVIKUDAGUR 18. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJU bekkingar í grunnskól-
unum á Akureyri og að Hrafnagili
í Eyjafjarðarsveit eignuðust í gær
bókina Skák og mát, þar sem
galdrar skáklistarinnar eru
kenndir. Hrafn Jökulsson, for-
maður skákfélagsins Hróksins,
hefur verið á ferð um landið að
undanförnu og fært þriðju bekk-
ingum bókin að gjöf en þessi út-
breiðsla boðskaparins er sameig-
inlegt verkefni Hróksins og
Eddu-miðlunar og útgáfu.
„Viðtökur hafa alls staðar verið
góðar og áhugi gríðarlegur,“
sagði Hrafn við Morgunblaðið í
Hrafnagilsskóla í gær þar sem
hann tefldi fjöltefli við nokkra
krakkana. „Hugsunin með þessari
gjöf er að byggja upp stóran og
breiðan hóp áhugamanna um
skák,“ sagði Hrafn. Í síðustu viku
fengu nemendur á Ísafirði, Sel-
tjarnarnesi, Hafnarfirði og Garða-
bæ bókina og í dag kemur Hrafn
færandi hendi til Reykjanesbæjar.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Helga Jóhannsdóttir, til hægri, og Nanna Lind Stefánsdóttir, tefldu gegn
Hrafni Jökulssyni, formanni Hróksins, í heimsókn hans í Hrafnagilsskóla.
Skák og mát í
þriðja bekk
SKIPULAGT félagsstarf aldraðra í
fimm félagsmiðstöðvum í Reykjavík
verður ekki lagt niður, eins og gert er
ráð fyrir í fjárhagsáætlun borgarinn-
ar fyrir árið 2003, nái fram að ganga
tillaga um að fresta umræddum
breytingum sem borgarfulltrúar R-
listans lögðu fram í borgarráði í gær.
Tillögunni var vísað til umfjöllunar
borgarstjórnar sem kemur saman á
fimmtudag til síðari umræðu A-hluta
fjárhagsáætlunarinnar, eða þess
hluta sem er borinn uppi með skatt-
heimtu. Leggja borgarfulltrúar R-
lista til að 10 milljóna framlag verði
veitt úr borgarsjóði til að mæta
kostnaði vegna tillögunnar. Sjálf-
stæðisflokkurinn fagnar því að meiri-
hlutinn hafi séð að sér í þessu máli en
vill að algjörlega verði fallið frá fyr-
irhuguðum breytingum.
Björk Vilhelmsdóttir, formaður fé-
lagsmálaráðs, segir að komið verði á
nánu samstarfi við starfsmenn og
notendur miðstöðvanna til að þróa
starfið þannig að það höfði til stærri
hóps en áður. Það fari eftir því hvað
samráðsferlið taki langan tíma
hversu langur fresturinn verði. „Það
er ljóst að fólk hefur ekki mikið gagn-
rýnt þá hugmyndafræði sem lagt hef-
ur verið upp með heldur þær aðgerðir
sem hefur verið gripið til,“ segir
Björk.
Starfið verði mismunandi
milli stöðva
Því verði fallið frá þeim uppsögn-
um sem fyrirhugaðar voru um ára-
mót í tengslum við breytingarnar.
„Við tökum tillit til allra þeirra miklu
undirskrifta frá fólki sem nýtir sér
þessa þjónustu þar sem það óskar
eftir ríkara samráði og ég held að fólk
sé ekkert andsnúið breytingum en
það vill koma meira að þeim sjálft.“
Lagt verði út frá því að þeir sem
sækja starfið hverju sinni geti mótað
það að þörfum sínum. Haft verði að
leiðarljósi að ná fram hagræðingu í
rekstrinum og að áherslur og tilboð á
frístundaiðju verði mismunandi eftir
félagsmiðstöðvum, þannig megi
tryggja að fjölbreytnin verði meiri,
t.d. áhersla á félagslega samveru og
klúbbastarf á einum stað, sértæka
kennslu og listsköpun á öðrum, dans
og íþróttir á þeim þriðja o.s.frv.
„Við viljum í bili vinna í nánu sam-
starfi við notendur þjónustunnar og
starfsmenn um mögulega þróun á
starfinu þannig að það nái til fleiri að-
ila, þannig að það sé ekki fastmótað á
sama hátt á öllum stöðunum. Það er
megintilgangur breytinganna en við
höfum greinilega ætlað þessu of
skamman tíma þannig að við erum
búin að fresta þessu meðan við náum
þessu samráði,“ segir Björk.
Á vegum Félagsþjónustunnar sé
nú unnið að því að ráða verkefnis-
stjóra til að hafa umsjón með fé-
lagsstarfinu og muni hann á næstu
mánuðum vinna að því að þróa starf
félagsmiðstöðvanna þannig að þær
nái að höfða til og sinna stærri hópi
en nú sé raunin. Þegar hafi verið mót-
uð sú stefna að í félagsstarfið geti all-
ir sótt, óháð aldri, sem annars eigi á
hættu að einangrast félagslega.
Í greinargerð með tillögunni segir
að til þess að 10 milljóna króna við-
bótarfjárveiting dugi þurfi að ná
nokkurri hagræðingu á starfseminni
á árinu. „Við skulum sjá hvað kemur
út úr þessu samráði við þá sem nýta
sér þjónustuna, einhvers staðar get-
um við kannski minnkað skipulagt
starf og haft óskipulagt starf þannig
að starfið verði mismunandi eftir
stöðum. Ljóst er að það eru gríðar-
legir fjármunir sem fara í þetta fé-
lagsstarf, við viljum hagræða í starf-
inu t.d. með því að hafa ekki sömu
starfsemina skipulagða á öllum stöð-
unum.“
Fallið verði frá breytingunum
Guðrún Ebba Ólafsdóttir, borgar-
fulltrúi Sjálfstæðisflokks, fagnar því
að R-listinn hafi séð að sér í þessu
máli. Sjálfstæðismenn hafi ítrekað
lagt fram tillögu í félagsmálaráði um
að hætt yrði við fyrirhugaðar breyt-
ingar. „Við leggjum til að það verði al-
gjörlega hætt við þessar lokanir og
menn hafi áfram þetta skipulagða fé-
lagsstarf,“ segir Guðrún Ebba.
Það gangi ekki að félagsmiðstöðv-
arnar sérhæfi sig og fólk fari á milli
stöðva og leiti í það félagsstarf sem
henti þeim. „Ég var t.d. á Sléttuveg-
inum [í fyrradag], þar var kona með
súrefniskút. Hún fer ekki t.d. á Afla-
granda af því að þar hafi menn sér-
hæft sig í listmálun, það gengur
ekki,“ segir hún. Skort hafi á samráð
við þá sem taka þátt í félagsstarfi
aldraðra því fagni hún því að nú sé
ætlunin að leita eftir samráði við not-
endur þjónustunnar.
Breytingum á fé-
lagsstarfinu frestað
R-listinn vill eiga
samráð um breyt-
ingar við aldraða
og forstöðumenn
VONIR stóðu til að háspennu-
strengur, sem liggur yfir Ísa-
fjarðardjúp milli Reykjaness
og Nauteyrar, kæmist í lag í
nótt, en hann fór í sundur í
fyrradag. Byggðir vestan við
Ísafjarðardjúp urðu straum-
lausar í um stundarfjórðung en
byggðir á Langadalsströnd og
Snæfjallaströnd í nær tvo tíma.
Kristján Haraldsson, orku-
bússtjóri Orkubús Vestfjarða,
segir að sterkar líkur bendi til
þess að rækjubátur hafi togað í
strenginn en ekki sé hægt að
fullyrða um það. Vegna alvar-
leika málsins og hættunnar hef-
ur málinu verið vísað til lög-
reglu og er það þar til
rannsóknar.
Þorsteinn Sigfússon, svæðis-
stjóri hjá Orkuveitu Vestfjarða
á Hólmavík, segir að verði
menn varir við slitinn streng sé
mjög mikilvægt að tilkynna um
það, því annars geti verið mikil
hætta á ferðum, þegar aftur sé
spennusett. „Ef slitinn streng-
ur er um borð, þegar við reyn-
um innsetningu, getum við sett
6.000 volt í bátinn með ófyr-
irsjáanlegum afleiðingum,“
segir hann, en bætir við að ekki
liggi fyrir að sjófarendur hafi
séð þennan streng.
Hjálmar S. Björnsson, verk-
stjóri hjá Orkubúi Vestfjarða á
Ísafirði, sagði í gærkvöldi að
viðgerð hefði gengið hægt og
sígandi en vonir stæðu til að
verkinu lyki innan fárra tíma.
Endinn Reykjanesmegin hefði
fundist fljótlega. Hins vegar
hefði þurft að taka strenginn
upp Nauteyrarmegin.
Háspennu-
strengur
í sundur
í Djúpinu
FORSVARSMENN Europay Ís-
lands og VISA Íslands hafna því
að fyrirtækin hafi haft með sér
ólöglegt samráð um að útiloka
Kortaþjónustuna ehf. frá því að
nota hið svokallaða posa-kerfi.
Kortaþjónustan sendi á dögunum
kvörtun til Samkeppnisstofnunar
þar að lútandi.
Halldór Guðbjarnason, fram-
kvæmdastjóri VISA Íslands, segir
að danska fyrirtækið PBS, reikni-
stofa dönsku bankanna, sé að
reyna að komast bakdyramegin
inn í hið svokallaða posa- eða rás-
kerfi Fjölgreiðslumiðlunar, án
þess að borga rétt verð fyrir. Fjöl-
greiðslumiðlun hf., FGM, er í eigu
banka, sparisjóða og kortafyrir-
tækja.
Halldór segir að danska fyrir-
tækið PBS, sem Kortaþjónustan
hefur umboð fyrir, sé sjálfstæður
færsluhirðir, sem sé annað hlut-
verk VISA. „VISA er formlegur
útgefandi kreditkorta, fyrir hönd
bankanna, en hitt hlutverk fyrir-
tækisins er þessi svokallaða
færsluhirðing. Nú er PBS komið
inn á þennan markað, sem sjálf-
stæður aðili, og samkvæmt reglum
VISA ber því, ef það býður kaup-
mönnum þjónustu sína, að hirða
allar kortafærslur, hvort sem það
eru debet- eða kredit-
kortafærslur,“ segir
Halldór, „og Korta-
þjónustan annast þessa
starfsemi fyrir danska
fyrirtækið, sem hefur
þessa skyldu sem aðili
að VISA, en vill komast hjá því að
annast VISA Electron debetkorta-
færslur.“
Allir komast í FGM
sem vilja
Halldór segir að stofnun FGM
hafi helgast af nýjum samkeppn-
islögum. Allir þeir sem vilji kom-
ast inn í fyrirtækið eða nýta sér
ráskerfi þess, erlendir sem inn-
lendir, hafi fullan rétt til þess. „Ef
þeir uppfylla þau skilyrði sem eru
í samþykktum félagsins. Þar kem-
ur fram að viðkomandi fyrirtæki
þurfi að vera innlánsstofnun, út-
gefandi korta eða svokallaður
færsluhirðir. Því getur PBS hæg-
lega gerst aðili að FGM,“ segir
hann. „Þegar Kortaþjónustan sótti
um aðild að FGM var henni bent á
að hún væri ekki rétti aðilinn til
þess; eðlilegra væri að PBS gerði
það.“
Halldór segir að Kortaþjónustan
vilji sýnilega ekki sætta sig við
það. „Við höfum í gegnum tíðina,
sem aðili að ráskerfinu, gert samn-
inga við ýmsar tækniþjónustur
sem framleitt og selt hafa hug-
búnað á borð við kassakerfi sem
virka eins og stórir pos-
ar og senda upplýsingar
inn í kerfi Europay,
VISA og Reiknistofu
bankanna,“ segir hann.
„Þessa samninga höfum
við gert vegna þess að
við höfum talið þá vera ráskerfinu
til framdráttar.“
Ekki
tækniþjónusta
Að sögn Halldórs vill Kortaþjón-
ustan sýnilega skilgreina sig sem
slíka tækniþjónustu. „Sem hún er
ekki í okkar augum. Hún er bara
fulltrúi nýs færsluhirðis á mark-
aðnum og vill komast inn í ráskerf-
ið bakdyramegin.“ Hann segir að
PBS geti gerst aðili að FGM, ann-
aðhvort með því að kaupa hlut í
fyrirtækinu eða með því að greiða
sérstakt verð fyrir hverja færslu.
Í kvörtun Kortaþjónustunnar til
Samkeppnisstofnunar er því haldið
fram að Europay og VISA hafi
haft með sér ólöglegt samráð. Hún
hafi fengið drög að samningi um
aðild að ráskerfi FGM send með
viðhengi frá starfsmanni Europay
Íslands. Í ljós hafi komið að skjalið
hafi upphaflega verið samið af
starfsmanni VISA Íslands.
Ekkert ólöglegt
samráð
Ragnar Önundarson, fram-
kvæmdastjóri Europay Íslands,
vísar því á bug að upp-
runi samningsins bendi
til ólöglegs samráðs fyr-
irtækjanna. „Mér virðist
sem Kortaþjónustan
ætli að hasla sér völl á
sviði tækniþjónustu og
þjóna erlendu kortafélagi. Ef hún
vill þjóna öðrum færslusöfnurum
verður hún að semja sérstaklega
við þá og þessi samningur var ein-
mitt af slíku tagi, um milligöngu
um færslur Europay á Íslandi,“
segir Ragnar, „við bjóðum öllum
tækniþjónustum upp á svona
samning og þessi var ekki frá-
brugðinn öðrum.“
Aðspurður um hvort uppruni
skjalsins með samningsdrögunum
bendi til samráðs VISA og Euro-
pay segir Ragnar að á sínum tíma
hafi rásþjónustan verið deild í
VISA. „Þegar FGM var stofnað
var starfsemin lögð inn í það fyr-
irtæki, sem stofnframlag.
Áður hafði rásþjónustan gert
samninga við tækniþjónustur um
að þau önnuðust miðlun færslna
inn í kortakerfið.
Eftir að starfsemin var tekin út
úr VISA varð okkur ljóst að slíkan
samning vantaði milli Europay og
þessara fyrirtækja. Við óskuðum
því eftir að fá samninginn frá rás-
þjónustunni og fengum hann á raf-
rænu formi. Þetta er skýringin á
því að samningsdrögin eiga upp-
runa hjá VISA,“ segir hann.
Sambærileg
kjör æskileg
Ragnar segir að það sé æskilegt,
frá samkeppnissjónarmiðum, að
öllum tækniþjónustum séu boðin
sömu kjör. „Við teljum miklu lík-
legra að það teldust vera tækni-
legar hindranir, ef þau væru mis-
munandi milli fyrirtækja.
Við teljum okkur vera að greiða
fyrir opnu og frjálsu starfsum-
hverfi með því að bjóða þeim sömu
kjör og í því skyni sendum við öll-
um tækniþjónustum þessi samn-
ingsdrög 5. desember
og buðum þeim að
senda inn athugasemd-
ir,“ segir hann. Ragnar
segir að svo, þegar vart
hafi verið við áhuga
Kortaþjónustunnar,
hafi henni verið send samnings-
drögin 9. desember síðastliðinn
með sömu tilmælum um athuga-
semdir.
Ragnar segist undrast, að yf-
irmenn Kortaþjónustunnar hafi
ekki óskað eftir viðræðum við fyr-
irtækið eða komið á framfæri at-
hugasemdum, heldur snúið sér
beint til Samkeppnisstofnunar.
„Þeir eru velkomnir í heimsókn
hvenær sem er.“
VISA og Europay um kvörtun Kortaþjónustunnar til Samkeppnisstofnunar
PBS vill kom-
ast inn bak-
dyramegin
PBS getur
hæglega gerst
aðili að Fjöl-
greiðslumiðlun
Kortaþjónust-
unni boðinn
sami samn-
ingur og öðrum