Morgunblaðið - 18.01.2003, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 16. TBL. 91. ÁRG. LAUGARDAGUR 18. JANÚAR 2003 mbl.is
Aftökur og
útrýmingar
Þrjár áhrifaríkar sýningar
opnaðar á Akureyri Lesbók 8
Veðmál í
stað áfengis
Fyrrverandi fyrirliði Arsenal um
spilafíkn í fótbolta Íþróttir 4
Forkeppni
Evróvisjón
Fimmtán lög valin og flytjendur
ákveðnir Fólk 52
STJÓRNVÖLD í Indónesíu og Pakistan
mótmæltu í gær bandarískum reglum sem
kveða á um að útlendingum frá 25 löndum
beri að skrá sig hjá útlendingaeftirlitinu
sem á að taka af þeim myndir og taka
fingraför þeirra.
Reglurnar voru settar samkvæmt lögum
sem samþykkt voru til að auðvelda yfirvöld-
um að hafa uppi á hugsanlegum hryðju-
verkamönnum. Á listanum eru aðeins músl-
ímaríki og Norður-Kórea og hafa reglurnar
vakið mikla reiði meðal múslíma.
Stjórn Indónesíu sagði að reglurnar væru
„gerræðislegar, illskiljanlegar og óviðun-
andi“. Pakistanar sögðust vera „í fylking-
arbrjósti í stríðinu gegn hryðjuverkastarf-
semi“ og því væri ósanngjarnt að þeir væru
á listanum.
Skráningu
útlendinga
mótmælt
Washington. AFP, AP.
BANDARÍKJASTJÓRN telur að sannað
verði fyrir lok mánaðarins að Írakar hafi
brotið gegn skilmálum öryggisráðs Samein-
uðu þjóðanna um sam-
starf við eftirlitsmenn
samtakanna og frekari
sannanir verði lagðar
fram á næstu dögum.
Þetta er haft eftir Colin
Powell, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, í
viðtali sem þýska dag-
blaðið Süddeutsche Zeit-
ung birti í dag.
Powell sagði að Írakar hefðu brotið gegn
skilmálunum með því að veita ekki eftirlits-
mönnunum óheftan aðgang að vopnabúrum
og greina ekki frá öllum vopnum sínum í
skýrslu til Sameinuðu þjóðanna.
Efnavopnaoddarnir „áhyggjuefni“
Talsmaður Bandaríkjaforseta sagði í gær
að hann teldi það „áhyggjuefni og alvarlegt
mál“ að ellefu tómir efnavopnaoddar skyldu
hafa fundist í skotfærageymslu í Írak á
fimmtudag. Ekki hefði verið greint frá odd-
unum í vopnaskýrslu Íraka.
Andstæðingar hugsanlegs hernaðar í
Írak hafa skipulagt fjöldamótmæli í banda-
rískum borgum, meðal annars Washington,
og átján löndum í dag.
Brot Íraka
verði sönnuð
fyrir febrúar
Washington. AFP.

Varfærin viðbrögð/16
Colin Powell
HEIMSÓKN Davíðs Oddssonar
forsætisráðherra og frú
Ástríðar Thorarensen til Japans
lýkur formlega í dag er þau
heimsækja bæinn Kamakura,
skammt frá Tókýó. Davíð hitti
m.a. starfsbróður sinn í gær,
Junichiro Koizumi, og átti með
honum nærri klukkustundar
langan fund. Davíð segir að
fundurinn hafi verið mjög góður
en þeir Koizumi kynntust vel í
Jóhannesarborg í S-Afríku í
fyrra þegar þeir voru borð-
félagar í kvöldverði á leiðtoga-
fundi Sameinuðu þjóðanna um
umhverfismál.
Davíð segir að um langa hríð
hafi samband Íslands og Japans
verið gott. „Eftir að sendiráð
voru opnuð fyrir rúmu ári, af
Íslands hálfu hér í Tókýó og
japanskt sendiráð á Íslandi, hef-
ur samband þjóðanna styrkst
enn frekar,“ segir Davíð en á
fundinum ræddu þeir m.a. við-
skipti landanna og hvalveiði-
málið. Þakkaði Davíð starfs-
bróður sínum sérstaklega fyrir
stuðning ríkisstjórnar hans þeg-
ar Ísland gekk aftur í hval-
veiðiráðið.
Áhugi á loftferðasamningi
Á undan fundinum með Koiz-
umi hitti Davíð einnig ráðherra
samgöngu- og ferðamála í Jap-
an, frú Oghi. Nefndi Davíð m.a.
áhuga íslenskra stjórnvalda á að
gerður yrði loftferðasamningur
milli ríkjanna en slíkan samning
þarf til að íslensk flugfélög geti
flogið til Japans. Fram kom á
fundinum að Japanar hefðu
uppi áætlanir um að fjölga kom-
um ferðamanna til landsins, sem
nú eru um fjórar milljónir á ári,
en hins vegar ferðast um 16
milljónir Japana úr landi árlega.
Dagskrá gærdagsins hófst
með því að Davíð og Ástríður
heimsóttu, ásamt Ingimundi Sig-
fússyni sendiherra og Valgerði
Valsdóttur eiginkonu hans, höf-
uðstöðvar japanska ríkissjón-
varpsins þar sem þeim var m.a.
sýnd nýjasta tæknin í þrívídd-
arsjónvarpi.
Samband Íslands og
Japans hefur styrkst
Morgunblaðið/Einar Falur
Davíð Oddsson og Junichiro Koizumi, forsætisráðherra Japans, við upphaf fundar þeirra í gær.

Þakkaði/6
ENGIN loftmengun greindist frá
flugumferð á Reykjavíkurflugvelli í
mælingu Iðntæknistofnunar fyrir
Umhverfis- og heilbrigðisstofu
Reykjavíkur. Hins vegar mældi
mælitæki við flugvöllinn umtals-
verða mengun frá bílaumferð.
„Niðurstaða mælinganna sýnir vel
áhrif bílaumferðarinnar. Áhrif flug-
umferðar koma hins vegar ekki fram
á mælitækjum,“ sagði Lúðvík Gúst-
afsson, deildarstjóri mengunarvarna
hjá Umhverfis- og heilbrigðisstofu.
Lúðvík sagði að mælingar hefðu
sýnt að skýrt samhengi væri milli
loftmengunar og bílaumferðar.
Mengunin væri mun minni á nótt-
unni þegar umferðin væri lítil en á
daginn þegar umferðin væri mikil.
„Sveiflan í loftmengun er ná-
kvæmlega eins og umferðarsveiflan.
Mælingastöðin var við suðurenda
flugvallarins, þ.e. lengst frá umferð-
inni. Mengunin kom fram á flugvell-
inum en hún var ekki eins mikil og á
tveimur öðrum mælistöðvum sem
eru við umferðargötur.“ Lúðvík
sagði að mengun væri eflaust frá
flugumferðinni en það þyrfti að
greina hana með öðruvísi tækjum.
Loftmengun frá Reykjavík-
urflugvelli mælist ekki
ÁÆTLA má að heildarskuld-
bindingar lífeyrissjóða aukist
um 30 milljarða króna við upp-
gjör ársins 2002 vegna aukinn-
ar ævilengdar Íslendinga, en
þá taka gildi nýjar líkindatöfl-
ur um lífslíkur byggðar á
reynslu áranna 1996–2000 en
fyrri töflur miðuðust við árin
1991–95. Þessi skuldbinding
gjaldfellur hins vegar á mjög
löngum tíma eða á 50 til 60 ár-
um alls.
Töflurnar sýna að lífslíkur
beggja kynja hafa aukist um
rúmt hálft ár á þessum tíma,
eins og sagt hefur verið frá í
Morgunblaðinu. Karlar geta
vænst að verða að meðaltali
76,92 ára og konur tæplega
fimm árum eldri að meðaltali
eða 81,73 ára, sem þýðir um
2% aukningu skuldbindinga
lífeyrissjóðakerfisins.
Ætla má að heildarskuld-
bindingar lífeyrissjóðakerfis-
ins séu um 1.500 milljarðar
króna og hvert prósent í
hækkun heildarskuldbindinga
jafngildir því 15 milljarða
aukningu. 2% hækkun skuld-
bindinga jafngildir því um 30
milljörðum. Þessi skuldbind-
ing gjaldfellur hins vegar á
löngum tíma eða 50–60 árum,
þar sem bæði eru tekin með í
reikninginn réttindi sem félagi
í lífeyrissjóði hefur þegar
áunnið sér og réttindi sem ið-
gjöld hans til lífeyrissjóðsins
það sem eftir er starfsævinnar
eiga eftir að ávinna honum.
Ævilöng réttindi tryggð
Samkvæmt lögum ber líf-
eyrissjóðunum að tryggja fé-
lögum ævilöng lífeyrisréttindi.
Lengri ævi þýðir því auknar
skuldbindingar sjóðanna.
Meðalævilengd karlmanns
sem hefur töku lífeyris 67 ára
er 15,21 ár. Gera má hins veg-
ar ráð fyrir að 67 ára kona sem
hefur töku lífeyris lifi að með-
altali tveimur og hálfu ári
lengur eða í 17,85 ár.
Lengri ævi þyngir
byrðar lífeyrissjóða
30 millj-
arða auk-
in skuld-
binding
♦ ♦ ♦