Morgunblaðið - 18.01.2003, Blaðsíða 27

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. JANÚAR 2003 27
Skrá›u flig núna!
Hvernig vilt flú vera í símaskránni?
Vertu í gó›u sambandi og skrá›u
litprentun í rau›u, grænu e›a bláu
1.550 kr.Lína í lit
feitletrun 540 kr.
netfangi› flitt 540 kr.
Vertu áberandi og fá›u
Sker›u flig úr og fá›u
Skráning í
Símaskrá 2003
N
O
N
N
I
O
G
M
A
N
N
I
I
Y
D
D
A
¥
N
M
0
8
0
5
4
/
s
ia
.i
s
Hringdu í Símaskrá, 550 7050
Sendu tölvupóst á simaskra@siminn.is
Far›u inn á fiínar sí›ur á siminn.is
Allir geta skrá› sig
– líka vi›skiptavinir annarra fjarskiptafyrirtækja.
GRUNNNÁMSKEIÐ í starfrænni
ljósmyndun, myndvinnsla I, hefst
27. janúar í Listaháskóla Íslands,
Skipholti. Farið verður í uppsetn-
ingu vélbúnaðar. Kennd verður
myndataka á stafræna myndavél og
innfærsla mynda í tölvu, vinnsla
mynda í tölvuforriti og útprentun
auk grundvallaratriða meðhöndlun-
ar lita og leiðréttingar. Kennari er
Sigurður Stefán Jónsson ljósmynd-
ari.
Þá hefst grunnnámskeið í Photo-
shop, myndvinnsla II Photoshop 10.
febrúar. Námskeiðið er ætlað þeim
sem hafa grunnþekkingu á Photo-
shop. Unnið með breytingar á litum
og tónum í ljósmyndum og lagskipta
vinnslu (layers) mynda. Markmiðið
er að nemendur kynnist forritinu og
geti nýtt sér það á skapandi hátt.
Kennari er Höskuldur Harri
Gylfason, myndlistarmaður og graf-
ískur hönnuður.
Námskeið
í mynd-
vinnslu
MÁLFUNDUR um leikhúsmál
verður haldinn í forsal Borgar-
leikhússins á morgun, sunnudag,
kl. 20. Að þessu sinni verða leik-
húsmál helguð þýðingum fyrir
leiksvið og eru frummælendur
Gauti Kristmannsson, bók-
menntafræðingur og kennari í
þýðingafræðum við HÍ, Hall-
grímur Helgason, rithöfundur
og þýðandi Rómeós og Júlíu, og
Kjartan Ragnarsson leikstjóri.
Í erindi Gauta verður litið á
rökin með og móti því að þýða
aftur og hvers vegna þýðingar
sígildra verka geta oft valdið
deilum. Erindið ber titilinn: „Að
þýða aftur og aftur?“ Á eftir
honum tekur Hallgrímur Helga-
son til máls og fjallar um nýja
þýðingu sína á Rómeó og Júlíu,
sem er verið að sýna í Borg-
arleikhúsinu í samstarfi við
Vesturport. Því næst mun
Kjartan Ragnarsson segja sína
skoðun á þýðingum fyrir leik-
svið. Að umræðum loknum
verða umræður.
Málfundur um
leikhúsmál
RAKSTUR er þriðja verk Ólafs
Jóhanns Ólafssonar sem sýnt er í ís-
lensku leikhúsi; hin eru Fjögur
hjörtu, sem sýnt var í Loftkastalan-
um 1997, og leikgerð af skáldsögu
hans Sniglaveislunni var sýnd á Ak-
ureyri 2001. Öll eiga þessi verk það
sameiginlegt að snúast um samskipti
fárra persóna innan afmarkaðs rýmis
(stofudrama) og lýsa má aðferð höf-
undar sem sálfræðilegu raunsæi.
Ólafur Jóhann reiðir sig á haganlega
gerða fléttu, persónulýsingar og vel
byggð samtöl, en gerir hvorki til-
raunir með form né tungumál í leik-
verkum sínum. Og það verður að
segjast eins og er að yfir verkum
hans svífur einhver andi fortíðar,
jafnvel fortíðarþrár, og sker Ólafur
Jóhann sig mjög úr hópi íslenskra
höfunda af sömu kynslóð hvað þetta
varðar.
Rakstur er vandlega staðsett í
tíma og rúmi, verkið gerist að mestu
leyti á nokkrum dögum í júlí árið
1969 þegar Apolló 11. lenti á tunglinu
og menn stigu í fyrsta skipti fæti á þá
plánetu. Með þessum heimsviðburði
fylgjast rakararnir Össi (Hjalti
Rögnvaldsson) og Pétur (Jóhann
Sigurðarson) af mikilli athygli, en sá
þriðji Gulli (Friðrik Friðriksson) hef-
ur meiri áhuga á nýju rokktónlistinni
og hártískunni sem gert hefur innrás
á plánetunni Jörð. Þeir félagarnir
þrír vinna allir saman á lítilli rakara-
stofu í Reykjavík þar sem bísnissinn
fer þverrandi í réttu hlutfalli við síkk-
andi hár unga fólksins.
Að sjálfsögðu leikur höfundur sér
með hliðstæður og andstæður á milli
þessara tveggja heima verksins: al-
heimsins óendanlega og litla heims
rakarastofunnar og þarf ekki að fjöl-
yrða um að táknmál verksins byggist
mjög á slíkum leik. Leikmyndahönn-
uðurinn, Snorri Freyr Hilmarsson,
leikur sér hins vegar að því að draga
upp hliðstæður í umhverfi rakaranna
og geimfaranna með því að gefa
sviðsmyndinni hringlaga form þar
sem stólunum er raðað í kringum
borð sem hefur tilvísanir í stjórnstöð
og útlit geimferju. Þetta er vel til
fundið hjá Snorra Frey og brýtur á
skemmtilegan hátt um það ofur-
raunsæi sem verkið hvílir að öðru
leyti á.
Rakstur er „persónuleikrit“ – leik-
rit sem byggist öðru fremur á per-
sónulýsingum og samskiptum per-
sóna og því mikið undir því komið að
leikararnir nái að miðla þessum per-
sónum á trúverðugan hátt til áhorf-
enda. Aðalleikaranir þrír fara allir
mjög vel með sín hlutverk. Hjalti
Rögnvaldsson náði góðum tökum á
aldursforsetanum og eiganda stof-
unnar, hinum góðlátlega Össa, þrátt
fyrir að hann þjáðist greinilega af
hæsi sem ef til vill kom í veg fyrir að
hann nyti sín til fulls. Jóhann Sigurð-
arson átti stórleik í hlutverki Péturs
sem er af Elvis-kynslóðinni og á erf-
itt með að fóta sig í Bítlaæðinu. Tján-
ing Jóhanns á vandræðagangi þessa
stóra en viðkvæma manns var feiki-
vel unnin frá stærstu atriðum niður í
þau smæstu. Friðrik Friðriksson var
einnig trúverðugur í hlutverki yngsta
rakarans, Gulla, þótt kannski hefði
hann mátt sýna aðeins meiri upp-
reisnargirni sem fulltrúi hinna nýju
og byltingarkenndu tíma.
Gunnar Eyjólfsson fer með hlut-
verk „karlsins“, sem er leigusali og
lánardrottinn rakaranna og getur
þar af leiðandi ráðskast nokkuð með
þá í krafti valds síns og peninga.
Karlinn er reyndar litríkasti karakt-
er leikritsins, hann er farinn að rugl-
ast dálítið í ríminu og neitar að trúa
öllu sem fyrir augu ber, þótt því sé
haldið fram í útvarpi og sjónvarpi.
Efasemdir hans um tunglförina eru
skemmtilegt krydd í aðdáunarfullar
samræður þeirra Össa og Péturs um
geimfarana. Gunnar Eyjólfsson túlk-
aði karlinn á öruggan og blæbrigða-
ríkan máta.
Linda Ásgeirsdóttir leikur Fjólu,
eiginkonu Gulla, og Gunnar Gunn-
steinsson leikur hárprúðan kúnna.
Bæði skiluðu þau sínum hlutverkum
ágætlega og í búningum þeirra fær
Snorri Freyr greinilega nokkra útrás
fyrir þörfina á að tengja verkið við
tímann og vegur litríki þeirra nokkuð
upp á móti hvítu sloppum rakaranna.
Rakstur er verk sem fjallar um
gömlu dagana og er um leið dálítið
gamaldags (en þetta tvennt þarf alls
ekki að fara saman). Það er ágætlega
skrifað en ekki tilþrifamikið. Í því er
hlýja og samúð með mannlegum
breyskleika, en persónur koma
sjaldnast á óvart og fléttan er átaka-
lítil. Leikstjórinn Haukur J. Gunn-
arsson velur að vera eðli verksins
trúr og fylgir því hófstillta raunsæi
sem það byggir á. Útkoman er sýn-
ing sem er nokkuð pottþétt en skortir
einhverja dirfsku og kraft.
Ólafur Jóhann hefur ítrekað róið á
mið fortíðarinnar í verkum sínum.
Gaman væri að sjá hann takast á við
samtíma sinnar eigin kynslóðar
næst.
Aftur
til fortíðar
Morgunblaðið/Sverrir
„Verkið er ágætlega skrifað en ekki tilþrifamikið,“ segir meðal annars í dómnum.
LEIKLIST
Þjóðleikhúsið
Höfundur: Ólafur Jóhann Ólafsson. Leik-
stjóri: Haukur J. Gunnarsson. Leikarar:
Gunnar Eyjólfsson, Hjalti Rögnvaldsson,
Jóhann Sigurðarson, Friðrik Friðriksson,
Linda Ásgeirsdóttir og Gunnar Gunn-
steinsson. Leikmynd og búningar: Snorri
Freyr Hilmarsson. Lýsing: Ásmundur
Karlsson. Litla svið Þjóðleikhússins 17.
janúar
RAKSTUR
Soffía Auður Birgisdóttir
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111