Morgunblaðið - 18.01.2003, Side 41

Morgunblaðið - 18.01.2003, Side 41
MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. JANÚAR 2003 41 ✝ Friðbjörn Þór-hallsson fæddist í Miklabæ í Óslands- hlíð í Skagafirði 23. júlí 1919. Hann lést á sjúkrahúsinu á Sauð- árkróki 8. janúar síð- astliðinn. Foreldrar hans voru hjónin Björn Þórhallur Ást- valdsson bóndi og Helga Friðbjarnar- dóttir húsfreyja. Þau bjuggu m.a. í Hofs- gerði, Hvammkoti og Litlu Brekku á Höfðastönd. Systkini Friðbjörns eru: Elísabet, f. 15.1. 1917, Ósk, f. 20.5. 1918, Guðbjörg, f. 17.10. 1920, Ásdís, f. 12.8. 1922, d. 5.12. 2001, Anna Guðrún, f. 25.11. 1923, Kristjana, f. 14.1. 1925, Þorvaldur, f. 1.9. 1926, Hall- dór Bjarni, f. 5.11. 1927, Guðveig, f. 23.5. 1929 og Birna, f. 13.5. 1938. Hinn 30. desember 1945 gekk Friðbjörn að eiga eftirlifandi eig- inkonu sína, Svanhildi Guðjóns- dóttur, frá Nýlendi í Hofshreppi, f. 12.2. 1926. Hún er dóttir hjónanna Guðjóns Jóhannssonar bónda og Ingibjargar Sveinsdótt- ur húsfreyju sem bjuggu þar um 40 ára skeið. Börn Friðbjörns og Svanhildar eru: 1) Guðjón Ingi framkvæmdastjóri, f. 28.10. 1945, kvæntur Rósu Eiríksdóttur versl- unarmanni. Þau eiga tvær dætur, Þórhildi og Ingi- björgu. 2) Helga kennari, f. 25.5. 1947, gift Páli Dag- bjartssyni skóla- stjóra. Þau eiga fjög- ur börn, Svanhildi, Lárus Dag, Kol- brúnu og Helgu Mar- íu. 3) Fanney hjúkr- unarfræðingur, f. 28.11. 1951, gift Árna Jóni Geirssyni lækni. Þau eiga tvo syni, Daða og Kára. 4) Þórdís kennari, f. 30.8. 1955. Hún á eina dóttur, Önnu Lilju Péturs- dóttur. Barnsfaðir Pétur H. Stef- ánsson útibússtjóri. 5) Ingibjörg Rósa hjúkrunarfræðingur, f. 13.11. 1963. Sambýlismaður henn- ar er Ingimar Jónsson fram- kvæmdastjóri. Þau eiga þrjá syni, Atla Björn, Jón Rúnar og Davíð. Langafabörnin eru átta. Friðbjörn stundaði nám við Hólaskóla árin 1940–1942. Næstu ár þar á eftir stundaði hann ýmis störf, bæði til sjós og lands. Á ár- unum 1954–1970 starfaði hann hjá Kaupfélagi Austur-Skagfirð- inga á Hofsósi. Eftir það vann hann margs konar verkamanna- vinnu, m.a. lengi við múrverk. Hann bjó lengst af á Hofsósi. Útför Friðbjörns verður gerð frá Hofsósskirkju í dag og hefst athöfnin klukkan 14. Með nokkrum orðum vil ég kveðja tengdaföður minn, Friðbjörn Þórhallsson eða Bjössa Þórhalls eins og hann var jafnan kallaður. Hann lést hinn 8. janúar sl. og fer útför hans fram í dag frá Hofsós- kirkju. Ég hitti Bjössa fyrst fyrir rúm- lega 30 árum, þegar ég í fyrsta sinn kom í heimsókn til verðandi tengda- foreldra. Þetta var síðla dags, rétt fyrir kvöldmat. Gesturinn sat í stofu og beið örlaga sinna í róleg- heitum. Inn kom knálega vaxinn maður og heilsaði mér og kynnti sig sem Friðbjörn föður Helgu, gekk síðan eitthvert fram aftur. Rétt á eftir kom inn í stofuna annar maður og heilsaði, dálítið minni, en að mér fannst alveg eins í andliti og kvaðst vera Valdi bróðir Bjössa. Þá skömmu síðar kemur svo inn einn til viðbótar sem mér fannst vera þriðja eintakið. Ég stekk á fætur og heilsa að sveita sið og kynni mig. „Ég heilsaði þér nú áðan,“ svaraði hann kíminn. Þar var þá Bjössi kominn aftur. Einhvern veginn settist þetta augnablik í minni mér. Þetta hlýlega viðmót, gestrisni og alúðlegheit, sem ætíð hefur ein- kennt heimili þeirra Svönu og Bjössa, bauð mig velkominn í fjöl- skylduna. Bjössi Þórhalls var ákaflega traustur maður, hafði engan asa á sér dagfarslega. Strangheiðarlegur og nákvæmur. Mátti aldrei vamm sitt vita í nokkru því sem að honum og hans fólki snéri. Vildi aldrei skulda neinum neitt og engum vera háður. Hann var víðlesinn og átti mikið af bókum. Ýmiss konar þjóð- legur fróðleikur var þar í fyrsta sæti. Bjössi fylgdist ætíð vel með því sem var að gerast í þjóðfélaginu og hafði mikinn áhuga á þjóðfélags- málum almennt. Hafði ákveðnar skoðanir á mönnum og málefnum en var ekkert sérstaklega að troða þeim upp á aðra. Bjössi var þriðji í röðinni af stórum systkinahópi. Á þeim árum er Bjössi var að alast upp var al- gengt að börn og unglingar færu til- tölulega ung að vinna, bæði heima og að heiman. Þannig var með Bjössa. Honum tókst að vinna sér inn það mikið fé að honum var kleift að fara til náms í Hólaskóla haustið 1940 og lauk þaðan námi vorið 1942. Þessi dvöl í Hólaskóla varð Bjössa dýrmætt veganesti út í lífið. Oft og iðulega vitnaði hann til reynslu sinnar frá Hólum og Hólar, sem skólasetur, nutu mikillar virðingar í hans vitund alla tíð. Bjössi var ein- lægt náttúrubarn og það sem eink- um dró hann til Hóla var brennandi áhugi hans á búskap og þar voru sauðfé og hross hans eftirlæti. Ég hef oft hugsað um það eftir að ég kynntist Bjössa hversu mikil synd það var að hann skyldi ekki taka þá stefnu að gerast bóndi. Hann var að vísu með nokkrar kindur í fjölda ára á Hofsósi og hross var hann með alla ævi eða þar til hann ekki treysti sér lengur til að annast þau á þann eina hátt sem honum var lagið. Ég tel að Bjössi hafi verið mikil hestamaður þó svo skilgreining þess orðs vefjist fyrir mörgum. Öll hirðing hans á eigin hrossum var með slíkum ágætum að eftir var tekið. Ég man eftir því að fyrst eftir að ég byrjaði að vera með hross sjálfur þá var ég hálftaugaóstyrkur að bjóða tengdaföður mínum í hest- húsið í fyrstu skiptin. Hélt að ég fóðraði ekki nógu vel. Ég lærði margt af honum í meðferð á hross- um og um hesta og hestamennsku almennt. Enda barst talið æði oft að þessum einstöku skepnum þegar okkar fundum bar saman. Bjössi var ákaflega laginn reið- maður og sagði mér sjálfur að hann hefði aldrei lært neitt í reið- mennsku annað en það sem Jón á Hofi sagði honum til þegar hann var að byrja í hestamennsku sem ungur maður. Þrjú hross voru Bjössa hug- leiknust af öllum þeim fjölda sem hann þó tamdi og reið. Það var sú mikla ættmóðir Ragnars-Brunka, sem honum þótti vera afburðagæð- ingur. Þá má nefna Inga-Brúnku, sem kom í Bjössa hendur fyrir til- viljun. Og í þriðja lagi nefni ég hvítan hest, Hnokka, sem Bjössi átti sem reiðhest síðustu árin sem hann fór á bak. Þessum þremur hrossum svipaði mikið saman í huga Bjössa sem afburðagæðingar. Ávallt er tal barst að ákveðnu hrossi sem Bjössi hafði ekki prófað sjálfur þá spurði hann: „er hann viljugur?“ eða „er hún viljug?“. Þetta var grundvallaratriði hvað góðhest snerti í huga Bjössa. Elli kerling fór að ásækja Bjössa með vaxandi afli á síðasta ári og má segja að á haustmánuðum hafi lík- amsþróttur hans dvínað nokkuð hratt. Gamlársdagurinn síðasti er einkar kær í minningunni. Þá fórum við Helga ásamt Helgu Maríu til tengdaforeldra minna á Hofsósi. Um miðjan daginn fór ég með Bjössa í ökuferð um nágrennið. Upp að Hofi, út Höfðaströndina, niður að Bæ og heim bakkana til Hofsóss. Þetta voru heimahagar Bjössa sem honum þótti svo ákaf- lega vænt um. Heimakærari manni hef ég ekki kynnst. Í ökuferðinni var hann að segja mér frá búskap- arháttum á bæjum bæði fyrr og síð- ar. Mundi allt og hafði allt á hreinu. Þetta var góður dagur og skemmti- legt gamlárskvöld. Ég er forsjóninni þakklátur fyrir af hafa fengið að kynnast Bjössa tengdaföður mínum, þessum mæta manni. Mér leið ævinlega vel í ná- vist hans og ég held að svo hafi ver- ið með flesta er nutu samvista við hann. Það seytlar um hugann, svipmót liðinna daga og saknaðarbylgja brotnar í huga manns. Hver dagur sem hverfur, að morgni er minning og saga, er máttugri hendi grípur til vegfarans. (Sig. Hansen.) Blessuð veri minning Bjössa Þór- halls á Hofsósi. Páll Dagbjartsson. Mig vantar orð til að þakka þér í þögninni geymi ég bestu ljóðin, gullinu betra gafstu mér göfuga ást í tryggða sjóðinn og það sem huganum helgast er, hjartanu verður dýrsti gróðinn. (Guðrún Jóhannsdóttir.) Dagurinn sem ég hef kviðið alla mína ævi rann upp 8. janúar þegar afi minn dó. Það var ekkert sem gat undirbúið mig fyrir þessa frétt sem mamma færði mér. Að vera stödd í öðru landi gerði martröðina enn óraunverulegri. Dagarnir á eftir hafa verið erfiðir. Þegar ég leggst til svefns á kvöldin fer hugurinn á flug. Ótal góðar minningar um afa streyma fram. Mjög sterk er minn- ingin um afa umkringdan hestunum sínum. Ég hef varla verið farin að ganga þegar afi setti mig fyrst á bak Blesa gamla. Ferðirnar í hest- húsið með honum eru óteljandi. Þar gaf afi stelpuskottinu, sem elti hann um allt, mikilvæg störf að vinna, í hennar augum. Afi kenndi mér að spila vist, manna og þjóf og grunsamlega oft fékk afastelpan að vinna. Afi kenndi mér að þekkja pen- inga eftir að ég viðurkenndi grát- andi fyrir honum að ég gæti ekki farið fleiri búðarferðir fyrir ömmu því mér þætti of neyðarlegt að láta fólkið í búðinni sjá að ég þekkti ekki peningana. Ekki var afi nú lengi að kippa því í liðinn. Eitt sumarið ákváðum við afi að ég skyldi vera í sumarskóla hjá hon- um. Þar kenndi hann mér margföld- unartöfluna og seinna bætti hann skriftaræfingu inn í eftir að ég sagði honum að ég héldi að ég skrifaði langverst í mínum bekk. Öllum mín- um áhyggjum og leyndarmálum gat ég hvíslað að afa. Missir okkar allra er mikill en mestur er þó missir elsku ömmu sem sér á eftir afa eftir 57 ára far- sælt hjónaband. Afa þakka ég allt það sem hann gaf mér og gerði fyrir mig. Ég er betri manneskja vegna hans. Minning hans mun lifa í hjarta mínu. Anna Lilja Pétursdóttir. Elsku afi. Ég þakka þér fyrir allt sem þú gerðir með mér frá því að ég var lít- ill strákur. Þú fórst með mér í hest- húsið og ég hjálpaði þér að gefa hestunum og moka flórinn. Það var gaman að gefa krumma með þér, þegar hann kom til að éta matinn sinn fyrir neðan hesthúsið. Við fór- um oft saman út í bílskúr að smíða en þar geymdir þú allt smíðadótið þitt. Þar bjuggum við til sverð og skjöld, tréhníf og ýmislegt fleira. Þakka þér einnig fyrir verkfæra- kassann sem þú gafst okkur Jóni í sumar, hann geymum við í sum- arbústaðnum á Flugumýri. Það var mjög gaman að smíða með þér en ég ætlaði að gera trébyssu með þér þegar ég hitti þig næst. Ég verð að gera hana sjálfur með pabba. Þegar við vorum komnir inn í hús til ömmu Svönu þá fengum við okk- ur eitthvað gott að borða eins og hafragraut, fiskibollur og skyr. Síð- an tókst þú upp spilin og við spil- uðum Ólsen og veiðimann. Áður en ég sofnaði á kvöldin last þú fyrir mig eða sagðir mér sögu. Vertu, Guð faðir, faðir minn, í frelsarans Jesú nafni, hönd þín leiði mig út og inn, svo allri synd ég hafni. (Hallgr. Pétursson.) Kveðja, Davíð. Okkur langar með þessum orðum að minnast afa okkar, Friðbjörns Þórhallssonar. Ég þakka þau ár sem ég átti, þá auðnu að hafa þig hér. Og það er svo margs að minnast, svo margt sem um hug minn fer. Þó þú sért horfin úr heimi, ég hitti þig ekki um hríð. Þín minning er ljós sem lifir og lýsir um ókomna tíð. (Þórunn Sigurðardóttir.) Elsku afi, hafðu þökk fyrir allt. Við biðjum guð að vaka yfir ömmu og gefa henni styrk. Þórhildur og Ingibjörg Ingadætur. Mig langar að kveðja þig Bössi minn með nokkrum orðum. Ég vil þakka þér allt á liðnum árum. Ég man hvað það var alltaf gott að koma til ykkar Svönu þegar ég var lítil stelpa og átti heima á Hofs- ósi. Og ef mér fannst betra að borða hjá Svönu en heima þá bara borðaði ég hjá ykkur. Ég man þegar ég gróf holu fyrir framan húsið heima til að tína maðka fyrir þig. Þegar ég, Þórdís og Svenni fór- um inn í skúrinn þinn og máluðum allt hátt og lágt, þar á meðal okkur sjálf, tókst þú á málunum með því- líkri ró og umhyggju. Sem hefur verið þitt aðal einkenni allt þitt líf. Ég vil þakka þér og Svönu fyrir alla umhugsunina um Helgu ömmu á meðan hún lifði en þið reyndust henni alveg einstaklega góð. Oft sá maður þig á fallegum gæð- ingi í útreiðartúr, en það var þitt að- al áhugamál, svo lengi sem heilsan leyfði að hugsa um og hlúa að hest- unum þínum. Eitt er víst að á fáum stöðum hafa hestar fengið jafn góða umönn- un og hjá þér Bjössi minn. Ég gæti endalaust haldið áfram, en ég geymi allar góðu minningarnar um góðan frænda í huga mér. Hafðu hjartans þakkir fyrir allt elsku frændi. Megi góður Guð geyma þig hjá sér. Elsku Svana mín, Ingi, Helga Fanney, Þórdís, Inga Rósa og fjöl- skyldur, einnig mamma og öll eft- irlifandi systkini, megi Guð gefa ykkur styrk í sorginni. Far þú í friði, friður Guðs þig blessi, hafðu þökk fyrir allt og allt. Gekkst þú með Guði, Guð þér nú fylgi, hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt. (Valdimar Briem.) Kveðja Helga Þ. Guðmundsdóttir. Litli bærinn þeirra Þórhalls og Helgu á sjávarkambinum á Hofsósi er undarlega stór í minningunni. Það var alltaf mikil tilhlökkun hjá okkur bræðrum að fara í langferð í Skagafjörðinn. Brosið hennar ömmu var ógleymanlegt og dreng- irnir ungu skynjuðu strax að þeir voru velkomnir í þessa töfraveröld. Afi dó 1962 og því eru minningarnar um þann hógværa og prúða mann ekki eins sterkar og um ömmu sem lifði allt til ársins 1986. Í litla húsinu var vel tekið á móti gestum og amma sannarlega í ess- inu sínu við að gera öllum til hæfis. Þar var hellt upp á heimsins besta kaffi, enda bætt í það kúmeni sam- kvæmt sérstakri formúlu, sem amma ein kunni. Amma naut þess í ríkum mæli, sérstaklega þegar kvölda tók á hennar lífsgöngu, að í túnfætinum bjuggu þau Bjössi og Svana. Þeim og börnum þeirra verður seint full- þakkað hve vel þau reyndust ömmu og gerðu henni kleift að búa svo lengi við fulla reisn í húsinu sínu sem hún unni svo mjög. Nú, þegar við kveðjum Bjössa frænda situr eftir minning um hlýj- an, brosmildan og umfram allt ljúf- an mann. Ljóðelskan hestamann og mikinn Skagfirðing. Við hlið hans stóð alla tíð hans góða kona, Svana. Börnin þeirra fimm, tengdabörn og öll barnabörnin hafa alla tíð verið afar samheldin fjölskylda. Það fækkar í barnahópnum þeirra Þórhalls og Helgu. Dísa frænka lést fyrir rúmum tveimur árum og í dag kveðjum við Bjössa frænda. Bæði tvö voru einstakar manneskjur. Elsku Svana, við sendum þér og fjölskyldunni samúðarkveðjur okk- ar. Þórhallur, Þorkell og Arnar. FRIÐBJÖRN ÞÓRHALLSSON  Fleiri minningargreinar um Friðbjörn Þórhallsson bíða birtingar og munu birtast í blaðinu næstu daga. Móðir okkar og tengdamóðir, MARÍA NJÁLSDÓTTIR, dvalarheimilinu Höfða á Akranesi, verður jarðsungin frá Akraneskirkju mánu- daginn 20. janúar kl. 14.00. Guðný Þórðardóttir, Grétar Guðbergsson, Pétur Örn Jónsson, Sigrún Skarphéðinsdóttir, barnabörn og barnabarnabörn. Innilegar þakkir til allra þeirra, sem sýndu okkur samúð og hlýhug við andlát og útför móður okkar, tengdamóður og ömmu, GUÐBJARGAR SIGURGEIRSDÓTTUR, dvalarheimilinu Hlíð, Akureyri. Halldóra Steindórsdóttir, Björn Jóhann Jónsson, Sigurbjörg Steindórsdóttir, Bernharð Steingrímsson, Steindór Geir Steindórsson, Hlédís Hálfdanardóttir, Sigurgeir Steindórsson, Rósa Sigurlaug Gestsdóttir og ömmubörn.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.