Morgunblaðið - 16.02.2003, Page 14
ÍSLENSKT tónlistarlíf hefði verið fátæk-legra undanfarin ár, ef Kristins Sæ-mundssonar hefði ekki notið við. Hannhefur verið naskur á alls konar hljóm-sveitir, innlendar sem erlendar, og kom-
ið þeim á framfæri. Propellerheads voru
óþekktir þegar þeir spiluðu á hans vegum í
Fellahelli, en tveimur árum síðar var annað
uppi á teningnum. Hann var í hópi þeirra sem
skipulögðu UXA-hátíðina sumarið 1995. Fáir
þekktu til Sigur Rósar sumarið 1999, þegar
Kiddi skipulagði tónleikaferð um landið og út-
rás hljómsveitarinnar, hann náði Utangarðs-
mönnum saman á ný, hélt risatónleika í Laug-
ardalshöll með Emir Kosturica og Sigur Rós
árið 2000 og flutti að auki inn Saint Etienne,
Prodigy, Shellac, Will Oldham, Trans Am og
fjöldan allan af öðrum hljómsveitum sem of
langt mál væri að telja upp. Hann hefur verið
umboðsmaður margra hljómsveita, meðal ann-
ars pönksveitarinnar Sogbletta, starfað sem
plötusnúður og unnið á útvarpsstöðvum.
Kristinn Sæmundsson er 37 ára Reykvík-
ingur og ólst upp í Breiðholti. Hann getur nán-
ast dagsett hvenær áhugi hans á tónlist kvikn-
aði. „Ég var 11 ára gamall og vann mér inn
vasapeninga með því að selja blöð. Einn daginn
fór ég í Austurbæjarbíó, þar sem sýnd var
mynd um Led Zeppelin, The song remains the
same. Ég vissi ekki að þetta væri mynd um
hljómsveit og rokk og ról, ég hélt að þetta væri
stríðsmynd, en sat alveg stjarfur í tvo tíma.
Daginn eftir var ég enn með hellu fyrir eyr-
unum, en fór beint í næstu plötubúð. Ég hef
verið í plötubúðum síðan og reynt að breiða út
fagnaðarerindið.“
Hann vann m.a. við að selja plötur í Gramm-
inu, en þegar það lagði upp laupana fór hann að
selja plötur sjálfur, fyrst um sinn í Kolaportinu
um helgar og líka eftir póstlista. „Ári síðar,
1990, stofnaði ég formlega verslunina Hljóma-
lind, sem var fyrst við Austurstræti og svo
Laugaveg. Ég fékk Rúnar Júl. til að vera guð-
faðir Hljómalindar, enda er nafnið valið til
heiðurs Hljómum. Eftir að Grammið hætti var
þörf fyrir verslun sem seldi öðruvísi tónlist. Þá
starfaði verslunin Þruman, sem seldi þunga-
rokk og Plötubúðin, en hún einbeitti sér að
eldra efni. Í Kolaportinu seldi ég þegar best
gekk þúsund, jafnvel fimmtán hundruð plötur
yfir helgi, svo viðskiptin gengu ágætlega.“
Tveggja miða hagnaður
Kristinn ætlaði aldrei að einbeita sér að búð-
inni, því hann vildi líka halda tónleika, eins og
hann hafði áður gert. Fyrstu tónleikana skipu-
lagði hann þegar hann var fjórtán ára. Þá spil-
aði Þursaflokkurinn í Fellaskóla og Kiddi sá
um að búa til plaköt, dreifa þeim og selja mið-
ana. Af tónleikagestunum voru tveir sem ekki
voru í skólanum, svo plakatið hafði tilætluð
áhrif. „Hagnaðurinn af tónleikunum var ein-
mitt andvirði tveggja miða,“ segir hann.
Þegar hann reyndi að flytja hljómsveitir inn
á árunum 1991–1993 komst hann fljótt að því
að það var nánast óvinnandi vegur. „Ég setti
mig í samband við öll helstu sjálfstæðu útgáfu-
fyrirtækin á þessum tíma og bauð fram starfs-
krafta mína hér á landi. Þau höfðu hins vegar
mörg tapað á gjaldþrotum íslenskra fyrirtækja
og vafasömum skipuleggjendum tónleika og
vildu ekkert með mig hafa. Mér tókst hins veg-
ar að plata fyrsta bandið hingað 1993, Freaky
Realistic, sem spilaði á útgáfutónleikum
Bubbleflies. Í kjölfarið kynntist ég breskum
strák, Simon, sem var í umboðsstörfum í kring-
um Andy Weatherall, Underworld, Verve,
Chemical Brothers og fleiri bönd. Þetta var
svalasti pakkinn á þessum árum, en hafði ekki
enn vakið þá athygli sem síðar varð. Eftir þetta
opnuðust allar gáttir.“
Kiddi fór á bólakaf í danstónlist frá 1993–
1995. „Ég flutti nánast ekkert annað inn á
þessum árum en danshljómsveitir og plötu-
snúða.“
Hann samþykkir að hann hafi haft puttann á
púlsinum og verið iðinn að draga fram hljóm-
sveitir sem áttu eftir að slá í gegn. „Þetta hefur
alltaf verið minn Akkilesarhæll, að vera einu
eða tveimur árum á undan. Ég opnaði búð með
hip-hop fatnað 1995 og var með öll helstu
merkin. Tveimur árum síðar sló sá fatnaður í
gegn, en þá var ég löngu búinn að gefast upp á
rekstrinum.“
Aldrei út úr bílskúrnum
Allur þessi tónlistaráhugi þýddi auðvitað að
Kiddi reyndi sjálfur fyrir sér í hljómsveit. „Já,
ég hef reynt og var í einhverjum böndum sem
komust aldrei út úr bílskúrnum. Ég prófaði að
spila á bassa og fór í gítartíma hjá Óla Gauk.
Niðurstaðan varð sú, að heimurinn yrði að
njóta mín á annan hátt. Ég er afar óviss á
hljómum og mjög falskur söngvari. En ég gríp
lög um leið og er fljótur að átta mig á hvað
gengur.“
Kiddi flutti inn hljómsveitir frá Bretlandi,
Svíþjóð, Þýskalandi og Bandaríkjunum. „Ég
reyndi mikið að fá Flugleiðir til að hjálpa mér
að grípa hljómsveitir, sem millilentu hér á leið
milli Bandaríkjanna og Evrópu. Mér fannst
upplagt að fá öðruvísi túrista til landsins. Það
samstarf gekk ágætlega í nokkur ár, þar til
Airwaves-hátíðin varð til.“
Hann segir lítinn skilning á starfi þeirra sem
flytji erlendar sveitir til landsins. „Núna er
Reykjavík svöl og R-listinn heldur að hann hafi
gert eitthvað til að gera borgina svona svala.
Borgaryfirvöld hafa hins vegar ekkert gert
nema hanga aftan í þeim sem gera hlutina.
Þetta er skrifræði frá helvíti.“
Hann segist aldrei hafa fengið neina styrki
til tónleikahalds, utan árið 1994 þegar Sjálf-
stæðisflokkurinn var við völd í borginni. „Hins
vegar heldur borgin manni alltaf volgum, talar
um styrki og aðstoð en svo verður ekkert úr
neinu.“
Og svo getur maður, sem hefur viðurnefnið
„kanína“ af því að hann er svo snöggur, ekki
beðið á meðan mál velkjast fram og til baka í
ráðum og nefndum. „Ég dríf bara í hlutunum.
Ég hef áreiðanlega boðið um 250 erlendum
fjölmiðlamönnum hingað, áður en Ísland varð
svalt. Það gerði ég án allra styrkja,“ segir
hann.
Kanínu-viðurnefnið helgast einnig af því að
hann aðhyllist lífsviðhorf Kalla Kanínu, eða
Bugs Bunny. „Kalli lætur ekkert vaða yfir sig.
Hann tekur öllu með ró og er alltaf til í að
reyna sættir, en ef Elmer bóndi gengur of
langt grípur hann til sinna ráða. Þá fer hann í
vel skipulagt stríð. En kæruleysi hans og
æðruleysi í mótstreymi er auðvitað til fyrir-
myndar.“
Kiddi kanína sýndi þessa eiginleika þegar
fyrirhugaðir tónleikar Atari Teenage Riot í
Vörðuskóla voru bannaðir með skömmum fyr-
irvara. „Þeir sem gerðu plakötin höfðu asnast
til að hafa þar merki eins stuðningsaðilans,
sem var áfengisframleiðandi. Lögreglustjóri
bannaði tónleikana klukkan sex síðdegis, þeg-
ar við höfðum selt 600 miða. Ég leigði rútur og
flutti tónleikana, hljómsveit, allar græjur og
600 áhorfendur til Njarðvíkur. Þar byrjuðu
tónleikarnir klukkan 11 um kvöldið, klukku-
tíma á eftir auglýstum byrjunartíma. Ég held
að þetta hljóti að vera heimsmet. En það er
alltaf lausn í rokki og róli og þegar ég er í stuði
stoppar mig ekkert. Ég hef oftast mjög skýra
mynd af því sem ég vil gera. Hún er oft rugl-
ingsleg fyrir aðra en mig og það er líklega
ástæðan fyrir því hve erfiður ég er í samstarfi.“
Allt betra í gamla daga!
Kiddi hefur gert þætti á útvarpsstöðinni Sól-
inni, X-inu og Rás 2. Hann gaf út X-trablaðið í
samvinnu við X-ið og í framhaldinu fæddist
UXI, sem bæði skipulagði tónleika og hélt
útihátíð. „Þetta var mjög skemmtilegur tími,
X-ið spilaði alvöru tónlist. Byltingin í kringum
danstónlistina var svo andlitslaus, það var eng-
in stjörnudýrkun.“
En hver er þá staðan í tónlistarlífinu núna?
„Danstónlistin er dauð, rokkið er að deyja og
bransinn allur með,“ segir hann. „Þetta var allt
öðruvísi í gamla daga!“
Hann segir að nú hafi Netið og geisladiska-
brennarar breytt því verulega hvernig fólk
njóti tónlistar. „Breytingarnar eru svo hraðar
og tryggð fólks við hljómsveitir er engin. Prod-
igy getur verið flottasta hljómsveitin fyrir há-
degi og alveg vonlaus eftir hádegi. Á upphafs-
árum Hljómalindar keypti meðalviðskipta-
vinur kannski þrjár plötur á mánuði. Þá fyrstu
keypti hann af því að hann langaði í hana og
vissi hvað hann var að kaupa, aðra plötuna
keypti hann af því að hann hélt að hún gæti
verið góð og þá þriðju af því að ég mælti sér-
staklega með henni. Núna kaupir þessi kúnni
bara eina plötu, annan hvern mánuð. Þá er
hann búinn að hlusta á hana á Netinu og
ákveða að hann vilji eiga hana. Öll tilrauna-
kaup í plötubúðum eru úr sögunni.“
Kristinn segir að þegar hljómsveitir geti
ekki lengur eignast peninga með plötusölu sé
hætt við að ungt fólk reyni ekki að láta hljóm-
sveitardrauminn rætast. „Strákarnir beina
metnaði sínum og dugnaði í fótboltann, en ekki
tónlist. Þar eru peningarnir núna. Og þegar út-
gáfufyrirtækin græða minna, þá eru þau ekki
lengur tilbúin að niðurgreiða ferðir hljóm-
sveita alla leið til Íslands. Íslendingar hefðu
aldrei getað fengið allar þessar hljómsveitir
hingað, nema fyrir velvilja útgáfufyrirtækj-
anna og hljómsveitanna sjálfra.“
Hann er mjög þakklátur og ánægður með
kveðjutónleika, sem vinir hans efndu til undir
heitinu „Burt með Kidda“ á fimmtudagskvöld.
„Ég er ekkert sérlega stoltur af að loka
Hljómalind og ætlaði ekki að hafa hátt um það,
en verð að sætta mig við að afgreiða þetta í fjöl-
miðlum. Hljómalind var komin í þrot og ég get
ekki verið á einhverju kennitöluflippi. Ég verð
að finna mér nýjan byrjunarreit. En búðin
verður opin í næstu viku frá hádegi fram til
klukkan sjö á kvöldin. Við lokum laugardaginn
22. febrúar. Heimasíðan hljomalind.is starfar
hins vegar áfram sem frétta- og upplýsingavef-
ur um íslenska jaðartónlist.“
Alltaf með margar hugmyndir
Hann veit ekkert hvað hann tekur sér næst
fyrir hendur en ætlar að reyna að gera ekki
neitt í Brighton. Þar býr ung kona, sem er
ástæða þess að hann flytur af landi brott. Hann
á líka 9 ára son í London, svo búseta í Bretlandi
hentar honum ágætlega.
Hann er inntur eftir hvað hann sé ánægð-
astur með hingað til. „Hvað þetta hefur verið
gaman. Ég hef fengið að starfa við það sem
mér finnst skemmtilegast. Raunar hefur mér
aldrei liðið eins og ég sé að vakna til vinnu. Og
ég er sérstaklega ánægður með að hafa leitt
saman ungt íslenskt tónlistarfólk og alla út-
lendu gestina. Íslenskar hljómsveitir hafa get-
að borið sig saman við það besta í útlöndum.“
Kiddi kanína hljómar reyndar eins og hann
sé efins um að sér takist að sitja með hendur í
skauti. „Kannski verð ég með annan fótinn
hérna heima og reyni að gera eitthvað. Ég er
alltaf með svo margar hugmyndir og hugsan-
lega get ég fundið mér starfsvettvang erlendis.
Þar get ég kannski nýst íslenskum tónlistar-
mönnum betur en hér heima.“
Óviss á hljómum
og falskur söngvari
Morgunblaðið/Sverrir
Morgunblaðið/Kristinn
Verslunin Hljómalind er að
hætta og Kristinn Sæmunds-
son eigandi, sem oftast
gengur undir nafninu Kiddi
kanína, er að flytja til
Brighton í Englandi. Ragn-
hildur Sverrisdóttir spjallaði
af því tilefni við Kidda, sem
hefur verið öðrum mönnum
fljótari að átta sig á nýjum
straumum og stefnum í tón-
list og staðið fyrir fjölda
tónleika um árabil.
rsv@mbl.is
Kveðjutónleikarnir Burt með Kidda voru haldnir
á fimmtudag. Heiðursgesturinn er hér á tali við
Jónba, trymbil Brain Police, björtustu von-
arinnar í íslenskri jaðartónlist, að sögn Kidda.
Kristinn Sæmundsson, Kiddi kanína, lokar
versluninni Hljómalind næsta laugardag.
14 SUNNUDAGUR 16. FEBRÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ