Morgunblaðið - 29.06.2003, Blaðsíða 33

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29. JÚNÍ 2003 33
Glæsilegt 274 fm einbýlishús á 2 hæðum ásamt 100 fm
kjallararými. 4-6 svefnherb., 2 baðherb., stór stofa,
bjart og opið eldhús. Á 1. hæð er möguleiki á aukaíbúð.
Mjög fallegur garður teiknaður af landslagsarkitekt,
timburverönd með heitum potti og stórt bílaplan steypt
m/snjóbræðslu. Þetta er stór og glæsileg eign á besta
stað. Verð kr. 29,7 m. Afh. í ágúst nk.
Húsið er til sýnis í dag á milli kl. 16 og 18
og á morgun kl. 18-20.
Allar nánari upplýsingar gefur Einar Páll Kjærnested í síma 899 5159.
Þverholti 2 • 270 Mosfellsbæ • Sími 586 8080 • Fax 586 8081• www.fastmos.is
OPIÐ HÚS - BUGÐUTANGI 11 - MOSFELLSBÆ
Einar Páll Kjærnested, löggiltur fasteignasali
Suðurlandsbraut 54
við Faxafen, 108 Reykjavík.
Sími 568 2444, fax 568 2446.
Ingileifur Einarsson lögg. fasteignasali.
Til leigu mjög gott verslunar- og lagerhúsnæði á jarðhæð sem er að stærð
394 fm með stórum verslunargluggum og möguleika á góðum innkeyrslu-
dyrum. Húsnæðið hefur góða viðskiptavild sem golfvöruverslun. Einnig til
leigu í sama húsi 274 fm salur á 2. hæð með mikilli lofthæð, hentar vel fyr-
ir félagasamtök eða skrifstofur. Bæði plássin eru laus strax. Uppl. veitir
NETHYLUR
Jóhannes Ásgeirsson hdl., lögg. fasteignasali
F A S T E I G N A S A L A
SUÐURLANDSBRAUT 10, 2. HÆÐ F/OFAN BLÓMASTOFU FRIÐFINNS, 108 REYKJAVÍK
SÍMI 533 1616 FAX 533 1617
OPIÐ HÚS FRÁ KL. 14 - 17
Grettisgata 86 - 3ja-4ra herb.
Björt og rúmgóð 94 fm horníbúð á 3.
hæð í vel byggðu steinhúsi á horni Grett-
isgötu og Snorrabrautar. M.a. 2 stofur,
hjónaherbergi og risherbergi. Parket á
gólfum. Íbúðin er LAUS við kaupsamn-
ing. Margét og Baldur sýna íbúðina í
dag milli kl. 14 og 17. Verð 12,4 m.
3680
SÖLUSKRÁNING EIGNA Á LUNDI ER ÁN ALLS KOSTNAÐAR NEMA VIÐ SELJUM
Þú greiðir engan auglýsingakostnað eða annan kostnað á Lundi
nema við seljum eignina fyrir þig
NÁTTÚRUVERND í sögulegu ljósi
var meginumfjöllunarefni banda-
ríska umhverfissagnfræðingsins
Harrietar Ritvo, sem hélt fyrir-
lestur í Norræna húsinu sl. mið-
vikudag í boði Landverndar og
Hins íslenska náttúrufræðafélags.
Ritvo hefur doktorsgráðu í sagn-
fræði frá Harvard og kennir við
Massachusets Institute of Techno-
logy (MIT). Vinnur hún nú að viða-
mikilli rannsókn á uppruna og orð-
ræðu náttúruverndar á
Vesturlöndum.
Fyrirlestur Ritvo snerist um at-
burði sem áttu sér stað á Norður-
Englandi seint á nítjándu öld. Þá
þarfnaðist iðnaðarborgin Man-
chester aukins vatns, vegna gríð-
arlegrar þenslu og uppbyggingar
iðnaðar þar í borg. Þetta vatn
hugðust yfirvöld borgarinnar
sækja í stöðuvatnið Thirlmere á
svonefndu Lake District, eða
„vatnasvæði“, sem löngum hefur
verið rómað fyrir fegurð, meðal
annars af ljóðskáldinu William
Wordsworth.
Kröftug andstaða
Thirlmere þótti hentugt til vatns-
veitu vegna landfræðilegrar stöðu
og gæða vatnsins, en íbúar vatna-
svæðisins snerust fljótlega gegn
áformum Manchesterbúa og skap-
aðist breið og öflug fylking þegna
sem barðist af miklum krafti gegn
því að vötnum yrði raskað. Ritvo
segir þó að yfirleitt hafi gagn-
kvæmur skilningur verið á mismun-
andi þörfum hagsmunaaðila, en
þarna hafi verið um að ræða mis-
munandi gildismat á hvaða gæði
skipta mestu máli; framþróun iðn-
aðar eða náttúrufegurð. Þarna var
um að ræða tímamótadeilu, vegna
þess að aðalrökin sem beitt var
gegn framkvæmdinni snerust ekki
um eignarrétt íbúa á svæðinu, held-
ur um huglæg atriði eins og fegurð
svæðisins og gildi þess fyrir bresku
þjóðina. Deilan markar því upphaf
náttúruverndarstefnu í nútíma
skilningi, þar sem fegurðarrök og
löngun til að vernda ósnortna nátt-
úru hafa löngum tekist á við nýting-
arsjónarmið.
Ritvo segir að í þessari umræðu
hafi hinir viktoríönsku náttúru-
verndarsinnar látið sig miklu varða
fegurð og óspillta náttúru vatna-
svæðanna. Þeir fordæmdu harðlega
þá innrás sem verið væri að gera á
annars óspillt svæði. „Þrátt fyrir að
þeir skildu þörf iðnaðarborga fyrir
aukið vatn, vildu þeir ekki að það
væri tekið úr þeirra sveit.“
Fegra framkvæmdir?
Vatnsveitusinnar áttu þó ýmis
mótrök í pokahorninu önnur en
bein nýtingarrök, meðal annars það
að svæðið gæti alls ekki talist
ósnortið af mannavöldum, því
mannvist á svæðunum yfir mörg
þúsund ára tímabil hafði sann-
arlega haft áhrif á svæðin. Auk
þess væri náttúran í raun stærsti
gerandi í eigin umbreytingum.
Jarðfræði svæðisins sýndi þannig
að Thirlmere hefði verið töluvert
stærra á forsögulegum tímum.
Sögðu framkvæmdaaðilar að með
því að stífla Thirlmerevatn, væri í
raun verið að gera svæðið bæði feg-
urra á að líta og stöðugra, þ.e. lík-
ara því vatni sem þar eitt sinn var.
Segir Ritvo þessari röksemd líklega
aldrei hafa verið ætlað að sannfæra
sjálfa náttúruverndarsinnana um
réttmæti málstaðar andstæðing-
anna, heldur mun frekar til þess að
villa um fyrir þeim sem væru ekki
eins „liprir vitsmunalega.“
Ritvo telur þessar röksemdir
enduróma í dag og í raun lítið hafa
breyst annað en stærðir fram-
kvæmdanna og umfang hags-
munanna. Umhverfishyggjumenn
hafi enn hina rómantísku sýn að
leiðarljósi. Þó sé mikilvægt að hafa
það hugfast að fagurfræðileg rök
eigi ekki síður við í umræðu um
náttúruvernd.
Ósigur gat af sér sigra
Ritvo sagði að þrátt fyrir að vatn-
ið hefði á endanum verið stíflað,
hefðu átökin getið af sér náttúru-
verndarsamtök sem hefðu síðan
undið mikið upp á sig og væru nú
stærstu landeigendur Bretlands í
því skyni að vernda náttúru og
menningarminjar fyrir fram-
kvæmdum.
Í umræðum sem spunnust eftir
fyrirlesturinn kom fram að þær
röksemdir sem notaðar voru í deil-
unni um Thirlmere enduróma í
megindráttum enn í dag og í raun
hafi lítið breyst annað en stærðir
framkvæmda og umfang hags-
muna. Náttúruverndarsinnar hefðu
þó einnig farið að beita vist-
fræðilegum rökum á fyrri hluta 20.
aldar, eftir að sú fræðigrein kom til
skjalanna. Fagurfræðileg rök væru
þó eftir sem áður áberandi og mik-
ilvæg í umræðu um náttúruvernd.
Ritvo var einnig spurð hvað
henni fyndist um viðleitni manna að
leggja fjárhagslegt mat á náttúru-
fegurð. Hún sagði menn hafa mikla
tilhneigingu til þess að vinna út frá
tískufyrirbærum og að meta nátt-
úrufegurð til fjár á slíkan hátt og
að reyna að skapa hagrænan
kvarða á slíka fegurð væri „greini-
legt barn síns tíma“ og ekki líklegt
til að standast tímans tönn.
Eftir fyrirlesturinn sat Ritvo há-
degisfund með fræðimönnum og
blaðamönnum og ræddi við við-
stadda yfir hádegisverði. Lét hún
þar í ljósi undrun sína á áformum
um stórvirkjanir og aukna stóriðju
og áleit þau tímaskekkju miðað við
þróun í Bandaríkjunum og ná-
grannalöndum Íslands.
Rannsakar uppruna
náttúruverndar
Viktoríu-rómantískar rætur umhverfisbaráttunnar
TENGLAR
..............................................
http://web.mit.edu/hnritvo/www/
Morgunblaðið/Árni Torfason
Harriet Ritvo umhverfissagnfræðingur flutti fyrirlestur í Norræna húsinu.