Morgunblaðið - 28.08.2003, Blaðsíða 24

LISTIR
24 FIMMTUDAGUR 28. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÓLI G. Jóhannsson sýnir nú rúm
fimmtíu ný eða nýleg verk í Húsi
málaranna. Afköst hans síðastliðin
ár hafa verið með ólíkindum og
framleiðslan mikil. Ég er ekki viss
um hvenær verkin sem hann sýnir
nú eru máluð en þau eru ekki merkt
ártali. Þar sem ekkert annað er gef-
ið upp geri ég þó ráð fyrir því að
þau séu nýleg. Óli G. vinnur að
vanda samkvæmt lýrískri afstrakt-
stefnu er fram kom um miðja síð-
ustu öld, verk hans hafa einnig ver-
ið tengd við CoBRA-hópinn
svonefnda sem fram kom á svip-
uðum tíma. Verkin sem hann sýnir
eru óhlutbundin og símynstur þek-
ur allan flötinn. Símynstrið er eins
og net sem heldur öllum einingum
verkanna saman, síðan leikur hann
sér að því að hylja eða sýna, inn á
milli er dýpt í verkunum en annars
staðar verða þau tvívíð. Hann sýnir
líka nokkrar teikningar sem ein-
kennast af frjálsum línum og kraft-
miklum dráttum.
Verkin bera undantekningalaust
nöfn af ljóðrænum toga, jafnvel svo
að manni þykir nóg um og ekki eru
alltaf ljós tengslin milli nafns og
myndar.
Færni Óla í málaralistinni fer
ekki milli mála en þó vakna margar
spurningar við skoðun þessara
verka. Þar sem hann vinnur svo ná-
kvæmlega innan stefnu og stíls sem
fram kom fyrir mörgum áratugum
eru verk hans óhjákvæmilega held-
ur ópersónuleg. Ekki efast ég um
ástríðu Óla á vinnu sinni, hún kem-
ur ljóslega fram, en hvað hann vill
segja okkur með þessum verkum er
ekki eins ljóst. Afstraktlistin fól á
sínum tíma í sér sprengikraft nýrr-
ar hugsunar og verk sem eru unnin
eftir þeirri forskrift í dag geta eng-
an veginn borið þann kraft með sér,
sama hversu vel þau eru máluð. Óli
G. vinnur greinilega af fyllstu ein-
lægni en um leið er eins og tæknin
sé orðin honum næstum of auðveld,
fjöldi verkanna bendir a.m.k. til
þess.
Ásmundur Sveinsson sagði ein-
hvern tíma að það væri merkilegt
að á öllum sviðum samfélagsins
sæktist fólk eftir því nýjasta nýja, á
sviði tækni, tísku o.s.frv. en þegar
að myndlistinni kæmi væri annað
uppi á teningnum. „Mér finnst listin
eiga að vera spegilmynd af því lífi
sem nú er lifað…“ sagði hann. „Ég
veit ekki til að fólk komi til neinna
annarra og biðji um fjörutíu ára
gamla vöru. Mundi þetta fólk fara
inn í rafmagnsverzlun og segja: „Nú
þarf ég ljós í stofuna mína, þér eigið
víst ekki lýsislampa?“ Nei, þessi
hugsunarháttur er andlegt líkþorn.“
Hér átti Ásmundur við viðhorf al-
mennings, en ennþá óljósara er
hvers vegna listamenn kjósa sjálfir
að leita aftur í tímann á þennan
hátt, líkt og það sé sjálfsagður hlut-
ur. Óli G. lætur ekkert uppi um það
hvers vegna hann velur að mála í
þessum stíl og ekki öðruvísi, hvers
vegna honum finnst þessi verk eiga
erindi við okkur í dag. Ef til vill
myndu hugleiðingar frá listamann-
inum auðvelda áhorfandanum að
skilja hvað að baki liggur.
Tilbúinn heimur
Í Gallerí Kling og Bang má sjá
verk danska ljósmyndarans Peter
Funch. Hann hefur eins og fleiri lát-
ið heillast af gerviveröld Las Vegas
og sýnir allmargar ljósmyndir það-
an. Stórar myndir af byggingarlist
bæði innanhúss og utan þekja veggi
gallerísins, auk þeirra sýnir hann
nokkrar minni myndir, af brúð-
kaupum af því tagi sem flestir kann-
ast við úr amerískum bíómyndum.
Reyndar er fátt nýstárlegt við
myndir Funch, hinn tilbúni gervi-
heimur Ameríku er okkur svo kunn-
ur. Það liggur við að hér á Íslandi
þekkjum við stræti og torg amer-
ískra stórborga betur en okkar eig-
ið land og höfum kannski um hvor-
ugan staðinn ferðast. Myndir Funch
af byggingarlist minna örlítið á
áhrifamiklar myndir Andreas
Schulze sem fæst við að sýna svipað
viðfangsefni, tilbúinn gerviheim
kapítalismans. Ljósmyndirnar af
brúðkaupum minna á augnabliks-
myndir bæði í töku og framsetningu
en hér er aftur það sama á ferð, við-
fangsefnið er afar kunnuglegt. Það
er þessi kunnugleiki sem gerir það
að verkum að þrátt fyrir að myndir
Funch séu prýðilega unnar skilur
sýning hans kannski ekki mikið eft-
ir sig, verkum hans tekst ekki að
komast undir yfirborðið, ekki á
þeim heimi sem þær sýna og ekki
ná þær heldur að snerta við áhorf-
andanum.
Tveir heimar?
Hjá Sævari Karli sýna nú þeir
Karl Kristján Davíðsson og Cesco
Soggiu. Sýningar þeirra eru ólíkar
en eiga kannski meira sameiginlegt
en virðist við fyrstu sýn. Cesco
Soggiu er norsk-ítalskur sjálf-
menntaður myndlistarmaður. Hann
sýnir hér innsetningu sem er að ein-
hverju leyti innblásin af austur-
lenskri alþýðulist, baklýstar myndir
í ljósakössum minna á skuggabrúð-
ur líkt og þær sem notaðar eru td. í
Indónesíu. Þema verksins er ein-
hvers konar hreinsunareldur og
myndirnar í kössunum eru tákn-
rænar, sýna lykil, turn, einhyrning,
skóg og fleira í þeim dúr. Markmið
listamannsins er að skapa eins kon-
ar hugleiðsluherbergi þar sem lítil
lýsing og tónlist í bakgrunni, púðar
á gólfum og berfættir eða a.m.k.
skólausir áhorfendur setjast niður
og gleyma amstri hversdagsins.
Innsetning Cesco fyllir hálfan
sýningarsalinn en í neðri enda hans
sýnir Karl Kristján Davíðsson,
einnig sjálfmenntaður utan nokk-
urra námskeiða, málverk. Málverk
hans byggjast á graffítiverkum og
sum þeirra sýna mótíf sem tengjast
innsetningu Cescos, til dæmis turn.
Báðir sækja listamennirnir í al-
þýðulist og liggur þar tenging
þeirra en þeir vinna síðan verk sín
þannig að þau hafa yfirbragð nú-
tímalistar. Graffítibakgrunnur
Karls Kristjáns er áhugaverður og
kannski yrðu verk hans sterkari ef
hann héldi sig nær uppsprettunni ef
svo má segja. Eins er það helst
heimur sá sem Cesco sækir í við
gerð verka sinna, sem ljær verkum
hans kraft.
Gallerí Sævars Karls hefur því
miður enga sýningarstefnu. Þetta
gerir það að verkum að sýningar í
salnum eru afar misjafnar að gæð-
um, hér er allt önnur hugsun á ferð
en í sýningarsölum á borð við til
dæmis Gallerí Skugga og Gallerí
Hlemm þar sem nánast er hægt að
ganga að því vísu að sjá megi
spennandi samtímalist. Ákveðnari
stefna myndi án efa gera sýning-
arsalinn áhugaverðari bæði fyrir
listamenn og almenning.
Að velja og hafna
Þessar fjórar ólíku sýningar sýna
vel að margt er jafnan í boði á ís-
lenskum sýningarvettvangi. Það er
hins vegar mjög misáhugavert og
ég er ekki frá því að gallerí, eða
sýningarsalir réttara sagt, mættu
að ósekju gera meiri kröfur til sýn-
enda sinna. Ákveðnari sýningar-
stefna og auknar gæðakröfur væru
öllum til bóta, listamönnum jafnt
sem áhorfendum fyrir utan það
hvað það væri íslensku myndlist-
arlífi mikil lyftistöng. Meira og
fleira er ekki alltaf betra.
„Þér eigið
víst ekki
lýsislampa?“
Málverk eftir Karl Kristján Davíðsson hjá Sævari Karli.
Eitt af fjölmörgum málverkum Óla G. Jóhannssonar á sýningu hans í Húsi
málaranna við Eiðistorg; Jörð sem farfuglar elska.
Draumaheimur Las Vegas, verk
Peters Funch í Kling og Bang.
MYNDLIST
Hús málaranna
Til 31. ágúst. Opið fimmtudaga til sunnu-
daga frá kl. 14–18.
MÁLVERK OG TEIKNINGAR, ÓLI G. JÓ-
HANNSSON
Gallerí Kling og Bang
Til 31. ágúst. Galleríið er opið fimmtu-
daga til sunnudag frá kl. 14–18.
LJÓSMYNDIR, PETER FUNCH
Gallerí Sævars Karls
Til 28. ágúst. Opið á verslunartíma.
BLÖNDUÐ TÆKNI, CESCO SOGGIA
MÁLVERK, KARL KRISTJÁN DAVÍÐSSON
Ragna Sigurðardóttir
Hjá Sævari Karli veitir Cesco
Soggiu fólki innsýn í annan heim.
EINLEIKURINN Sellófon, eftir
Björk Jakobsdóttur, færir sig um
set og verður fyrsta sýningin í
Iðnó fimmtudaginn 4. september
kl. 21. Sellófon var fyrst sýnt í
Hafnarfjarðarleikhúsinu. Þaðan
fór sýningin á Nasa og spanna sýn-
ingar orðið á annað hundrað. Sýn-
ingar í Iðnó eru fyrirhugaðar fram
eftir vetri bæði hér í Reykjavík
sem víða úti á landi. Þegar er
ákveðið að sýning á Sellófon verði
í Félagsheimilinu Hnífsdal, Ísafirði
laugardaginn 13. september og
ferð til Vestmannaeyja er fyr-
irhuguð um mánaðamótin október/
nóvember.
Sellófon
sýnt í
Iðnó
Björk Jakobsdóttir í Sellófon.
SÍÐUSTU sýningar á óperunni
Poppeu eftir Claudio Monteverdi í
Borgarleikhúsinu verða annað kvöld
og laugardagskvöld kl. 20.
Það er Sumarópera Reykjavíkur
sem setur upp óperuna í samstarfi við
Reykjavíkurborg og fleiri aðila.
Í helstu hlutverkum eru Valgerður
Guðnadóttir og Hrólfur Sæmunds-
son, Owen Willetts, Nanna Hovmand,
Hrafnhildur Björnsdóttir, Sigurlaug
Knudsen og Stefán Arngrímsson en
alls eru söngvararnir þrettán.
Síðustu sýn-
ingar á Poppeu
Í félagsmiðstöðinni Ár-
skógum 4 stendur nú yf-
ir málverkasýning Sól-
rúnar Bjarkar og
Bettyar d’Is. Til sýnis
eru nýjar olíumyndir af
blómum og dýrum. Sól-
rún sýnir um 30 blóma-
myndir en Betty 25
myndir af dýrum.
Þær luku báðar námi í
olíumálun í Bob-Ross í
Bandaríkjunum og
kenna nú olíumálun.
Þetta er önnur sýning
Sólrúnar. Eitt olíuverka Bettyar d’Is.
Olíu-
verk
í Ár-
skógum
Á VEITINGASTAÐNUM Þrastar-
lundi við Sog stendur nú yfir mál-
verkasýning Edwins Kaaber. Flest-
ar myndirnar eru unnar í akrýl og
eru allar til sölu.
Sýningin stendur til mánaðamóta.
Edwin Kaaber sýnir
í Þrastarlundi
♦ ♦ ♦