Morgunblaðið - 25.11.2003, Blaðsíða 29

Margt bendirtil þess aðmikil um-skipti muni
eiga sér stað í kosning-
um til heimastjórnar-
þingsins á Norður-Ír-
landi sem fara fram á
morgun, miðvikudag.
Hjá kaþólskum eru
teikn á lofti um að Sinn
Féin, stjórnmálaarmur
Írska lýðveldishersins
(IRA), muni í fyrsta
skipti verða stærri
flokkur en SDLP, flokk-
ur hófsamra kaþólikka,
og baráttan um atkvæði
mótmælenda er engu
minni; þar gæti farið svo
að Ian Paisley og Lýð-
ræðislegi sam-
bandsflokkurinn (DUP)
hans fengju í fyrsta sinn
fleiri þingmenn kjörna
en Sambandsflokkur Ul-
sters (UUP). Er óhætt
að segja að ýmsir hafi
áhyggjur af því hvaða
áhrif það muni hafa á
tilraunir til að gera
heimastjórnina starf-
hæfa á ný ef þetta verð-
ur raunin.
Ljóst er að David
Trimble, leiðtogi UUP,
er í verulegum vanda.
Ekki aðeins vegna líklegrar upp-
sveiflu í fylgi DUP heldur þarf
Trimble einnig að una því að
flokkur hans sjálfs gengur klofinn
til þessara kosninga. Í röðum
UUP er semsé að finna aðila sem
eru jafn ósáttir við friðarsam-
komulagið frá 1998 og liðsmenn
DUP, og snýr óánægjan mest að
því að Sinn Féin skuli hafa fengið
aðild að heimastjórninni – sem er
samstjórn allra stærstu flokka –
án þess að IRA hafi afvopnast að
fullu.
DUP hefur markvisst reynt í
þessari kosningabaráttu að valda
Trimble vandræðum. Hvar sem
Trimble hefur farið hafa leiguliðar
á vegum DUP gert aðsúg að hon-
um, að því er virðist til að skapa
þá mynd að mótmælendur á Norð-
ur-Írlandi séu svo ósáttir við störf
hans – Trimble hefur sem kunnugt
er stutt friðarsamkomulagið,
þ.m.t. samstarf við Sinn Féin – að
hann geti ekki óáreittur gengið
um götur N-Írlands. Líkur eru á
að ferli Trimbles sem leiðtoga
UUP (og forsætisráðherra í
heimastjórninni) sé lokið, nái UUP
ekki að hrinda áhlaupi DUP.
Örlög Trimbles og
Durkans samtvinnuð?
Mark Durkan, leiðtogi SDLP,
er líka í þröngri stöðu. Hann hefur
ekki náð að fylla það skarð sem
John Hume, arkitekt friðarferlis-
ins á Norður-Írlandi og handhafi
friðarverðlauna Nóbels, skildi eftir
sig þegar hann dró sig í hlé 2001
og ýmislegt bendir auk þess til að
sumir kaþólikka telji í raun að
hlutverki SDLP sé lokið. Flokk-
urinn hafi leikið lykilhlutverk í að
fá lýðveldissinna (þ.e. Sinn Féin)
til að snúa baki við sprengjuher-
ferðum fortíðarinnar, beita sér í
staðinn á vettvangi stjórnmálanna,
en nú þegar því verki sé lokið sé
betra að atorkusamir forystumenn
Sinn Féin taki við kyndlinum.
Í hverju kjördæmanna átján
velja menn sex fulltrúa á heima-
stjórnarþingið og nokkurn tíma
mun taka að telja atkvæðin; raun-
ar verða úrslit ekki ljós fyrr en á
föstudag. Þó að ekki sé mikil hefð
fyrir því á Norður-Írlandi að mót-
mælandi merki við kaþólskan
flokk (eða öfugt) gætu vonir
Trimbles og Durkans falist í því
að stuðningsmenn UUP og SDLP
snúi bökum saman að þessu sinni.
Málum er þannig háttað, að not-
ast er við flókið hlutfallskosninga-
kerfi, þar sem fólk merkir við sinn
flokk en velur síðan jafnframt
flokk í annað sæti, þriðja sæti
o.s.frv. Velji kjósandi UUP fram-
bjóðendur SDLP í þriðja og fjórða
sæti, svo dæmi sé tekið, í stað
þess að merkja við einhvern fram-
bjóðenda DUP, gætu Trimble og
Durkan haldið velli þegar öll at-
kvæði hafa verið talin.
Vekur einmitt athygli að SDLP
hefur í auglýsingum sínum fyrir
kosningarnar reynt að höfða til
kjósenda UUP og raunar mark-
visst reynt að hræða mótmælend-
ur frá því að merkja við frambjóð-
endur DUP á kjörseðlinum.
Þannig hafa sum auglýsingaspjöld
SDLP að geyma mynd af Ian
Paisley og syni hans, Ian Paisley
yngri, og segir á þeim: Tvær góð-
ar ástæður til að kjósa SDLP.
Þessa athyglisverðu auglýsinga-
taktík útskýrði Mark Durkan í
samtali við Morgunblaðið:
„Við erum bara að reyna að
benda fólki á að hvað sem líður
deilum innan samfélags sambands-
sinna [mótmælenda] annars vegar
og þjóðernissinna [kaþólikka] hins
vegar þá skiptir mestu að í reynd
er um baráttu að ræða milli flokka
sem styðja samkomulagið, og
flokka sem gera það ekki.“
Mikil umskipti
líkleg á Norð-
ur-Írlandi
AP
David Trimble, leiðtogi UUP, fylgist með er
flokksfélagi sýnir ljósmyndurum á blaða-
mannafundi í Belfast í gær hvaða lista beri að
greiða atkvæði í kosningunum á miðvikudag.
Kosningar fara fram til heimastjórnar-
þingsins á Norður-Írlandi á morgun. Mjótt
er á mununum milli fjögurra flokka, en
niðurstaðan gæti skipt miklu um framtíð
friðarumleitana. Davíð Logi Sigurðsson
fylgdist með kosningabaráttunni í Belfast.
david@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. NÓVEMBER 2003 29
með okk-
Harmonia
ndi sem
undir
milli út-
egi nefna
irtæk-
kur með
–4.000
0 löndum.
leysa sé
tarfs
krar tón-
argir hafi
algengt
viðkom-
ð höfum
ni á ári
ndur.
við fyr-
a verður
ið er upp.
Rut Ing-
ið verk-
verkefni
t Reykja-
miklar
ólf út-
iskar
Þórarins-
ur með
tgáfu og
fjöl-
u Smekk-
arpsins og
u disk
nnlegri
dritum,
rirtækið
ömlum
erlega
ónleika í
ælt verk-
bar-
ndir
atónlist
leikana.
nningar-
i ein-
ngur fyr-
gáfa til í
því samstarfi sem er sönglög Sigvalda Kaldalóns,
fyrsta bindið af þremur. Mér finnst mjög ánægjulegt að
við séum aftur að vinna með Menningarmiðstöðinni,
enda var samstarfið um íslensku einsöngstónlistina
mjög farsælt.“
Jákvæðar umsagnir
Undanfarið hafa birst mjög jákvæðir dómar um út-
gáfur Smekkleysu í helstu tónlistartímaritum Bret-
lands. „Það þarf þó meira til,“ segir Ásmundur. „Ef við
ætlum að ná að miða þessu áfram, ná lengra, þurfa tón-
listarmenn að fara utan og spila í Bretlandi. Klassíski
heimurinn er ekkert frábrugðinn rokkinu að því leyti
að það þarf að markaðssetja útgáfuna og þá þurfa tón-
listarmennirnir að fara utan og fylgja henni eftir, það
er algjört lykilatriði að mínu mati.
Það er of snemmt að meta hvaða áhrif þessar góðu
umsagnir eiga eftir að hafa, það er svo stutt síðan þær
birtust. Þær eru þó staðfesting á því að íslenskir tón-
listarmenn eiga fullt erindi á erlendan markað, standa
erlendum flytjendum ekkert að baki, og ekki síst eru
þeir staðfesting á því að sú íslenska tónlist sem við er-
um að gefa út hefur víða skírskotun.“
Ásmundur segir það viðkvæmt mál þegar hið op-
inbera sé að styrkja einkafyrirtæki, en Smekkleysa
hafi vissulega notið góðs af samstarfi við tónlistarmenn
sem fengið hafa styrki og einnig af samstarfi við Ís-
lenska tónverkamiðstöð sem rekin er fyrir opinbert fé.
„Sum verkefni eru þess eðlis að þau verða ekki fram-
kvæmd nema til komi opinber stuðningur. Ég tel einnig
að það væri til mikilla hagsbóta ef á kæmist markviss-
ara samstarf á milli flytjenda, opinberra aðila og þeirra
sem eru að markaðssetja íslenskar vörur erlendis; .
Að mínu mati er Ríkisútvarpið ein besta leiðin sem
ríkið hefur til að styrkja útgáfu á sígildri íslenskri tón-
list, enda hefur það ákveðnu hlutverki að gegna við að
safna menningaverðmætunum saman og varðveita þau
en útgáfan á að vera á annarra hendi.“
Gríðarlega uppörvandi
Rut Ingólfsdóttir segir að jákvæð umsögn í BBC
Music Magazine um flutning Kammersveitar Reykja-
víkur á Brandenborgarkonsertum Bachs skipti veru-
legu máli fyrir hljómsveitina þar sem um sé að ræða
verk sem til séu í mörg hundruð útgáfum.
„Það er allt annað en þegar við erum að fá góða dóma
fyrir flutning á íslenskri tónlist sem ekki hefur komið
út áður, því þó það sé gaman að fá góða dóma fyrir slíkt
þá eru menn að beita öðrum mælikvarða, hafa ekki
samanburð þar sem ekki eru til aðrar útgáfur. Að fá
svona frábæra dóma fyrir einhver þekktustu verk í
heimi er því gríðarlega uppörvandi.“
Kammersveitin vinnur nú að útgáfu á íslenskri
kammertónlist í samvinnu við Smekkleysu, Rík-
isútvarpið og Íslenska tónverkamiðstöð. Alls er fyr-
irhugað að tólf diskar verði í þeirri útgáfuröð eins og
getið er, en nýkominn er úr diskur með kamm-
erverkum Jóns Ásgeirssonar. „Kammersveitin er nú að
halda upp á þrjátíu ára starfsafmæli og fyrir hana hafa
verið samin ógrynni af verkum á þessum þrjátíu árum.
Til viðbótar við það höfum við líka flutt mjög mikið af
öðrum íslenskum verkum og við erum að reyna að
koma þessum verkum í varanlegt form,“ segir Rut. „Ég
get ekki hrósað Ásmundi og Smekkleysu nóg fyrir að
hafa tekið þessa íslensku tónlist upp á sína arma enda
er lítil gróðavon í útgáfu á henni.“
Samhliða útgáfu á íslenskri tónlist hefur kamm-
ersveitin flutt og tekið upp aðra klassíska tónlist enda
segir Rut að það sé nauðsynlegt að þekkt erlend verk
séu til með íslenskum flytjendum. „Það gefur þessu
aðra vídd fyrir okkur Íslendinga að vita að það sé okkar
fólk sem er að spila þó að verkin séu til í ótal útgáfum
erlendra flytjenda.“
Þegar talið berst að tónleikahaldi erlendis segir Rut
að það sé aðallega skipulagsatriði að koma á tónleika-
haldi erlendis til að bregðast við útgáfunni og góðum
viðtökum, en hún segist ekki sjá það fyrir sér að
Kammersveitin geti staðið undir kostnaði við slíkt tón-
leikahald.
t
ram-
hér á
nnar.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ásmundur Jónsson, framkvæmdastjóri Smekkleysu.
Sjöstrengjaljóð, úrval kammerverka Jóns Ágeirs-
sonar í flutningi Kammersveitar Reykjavíkur og Blás-
arakvintetts Reykjavíkur.
arnim@mbl.is
’ Leggjum fyrst um sinnhöfuðáherslu á að ná ár-
angri í Bretlandi. ‘