Morgunblaðið - 18.01.2004, Blaðsíða 51

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 18. JANÚAR 2004 51
✝ Bertel Hellmanfæddist í Turku
í Finnlandi 15. apríl
1911. Hann andaðist
20. desember síðast-
liðinn.
Hann lauk verk-
fræðiprófi 1935 frá
Tækniháskólanum í
Helsinki, licensiat-
prófi í flugvallar-
verkfræði 1963 og
doktorsprófi 1982.
Starfaði við flug-
vallagerð í Finn-
landi og Svíþjóð á
árunum 1935–1952.
Hann starfaði síðan
hjá Alþjóðaflug-
málastofnuninni í
Montreal 1954–
1973, að lokum sem
yfirverkfræðingur.
Eftir að hann lauk
störfum þar leysti
hann af hendi ýmis
sérverkefni, bæði í
Finnlandi og er-
lendis.
Útför Bertels
Hellman var gerð
10. janúar.
Góður vinur landsins gekk á vit
feðranna laust fyrir jólin. Hann
fæddist fyrir 92 árum í Túrkú í Finn-
landi. Framan af stóð hugur hans til
skógræktar en síðar meir sneri hann
sér að verkfræðinámi og lauk prófi
árið 1935 og vann síðan bæði í Sví-
þjóð og á heimaslóðum við flugvalla-
gerðir. Þar á meðal var hann bygg-
ingarstjóri flugvallarins við
Helsinki. Hlaut hann nokkrar heið-
ursgráður sem viðurkenningu fyrir
störf sín á því sviði. Tók hann þátt í
frelsisstríði Finna hvað féll honum
seint úr minni.
Árið 1952 urðu þáttaskil hjá hon-
um því þá réði hann sig til starfa hjá
Alþjóðaflugmálastofnunni í Mont-
real sem sérfræðingur í flugvallar-
gerðum og vann þar til 1973 er hann
lét af störfum vegna aldurs. Verkefni
hans var einkum að ferðast um heim-
inn til að leiðbeina vanþróuðum þjóð-
um um þær kröfur sem gerðar eru til
flugvalla.
Fyrir fjórum áratugum tókst þá-
verandi flugmálastjóra okkar með
einhverskonar göldrum að fá Hell-
man lánaðan hingað til þess að
leggja á ráðin um framtíðarlegu
flugvallar hér um slóðir. Vann hann
hér mikið starf, meðal annars drög
að endurbótum á flugvellinum, at-
hugaði stæði fyrir flugbrautir á
Álftanesi og í Kapelluhrauni. Síðar
kom hann aftur hingað og fékkst þá
við breytingu á legu brautar á vell-
inum, auk annarra smærri verkefna.
Hann var afburða duglegur verk-
maður, svo skýrslur sem hann gerði
nema á annað hundrað blaðsíðum og
teikningar af flugbrautum og aðflugi
nema tugum. Allt starf hans var unn-
ið af miklum velvilja til landsins og
ber að þakka honum sérstaklega fyr-
ir það.
Hér átti hann marga vini og í frí-
stundum sínum kunni hann vel við
sig meðal þeirra. Í þá daga var heim-
urinn mun stærri en nú. Hann var
góður sögumaður og gat sagt frá
ókunnum löndum og ævintýrum sem
hann komst í. En efst í huga hans var
landið hans með ótal vötnum og bein-
vöxnum grenitrjám. Og ekki
gleymdi hann sinni indælu eigin-
konu, henni Vappú og dætrunum
tveim Marju og Soili, en hún er
læknir hér á landi. Austur í Helsinki
átti hann vinalegt heimili og þar bjó
hann síðustu ævidagana. Í bókahillu
geymdi hann skýrslurnar sem hann
samdi fyrir þau 44 lönd þar sem
hann gaf ráð, en mest fór þar fyrir
þeim sem voru héðan. Það segir meir
en margt annað.
Nú þegar hann er allur, veit ég að
hann vitjar sumarshúss síns við
vatnið langt inni í landinu þar sem
trén slúta fram af bakkanum og ég
efast ekki um að fuglarnir þar heima
syngja honum fagran söng að skiln-
aði.
Ólafur Pálsson.
BERTEL
HELLMAN
✝ Ásta Þorsteins-dóttir fæddist í
Reykjavík 3. ágúst
1932. Hún lést 31.
desember síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru hjónin Þor-
steinn Jóhann
Finnsson, hafnsögu-
maður í Reykjavík, f.
í Múlakoti í Mýra-
sýslu 18. desember
1894, d. 1. júní 1948,
og Ólafar Einars-
dóttur, f. í Holti við
Skólavörðustíg 2.
október 1897, d. 16.
apríl 1969. Ásta var næstyngst
sex systkina. Þau eru Ólafur, Ás-
geir, Guðrún, Þór og Aðalsteinn.
Þór er einn eftirlifandi systkin-
anna.
Eiginmaður Ástu var Valdimar
Ingiberg Einarsson, f. 19. októ-
ber 1932, d. 4. nóv-
ember 1996. Þau
slitu samvistir 1984.
Börn þeirra eru: 1)
Þorsteinn, f. 8. júlí
1952, ókvæntur. 2)
Stefán Axel, f. 12.
september 1955.
Sambýliskona hans
er Carla Tjon, þau
eiga einn son, Ívar
Hung Yin. Stefán á
son frá fyrra hjóna-
bandi með Ericku
Voortman, Zoe Ei-
rík, og býr hann hjá
föður sínum. 3) Lár-
us Ingi, f. 13. nóvember 1960,
ókvæntur. 4) Róbert Hjálmar, f.
14. apríl 1964, kvæntur Gitte
Lykke. Börn þeirra eru Jóhann,
Krestine og Laura.
Útför Ástu fór fram í kyrrþey
frá Fossvogskapellu 15. janúar.
Mamma ólst upp í Reykjavík,
unglingsárin í Sörlaskjóli 42 þar
sem faðir hennar hafði byggt fjöl-
skyldunni stórt og reisulegt hús.
Mamma hafði ætíð ríka réttlæt-
iskennd og sterkar skoðanir á
samtímanum. Hún hafði gaman að
því að lesa bókmenntir og ekki síst
þær sem fjölluðu um baráttumál
og réttlæti. Enda minnumst við
synir hennar þess hve hún var
réttsýn móðir og uppalandi og
nærfærin í daglegri framgöngu.
Ennfremur hafði hún góða tónlist-
arhæfileika. Um það bil er faðir
hennar lést af slysförum sem hafn-
sögumaður við Reykjavíkurhöfn
hafði mömmu verið boðið til fram-
haldsnáms í píanóleik. En við frá-
fall föður og fyrirvinnu varð sá
draumur að engu. Hins vegar hafði
systir hennar Guðrún sem var tíu
árum eldri flust til Bandaríkjanna
til að stunda nám í píanóleik og
náði þar góðum árangri.
Mamma missir föður sinn þegar
hún er aðeins 16 ára og á milli
vita, þar sem fyrstu skrefin eru
stigin til sjálfstæðis. Lífið tók á sig
aðra stefnu þegar mamma trúlof-
aðist föður okkar Valdimari Ingi-
berg Einarssyni sem bjó í Sörla-
skjóli og voru þau þá bæði aðeins
17 ára gömul. Þau giftust tveimur
árum seinna og fæddist þá fyrsti
sonur þeirra af fjórum, Þorsteinn,
árið 1952. Þau byrjuðu því búskap
snemma og oft við lítil efni fyrstu
árin. Fyrsta heimili þeirra var á
Grundarstíg 11 í Reykjavík. Pabbi
var stóran hluta ævi sinnar við
verslunarstörf. Hann var líka list-
rænn maður, söngelskur og hag-
mæltur.
Eitt af því sem einkenndi líf fjöl-
skyldunnar voru miklir flutningar
vegna starfa pabba. Mamma hafði
mikla aðlögunarhæfileika og gerði
gott úr hlutunum á hverjum stað
þrátt fyrir að stundum væri
þröngt í búi. Fjölskyldan bjó m.a.
á Blönduósi 1960–1964 og á Seyð-
isfirði 1966–1969. Eftir síldarhrun-
ið 1968 tók fjölskyldan sig upp og
flutti alla leið til Kaliforníu í
Bandaríkjunum til að leita á ný
mið og vera samvistum við Guð-
rúnu Rice systur mömmu og fjöl-
skyldu hennar. En fjarlægðin ger-
ir fjöllin blá og mennina mikla og
reyndust aðstæðurnar sem fjöl-
skyldan hafði reitt sig á þar ytra
aðeins vera gylliboðin ein. Þó átti
mamma góðan tíma með fjölskyld-
unni þessi tvö ár sem við dvöld-
umst þar. Það var farið í margar
góðar ferðir og fyrirheitna landið
skoðað og auðvitað bar margt fyrir
augun sem víkkaði sjóndeildar-
hringinn og var ævintýri fyrir okk-
ur strákana hennar.
Fjölskyldan var aftur komin til
Íslands árið 1971 og gerðist pabbi
verslunarstjóri hjá Kaupfélagi
Þingeyinga á Húsavík. Mamma
sem hafði verið heimavinnandi þar
til við drengirnir vorum komnir á
legg byrjaði nú að vinna fullan
vinnudag í Frystihúsi Húsavíkur.
Þrátt fyrir það hélt hún áfram ut-
an um heimili sitt og tók ætíð vel á
móti ættingjum og gestum. Var til
þess tekið hversu vel henni fórust
þessi heimilisstörf úr hendi og
hversu mikinn hlýhug og alúð hún
lagði í þau. Mamma var ekki allra,
en þeim sem hún tók inn að hjarta
sínu reyndist hún traustur vinur.
Við synir hennar minnumst þess
hversu hún átti bágt með að þola
illt umtal og baknag. Hún var
þannig skapi farin að ef hún hafði
hlustað á illmælgi hjá samferða-
mönnum sínum leitaðist hún við að
eiga ekki frekari samskipti við þá.
Mamma og pabbi slitu samvist-
um árið 1984, en þá var mamma
orðin veik af taugasjúkdómnum
MS. Það tók langan tíma að greina
þennan illvíga og ólæknandi sjúk-
dóm sem MS er. Í fyrstu fór
mamma til endurhæfingar upp á
Reykjalund. Þegar þeim tíma var
lokið leigði hún sér íbúð í Iðufelli
ásamt sonunum Róberti og Lárusi.
En veikindin ágerðust og fljótlega
fékk hún húsnæði hjá Sjálfsbjörgu
í Hátúni.
Í 20 ár hefur þessi fallega og
fíngerða kona horfið hljóðlega út
úr lífinu, okkur sonunum til mik-
illar sorgar. En meðan hún hafði
getu til voru samskiptin innihalds-
rík og við fengum að finna fyrir
væntumþykju hennar. Það fylgir
því ótrúlegur sársauki að horfa á
ástvin tærast upp og missa alla
getu til að lifa lífinu, allt sem
manneskjunni er gefið er tekið
hægt og rólega frá henni án nokk-
urrar miskunnar.
Elsku mamma, takk fyrir alla þá
umhyggju og ástúð sem þú veittir
okkur í æsku og fram á fullorð-
insár. Við synirnir viljum nota
tækifærið og koma fram þökkum
til allra þeirra er komu að hjúkrun
móður okkar og þá sérstaklega
starfsfólks Sjálfsbjargar fyrir um-
hyggjusamt og fórnfúst starf öll
þessi ár og allra þeirra vina sem
hún eignaðist hjá þeirri góðu
stofnun.
Laus við krankleik og kvöl
en svo köld og föl
þú sefur nú róleg í rúminu hvíta.
Engin æðaslög tíð
engin andvarpan stríð
þig ónáða lengur né svefninum slíta.
(Hannes Hafstein.)
Þínir elskandi synir, tengdadæt-
ur og barnabörn biðja Guð að
blessa þig og varðveita.
Þorsteinn Valdimarsson,
Stefán Axel Valdimarsson,
Lárus Ingi Valdimarsson,
Róbert Hjálmar Valdimarsson.
ÁSTA
ÞORSTEINSDÓTTIR Ástkær dóttir okkar og systir,
LILLI KAREN WDOWIAK,
lést í London, sunnudaginn 11. janúar.
Jarðarförin auglýst síðar.
Valborg Bjarnadóttir, Karl Óskarsson,
Lúðvík Wdowiak,
Bjarni Veigar Wdowiak.
Hjartans þakklæti fyrir vináttu, hlýhug og
samúðarkveðjur vegna andláts og útfarar
okkar ástkæra sonar, stjúpsonar, bróður,
mágs og barnabarns,
STEINGRÍMS MÁS EGGERTSSONAR,
Smárahlíð 14D,
Akureyri.
Sérstakar þakkir til starfsfólks lyfjadeildar 1 á
Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri fyrir ein-
staka alúð þeirra til okkar allra.
Steinunn Rögnvaldsdóttir, Bjarni Baldursson,
Eggert Jónsson, Guðbjörg I. Jónasdóttir,
Magnús Þór Eggertsson, Bergþóra St. Stefánsdóttir,
Heiðar Ingi Eggertsson,
Tinna Brá Þorvaldsdóttir,
Rögnvaldur Bergsson,
Cecelía Steingrímsdóttir.
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir og amma,
HULDA EMILÍA JÓNSDÓTTIR,
verður jarðsungin frá Fríkirkjunni í Hafnarfirði
mánudaginn 19. janúar kl. 13.30.
Gunnar Rafn Einarsson, Fanney Kristbjarnardóttir,
Eygló Sævarsdóttir, Sveinþór Eiríksson,
Jón Þór Sævarsson, Guðrún Ásta Björgvinsdóttir
og barnabörn.
Ástkær eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir afi
og langafi,
JÓHANN BESSASON,
Ásgarði 21,
lést á heimili sínu föstudaginn 2. janúar.
Úförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hins
látna.
Arnheiður Björgvinsdóttir
og fjölskylda.
Af innstu hjartans rótum sendum við kveðjur
og þakkir til allra þeirra fjölmörgu, sem hjálp-
uðu okkur og styrktu á ýmsan hátt við fráfall
og jarðarför ástkærs unnusta og sonar okkar,
ÁKA MÁS SIGURÐSSONAR.
Sú vinátta og samhugur, sem við höfum fengið
á þessum hræðilegu tímum, er ljós í myrkrinu.
Guð blessi ykkur öll.
Díana, Gróa, Sigurður og Arndís,
Brúsastöðum.
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
GUÐMUNDUR AUÐUNSSON
sjómaður,
Laugarnesvegi 40,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Bústaðakirkju mánu-
daginn 19. janúar kl. 13.30.
Fyrir hönd aðstandenda,
synir.